Catalog

Yeni bir ‘kaçış’ oyunu! Vladimir Tumanov’un, ”Haritada Kaybolmak” yapıtıyla başlayan dört ciltlik “Gizemli Haritalar” dizisi, yine heyecan dolu bilmeceler ve oyunlarla akan “Volkandan Kaçmak” yapıtıyla tamamlanıyor. Tumanov’un kurguladığı maceraya severek katılmamızda yapıtı dilimize başarıyla kazandıran Mine Kazmaoğlu’nun payını da anımsatmakta yarar var. Doğum gününü taçlandıran bu hediye için iki ko- Y. BEKİR YURDAKUL nuğu hazırdır Mariana’nın: Chris ve Francis yani Alt Kardes¸ ler. Ancak oğlan kardeşi Jack de bu yolcu- ariana’nın on ikinci yaş günü… Yedi ya- luğa katılmakta kararlıdır. Çünkü yeterince büyü- şındaki oğlan kardeşi Jack’in, maymun gi- müştür, başının çaresine bakabilir. Onu ikna etme- M bi sırtına tırmanmaya çalıştığı Diego amcası ye çabalamaksa boşuna dil dökmektir. da geldi. Parti başlayabilir artık. Herkesin hediyesi- ni merak eder Mariana ne ki amcasınınkini en çok… YOLCULUK BAŞLIYOR “Hele bir hediyeni gör bakalım…” diyerek beklentiyi Mariana’yla birlikte dört “çocuk” yolcunun da yer yine yükseltir Diego amca. alacağı yolculuk günü gelip çatar. Hazırlıklar hızla Alışılagelmiş bir yaş günü partisiyle açılıyor öykü- tamamlanır. Limanda açılmayı beklerken Minnow, müz. Volkandan Kaçmak, Vladimir Tumanov’un ço- Diego amca bir eksiği gidermek için tekneden iner. cuklar için kaleme aldığı “Gizemli Haritalar” dizisi- O gelinceye kadar “kaptan” Mariana’dır. Bu arada nin son halkası. Aslında “son” kitabı mı? Oyunu, ço- halat düğümleri gevşeyen tekne hareket eder. Da- cukları oyunlara çekmeyi seven Tumanov söz ko- hası sürüklenip çıkar limandan. Ansızın çıkan fırtı- nusu olunca, “Belli mi olur!” demekten de alamıyo- nayla da limandan uzaklaşır. rum kendimi. Yedi on iki yaş aralığında dört yolcusuyla ıssız bir adanın açıklarına kadar ulaşırlar. Kaptanlık görevi- OYUN İÇİNDE OYUN ni layıkıyla yapamadığı, tekneyi limanda tutamadığı 1961’de Moskova’da doğan Tumanov, şimdilerde dahası koruyamadığı düşüncesiyle donup kalmıştır Kanada’nın London kentinde yaşıyor. 1991’den beri Mariana. Ve Tumanov’un, etkin bir yanardağın da Batı Ontario Üniversitesi Modern Diller ve Edebiyat- OLAĞANÜSTÜ ARMAĞANLAR yer aldığı adadan kurtulmaları için kahramanlarını lar bölümünde öğretim üyesidir. Mariana, yaş günü armağan paketlerini sırasıy- “c¸ ağırdığı” oyun başlar. İlk çocuk romanı Kraliçeyi Kurtarmak’ta (2004) la ve her birinde ayrı heyecan yaşayarak açar. Yakın Dizinin önceki yapıtlarında olduğu gibi başlamıştı Tumanov’un, kahramanlarının oyunların arkadaşları Alt Kardes¸ lerin, Chris ve Francis’in hedi- Tumanov’un yine ilgiyle, merakla, severek okuduğu- ortasında ne yapacaklarına karar vermelerini iste- yeleri de soluğunu kesecek türdendir. İlki, 16. yüz- muz bu yapıtını da dilimize Mine Kazmaoğlu kazan- me oyunu. Onlardan, matematiksel bilmeceleri çö- yılda Sir Francis Darke’ın dünyanın çevresini dolaştı- dırmış. Çeviri (aslında yazıldığı dilden farklı bir di- zerek tutsak kraliçeyi kurtarmaya çalışmalarını di- ğı Golden Hind’in (Altın Geyik) maketidir. İkincisiyse le başarıyla