Catalog

HAYATİ BAKİ’DEN ‘hayat yaprakları: dilin evinde dünya’ öpüşüne/ bırakınca yorgun sözcükleri şair; şiir/ GÜLTEKİN EMRE doğuracak kucağına ipekçil gece” eni kitabı hayat yaprakları: dilin evinde ‘ZİHİN OYUNLARI’ dünya’da* söze başlarken Hayati “zihin oyunları” bölümüne Emil M. Cioran’ın Y Baki, yanına René Char’ın “Hayat “hayatımız acıdan başka bir şey değildir” karşısında geç kalmışsın gibi”, “dile sığmaz sözüyle başlıyor. Sonra “demokrasi oyunu, zaman” dizelerini de alıyor, öyle çıkıyor “hayat unutmak oyunu, bahçe oyunu, boyalı bulut yaprakları”nı bir bir toplamaya dilin evi olan oyunu, zihin oyunu” başlıklı şiirlerinde acılardan, dünyada. sıkıntılardan, sorunlardan dünyanın hiçbir zaman Yalnızlığına sığınıp senfonileri yaşama kurtulamayacağı ama yine de bulutları boyayarak geçiriyor şair çoğala çoğala, zamana sığına sığına. yaşamı kendimize göre daha yaşanır kılabiliriz Ev boşsa, orada ”yalnızlık bekler” elbette de düşüncesini seriyor önümüze Hayati Baki. yalnızlığı neler neler “besler”. Boş evde neler Dizeleri kıra kıra, yaşam felsefesini ince ince neler yoktur ki! Bunu bilse bilse zaman bilir! yedirerek dizelerine, imgelerine, hiç büyük harf “kitap tozları, salıncakta gece, ince öfke, hüzün, kullanmadan kendine özgü, sosyal, toplumsal so- emicem, kediler, duvarlar, palto, yılkı atları, runları şiirleştiriyor Hayati Baki sloganlaşmadan, cesaret ve korku, deniz ve derinlik, günaydın, hiç sıradanlaşmadan. Şiirlerinin özünde hep in- öteki, hâlin hâlleri, körlük, sağırlık, sade yalnızlık, yalnız ve çoğul. san, yaşam, doğa, hayvanlar, tutku vardır. içinde ateş, dikkat, dikkat et, tik tak tik tak” İÇ İÇE 13 CUMHURİYETİN SAVUNUSU: ‘ŞİİR Sonra da “bellek”teki “yapraklar” bir bir toplanmaya ŞİİR! SÖYLÜYOR ÇOCUKLAR’ başlanır. Yalnızlık unutulmaz “bellek anımsar”, anımsatır. Hayati Baki, bir “şiir söylüyor çocuklar” şiirinde Cumhuriyetin Arkası gelir de gelir “yapraklar”ın: “hayat, ne tuhaf” diye birini izleyen ve ba- savunusu da şöyle dile getiriliyor: diye günlerin yaprakları ele avuca gelir “yalnızlık, acının ğımsız gibi gözüken “en güzel ailedir, cumhuriyet/ anne baba biz kimsesiz hal”inde. ama iç içe geçmiş çocuklar, kedimiz/ hepimiz, saksıda çiçekler/ bahçede “rüyâ yaprakları” ise “hüzün yüklü”dür acılar içinde. bu 13 şiirle “küçük ağaçlar, dallarda kuşlar/ emzirir cumhuriyet: sıcacık/ Gecenin alevi kazılır, ortaya “dil yaprağı” çıkar. Güzün dili adam”ın dünyası- yuvamız yurdumuz birlikteliğimiz// ayrıdır yaprakları gibi, acıları da derindir. na, yaşamına bak- evinizi seviniz, çocuklar, ahengi,/ mutluluğun KAR YAPRAKLARI , DÜŞÜNCE YAPRAKLARI, maya çalışıyor dü- yarattığı sevinci./ ninenin anlattığı masalı, HAYAL YAPRAKLARI, ORMAN YAPRAKLARI şündürücü imgeleriyle, dizeleriyle, titiz sözcük seçimiyle. Son- dedenin/ okşadı elini, hediyesini komşunun/ paylaşırız “kendinden çıkmaktır dışarıya bakmak” der “kar ra kadının bir dünya olduğuna işaret fişeği yollayarak göğüsler- cumhuriyeti, eşitlik içinde/ gönül gönüle, canımızdır o.// yaprakları”. “uçurtması yara bere içinde”dir “yıldız de saklanan “acıyı ve aşkı” ucun ucun işliyor “ipekten düşleri” yurdunuzu seviniz, çocuklar,/ çünkü, yurdumuz cumhuriyettir/ yaprakları”nın. Hayat mı? Dönüşü olmayan “hayal”deki emzirterek şiirlerine. yaşamak, yeşermek, üretmek/ toprağı her karışıyla ekin ekin/ hayaldir. Ah şu sorular, yanıtı ne zor sorular: “gidip gelir donatmak, ödevimiz olmalı!/ yarına güvenle bakmak için.