Catalog

4 EYLÜL 2024 ÇARŞAMBA KÜLTÜR 11 Ressam, oyuncu Mehmet Güleryüz Paris’teki atölyesinde yaşamını yitirdi Resmin ustasına veda ‘Afife’ bir ir süredir Paris’te kanser tedavisi gören Türk resminin Mete Sakpınar: başkaldırı ustalarından Mehmet Güleryüz önceki gün 86 yaşında Paris’teki Batölyesinde yaşamını yitirdi. Ünlü sanatçının son sergisi oğlu Bir güzel insan hikâyesi Kerimcan Güleryüz’ün sanat yönetmenliğinde hazırlanan ve geçen yıl eçen hafta müzik dünyamız Demet Evgar’ın Loft Art’ta sergilenen Mehmet Güleryüz 2013-2023 adlı sergi oldu. değerli besteci ve öğretim üyesi başrolünde olduğu, GMete Sakpınar’ın (d.1954) ölüm Serdar Biliş’in haberi ile sarsıldı. O hep güleryüzlü, rejisörlüğünde alçakgönüllü ve olumlu bir insandı. sahnelenecek olan Kimdir Annesi ve babası opera sanatçısı, iki yaş “Afife” 14 Eylül’de küçük kardeşi Ender Sakpınar ise ünlü Mehmet Güleryüz, 1938 yılında Arts’da ilk heykellerini yaptı. Taş saat 20.30’da İstanbul’da doğdu. Gürcü asıllı baskı ve yüksek resim dallarında bir orkestra şefimizdir. Mete, 5 yaşında zorlu PSM Turkcell bir aileden olan Güleryüz, liseyi kendisini geliştirerek 1975 yılında piyanoya başlamış; Ankara Devlet Sahnesi’nde Saint Benoit Fransız Lisesi’nde yurda döndü. Beş yıl boyunca Konservatuvarında Ercivan Saydam tiyatroseverlerle tamamladı. 1958 yılında şimdiki mezun olduğu akademinin resim ve Gülay Uğurata ile çalışmış, 1978’de buluşacak. adıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar bölümünde öğretim görevliliği İstanbul Devlet Konservatuvarı’nda İlhan Oyun, sahnede Üniversitesi olan İstanbul Devlet yaptı. 1980 yılında New York’a Usmanbaş’ın kompozisyon sınıfından olmayı bütün Güzel Sanatlar Akademisi Resim gitmek üzere görevinden istifa mezun olmuştu. 1980’de Paris Ecole Bölümü’ne uygulamalı yetenek etti. 1984 yılına kadar kaldığı varlığıyla Normale de Musique’de Tony Aubin ve sınavını kazanarak kaydını New York’tan 1985 yılında mevcudiyetiyle Jacques Casterede ile kompozisyon; ? yaptırdı. Dört yıl boyunca gördüğü istanbul’a geri dönerek 2000 arzulayan Afife’nin, D. Rouitz ve G. Devos ile orkestra şefliği sanat eğitimini bölümünün birincisi yılına kadar kendi adını taşıyan kadının sahneye çalışmış, okulu 1983’de bitirmişti. Sonra olarak 1966 yılında tamamladı. Bu atölyesinde sanat eğitimi dersleri çıkmasına, göz Juilliard-New York’da çağdaş müziğin dönemde resim eğitiminin yanı sıra verdi. Bu arada, 1986’da Kalın önünde olmasına, öncü bestecilerinden Milton Babbit ile tiyatro çalışmalarına da zaman adlı sanat dergisinin yayımını lisans üstü eğitimi yapmış, ayrıca Hubert yasak koyan düzene ayırarak oyunculuğunu geliştirdi gerçekleştirdi. 1988’de yirmi Howe ile elektronik müzik çalışarak başkaldırısının ve profesyonel oyunculuğa beş yıllık birikimini Galeri Nev master derecesi almıştı. 1991’de İstanbul çağdaş bir yorumu. 