Catalog

Yarınsız Bugünler / Cengiz Han / Frank Uğur Kökden / İkinci Mclynn / Çev. Özgür Adam Yay. / 156 s. Özol / Türkiye İş Bankası Kültür Yay. Usta yazar Uğur Kökden / 560 s. (1934), İstanbul Teknik Üniversitesinden mezun Cengiz Han hiç kuş- olduktan sonra, Paris’te kusuz tarihin gördü- barajlar konusunda pro- VİTRİNDEKİLER ğü en büyük fatihti. İm- je mühendisi olarak ça- paratorluğu, en par- lıştı. Kökden, Avrupa ve lak döneminde, Pasi- huriyetimizin eğitim ve yoksullukla müca- larında ileri-geri en çok konuşulan bireyler Afrika’da yaptığı gezilerden edindiği izle- fik Okyanusu’ndan Orta Avrupa’ya kadar dele yılları. Atalay Budakçı’nın Kepir Ana Z Kuşağı olarak adlandırılan gençler. Ki- nimlerini kaleme aldı ve çeşitli dergilerde uzanıyor, Çin, Rusya ve Ortadoğu bu im- - Bir Köy Enstitüsü Hikâyesi: Gülrize ile İl- misi ergen deyip geçiyor, kimisi ilk fırsatta yayımladı. Kökden’in diğer kitaplarında ol- paratorluğun toprakları arasında yer alı- hor görüyor, kimisi peşinen yargılıyor, ki- yas adlı, kısa ve öz anekdotlar halinde ka- duğu gibi tarih, kültür ve insanlık üzerine yordu. Orta Asya steplerinden çıkan bu misi son yıllarda gündeme gelen “tepkisel” leme aldığı kitabında, İkinci Dünya Sava- derinlemesine düşünceler içeren ve toplu- göçebe komutan nasıl olmuş da böylesine tutumları dolayısıyla takdir ediyor. Kim ne şı günleri, yokluklar ve olanaksızlıklar içeri- mun ve bireylerin yaşadığı zorlukları, kor- muazzam bir güce erişmiş, askeri başarı- derse desin Z Kuşağı’nın hakkıyla yaptı- sinde yapımları tamamlanan Anadolu mu- kuları ve umutları ustalıkla kaleme aldığı ları ve fetihleriyle Büyük İskender, Sezar ğı şeylerin başında “Hayır” diyebilmek ge- cizesi Köy Enstitülerinin var oluş aşamala- Yarınsız Bugünler adlı kitabı da derin göz- ve Napolyon gibi isimleri bile gölgede bı- liyor. Biraz dikkat edildiğinde söyleyecek- rından kısa notlar. Başkomutan Gazi Mus- lem yeteneği ve etkileyici anlatım tarzıy- rakmıştı? Kimileri tarafından “Rönesans’ın leri, söylemek istedikleri birçok şey olduğu tafa Kemal Atatürk’ün ilkeleri doğrultusun- la dikkat çekiyor. Farklı bakış açıları su- yolunu hazırlamıştır” diye övülen, kimile- görülüyor. Bugün kuşağının “bilinen” isim- da, inançla, yılmadan çalışan, Türkiye’nin narak düşünmeye ve sorgulamaya teşvik ri tarafından ise “geçtiği topraklarda taş lerinden Esila Ayık, Z Bakış adlı denemeler yarınları için emek harcayan köy çocukla- ediyor. Kökden’in yazıları, genellikle kişisel üstünde taş bırakmayan kanlı bir katil” ol- toplamında kendi ve kuşağının deneyimle- rının öyküsünü bulacaksınız. deneyimlerle harmanlanmış derin gözlem- makla suçlanan Cengiz Han gerçekte kim- ri üzerinden “itiraz”larını dile getiriyor. ler içerir ve bu da daha samimi bir okuma di? Asıl adı Temuçin olan bu büyük liderin Atölye 3: Edebiyat