Catalog

29 OCAK 2025 ÇARŞAMBA 12 İNCELEME/hab Er Cemil Tugay Atatürk’ün ‘ulusal egemenlik’ yemini Serdar Denktaş SINAN MEYDAN “Annemin kabri önünde Allah’ın huzurunda yemin ediyorum. Bu kadar KKTC Parkı, Denktaş’ın kan dökerek milletin elde ettiği ve sağlamlaştırdığı hâkimiyetin korunması Tarihten ve savunması için gerekirse annemin yanına gitmekte asla tereddüt Günümüze doğum gününde açıldı etmeyeceğim. Milli hâkimiyet uğrunda canımı vermek, benim için vicdan İzMİr Bornova Belediyesi’nin Atatürk mahallesinde ve namus borcu olsun.” (Mustafa Kemal Atatürk, 27 Ocak 1923) açtığı KKTC Parkı, KKTC’nin kurucu Cumhurbaşkanı r auf ustafa Kemal (Atatürk), toplanmış olmasıyla ve bütün düşmanların daima “Meclis ancak milletin emrine Denktaş’ın 101’inci doğum günü 14 Ocak 1923’te çok ancak bunun ifadesi olmak bağlı kalmak zorundadır.” baskı ve işkencesi altında olan 27 Ocak’ta, oğlu Serdar Msevdiği annesi Zübeyde üzere kurduğu Meclis’e kalmıştı. Evi, bin türlü Denktaş ve torunu Gizem Hanım’ı kaybetti. O sırada verdiği asıl görev ile ortaya Atatürk’ün annesinin sebep ve nedenlerle basılır Bahri Soydan’ın katılımıyla Batı Anadolu’da uzun süreli konmuştur. (…) Egemenlik ve aranır, kendisi rahatsız mezarı başındaki açıldı. Açılışa İzmir Büyükşehir bir yurt gezisine çıkmıştı. 15 kayıtsız şartsız milletindir. Ve edilirdi. Annem üç buçuk Belediye Başkanı Cemil Tugay, konuşması Ocak 1923 sabahı gezisinin gerçek milli istek ve iradeyi senelik bütün gece ve Bornova Belediye Başkanı Atatürk, vatanın bağımsızlığı ilk durağı Eskişehir’de, uygular ve ancak bununla gündüzlerini gözyaşları içinde Ömer Eşki ve Lefkoşa Türk ve ulusun egemenliği için İzmir’deki annesinin ölüm millet alınyazısına sahip geçirdi. Bu gözyaşları ona Belediyesi Başkanı Mehmet mücadele ederken çok haberini aldı. Atatürk, Lozan olur. Tarihi olaylarımız ve gözlerini kaybettirdi. Nihayet Harmancı da katıldı. Parkta, sevdiği annesiyle yeterince Konferansı’nın çıkmaza girdiği tecrübelerimiz bize milletin pek yakın zamanda onu Denktaş’ın büstü, Kıbrıs Barış ağaçları yer alıyor. Ayrıca, 6 ilgilenememiş, cenazesine sırada, Cumhuriyetin ilanı ve koyun sürüsü halinde olduğu İstanbul’dan kurtarabildim. Harekâtı’nın mimarı Bülent Şubat depreminde yaşamını bile katılamamıştı. Annesinin halifeliğin kaldırması öncesinde, görüşünün, keyfi, arzu ve Ona kavuşabildim ki o artık Ecevit’in barış mesajını içeren yitiren “şampiyon melekler” İzmir’deki mezarını, 12 gün 35 gün sürecek kapsamlı bir hırsların, hiçbir şekilde maddeten ölmüştü, manen kaya anıtı, Kıbrıslı Türk şair olarak bilinen Gazimağusa Türk sonra, 27 Ocak 1923’te yurt gezisine çıkıp Eskişehir, karşılanmayan çıkarların, yaşıyordu. Osman Türkay’ın şiiri ve Türk Maarif Koleji öğrencilerinin kalabalık bir grupla birlikte Arifiye, İzmit, Bursa, Alaşehir, elde edilmesine sürüklemekle Annemin kaybından Mukavemet Teşkilatı liderlerini anısına yönelik bir alan da ilk kez ziyaret etti. Sabah Salihli, Turgutlu, Manisa, milletin yok olmasına neden şüphesiz çok üzgünüm. simgeleyen Akdeniz Selvisi bulunuyor. l İzMİr /Cumhuriyet saatlerinde İzmir’e gelir gelmez Akhisar, Balıkesir