// BİR AĞAÇ GİBİ ÖLMEK! miyiz; gelir gider miyiz” yaşamın damarlarında? evimiz, yurdumuz en uluğ cumhuriyettir!” Şiirlerinin yüreğinde “ürperti, dirim, kafes, ağaç, ölüm, Mürekkebi soluyan “düşünce yaprakları”nı gel de unut! “kitaplar, duygudaşlık, bahçe, savaş kötüdür” şiirlerinde sincap, kinik yaprakları” da eksik olmuyor. Çünkü “özgür”dür “ay vadinin üstün”e taht kurarsa ne olur? Neler olmaz ki! Bir de çocuklarla sohbet eder gibi, onlara akıl vermeden yol “orman”da “bu sonsuz bahçe”de. de “ömür yaprakları” var ki gel de şu dize diline dolanmasın: gösterici bir rol üstlenir şair, yaşamın gerçeklerini gözler önüne Onun şiirlerinde doğa en yalın, en içten, en üretken, en “annedir annedir annedir ömür!” sererek. “bahçe”nin hayat olduğunu da yineler doğanın yüreği vazgeçilmez haliyle yer alır. Hayati Baki, “bir ağaç gibi Her şeyin yaprağı olur da “hayal yaprakları” olmaz mı, olduğuna vurgu yaparak. ölmek” istediğini belirtiyor, gel de bunu düşünme! hayal kuran yapraklar? Hayatın yapraklarına, dallarına, gövdesine tutuna tutuna dilin “güller ve nesneler” bölümünde de “masa”dan başlayarak “silah yok aç yok tenhada. büyük aşklara banıp/ barış olan evindeki dünyada okurunu gezdiren ve hep kapılar, pencereler “silgi, gözlük, salkımsöğüt ağacı, uyku, çimen çiçekleri, kardeşliği emziren/ vadide türküler/ sağanağı! Gelmekte olan açarak pek çok kişinin göremediği, farkına varamadığı, düşü- çimen kuşları, nereye gitti zaman? Yaşlılık, hastalık, yavaşlık, biricikliğin insanı/ biricik bireyin ömrüne kattığı uzayın yüzyılı/ nemediği, algılayamadığı şeyleri dizelerinin gövdesine ağdıran mülkiyetsiz şahdamarı bilinçle arınıyor/ şiarından bellidir: pencerede, ıslak kuğu, çömlek” şiirlerinde günlük yaşamın Hayati Baki, “gizlidir, kâfürün, zernişân ve yeter” redifli ga- naçiz dilin işareti// izleri, insanın içinde bulunduğu anlar, konumlar ve zamanın zelleriyle yüreğimizde, yaşamımızda derin izler bırakır. direniş boğuyor, nükleeri, orman yangınları/ yangın etkileri şiirlerin odağında yer alıyor. Hayati Baki’nin eleştiri, deneme, araştırma ve şiir ormanlarını ve kimyayı bombalıyor us/ yıkanıyor dağ taş; Dünya “acı”dır, “çetin günlerin çiti”nde yaşamaya çalışır kitaplarının tümünü yayımlıyor RavenART Yayınevi. n bulutta gökyüzü ferah/ dünya!: mikro fikir mikrop milliyetler insanlık. Zaman bazen “çocuk”tur. Gider bir yerlere ama nereye gittiği belli olmaz. “uzanmış bekliyor şezlong, düş * hayat yaprakları: dilin evinde dünya / Hayati çok,/ çokkültürlü yalan kandırıyor seni ey küçük/ adam!” “yetişmek için hayata” yaşıyoruz “orman yaprakları” kadar eğirecek, yeğnik/ müziğin sarkacında, yumuşak yastığın Baki / RavenART Yayınevi / 88 s. / 2025. ABDULLAH RIZA ERGÜVEN’DEN ‘SONSUZ DEĞİŞİM: DOĞA İNSAN - FİZİK VE DOĞU DÜŞÜNCESİ’ “Günümüzün olanaklarına göre, içinde yaşadığımız zan, yazar, denemeci, eleştirmen ve düşünbilimci Abdullah Rıza Ergüven’in Sonsuz Değişim, Doğa İnsan, Fizik ve Doğu evrenin dış sınırlarında karanlıktan başka bir şey O Düşüncesi adlı birbirine bağlı üç kitabı Berfin Yayınları görülmüyor. Gözlemleyebildiğimiz uzay, tarafından Sonsuz Değişim üst başlığıyla tek ciltte sunuluyor. evrenin bir parçasıdır. Boş değil uzay, yer yer Bu kitabını diğerlerinden farklı kılan; insanın evrimsel oluşumunu, özdek alanlarıyla kaplı. Birbirinden uzak özdek uzay bilimini, Doğu düşünce ve düşünürlerinin Batı uygarlıklarına alanları kendi bölümlerinde oluşuma geçmektedir. etkilerini felsefi ve bilimsel yorumlarla ele alması. Gözlemlenen evrenin samanyolları (galaksları), Şiirsel dille kaleme aldığı kitabında, evrenimizin geleceğini içeren bilimsel araştırmalarla yoğunlaşan şaşırtıcı düzeydeki öncü haberlerle, belki de başka bir evrenin bölümlerine doğru gitmektedir. evrenin oluşumu içerisinde doğa-insan çelişkilerini, insanın gelişimini Bir bölümdeki dağılım, başka bir bölümde yığılımı toplumsal dinamo ve düğümleriyle ortaya koyuyor Ergüven. oluşturmaktadır. Uçsuz bucaksız varlığı, İlk basımı 40 yıl (1985) önce yapılmasına karşın düşünsel olarak evreni; beynimizin, düşüncemizin kavrayabildiği oranda güncelliğinden bir şey yitirmeyen Sonsuz Değişim, yarınlarda da yansıtabiliyoruz. Doğa, evren üstüne düşüncemiz değerini yitirmeden gelecek kuşaklara esin kaynağı olacak bir yapıt. n ya bir çembere ya da sarmala açılıyor. Düşünceyi üreten, Sonsuz Değişim: Doğa İnsan - Fizik ve Doğu Düşüncesi / oluşturan beyin de özdeş doğa yasalarına göre yapılmıştır.” Kitaptan... Abdullah Rıza Ergüven / Berfin Yayınları / 240 s. / 2025. 6 18 Eylül 2025