deneyimi sunar. Söz gelimi, bir “Paris’te başarılarının öyküsü aslında Moğol halkı- İki Kişilik Masa / ve Ekoloji / Kolektif Bir Yılbaşı” yazısında da bu geleneği sür- nın öyküsüydü: Gevşek bir şekilde bir ara- Amor Towles / Çev. / VakıfBank Kültür düren yazar, adeta Paris sokaklarında bir ya gelmiş ama en küçük kıvılcımla kavga- Damla Göl / Hep Yay. / 162 s. gezintiye çıkarır, yılbaşı kutlamalarının bü- ya tutuşmaya hazır göçebe kabilelerden Kitap / 472 s. yüsünü hissettirir. Veya “Analar El Bağladı Doğayı anlatmakla ye- oluşan, hayvancılıkla uğraşan, et yiyip kı- “Çünkü gözlerimizi kaçır- Mamayef’de” yazısında olduğu gibi kita- tinmeyen, onunla birlik- mız içen ve at sırtında savaşma konusun- mak istememize neden bındaki pek çok yazısı da, yaşam dersleri te düşünen, hatırlayan da benzersiz bir hüner sergileyen bir halk- olan şeylerin üzerine git- ve derinlikli anlatımıyla dikkat çeker. ve müdahale eden bir tı söz konusu olan. Strateji ustası Cengiz mezsek, dünya sadece edebiyat mümkün mü? Han’ın önderliğinde birleştiklerinde, gözle- 50 Yılın Toplu Öyküleri / bir seraptan ibaret kalır.” Bugün, küresel iklim rine kestirdikleri yerleşik toplumların hep- Buket Uzuner / Everest Kitaptan... Bir çiftçinin krizinin aciliyet kazandığı, ekolojik yıkım- sine diz çöktürmeyi bildiler. Tarihçi Frank Yay. / 864 s. sıradışı kararı, beklenmedik şekilde yıkı- ların gündelik yaşamın ayrılmaz bir parça- McLynn, Moğolların dünyasını tüm renkle- lan bir iş imparatorluğu, yanlışlıkla üstleni- “50 yıl mı? Bir yanlışlık ol- sı hâline geldiği çağımızda edebiyat, yal- riyle gözünüzde canlandırırken Temuçin’in len bir sorumluluğun beklenmedik sonuç- masın? O kadar uzun za- nızca çevreyi anlatan bir tür temsil düzlemi toplum dışına itilmiş bir çocukluktan Cen- ları, gizlice izlenen bir akrabanın açığa çı- man geçmiş olabilir mi? değil, aynı zamanda etik ve politik bir mü- giz Han olmaya nasıl tırmandığını insan- kan yaşamı... Amor Towles’in altı kısa, bir O halde, kolumun altın- dahale alanı olarak da değerlendirilmekte- lık tarihindeki en büyük fetihlerin öyküsüy- uzun öyküsünden oluşan bu seçki, Sovyet da, elyazması bir öykü dir. Ekoeleştiri, bu çerçevede, edebiyatla le bir arada anlatıyor. Rusya’nın kırsalında başlayıp modern New dosyasıyla Attilâ İlhan’ın ekolojik düşünce arasında kurulan eleşti- Gerisi Sessizlik / Efe York’un sokaklarına ve eski Hollywood’un o küçücük editör odası- rel köprülerden biridir. Atelye: Edebiyat ve Aydar / Doğan Solibri ışıltılı ama tehlikeli dünyasına sürükleyi- na girip, yazdıklarımın yayımlanması için Ekoloji, edebiyatla ekolojik düşünce ara- / 152 s. ci bir maceraya çıkarıyor. Her hikâye, sıra- çok zorlu ve uzun mücadeleye başladı- sındaki çok katmanlı ilişkiyi irdeleyen yazı- dan görünen karakterlerin sıradışı olaylar- ğımda neredeyse çocukmuşum! Ve