ve İzmir’de olan idare şekillerinin, Fakat bu üzüntümü gideren Karşıyaka İstasyonu’nda yöneticilerle, komutanlarla, artık memleketimizde ve beni teselli eden bir konu gazetecilerle ve halkla bir araya uygulanmasının kalmadığını trenden inerek annesinin vardır ki o da anamız vatanı Karşıyaka Ferik Osman Paşa gelerek soruları yanıtlayıp “yeni göstermiştir.” mahveden ve haraplığa Patriğin ‘ekümenik’ Türkiye” hakkında çok önemli Atatürk şöyle devam etti: Camisi’ndeki mezarına gitti; götüren idarenin artık bir orada büyük bir saygı, kararlılık açıklamalar yapacaktı. “Millet, egemenliğin değil, daha geri dönmemek üzere Atatürk, çok sevdiği annesinin egemenliğin bir zerresini bile ve adanmışlıkla şunları söyledi: yokluk mezarına götürülmüş ısrarı bitmek bilmiyor ölüm haberini almasına karşın, bir başkasına terk etmenin “Zavallı annem, bütün millet olduğunu görmektir. Annem çıktığı yurt gezisini iptal etmedi. neden olabileceği felaketin, için mefkûre olmuş İzmir’in bu toprağın altında, fakat milli DOĞA ÖZTÜRK Programa devam edilmesini yok olmanın, hüsranın acısını kutsal topraklarına vücudunu hâkimiyet ilelebet (sonsuza emreden Atatürk, İzmir’deki her an kalbinde ve vicdanında vermiş bulunuyor. Arkadaşlar, dek) devam etsin. Beni teselli Tür K heyetinden Başyaver Salih Bozok’a şu duymaktadır…” ölüm yaratılışın en doğal eden en büyük kuvvet budur. ayrı olarak daha telgrafı çekti: “…Merhumenin Atatürk, 19 Ocak 1923’te İzmit bir kanunudur. Fakat böyle Evet, milli hâkimiyet ilelebet önce Ukrayna münasip bir şekilde cenaze Sineması’nda halkla yaptığı olmakla beraber bazen ne devam edecektir. Barış Zirvesi’ne törenini yapınız. Cenabı Hak toplantıda da “Egemenliğimiz hazin tecelliler arz eder. Annemin ruhuna ve bütün “ekümenik” milletimize hayat ve selamet için tehlike var mıdır” sorusuna Burada yatan annem Türkeş ecdat ruhuna, üzerime almış unvanıyla katılan ve versin.” şu yanıtı verdi: zulmün, cebrin; bütün milleti olduğum, vicdan yeminimi Atatürk, annesinin cenaze “Efendiler, egemenliğimiz felaket uçurumuna götüren tepkilerin ardından tekrar ediyorum. Annemin için tehlike yoktur ve olamaz. keyfi bir saltanatın kurbanı törenine katılamadı. Çünkü o imzası Bürgenstock kabri önünde Allah’ın sırada savaştan yeni çıkmış bir Çünkü milletimiz asırların olmuştur. Bildirisi’nden huzurunda yemin ediyorum. ulusu; Türk ulusunu yaşatmaya kaldırılan Fener Bartholomeos, Türkeş’in de olduğu heyetle görüştü Bu kadar kan dökerek milletin çalışıyordu. Annesi ölmüştü, Rum Kilisesi Patriği elde ettiği ve sağlamlaştırdığı da suç işlediğine kanaat ama yaşaması gereken Bartholomeos, bu kez de hâkimiyetin korunması ve getiriliyor ve anayasanın yaklaşık 8 milyon insanın; Avrupa Konseyi Parlamenter savunması için gerekirse 10. maddesine bir atıfta savaş yorgunu, yaralı, yoksul Meclisi Genel Kurulu’nda annemin yanına gitmekte asla Türk ulusunun sorumluluğunu bulunuyorlar” dedi. Erenerol “ekümenik” sıfatıyla konuşma tereddüt etmeyeceğim. Milli taşıyordu. Ulusun geleceğini, ayrıca Cumhuriyet ile birlikte hâkimiyet uğrunda canımı yaptı. Toplantı için Fransa kendi kişisel acıları da dahil, kilisenin