Catalog

Sabahattin Selek, titiz ve sabırlı bir araşürmacıydı 'Hokka'mn içinde ne var? Ş ahin Beygu, Kıyı Yayınları'nı kurduğu zaman, dostlarına "Eh, biz de kıyı kıyı gidelim bakalım" demişti. Şahin Beygu o günlerden bu yana gerçekten de "kıyı' yayıncılığı yaptı. Bazı okurlarımız hatırlayacaklardır. Kıyı sözcüğü edebiyat sözkonusu olduğunda yer yer "MarjinaP'in karşılığı olarak da kullanılmıştı. Biz bunun doğru ya da yanlışlığı üzerinde durmayalım. Anlatmak istediğimiz şu: Kıyı Yayınları hem 'mütevazi" hem de "marjinal" yayıncılığını sürdürdü şimdiye dek. Dört ay önce de bir dergi yayımlamaya basjadı, adı "Hokka". Hokka, deyiş yerindeyse bir "ürün" dergisi. Yani telif yazılar oldukça az içinde. Çeviri metinler ağırlıkta. Hokka'mn şubat 1900 tarihli 4. sayısında G.Krcss ve R.Hodge'ın "tdeoloji ye Cinsiyetin Inşası" başlıklı yazılarını dilımize Güzin Özkan çevirmiş. Söz konusu yazı Avustralya'da yayımlanan Cleo adlı kadın dergisinde çıkmış "Bedensel Konuşma" başlığını tasıyan yazıdan bir bölüm. Bu yazıda bir işyerinde rastlanabilecek değişik kadın tipleri tanımlanıyor ve her birinin iş hayatında başarılı olabilmesi için davranışlarını hangi yönde değiştirmesi gerektiği anlatılıyor. Resmedilen iş kadınlarının adlan "Fare", "Davetkar", "Gamsız" ve "Güç Tellalı". İjte "Bayan Davetkar"ın ponresi: 'Anadolu İhtilali'nin yazarı Geçen ay ölen Sabahattin Selek, bağımsız ve nesnel bir araştırmacı olarak yakın tarihimize ilgi duymuş, çalışmalarını özellikle Ulusal Kurtuluş Savaşı ve sonrası üzerinde yoğunlaştırmıştı. S NURER U&URLU met ederler? Milli Mücadele'nin içindeki yabancı parmakları? Düşmanla işbirliği yapanlar hangi topluluklardır? Kimler olup bitenlere seyirci kalır? Anadolu Milli Mücadelesi gerçek ve bilinen anlamda tanı bir halk hareketi midir? Bu hareketin tabii ve sonradan onderleri, elebaşıları kimlerdir? Perde arkasında kalan ve ihanet eden kişiler vb. sorulara açıklık getirmeye çalışmıştır. Yazar, bu ilgi çekici sorulara karşılık bulabilmek için, Ulusal Kurtuluş Savası'nı anlatan yazıları ve eserleri incelemeye başlamış, olayları yaşamış kişilerle görüjmüş, konuşmuş, notlar almıştır. Yazara göre, "19191922 yıllarında, bir imparatorluğun enkazı üzerine bir mıllı devletin kurulujunu sağlayan çetin bir mücadele cereyan etmiştır. Fakat, bu mücadele Türkiye'nin yalnız dış düşmanlarına karşı yaptığı savaşlardan ibaret değildir. Üstelik dış savaşın yapılmasını ve kazanılmasını sağlayan olaylar, yani mücadelenin ilk yarısı, tamamen ihtilal karakterindedir." Böylecc Sabahaıtin Selek tarihi araştırmalarına Milli Mücadele'yı hazırlayan olaylardan, etkileyen ve yürüten iç kuvvetlerden başlamış, Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın ihtilal hareketi anlamını taşıyan ve meşruluk kazandığı alanlara ve dönemlere yönelmiştir. Yazar, olayları ve eelişmeleri, bu eksen çevresinde vermek istemiş, Anadolu Ihtilali ve Milli Mücadele isimli yoğun ve titiz çalışmalarıyla Yeni Türk Devleti'nin kuruluşuna değişik yorum ve değerlendirmeler getirmiştir. Denebilir ki Sabahattin Selek, alaylı bir süvari yüzbaşısından, titiz, sabırlı, ilerici ve çağdas, bir tarihçi yaratmıştır. O, Ulusal Kurtuluş Savaşı'mızın Ikinci Adamı tsmet tnönü'nün dediği gibi asıl başarısını "Sayın Sabahattin Selek'in bir intizam içinde beni anlatmaya sevketmesi ve söylediklerimi bir sıra dahilinde, yani kendi sırası içinde, hepsini ses bandına alarak, bunları mümkün olduğu kadar tam yazmaya çalışmasında" göstermıştir. Sabahattin Selek Anadolu ihtilali'nin askeri, Milli Mücadele'nin kalemidir. D Bayan Davetkar Her tuplulukta bu tip biri vardır: Partilerde insanın aklını başından alan kahkahalar atar ve önüne gelene sürtüniir (hatta sizin erkeğinize de). Bir erkekle karşılaşınca dudaklarını büzüp gözlerini kırpıştırır ve bırakır konuşmayı bedeni yapsın. Süpermarkette