Catalog

Bilmiyorum belki mutluluk beklenmeyen tcsadüflerle, saflıkla, naiflikle, şansla mümkündür olur demek istiyorum belki mesela orada yinc çok eski yıllarda kule dibinde Yahudi ailelerden göçmiiş, Yahudi ailelerinden birinin 45 yaşlarındaki bir mafya şefi vardır, bu da bizim filmlerde gördüğümüz mafya şefleri gibi cinayetler işlememekte, etrafa sürckli iyiliklcr yapmaktadır. Derken roman kahramanının sevgilisi kaçırılır vesarie? oradan bir polis romanına geçilebilirdi polis romanlarıyla da biraz alay etmek istedim. Okurutı bcklentilerini zıtlar gıbı. Evet zıtlar. Okurla tersine iletişimc geçmek istedim orada. Tesadüfler tünı rotnanı biçimliyor. Aslında yeni bir Flauberci bir roman yazmak isterim, o tabi gerçekçi olacak, duygusal eğilimler de olacak, toplum yapısı çok iyi görülecck hatta sınıfsal yapı çok iyi görülecck, insanlar, kişilikleri ortaya çıkacak gerçeküstü romanlarda olduöu gibi. Roman kahramanları gerçeklik kazanacaklar. Böyle bir roman yazmak istediğim halde tam tersine bir roman yaz dım. Tesadüflere, süprızlere dayanan, Ali ce Harikalar Ülkesinde gibi. Bu biçim lenmeyi özgür ve özgün kıldı diye düşünüyorum. AMERİKAN RÜYASI Amerikan Rüyast kavramını düşündü nüz mü? Bilinçli olarak düşünmedim. Fakat bu Amerikan Rüyası konusunu tabi Norman Miller'ın romanlarından, başka yazarlardan da, filmlerden de biliyorum, Amerika rüyalar ülkesi keşfedildiğinden beri, halkların buluşma noktası, düşlerin buluşma noktası. Amerika düş ülkesi, bir de benim belki de pek tanımamanın verdiği üzerine düşler kurduğum topraklar o kesin. 'Kendiliğinden' bir Amerikan Rüyası belki bu parodi romanın içinde vardır kendiliğinden yerleşmiştir böyle otantik olarak yoksa bilinçli olarak düşünmedim. Sanki bir resimli romanı, çizgi romanı alıyorsunuz ve bunu edebiyattaki kelimelere dayanan roman haline dönüştürüyorsunuz, öyle düşünüyorum Amerika 1954'ü. New York lemül ettikleri, dünyaca algılamşı anlamında giiçlü hatta çılgın bir metafor? insanı içine, hatta bir 'dibe', bir 'yiizeye' çeken, sankı herduygunun alabildığınce özgür, muhteşem, pddetli ya%anabileceği bir şebtr Neıv York, bende bıraktığı izlenim buydu en aztndan. Isveç'te çoğu geceler evde kalınıyor ve televizyonda Amerikan ülmleri izleniyor, hem onların bana yansıttığı New York, hem de benim çok az tanıdığım ki bunu bir avantaj olarak görüyorum ne de olsa gerçekçilik peşinde değilim New York var. Yaşamın o sürati evet... New York bir şehir olarak beni de müthiş çarptı, etkiledi. Kentlerle zaten çok ilgiliyim ama New York gerçekten en modern kent, müthiş dinamik. New York'un metrosu çok eski yani modern değil ama New York gibi bir büyük şehrin metrosu da böyle olur diye düşündüm bir noktada, hırpalanmış, süratle kullanılmış? Yani büyük şehir 21. yüzyüda New York gibi olur. Şehir olarak Ncw York'a aşık oldum diyebilirim. Bu arada birçok turizm rehberleri New York'taki mimari yapılar üzerine kitaplar vesaire onları gözden geçirdiğim gibi bakkal dükkanlarında ve bayilerde dahi satılan New York üzerine