demek lardan oluşan bir derleme. Yeni doğa ya- Paris’te bir akşamdan la sınandığı anlara odaklanıyor. Towles, ki- ki, şimdi üniversitelilere artık ‘çocuk’ diye- zını, mavi beşeri bilimler, somatik ekolo- İtalya’da bir temmuz öğ- tabın kapanışını ise Nezaket Kuralları ro- cek bir yaşa gelmişim! Şaşırıyorum: O 50 ji, posthümanizm ve maddeci kuram gibi leden sonrasına, Ma- manının kahramanı Eve’in Hollywood’da- yılın nasıl bu kadar çabuk, hızlı, zor, yoru- güncel yaklaşımlarla kaleme alınan bu ya- ya Angelou’dan Gab- ki macerasını anlatan “Eve Hollywood’da” cu, sık sık düşüp yaralanarak, sonra kal- zılar; roman, öykü, kişisel anlatı, deneme rielle Chanel’e, Patri- ile yapıyor. Gerçek ve kurmaca karakter- kıp yeniden koşmaya başlayarak, kırıla- ve eleştiri türlerinde doğa ile kurulan anlatı cia Highsmith’den Pao- lerin iç içe geçtiği bu hikâye; bir dostluk rak, dışlanarak, uğraşarak, sansürün her ilişkisini sorguluyor. Geleneksel doğa yazı- lo Sorrentino’ya... Efe Aydar yaşamın hem hikâyesi, başarısız bir soygun planı ve pa- türünden çekinerek, başına ‘bir şey’ gel- nı ile güncel doğa anlatıları arasındaki dö- en sıradan hem de en olağanüstü anlarını rıltılı bir çağın gölgesindeki karanlık ger- mesinden endişelenerek, kadın yazar ol- nüşümü inceleyen teorik katkılar, çevreci anlatırken başarı hikâyelerinin parlatılmış çekleri bir araya getiriyor. manın toplumun her kesiminde kadına yö- anlatıların estetik olduğu kadar duygusal vitrinini kırıp, başarısızlıkların, yalnızlıkların, nelik ayrıca fazladan tehlike ve tehditleri- ve bilişsel etkilerini de gündeme getiriyor. kırılganlıkların ve küçük mucizelerin peşi- Etimoloji 101 - ni bilerek, devamlı tetikte olarak ve bunla- Edebiyatın yalnızca çevreyi temsil eden ne düşüyor. Gerisi Sessizlik, kendine özgü Kelimelerin Kökeni ra rağmen o 50 yılın nasıl böyle heyecan- statik bir alan değil, aynı zamanda etki ve ritmi ve sarsıcı bakış açısıyla; edebiyatla, / Ayça Akçay / lı, canlı, hareketli, neşeli, sevinçli, enerjik, dönüşüm yaratabilen güçte, kinetik bir ya- müzikle, sanatla ve yaşamın içli dışlı tuhaf- Literatür Hayat / yepyeni fikirlerle dolu geçtiğine şaşırıyo- pı olduğunu hatırlatıyor. Bu kuramsal yak- lıklarıyla örülü, aykırı bir anlatı sunuyor. 256 s. rum. Seviniyorum, her şeye rağmen ‘Yaz- laşım, kitap boyunca pratik edebi çözüm- Hanasaki Sistemi “Görüldüğü gibi bir lu- masam ölürüm!’ diyen Sait Faik’in yazı so- lemelerle birleşerek edebiyatı ekolojik kri- - Anlam Dolu Uzun napark oyuncağının adı- yundan gelip, ‘Aslolan yaşamaktır’ diyerek zin tanığı, taşıyıcısı ve dönüştürücüsü ola- Bir Yaşam İçin 9 nı sorgulayarak çıktığı- ‘kız neşesi’ni en zor gününde bile yitirme- rak yeniden konumlandırıyor. Doğa bilimi- Temel İlke / Marcos mız bu etimolojik yolcu- miş Sevgi Soysal’ın neşe gücünden bes- ni edebiyatla