Catalog

SÎHÎRLÎ DEĞNEK BU HAFTA ÇİZCİLERE DOKUNUYOR... SİHİRLİ DEGNEK Çocuklar İçin Kitaplar Delioğlu H a z ı r l a y a n : N i l a y Y 11 m a / *î* Ç i z i m l c r : M u s t a f a diye... Ama ben sana bir şey alama dım... Oncnıi yok... Anneler çocukları nın mufluluğuyla sevınir... Al bakalım bir tanem... Gençliğimde ut çalmayı çok istemiştim, bari sen çal... .Şcyy... Tcşckkür fiferim. Dersler de benden... ( )kııl donüşleri hcr giin 1 saat çalışınz, anlaş,tık mı? Şey... Peki dede... Bu da test derslerinde yararlanacağın bir bilgisayar programı... ne güzel değil mi? Tcşckkür ederiııı baba... Işte yılbaşı da geldi gcçtı fıstık... Büyüklerin arma&an verince niye çok sevindiklerini şimdi anladım... Çıınkıi hep sevdikleri şeyleri veriyorlar... Ben biiyüyünce çocuklarıma bcbeklcr alırım. Hem onlar sevinir, hem deben.' (S.1415) 'Çok yakiîjlı. Cîüle güle giy. Ustünde paralansın. Teşekkür eaerim büyük annc... Anıa clbise paralanırsa nasıl güle gıile giyerimr' Bakalım bu işlcri nasıl halledeceğim? Hadi hoşça kal!. Güle euk canım... Uzülme... Anneciğim, güle güle dedin ama babamın yüzü hâlâ asıktı... Sorma canım... Çok iki yüzlüymüş... I liç güvenilmez. Anneciğim, iki yüzlü insanlar sirktc mi yaşar? Ooo... Btıyrun! I langi riizgâr attı?.. Hayret! l'irtına da yok ki. Bu kadar şişman in sanları rüzgâr nasıl sürüklemiş?! Aa... Uyandın nıı bayatım? Gözlerim açık ken nasıl uyuyabilirim ki? Bak yavrum, bol bol kııap okursan adam olursun... 1yi de luzlar nasıl adam olur? Doğrusu bu ışe hıç aklım ermiyor. Bazcn sanki ana dilimi unutmuş gibi oluyorum." (S.MK31) Bıcırık ile C.imcimik Nuğretün Iğci, Bu Yayınları, 2003, 48 Sayira Resinıleyen Omer Tunç Bıcırık da çizgi bir çocuk. Hem de afacan mı afacan bir çocuk... Bıcırık ile Makara Kukara, Bıcırık ile Kikir Kikir ve Ders Arası Kikırı gibi gülmece kitaplarından tanıdığımız Nurettin Iğci, Bıcırık'ı, bu kez de Rıcırık ile Cimcimik adıyla çizgi dünyasına tas,ımış. Bakın Bı cırık neler söylüyor bize çizgi aralanndan... 'Umarım yatağını yadırgamazsın. Ninen sana kıış tiiyü yastık da verdi. Onu almasam? Başımı ona koyarsam tüyleri yolıınan kuşları düşünmekten uyuyamamki!'(S.26). Kardelcn'in sihirli değneği ...'Portakal' adlı kitaptan.bahsetmelc istiyorum. Çetin Oner yazmış, Can Yayınevi yayinlamış. Portakal hem süt kardeş hem dc candan iki arkadaşın yoksul bir dağ köyündeki nem acıklı hem de gülümseyerek okuyacağınız bir öyküsü. Gülümseyerek okuyacağınız çünkü birlikte geçirdikleıi suçiçeği hastalığının sonunda çiçek açmadıklarını görünce, Izbat'ın önerisiyle giıbre niyetiyle vücııtlanna mayıs sürüyorlar. Ytne çüçek açmayınca, Izbat'ın önerisiyle, topraksız çiçek olmaz diye, Izbat arkadaşının önünde toprak yemeye başhyor. Bu arada çocuklarda toprak yeme alışkanlığı başlayınca biiyükler, bu alışkanlığı bıraksınlar diye çocukları cigaraya alıştırıyorlar. Acıklı çünkü onlara göre büyülü bir meyve olan, aynı zamanda yoksulluğun ve hastalığın ilacı belledikleri portakalı bulma umuduyla soğuktan donarak ölüyorlar. Beğenmediğim tarafı, Aşir'in, Izbat'ın yoksulluktan kaynaklanan ezikliği fazla duymaması için onun hcr dediğini yapması. tiu yüzden de ölüme gidiyorlar. Arkadaşhk demek acı da olsa gerçekleri söyleyebilnıek, onu boş fıayallerden kurtarmaktır. Elinıde sihirli değnek olsaydı, köy öğretmenini mücadeleden vazgeçirmez, çocuklar için unıut ofan portakahn yerine öğretmeni koyardım... Kardelen Yarlı (12), Alibeyköy, tstanbul Kardelen'cik, senin sihirli değneğin yapacağını yapmış. Bejaimkine iş