yazılmış bestseller'ları okudum. Okuduğum bestseller'ların hepsi çok kötüydü ama büyük tirajlara ulaşmış dünyada. Mesela bunlardan birisi Türkçesiyle 'Manhattan'daki Hayalet'ti. Bunabenzer Isveç'te bakkallarda satılan New York üzerine bestscller'leri hep okudum, bunlar hiç bile faydalanabilecek veya özenilebilecek, etkilenebilecek gibi değildi yazarken ki etkilenmek bile dogru değil zaten çok çok kötü yazılmış kitaplardı fakat onları da gözden geçirdim yani böyle bir çalışma süreci oldu mesela bende New C U M H U R İ Y E T K İ T A P Amerika'da Demokratlarla Cumhuriyetçiler arasında büyük farklar var bu farkı da bilmek, göz ardı etmemck gerek. Sonra Amerika'da daha önceki yıllarda Amerika'da daha solda hareketler oldu onları da incelemek, öğrcnmek gerek. Hiçbir zaman tabi kategorik ve dogmatik olmak istemem... Demokratlar iktidara gelirse hemen New York'a gideceğim üçbeş ay için yaşamaya. 1954 1954 'ün yazın ya^amınızda temsil ettiğ,i karşdık nedır? Yazı yazmaya o yıl başlamıştım, Amerika'ya gitmemiştim daha Fransa'ya da gitmemiştim, Fransa'ya bir yıl için 61'de gittim. Ama 1954'de yazı yazmaya başlamıştım ciddi bir biçimde yani çok kendimi bilerek. bu romanla ycnı bırjty mı dcnedı Dcnıır Ozlü, dıl dcğışmıyor ama kılometre ta$t dıycbilır mıyız kurgusallık adtna? Benim yazdıklanmın çizgisinde evet ama Türk romanı ve Dünya romanı çevriminde hiçbir şey söyleyemem tabi. Hayat ya beklemedir, 'Godot'u Beklerken'de olduğu gibi ya da arayıştır. Bu da en çok yine bu adını andığım Alain RobbeGrillet'in romanlarında ortaya çıkar özellikle 'Labirentte' adlı romanında. Orada kapı kapı dolaşarak bir şey aranmaktadır ama sokaklar labircnt gibidir sonunda da pek bir şey bulunmaz. Kafka'da çok var tabi, Dava'da bile o kendisi izlemede, ondan sonra ama 'Şato'yu Aramak' Amerika'da sürekli bir şeylere kapılıp gitmek var yani çok soyutladığımız zaman hayat beklemedir ve aramadır ama bu yazdığımda onlar yok. Bu romanın bir sürükleyiciliği varsa eğer o başka şeylerden geliyor. Çünkü bu romanda her şey çok kolay oluyor, böyle büyük arayışlara filan girişmiyor hiç, mutluluk da kendiliğinden geliyor." York'taki binaların bütün yapıların eski kiliselcr şunlar bunlar hepsi dahil hepsinin mimari nitelikleri üzerine de kitaplar var, seyahat rehberleri de var, haritalar vesaire... Zaten çok hayal etmeye dayanan, iyi tanımadım bir yerde geçen bir kitap yazmak istediğim için New York'ta kalmamam belki daha faydalı oldu. Öyle sanıyorum New York'ta kalsaydım binalann, caddelerin, sokakların, betimlenmeleri daha gerçeğe yakın olabilirdi ama buna gerek kalmadı tamamen hayale dayanan bir roman olmasını istediğim için hayali bir binayı bile yani New York'ta olmayan bir binayı bile betimleyebilirdim. Romanın kahramanı da yazar olmak istemektedir mesela, 19 yaşında ilk denemelerini yapmaktadır. Sevdiği romanlardan biri Stendal'in 'Kırmızı ve Siyah'ı, bir diğeri de mesela Fitzgerald'ın 'Muhteşem Gatsby'si, ayrıca Kafka'nın 'Amerika' romanını da okumuştur. New York'ta bu yaşadığı 67 ay