sadece bir azınlık vermek, benim için vicdan Strazburg’ta bulunan her şeyin önünde görüyordu. kilisesi statüsünde olduğunu ve namus borcu olsun.” Bartholomeos, konuşmasının Bu nedenledir ki Eskişehir’de ve resmi olarak “patriklik” (Atatürk’ün Bütün Eserleri, C.14, ardından MHP’nin kurucu ismi Mutasarrıflık’ta, taziyeleri değil, makamı da bulunmadığını s.393-394) Alparslan Türkeş’in oğlu ve halkın sorunlarını dinlemek söyledi. AKP Ankara Milletvekili Tuğrul istedi; kendi acısını değil, halkın Ulusal egemenlik Türkeş’in de içerisinde olduğu sorunlarına çözüm önerilerini ‘Vatikan modeli devlet’ kararlılığı Türk delegasyonuyla görüşüp dile getirdi. Atatürk, 14 Ocak 1923’te Zafer Partisi Genel Başkan Atatürk, Türk ulusunun özgür fotoğraf çektirdi. başlayan Batı Anadolu Yardımcısı Fikret Bayır ise ve bağımsız yaşayabilmesinin gezisinde, Eskişehir’den İzmir’e Bartholomeos’un Fatih Yargıtay ‘suç’ demişti ancak “kayıtsız şartsız kadar, ziyaret ettiği hemen Mustafa Kemal Atatürk, annesinin mezarı başında. (27 Ocak 1923) Kaymakamlığı’na bağlı egemenliğine” sahip çıkmasıyla Türk Ortodoks Patrikhanesi her yerde saltanat yönetimini bir din görevlisi olduğunu mümkün olacağını düşünüyordu. Basın Sözcüsü Selçuk eleştirerek “ulusal egemenlik” çok acı darbelerle, çok acı Bunu açıklamak için “Vicdanında milli bir sır olarak ve statüsünün resmiyette Erenerol, anayasaya aykırı kararlılığını gözler önüne felaketlerle vermiş olduğu müsaade buyurursanız, sakladığı” cumhuriyeti ilan bir “müftü” ile eşdeğer bir şekilde uluslararası sermişti. Anayasaya göre derslerden tamamıyla ıstıraplı hayatının kesinlikle etmeden önce çıktığı yurt olduğunu söyledi. Bayır, toplantılara “ekümenik” kayıtsız şartsız millete ait olan uyanmıştır ve uyanışı eylemli bariz birkaç noktasını gezisinde “ulusal egemenliğe” “Tarihsel sürece baktığımızda unvanıyla katılmaya devam egemenliğin “bir tek adama olarak ispat etmiştir. Artık belirteyim: vurgu yapacaktı. O günlerde ekümeniklik başlığının altında eden Fener Rum Kilisesi verilmeyeceğini” belirtmişti. bu milleti gaflet çukuruna, Abdülhamit devrinde idi. yazdıkları kitapçıklarla “Halife Vatikan modeli bir Ortodoks Patriği Bartholomeos’a cahillik çukuruna götürmenin 1905 tarihinde okuldan Batı Anadolu gezisi boyunca meclisin, meclis halifenindir” devletinin kurulması var. AKP, ilişkin Yargıtay’ın 2007 “ulusal egemenlik” vurgusu maddi imkânı kalmamıştır. henüz kurmay subay olarak propagandası yapan İskilipli adeta başpapazın önünü tarihli kararını anımsattı. Milletimiz en gerçek kuralını yapan Atatürk, 27 Ocak 1923’te Atıf ile Şükrü hocalara yanıt çıkmıştım. Hayata ilk açıyor. Vatikan modeli bir Erenerol, “Lozan Antlaşması, en sonunda bizzat eline adımımı atıyordum. Fakat bu İzmir Karşıyaka’da annesinin vererek anayasadaki ifadeyle devlet amacı hem laikliğe anayasa ve Türk Ceza Kanunu almıştır ve bu karara dayanan mezarı başında ise -benzerine egemenliğin “kayıtsız şartsız adım hayata değil, zindana karşıdır hem de maalesef hususunda Bartholomeos’un hükümet biçimini tespit tesadüf etti. Gerçekten rastlanmadık biçimde- bir milletin” olduğunu hatırlatacaktı. suç