bile kırıtarak yürür, sırtı açık ya da üzerıne yapışan angora gıysılerle. Hvet, göz kamaştırıcı hali sürdükçe her şeyin ayağına gelcceği inancından vazgeçmeyen biridir o. Erkekleri cezbedişi bakımından, arıları kcndinc doğru çeken bal kavanozunu andırır, onların dikkatinı gözlerırıin ıçine bakarak ü/.erınde tutar, bu arada dudaklannda da her zamanki ışıltılı tebessüm vardır. Ona bakınca sadece dişler, tatlı dudaklar, pırıl pırıl saçlar, boyalı tırnaklar ve davetkar bukleler görürsünüz. Kadınlar değilse bile crkekler hoşlanır ondân, o da zaten böyle olmasını ıster. Geçmişte hep ıyı işler bulmuştur (bütün patronları erkektir). Birıyle akşanı yemeğine çıktığında asla kendi masrafını kendisi ödemek zorunda kalmaz. Bayan Davetkâr'ın sıkıntısı, dünyadaki insanların yarısının kadın olması, onun tipinı çekicı bulan erkeklerin de sayıca gitgide azalnıasıdır. Kendisine yönelen dikkaıler giderek daha kısa süreli olmaktadır ki bu da çoğu zaman yalnızlık dcmektir. Hokka (Mürckkep bağımlıları için küçük damlalardan mürekkep ayhk dergi) / Kıyı Yayınları / 36 s. / 4.000 TL tsteme adresi: Binbirdirek So. 5/3 Cağaloğluİst. Tcl: 516 20 90 Sabahattin Selek, akademik olmayan, alaylı olarak nitelendirilen yakın tarihçilerımizden biridir. Yazar, askeri bir tarihçi olarak değil, bağımsız ve nesnel bir arastırmacı olarak yakın tarihimize ilgi duymuş, çalışmalarını özellikle Ulusal Kurtuluş Savaşı (Millı Mücadele) öncesi ve sonrası üzerinde yoğunlaştırmıştır. Sabahattin Selek, büyük önder Atatürk'ün "Tarih yazmak, tarih yapnıak kadar önemlidir. Yazan, yapana sadık kalmazsa, dcğişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir ınahiyet alır" sözlerini kendisine ilke edınerek, yakın tarihimiz üzerinde sabırlı ve tıtiz çalışmalara yönelmiştir. Sabahattin Selek, bir tarihçi olarak Ulusal Kurtuluş Savaşı'nı yazma çalıjmalarına girişmeden önce, olaylar nedenlerı ve sonuçlarıyla, yer ve zaman bütünlüğü içinde, taraf tutmadan, doğru ve gerçek bilgiler veren belgelere ve kişilere yönelerek araştırmaya koyulmuştur. Önce, uzun zaman hazırladığı ve çok kere kendi kendıne sorduğu; halk nasıl teşkilatlanır ya da teşkilatlandırılır? Umutsuzluk ve kara günler nasıl bir mücadeleyle, umuda ve ak günlere dönüşür? Karga^alık ardından nasıl bilinçlenme aönemi getirır? Halk hangi gerçek nedenlerle silaha sarılır? Milli Mücadele'nin aşamaları nelerdir? Halk kendi başının çaresine bakmadan millet olarak, bir bütün olarak kurtuluş çareleri bulmaya nasıl geçer? Kimler ve hangi sınıf ve tabakalar emperyalizmin emellerine bilerek, bilmeyerek hiz Süvari Yuzbaşısı Cumhunyet devrı yazar ve tanhçtlerinden Sabahattin Selek (19211990), Tokat ilinin Erbaa ilçesinde doğmuştur. Yazar, oğrvnıminı askeri okuuarda tamamlayarak Türk Sılahlı Kuvvetleri'ne süvart teğmenı olarak katümtftır. Ankara ve Karaköse'de görev yapan Sabahattm Selek, süvart yuzbaşısı olarak kendi uteğıyle ordndan ayrtlmış (1944), Bursa'da CHP'nin yayın orgam Ant Gazetesı'nde çalışmaya baslannftır (1946). 1950'dekı ıktıdar değişıklığınden sonra if hayatına atılan Sabahattin Selek, arkadaşlarıyla birlikte Selek Basım ve Yayınevi'ni kurmuj (1953), yakın tarthı mızle ılgılt önemlı ve değerlı ınceleme, araştırma ve anı kttaplan yayımlamifttr. Ant Gazetesı'nde yayımlanan ılk köy sorunlarıyla ılgili yazı ve arastırmalanyla tanınan Sabahattin Selek, Anadolu Ihtilali ısımlı değiftk ve kendıne özgü araştımıasıyla 19651966 Yunus Nadir Armağanı'm kazanmıştır. Çok tıtız ve sabırlı bir araştırmacı olan Sabahattin Selek'tn yayımlanmıs dığer kitaplan sunlardır: tnönü'nün Hatıra Sabahattin Selek Anadolu Ihtilali ve Millı Mücadele adlı kıtaplarıyla yenı Türk devletınm lan (1969), Milli Mücadele (1971). kuruluşuna değişik yorum ve değoriendirmeler getırmıştı. S A Y F A 17 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S » y / 3