içinde bu romanların içine de girer çıkar kahraman düşünde ya da düşe benzeyen bir planda. Kimyası değişir... Onlar gibi yaşamak ister, kısa sürede sevgilisi olan genç Penelope Ulysses'in karısı Penelope'a gönderme olsun diye o ismi seçtim, bu da çok sabırlı bir kızdır, hiçbir şeye itiraz etmeyen, sorun çıkarmtfyan sonradan ortaya çıkar ki çok zengin, müthiş liberal bir adamın kızıdır. Sonra New York'ta caz dünyasının içine girer. O zamanın ünlü cazcılarını dinler. O zamanki cazcılar üzerine o günkü New York'a ilişkin ileri sürülmüş fikirler dahi var romanda. Onları yazarken de yayınlanmış caz yazılarından faydalandım. Belgesel yanları varöyleyse... • Caz konusunda evet. tehlike vardı basmakalıp mazeretler vb... Orada edindiği arkadaşlarından birisinin annesi de bu komisyona çağırılıyor ama bu komisyonun gerçekten antikomünizm adı altında yürüttüğü gerici faaliyetler, reaksiyonel faaliyetler, etkinlikler, bu gençlerin mutluluklarına ve yaşam biçimine burnunu sokacak kadar ileri gitmiyor yani negatif Amerika'da olumsuz olan örneklerle bazı göndermeler var. Genelde yaygın kanı ve tavır Amerika 'ya karp çikmaktır,.. BERFIN CAFER TİRYAKİ I A Y I I M I J A K I \ydınlanmaa llir Çizgi CAFER TİRYAKİ Askın Kökeni Aşkın Kökeni .V>7 S a v t ' a , I2.(KMMMN).'1'I.. komisyonun niçin kurulduğu üzerine de bir takım fikirler yürütulüyor yani aslında ta bu komisyonun kurulması Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarının vicdan meselelerine kadar dayanıyor. Amerikalıların vicdanında soru işaretleri belirmiş tabi bu atom bombalarından sonra, bu komisyonu yaratan şeylerden biri bu, onu silmek için büyük bir 746 Aşkın K()kcni. okuyunı sarsıp değijjürecek gü^te bir kitap! Çünkü. kadınerkck ilişkilcrinin varhk bulıluğu aşk, sevgi vc insaınn doğasına iliijkiıı olarak bilinen binlcrce yıllık kanı vc yargıları, doğatoplumtarih iiçgeninde bir giz vc kısır kurgu kıskacından kurtarmaklu ve onların asıl olan gcrçckliğini kcşfetmckicdir... • Aşk ncdir vc kökcninde nc vardır? • Bir kadın vc bir erkck, niçin birbirlerinc a^ık olnıaktadırlur? • Doğa, toplum vc tarilı kalında. kadın ve crkek kinidir? EN ÇOK MUTLULUĞU • Kadın ve erkck tarih boyunca nasıl evrinılc^tiler? UYUMSATMAYI İSTEDİM" Mutlulugun dıştnda başka neleri du • Kaılın vc crkcktc birincil vc ikincil doğalar (kültürler) ilc güdülcr vc bılincler nclcrdir? yumsatmayt anu ettınız. En çok ve belki de sadece mutluluğu • Sevgi vc cinscllik ncdir. nc değildir? duyumsamasını istedim fakat arka planlîılinnıeyenleri bilinenlcjtiren ve bilincnleri de derinleştiren elcşjlirel, da McCarthy Komisyonu da var. Fakat bu komisyonun sonu yaklaşmıştır artık bu yaratıcı bir yakla^mı. tliyalcktik bir çalışma... Yeni Çıkan Diğcr Kitaplarımız: İbıahım Ulger / İbni Maklıın (lşıum Kaynağı Doğu4) 21.^ s.ıyia. KIKKMHH) ıı \. lialık^'iN. Durtıkan / Olumıın İki Yakasındu (Anı) 174 s.ı>ı.ı. 7(HKKXK) ıı u lıtıkıı^u. K\ri'n llaıı Nıı: 2'> 56 Caualo)>lu 34112 Islunbul Tel: (0.212) 513 7 > 00 1 aks: (0.212) 512 37 20 < SAYFA S SAYI