işlediğine kanaat ‘paralel devlet yapılanmasına’ etmiştir.” bir gün beni aldılar ve “ulusal egemenlik yemini” “Efendiler! Milletimiz müstebit idarenin (baskıcı etmişti. getirilmişti. TCK’de din ve neden olmaktadır” ifadelerini Atatürk’ün ulusal kurduğu yeni devletin yönetimin) zindanlarına Atatürk, annesinin mezarı inanç hürriyeti hususunda kullandı. l ANKAr A egemenlik vurguları yazgısına, işlerine, koydular. Orada aylarca başındaki konuşmasında, Atatürk, 16-17 Ocak 1923 bağımsızlığına, ismi halife kaldım. Annem bundan “Burada yatan annem, İzmit Basın Toplantısı’nda, olsun, ne olursa olsun hiç ancak ben hapisten çıktıktan zulmün, cebrin; bütün milleti halifeyi “devlet başkanı” olarak kimseyi karıştırmaz…” Menzil’deki kavgaya sonra haberdar olabildi. Ve felaket uçurumuna götüren görmek isteyenlere halifelik “Meclis yalnız milletindir derhal beni görmeye koştu. keyfi bir saltanatın kurbanı tarihinden örneklerle yanıt ve ancak milletin seçtiği İstanbul’a geldi. Fakat orada olmuştur” diyerek sevgili verdikten sonra şunları söyledi: bağışlar da girdi vekillerden oluşur. Dolayısıyla kendisiyle ancak üç beş gün annesinin çektiği acıların ve “Teşkilatı Esasiye yalnız ve yalnız milletindir. Ve görüşmek nasip oldu. Çünkü onu ölüme götüren hastalıkların Kanunu’nda birkaç noktaya eden şahısların iddiaları CENGİZ KARAGÖZ meclis ancak milletin emrine tekrar müstebit idarenin sorumlusunun “keyfi saltanat” işaret edebiliriz. Egemenlik doğru olmayıp bana iftira bağlı kalmak zorundadır. hafiyeleri, casusları, cellatları olduğunu belirtmişti. kayıtsız, şartsız milletindir. MENzİL’DEKi “miras” mahiyetindedir. Aleyhime Yoksa ismi, makamı ne olursa Atatürk, bu iddiasını ikametgâhımızı sarmış ve ‘Kayıtsız şartsızı’ buradan tartışması gündemdeki iftira içerikli şikâyetçi dilekçesi olsun kimseden emir almaz, beni alıp götürmüşlerdi. örneklerle açıklamış; annesinin, kaldırmadıkça Türkiye Devleti yerini koruyor. Mülk veren ve onun tanıklarının aynı emir almayı kabul etmez bir Annem ağlayarak arkamdan Sultan II. Abdülhamit’in ve herhangi bir kişiye ya da paylaşımı konusunda kumpasa dahil olarak organize Meclis’tir.” (Bkz. Alev Coşkun- Sultan Vahdettin’in “keyfi takip ediyordu. Beni sürgün makama egemenliğe uymayan sorun yaşayan kardeşler ve örgütlü biçimde hareket Işık Kansu, Atatürk’ün İzmit saltanatının” ve “istibdat yerine götürecek olan hiçbir yetki veremez… Milli müritlerin bağışı olduğu ettiklerini düşünmekteyim. Basın Toplantısı, 100. Yıl, vapura bindirilirken benimle idaresinin” kurbanı olduğunu egemenlik devredilemez. 23 sene sonra hiçbir hakkı ileri sürülen taşınmazları da bazı olaylarla örneklendirmişti. İstanbul 2022) görüşmesi engellenmiş İnsanın, hâkimiyetini vermesi bulunmayan bir kişinin soyut bölüşemedi. Cumhuriyet, Görüldüğü gibi Atatürk, Atatürk, konuşmasında, olan annem gözyaşlarıyla için milli iradesinin felç kardeşlerden Muhammed safsatadan ibaret başlatılmış Türkiye’de, Teşkilatı Esasiye annesinin ölümüne neden Sirkeci rıhtımında elemler ve olmasını kabul etmesi gerekir. Emin Elhüseyni’nin Adana’daki soruşturmanın derhal olan saray saltanatının (baskı Kanunu’ndaki “Egemenlik kederler içinde terk edilmiş Bu, ölmeyi kabul etmek mülkün 2019’dan bu yana sonlandırılarak kovuşturmaya kayıtsız şartsız milletindir” idaresinin) da öldüğünü bulunuyordu. Sürgün içinde demektir. Bundan dolayı bir dergâh olarak kullanılmasına yer olmadığı yönünde karar cümlesindeki “kayıtsız şartsız geçirdiğim mücadeleler görmekten mutlu olduğunu millet, hâkimiyetini veremez. verilmesini talep ediyorum” ilişkin icra dairesine alacak belirterek “Annem bu toprağın milli egemenlik” vurgusuyla, onun hayatını ıstıraplar ve (Hâkimiyet) Yalnız alınır ve diye konuştu. tahsil etmek üzere başvuruda gözyaşları içinde geçirtmiştir. altında, fakat milli hâkimiyet Meclis’te beliren “millet zorla alınır. Millet hâkimiyetini Ayrıca Sakarya Karasu’da da bulunduğunu gündeme egemenliği” dışında başka bir Başka bir nokta daha: ilelebet (sonsuza dek) devam elinde tutuyor ve ancak Y.Y. isimli bir mürit, tarikata Mütareke zamanında etsin… Milli hâkimiyet ilelebet getirmişti. Konuya ilişkin egemenlik tanınmayacağını; hâkimiyetinin icabı kadarını bir arsa bağışladığını öne Anadolu’ya geçtiğim zaman devam edecektir” demişti. dergâhın mürit bağışlarıyla uygulamak üzere Millet Meclis’in, “ismi ve makamı ne sürdü. Arsayı dergâh yapımı annemi yine kaygılı ve kuşkulu olursa olsun kimseden emir Atatürk, konuşmasını “Milli yapıldığı ve bu taşınmazın, Meclisi’nin genel kurulunu için bağışladığını ancak miras olarak yine İstanbul’da hâkimiyet uğrunda canımı görevlendiriyor. Fakat bir tek almayı kabul etmeyeceğini” miras olarak Emin Elhüseyni’ye bırakmak zorunda kaldım. tartışması nedeniyle Y.Y’nin belirtmiştir. Atatürk o günlerde vermek, benim için vicdan adama bu yetki verilemez.” geçtiği belirtildi. (…) Annem halife ve padişah de söz konusu binadaki bu açıklamasıyla, “Meclis ve namus borcu olsun” Atatürk, 18 Ocak 1923’te yine 23 yıl önce almış! tarafından benim hakkımda halifenindir, halife Meclis’indir” diyerek bitirmişti. Atatürk’ün, bürosundan çıkarılmak İzmit’te İstanbul gazetecileriyle verilen idam kararının infaz Bu kapsamda ifade veren istendiği öne sürüldü. Saki diyen hilafetçilere yanıt cumhuriyetin ilan edilmesinden yaptığı ikinci toplantıda da edildiğini zannetmiş, bu zan veriyordu. Ancak Atatürk’ün bu yaklaşık 9 ay önce, annesinin Emin Elhüseyni, “Ben Elhüseyni’ye yakın isimler “ulusal egemenlik” konusunda kendisini felce uğratmıştı. yaklaşımı, bugün ve yarın Meclis mezarı başında ettiği bu “ulusal hakkımda şikâyette bulunan karşı tarafın miras tartışması şunları söyledi: Ondan sonra bütün mücadele “Anayasanın gerçek ruhu üstünde egemenlik kurmaya egemenlik yemini”, ulusal şahsı tanımam, bilmem. nedeniyle arazisini bağışlayan seneleri onun hayatını elem, çalışan -ismi ve makamı ne egemenliğin gasp edildiği her ise bu kanunun kitaplara Şikâyete konu taşınmazı 23 Y.Y’den şikâyetçi olduğunu ıstırap içinde geçirtmişti. geçmesinden önce, milletin olursa olsun- herkes için dönemde hatırlanması gereken söyledi. sene önce aldım. Şikâyet l İSTANBUL Padişah ve hükümetinin ve geçerlidir. Atatürk’ün deyişiyle beyninde ve vicdanında bir demokrasi çığlığıdır.