kaimamış... Mektuplarını alıyorum, bana yine yaz olur mu?.. Necdet Neydim'in 'Sen Islık Çalmayı Bilir Misin?' adlı kitabından aldığın şiiri de sevdim. Postacının yolunun cözlemeye başla. Kimbilir belki cıe bir şiır düşüverir posta kutunuza! Sihirli bir cleğfieğiz olsaydı neler yapardtnız. nclcri değiştirmek isterdiniz? ışe kitaplardarı başlamaya ne dersiniz? Okuduğnnuz bir kitabı sevip sevmediğinizi, kitapta hosunuza giden ya da gitmeyen bölümlerin neler olduğunu ve yazar siz olsaydımz o bölümleri nasıl' yazacağımzt anlatan mektuplanmzı Sihirli Değnek'e sönderirseniz, yazınızı bu say/ada görebilirsiniz. Sihirli Değnek ın size ödül olarak ne vereceğini mi merak ediyorsunuz? Sürprizü (Mektuplartmza yasmtzt ve adresiniyazmayı unutmayın olur mu?) Nilay Yılmaz Kurtujuş Deresi Cad. No: 47 Bİlgi Üniversİtesi, Dolapdere / tstanbul [email protected] Tel: 212 236 78 42 BIZIM AILE Nur İÇÖZO [ 7 | Sıtadot CEYIJVN Bizim Ailc 12 Nur îrözü, Rıı Yayınlan, 2003, 63 Sayfa Resimlcyen Saadet Ceylan 'Bizim Aile' Rtı Yayınevi'nin Neşeli Kitaplaı Dizisi'nden çıkıyor. Kitabın aıka kapağında da soylenildiği gibi, 'Bizim Aıle, Diinyanıza Aulan Pencere' gibi. Çünkü çocuk vc aile ilişkisi temelinde, tlil bılinrınden, hayvan sevgisine, meslek seçinıinden paylaşma duygusuna kadar ıızanan genış bır konu yelpazesi var. Ikiijcı sayfalık kısa çizgi hikayelerden oluşan kitapta olaylar çocuk gözünden aktarılıyor. Evin küçük kızı her defasın da aileye iyi bir dcrs vermeyi unutmuyor... 197K 79 yıllannda Miliıyer Çocuk Yayınlan'nın vcrdiği 'Rcsimli Klasikler'le başlayan çizgı roman ranışıklığımız, daha sonra deıginin haftalık sayuarında dcvam eden çizgi roman ve kısa hikayelerle devam etmiş. Günümüzde ise çizgi romanlar ek ya da derginin bir bölümü olarak değil de ayrı bir rür olarak kitap çılardaki ycrini almıştır. Çizgi romanın, klasikleri çocuklara sevdirmek amacıyla bir çok ülkede 'eğitim anıaçlı' kullanıl dığını biliyorıız. Çizgiyle birlcşen anlatımının çocuklara yeni boyutlar, yeni ba kış açıları kazandırdığmı, onlara okumayi sevdirdiğini söyleyen bir çok araştır macı vc edebiyatçı çizgi romanı diğer rürlere geçış türii olarak dikkate değer bulmaktadır. Bunların yanı sıra, resim ve dil arasında ilişki kurdurması, çocuklara resim okuma alışkanlığı kazandırması nedeniyle de çizgi roman çocuk edebiyatında önemlidır. Hikayelerinin kısa, eğlenceli ve kolay okunabilir olması çizgi hikayeleri çocuklar arasında da oldukça popüler kılmaktadır... Bizim Aile, Dİr çizgi aile. Çizgiler arasından sadece çocukfara seslenmiyor, ailelere, eğitimcilere de çok şey söylüyor. Ses tonu ve ritmi gösteren monolog ve diyaloglanyla, düşünce balonlanyla ve konuya yaklaşımıyla dikkate değer. 'Anneciğim yılbaşında niçin armağan verilir? Yeni yıla mııtlıı, sevinçli girilsin ' Sıçrarsam boyıım gerçekten uzar mı baba? Elbette! Peki öyleyse neden hiç ıızun boylıı çekirge yok? (S.47). 'Grip saJgını var, dikkatli ol. Bol bol meyve ye. Olur anneciğim, yerim yemesine de, dilerim mikroplar benden fazla yiyip bana üstünlük sağlamayı aklı edemez.' (S.38). Çizgi roman deyince aklımıza gelen ' l'om Miks, 'l'eksas' türündekilcitaplar ve bunların okutulup okutulmaması üzerine dönen tartışmalar yillardır yalnızca aileleri değil, eğitimciJeri ve psikologları da yormuştur. Sınıflandırma ve ön yargılar içermesi, savaşmaya, intikam ve şiddet duygulanna fazlaca yer vermesi gibi haklı nedenlerle çizgi romanları çocuklara yasaklamıslardır. Otoriteler, çoğunlukla dergilerde yayınlanan gülmece türündeki eğlenceli çizgi