buluşturan yazılardan ekofe- Cartagena / Çev. luk, bizi hiç tahmin et- lenen, yazmaya adanmış, yazıya, edebiya- minist belleğe, taş ocaklarıyla çevrelenmiş Burçe Kaya / Literatür mediğimiz yerlere götürdü. Dilde kelimeler ta aşık bir 50 yıl geçmiş. Umudum, sonu- anlatılardan maddenin kulaktan kulağa fı- Hayat / 192 s. yalnızca bir anlam taşımakla kalmaz, aynı na dek yazarak, okuyarak, okur, düşünür, sıldadığı öykülere, okyanusun bilgi ve bel- zamanda tarihi ve kültürel izler de barındı- iyi insanlarla buluşarak, sevdiklerimi ku- lekle dolu karanlık sularından kişisel has- Dünyanın en uzun ve rır. Belki de atlıkarıncalar, geçmişin izlerini caklayarak geçecek, yani ‘işe yaramış bir talık anlatılarında doğanın yankısına uza- sağlıklı yaşayan hal- döne döne bugüne taşıyan bir zaman ma- yaşam’. Bir hayattan zaten başka ne iste- nan bu derleme, doğayla birlikte okunan kı olan Japonlar, “açı- kinesidir. Ne dersiniz?” Ayça Akçay. Keli- nir ki...” Buket Uzuner. Son 50 yıldır yazdı- bir edebiyatın olanaklarını araştırıyor. lan bir çiçek gibi” sürekli iyiliğe yükse- melerin kökenleri, toplumların belleğini ta- ğı öykülerden oluşan kitap, Uzuner’in yazı- len bir değişimi kucaklıyor: Hanasaki (Çi- Z Bakış / Esila Ayık şır. Etimoloji 101, geçmişin izlerini sürerek nını ortaya koyan yetkin bir toplam. çek açması). Bunun için de bazı kavramla- / Kırmızı Kedi Yay. / dilin ve kültürün nasıl iç içe geçtiğini gös- rı yaşamlarının merkezine koyuyorlar: Kai- Kepir Ana - Bir Köy 120 s. teren, sohbeti samimi bir rehber. Türkolog zen (yaşam evrimi). Danshari (minimalizm). Enstitüsü Hikâyesi: “Bu kitaptaki her dene- Ayça Akçay’ın titizlikle hazırladığı bu reh- Uchi naru heiwa (iç huzur). Shizen (doğa). Gülrize ile İlyas / mede; biz gençlerin, du- berde dilin bilgisini değil, dilin ruhunu keş- Kenkou (sağlık). Kankei (ilişkiler). Dougi (il- Atalay Budakçı / İkinci yulmayı bekleyen yazıya fedeceksiniz. Günlük yaşamda sıkça kul- keler). Ikigai (anlamlı bir hayat). Taido (tu- Adam Yay. / 102 s. dökülmüş samimi, ses- landığınız kelimelerin nereden geldiği- tum). Sistemin yaratıcısı olan Marcos Car- Gülfize ve İlyas’ın Kepir- siz çığlıklarını bulacaksı- ni öğrenecek, kelimeler arasındaki görün- tagena, Hanasaki Sistemi - Anlam Dolu tepe Köy Enstitüsü’nden nız. Bu çığlıkların okuyu- mez bağları fark edeceksiniz. Dillerin birbi- Uzun Bir Yaşam İçin 9 Temel İlke adlı ki- günümüze ulaşan, bel- cuda yankılanıp bir şeyle- rinden nasıl etkilendiğini, aynı kökten ge- tabında, yaşamınızda yapmak istediğiniz gesel niteliğindeki ya- rin değişimine vesile olması ise en büyük len sözcüklerin farklı anlamlara bürünme- olumlu değişikliklerde yol göstermesi için şam hikâyesi. Genç cum- temennimdir.” Kitaptan... Son yıllarda hak- sini gözlemleyeceksiniz. Japonya’nın kadim öğretilerini anlatıyor. 12 11 Eylül 2025