1963 yılında Asaf Çiğiltepe’nin Sanat Galerisi’nin girişimi Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nda Oyunda, İşgal altında yönetimindeki Arena Tiyatrosu’nda ile metni, Nan Freman’a ait kompozisyon hocalığına başladı. başladı. Aynı yıl kişisel olan ve kitabı ile birlikte İstanbul’da İstanbul’da cephesini Çalışmalarına geleneksel Türk müziği çoğunluk çalışmalarını desen ilk Retrospektif sergisini açtı. perdesi bellemiş çok renkleri, caz, elektronik, çağdaş oluşturan ilk sergisini de açtı. 1989’da üstlendiği Uluslararası kültürlü bir tiyatro Kazandığı devlet bursu ile resim Plastik Sanatlar Derneği kurucu Amerikan ve Fransız müziği de esin kumpanyasının ve Lithografie ihtisası yapmak başkanlığını 1992 yılına kadar kaynağı olmuştu. Yapıtları arasında sahne arkası üzere gittiği Paris’te Pont des sürdürdü. Odak, Transfusion, Açılım gibi orkestra anlatılıyor. çalışmaları; 1. ve 2. Piyano Konçertosu; Mehmet Güleryüz’ün desenleri. yaylı, vurmalılar ve iki piyano için konçerto; oda müziği toplulukları için parçalar; solo çalgı için Delidolu; (flüt ve elektronik ses bandı) için hyperflute. Gitar için Aurora; viyola digitales; “Bir Delinin Hatıra Defteri”, “Hep Aşk Vardı” gibi sahne müzikleri ile film müzikleri ve belgesel müzikler de yer alır. En son besteleri ise, Mehmetçik Oratoryosu, “Outer Space” İstanbul Üniversitesi Marşı, Acı Ceviz ve Su (gibi) bestelerden oluşuyor. Bu hafta Pera Film’de başında yitirdiğimiz sevgili Mete’yi hep pozitif yaklaşımı, alçakgönüllü karakteri avangart ve güler yüzüyle anacağız. sinema seçkisi Per A Film, avangart Bodrum kalesinde zorba sinemanın iki usta Önceki hafta Bodrum’da iki zengin ismini İstanbul’da etkinlik izledim. Birincisi Bodrum NE Kalesi’ndeki Zorba The Greek balesi; ağırlayacak. 20- ikincisi Bodrum Antik Tiyatrosu’ndaki 22 Eylül arasında DEDİLER... HAKSIZLIĞA KARŞI DİRENİRDİ Limak Filarmoni Orkestrası’nın düzenlenecek konseriydi. 21. Uluslararası Bodrum Avusturyalı avangart u BEDRİ BAYKAM (Ressam, yazar) Bale Festivali, İş Bankası’nın u zEYn EP ORAL (Gazeteci, yazar) karşı direnişi kattı. Toplumsal eleştiriyi yönetmen Peter Değerli dostum Mehmet Güleryüz’ün katkılarıyla 3-22 Ağustos tarihleri Mehmet Güleryüz... İçimde koca bir ah! kattı. Bireysel özgürlükleri ve toplum- Tscherkassky ve kaybından dolayı şok içindeyim. arasında yapıldı. Ben Bodrum Kalesi Onu 60’lı yıllarda Arena Tiyatrosu’ndaki birey ilişkilerini kattı. Öğrencilerinin çok Amerikalı deneysel Sevgili Mehmet’le tanışıklığımız, yarım Kuzey Hendeği sahnesindeki festival oyunculuk günlerinden beri izliyorum… sevdiği bir öğretim üyesiydi. Dostluğu film yapımcısı asıra yaklaşan bir geçmişe dayanıyor. kapanışının “Zorba”sını izleme şansını Ressam olarak, özgündü . Özgürdü. Resim özlenecek, aydın bilincine sahip, entelektüel Eve Heller film Kötü habere önce inanmak istemedim ve bulanlardanım. Gösterinin sonunda sanatımıza derinliği yoğunluğu, haksızlığa bir arkadaşımızdı. Nur içinde uyusun. gösterimleri sonrası uzun süre teyidini alamadığım için içimde Devlet Operası Müdürü ve Sanat düzenlenecek bir umut vardı… Bu büyük kayıp, ne yazık Yönetmeni Tan Sağtürk çok içten bir söyleşiyle u EREn AYSAn (Dramaturg, şair ve yazar) u EKREM İMAMOĞLU (İBB Başkanı) ki Türk sanat ortamını acı içinde bıraktı, konuşma yaptı. Perde önündekiler kadar sinemaseverlerle Türk resminin kendine özel üslubuyla saygın isimlerinden Türk resim sanatına ciddi hepimizin başı sağ olsun. perde arkasındakilerin özverilerini de buluşacak. Mehmet Güleryüz’ü kaybetmişiz. Sadece resimde değil, katkıları olan ressam Mehmet övdü. Türk resminin en değerli isimlerinden Her iki yönetmenin desen, heykel ve gravürde de sınadı kendini. Bir sanatçı Güleryüz’ü kaybetmenin Mikis Kazancakis’den