öyküleri de tam tersi nedenlerle fazla harif, sabun köpüğü olarak gördüklerinden yadsımıslardır. Ancak yaklaşımı açısından edebi eksiklikleri olsa da, çizgi roman ve kısa çizgi öykülerinin biraz önce söylediklerimizin clışında bir çok amaca daha hiznıet edebileceğini biliyoruz. tşte Sihirlı Değnek'ten birkaç öneri: Çizgi roman ya da öyküler aracılığıyla noktalama işaretleri çalışılabilir. Kabramanlar aracılığıyla doğru değerler üzerinde konuşulabilir, konuşma balonlanna yeni yazılar yazdırılıp öykü yeniden oluşturu labilir... Daha neler yapılır neler! Yeter ki ailelerde ve eğitimcuerde çocuklann bu isteğini gerekli alanlara yönlendirebilecek istek olsun! Sihirli Değnek, çizgi roman hakkında okumak ve düşünmek isteyenlere bir kaynak öneriyor. 'Çizgi Roman ve Çocuk', Prof. Dr. Nilüfer Tuncer, Çocuk Vakfı Yayınları, 1993, 104 Savfa BUYUKLERE ODEV Yaratıcılığa Yolculuk Tülay Üstündağ, Pegem A Yaymcılık, 2002, 152 Sayfa "Yarıılıcılığı gclı^üımek için en güçlü yol öğrencilerinize örnek olmaktır. Çocuklar yaratıcılıklarını, onlara söylediğinizde dcğil, siz yaratıcılığınizı gösterdiğinizdc gcliştirirler." (Robert J. Sternberg) 'Yarancıhğa Yolnıluk' iştebtı cluraktanbaşlıyor. Annelenn, babalarııı vc cğiıuııcilcrin yaratıcı olduklarını çocuklara cöstcrcbilmcleri için olası firsatları anlatıyor. Kitabın ilk bölümleri önccliklc yaratıcılığıh nc olduğundan, bu süreçteki aşamalardun ve yaratıcılığı engelleyen düşünme biçimferınden söz ediyoı. Ardından, yaratıcı bireyin özelliklerindcıı yola çıkarnk y.ır.uıcılığın ofmazsa olmazlan ve yaratıcilığı gcliştirnıc yöııtcın vc tekniklerini göstcriyor. Gcnel bÜgilcr den sonra sıra eğitim sisteminc gelıyor. 'Yaratıcılığın (')ğrctilnıesi' adlı bölümdc, YaraucıLk vu Eğitim Programı, Yara tıcılık, Soru Sorma ve Felsefe ESitimi, Yiiratıcılık vc Ezbcr, Yaraücilığı ügrctınede Temel llkeler, Uyaranlar ve Yaratıo lık konulanna değiniyor. 'Daha Yaratıcı Bir Okııl' adlı bölüm isc, eğitimcilere kısıtlı imkatıhıa olsa bile programların da vc sınıîıarında yaratıcıhğı nasıl kullanabilecoklerindcn M">/ cdiyoı. BeyinFutınası, YaratıcıProbkın (.iı/mc, ()rnek SAYFA 18 Olay Incclcmc, Oörüs Geli^tinne, Kavram Haritaları ve Altl Şapka Düsünme Teknikleri aynntılarıyla anlatılıyor. Yaratıcı Drama'nın, hayat bilgisi, matematik, Türkcc, len bilgisi, sosyal bilgiler, resim ve miizik derslerinde nasıl kullanılııliileceği ornekleriyle açıklanıyor. Dr. Tülay Üstündağ, l lacettcpc Universkesi Eğitim Fakültesi'ndc öğrcrim görcvlisi. 'Yaratıcığa Yolculuk'u yazma sebebitıi bakın nasıl açıklıyor. '...Sanırım bu kitabı en çok çocuklar için yazmak istecfim. Bunıın nedeni, onların yaşam deneyimlerini uzun süredir gözlemenıdi. Bu gözlemler yıllar geçtikçe çoğaldı. Sonunda biriktirdiklcrimi, kimi zaman çocukları görmezden gelen birılcrine duyurma çabası oluşru. Çocuklar dilcdikleri «ibi vc kimbilir nedenli güzel yollarla kendilcrıni anlatacııklar...' Tülay Üstündağ'm 'Yarancı Drama Öğrctmcninin GünJiiğü' adlı diğcr kitabı da, Yaratıcı Drama'nın bir ögietim yöntemı olarak çcşitli ünitc ve konulardaki kullanıtnmı anlatıyor. (Pegem A Yayıııcilık, 2002,3.Baskı, 272 Sayfa). 'Hayal kurma bilgidcn daha önemlidir. Çiinkü bilgi suurlıdır, ancak hayal kurma tüın dünyayı kapsar' (A. Einstein, Bütünüünya2002) Büyüklcr, siz de okuduklartnızı, annc babalarla, cğitimcilerle ve yazarlarla paylaçmak istiyorsanız, Sihirli Değnck'in "Büyüklere Odev" BÖlüınü için bir kitap lanıtabilirsinîz... C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AYI 7 16