aktarılmışsa bir yapıt, bu çaba için onun lemişti ülkemizde de ilgi gören / çok sevilen bu ilk Olanaksız Görevler İc¸ in Olanaksız Görünen Düğüm- yeniden “yaratıldığı” demek daha doğru) yapıtlara yapıtında. atılan imza o yapıtın gerçek değerini duyumsama- ler kitabıdır. Düğüm atmaya meraklı Mariana için bu Anlatısının arka planında insanlığın yine ve nere- mız anlamında son derece önemlidir. Tatsız tuzsuz olağanüstü bir armağandı. deyse bütünüyle insanın yarattığı / neden olduğu, bir yapıtın terk edileceği açık değil mi? Yaman meraklandığı, heyecanla beklediği Diego sürüp giden sıkıntılarını konu alırken, öne çıkardı- Ada açıklarında, yara aldığı için “duran” tekneden amcanınki sona kalmıştır. Ne ki onca parıltılı hedi- ğı, kurgunun vazgeçmediği parçası kıldığı oyunlar- adaya taşınma, adada barınma, korunma, su vb. ihti- yeden sonra gele gele ortaya gelen beyaz bir zarftır. da da yine kimi sorunlara değinmekle birlikte anali- yaçları karşılamanın yanı sıra kimi anlarda düşsel bo- Mariana için hayal kırıklığıdır bu “armağan”! tik düşünme, sorun çözme becerilerinin yanı sıra as- yutlar da kazanan bir oyunun içinde bulur kendileri- Zarftan çıkan mı? Mariana ve seçeceği iki konu- lında dayanışma, güven duyma, birlikte davranma, ni kahramanlarımız. Doğayla, adada karşılarına çıkan ğuyla Bermuda’ya unutulmaz bir yolculuktur. Hem en akla gelmedik olasılıklara bile odaklanma vb. tu- hayvanlarla ilişkileri de hep ince bir duyarlılığı barındı- de amcasının her yaz kiraladığı, birbirinden neşeli tum ve yaklaşımları da taşıyor okurunun hayatına / rır. Püskürmek üzere olan, ikinci gün yamaçlarını kap- yolculuklara çıktıkları, arada kullandığı, seyir incelik- gündemine. layan lavlarıyla aktarılan yanardağ da lavlarının ötesin- lerini öğrendiği tekne Minnow’la (Golyan Balığı). İlk kez Türkçe olarak ve 2006’da yayım- de bir sıcaklığı barındırır Tumanov’un dilinde. lanan ikinci yapıtı Haritada Kaybolmak’ta Ortalığı yangın yerine çeviren lavlar, şim- da kahramanlarını dolayısıyla okurlarını, şek ve yıldırımlarla gelen yoğun yağış, tür- yine zorlu bir yolculuğa, coğrafyada heye- lü tehlikeden kurtarıp korumaya aldıkla- can dolu bir maceraya davet etmişti. On- rı dodo kuşları, hepsi aynı sevecenlikte ve ların yaşamı, burada da coğrafya bilme- kendi doğallığı içinde aktarılır. celerini çözmelerine bağlanmıştı. Deniz yolculuğuna, balıkçılığa, doğal ya- “Gizemli Haritalar” dizisinin bu ilk yapıtı- şamın kendi halinde ve sakin akışına me- nı, insanın kendisini / bütün bir doğal ya- raklıysanız ıssız bir adada hayatta kalma şamı tehlikeye sokan küresel ısınma gi- deneyimi ilginizi çekiyorsa bu yolculuğa bi can alıcı bir sorunu işlediği Suda Kay- çıkmalısınız. Mariana’nın düğüm merakı si- bolmak (2021) ve uzaydan kopup gelen ze de geçebilir belki! n bir göktaşının tehdidini konu alan üçüncü macera Ates¸ten Kac¸mak (2022) izlemiş- Volkandan Kaçmak / Vladimir Tuma- ti. Diziye ilişkin bu kısa açıklamadan sonra nov / Çev. Mine Kazmaoğlu / Günışığı dönelim biz yine hikâyemize… Kitaplığı / 224 s. / 10+ / 2023. 18 Ocak 2024 15