kaynaklanan biri olmasının yanı sıra UPSD’nin kuruluş tüm filmlerini olarak itirazını yüksek sesle dile getirdi. Gezi’de gazdan üzüntüsünü yaşıyoruz. gösterinin o küçük sahneye yerleşimi, aşamasında yönetimde beraber yer izleme fırsatı sunan boğulma tehlikesi atlattı. İleri yaşına rağmen yılmadı. dansların ve koreografinin ortama almıştık, kendisi ilk başkanımızdı. Gerek u GAMzE AKKUş İLGEzDİ retrospektifin uyarlanması çok büyük bir çaba Türk sanatında sarsılmaz bir yeri olan (TBMM Üyesi) u SEç Kİn S ELv İ (Çevirmen, yazar, gazeteci) ilk gününde, gerektirmiş olmalıydı. Orkestra çukuru eserleri gerek demokrasi mücadelesindeki Çağdaş Türk sanatının önde gelen Mehmet Güleryüz’ü kaybettik. Aynı yıl, aynı gün Tscherkassky’nin olmadığı için müziği kayıttan dinlemiş ödünsüz duruşu, olağandışı sanatçı isimlerinden Mehmet Güleryüz’ün doğmuştuk, Bebek’te bitişik dairelerde oturduk, filmleri perdeye olsak bile çok zevk aldık. Zorba’nın kimliği ve arkasında bıraktığı sayısız hayatını kaybettiğini üzülerek Arena Tiyatrosu’ndan başlayan 62 yıllık bir dostumu müziği Kazancakis’e; koreografi ve yansıtılacak. dostluk, anekdot, kitapları, sahnede öğrendim. yitidim, çok üzgünüm. librettosu Masinne’e aitti. Gürcan 19.00’da başlayacak bir aktör olarak eşsiz performansları, Kübilay, eserin özgün tasarımından gösterimlerde genç kuşaklarla olan güzel diyalogları esinlenerek, dekor ve oryantal yönetmenin 1997 u ULUSLARARASI PLASTİK SAn ATLAR kurulu üyesi olarak da görev yapmıştır. Bu ve arkasında bıraktığı büyük dostlukları kostümleri hazırlamıştı. Kostüm yapımı “L’Arrivée” DERn EĞİ: büyük kayıp, ne yazık ki Türk sanat ortamını hiçbir zaman unutulmayacak. tasarımından Tülay Şimşek, ışıktan ve 1999 yapımı “Get Türk resminin çok değerli ismi, büyük acı içinde bıraktı, hepimizin başı sağ olsun, Balkan Naci İslimyeli’nin, Adnan Fuat Gök sorumluydu. Eren Keleş Ready”nin yanı sanatçı, ilk başkanımız Mehmet Güleryüz, mekânı cennet olsun. Çoker’in ve Komet’in ardından onu da (Zorba), Sultan Erol (Marina), İlhan sıra “Outer Space” maalesef bugün aramızdan ayrıldı. Gerek arkasında bıraktığı sanat eserleri kaybetmek, Türk sanatında ve hepimizin Durgut (John), Beril Baştürk (Madam Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği’nin gerek duruşu, kitapları, sahnedeki eşsiz (1999), “Dream kalbinde oluşan dev boşluğu daha da Hortance) ve Umutcan Arzuman sekiz kurucu üyesi arasında yer alan performansları, demokrasi için verdiği Work” (2001), büyüttü. Buna hazır değildik… Mehmet (Manolioe) rollerini paylaşmışlardı. Güleryüz, Derneğimizin ilk Yönetim Kurulu mücadeleler, her kuşaktan sanatçı ile “Instructions for Güleryüz sanat hayatımızdaki yeri ve Zeynep Sunal Öngün festivalin sanat Başkanı olma görevini de üstlenmiştir. kurduğu dostluklar, Türk sanat ortamı için a Light and Sound arkasında bıraktığı sayısız eserle sonsuza yönetmeniydi. Temsil sonunda alkışlar International Association of Art (UNESCO yaptığı özverili çalışmalar hiçbir zaman Machine” (2005) ve dek aramızda yaşamaya devam edecek. dinmek bilmedi. Kale’den ayrılıp resmi partneri) içerisinde Türk sanatını ve unutulmayacak ve önümüzdeki kuşaklara “Train Again” (2021) Bodrum’a doğru yürürken izleyicilerin Mekânı cennet olsun, Tanrı başta sanatçılarını yıllarca başarı ile temsil etmiş, ışık tutacak. Güleryüz’ün beklenilmedik adlı kısa filmleri dilinde Zorba’nın ezgileri vardı. sevgili oğlu Kerimcan Güleryüz olmak aynı zamanda IAA Yönetim Kurulu’nda vefatı Türk sanatında ve hepimizin kalbinde sinemaseverlerle üzere tüm ailesine ve sevenlerine, tüm Doğu Avrupa başkanı ve dünya yönetim büyük bir boşluk oluşturacak. buluşacak. Antik tiyatroda dev bir konser sanatçılarımıza sabır versin. Bodrumdaki antik tiyatronun gizemli ortamında İtalyan şef bayan Beatrice Yönetmen Venezi’nin açık vuruşları ve orkestra 81 vEn EDİK FESTİvALİ’n DEn n OTLAR: Walter Salles kadar solistlerle özdeşleşmesi ile birlikte çok başarılıydı. Limak Filarmoni Selton mello Orkestrası’nın eşliğinde, kıvancımız, ve Fernanda dünyaca ünlü tenor Murat Karahan’ı torres ‘Ainda Tarih hesap sorar... Estou Aqui’ ve soprano Kristine Opolais’i dinledik. filminin Yapıtlar tam da bir yaz gecesinin olitik içerikli sinema, Venedik’te Salles’in (1956), “Ainda gösteriminden açık hava konserine göre seçilmişti. değişik biçimleriyle hep ön estou aqui” (Hâlâ önce bir arada. Sahnede kalabalık bir orkestra vardı. Pplanda olagelmiştir. Bu kez birkaç Buradayım) adlı Konsertmeister Mehmet Yasemin’di. basamak daha yukarıda galiba... Altın Aslan adayı Açık havada ses dengelerini korumak çabaları sonunda, konusuyla ilgili yazışmalarından aldığı Belki de dünya gerçeklerinin giderek filminde, 1970’lerin çok zordur. Çalgı gruplarının gerçek yıllar metinlerden yola çıkıyor. Tiyatronun kolektif bir çılgınlığa dönüşüyor olması; başında ülkesini önüne koyulan mikrofonlarla sesin sonra ortaya çıkar sinemayla iç içe olduğu “Neden Savaş”, vahşeti artan sıcak savaşların giderek kanlı bir diktatörlüge dağılmamasını sağlamaya çalışmışlardı. ancak... koreografik mizanseni ve müzik öğesinin hepimizi tehdit eden ciddi küresel dönüştüren askeri Murat’ı yıllardır izliyor, dünyanın her İşte, yine yarışmalı vazgeçilmezliğiyle, eski Yunan trajedileri boyutlara ulaşması, politik sinemanın yönetimi, sorumlusu olduğu keyfi köşesindeki başarısıyla övünüyorum. ana bölümde izlediğimiz “The Order”... yoğunluğuna ulaşıyor. Defalarca önemini ve işlevini artırdığı için böyle tutuklama, sistemli işkence ve karanlık Klasikleşmiş opera dağarcığının yanı Avustralyalı yönetmen Justin Kurzel’in izlenmesi, özellikle de Einstein ile düşünüyoruz... cinayetlerle suçlaması... sıra yaratıcı programlarıyla da geniş (1974) ABD’de eylemleri giderek Freud arasındaki mektuplardan alınan Hangi duygular içinde olursak olalım, kitleye sesleniyor. Antik tiyatroyu Gerçek... artan ırkçı aşırı sağ terör gruplarının, bölümlere defalarca kulak verilmesi hangi çıkmazlar içinde bocalıyorsak dolduran yüzlerce dinleyicinin durmak 1980’li yıllarda örgütlerine finansman gereken, ciddi bir deneme “Why War”... bocalayalım, günümüzün ya da 1971 yılında polis tarafindan Rio’daki bilmeyen isteklerinin tümünü yanıtladı. sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği Aslında, sözünü ettiğim bu filmleri tarihin kara sayfalarını açarak, tüm evinden alınan sol eğilimli milletvekili 2016’da Arena di Verona’da ünlü rejisör banka soygunları soruşturmasını bir (ve daha birçoğunu) tüm politikacıların, sorumlulardan işledikleri cinayetlerin Marcelo Rubens Paiva, avukatına bile Zefirelli’nin sahnelediği İl Trovatore, polisiye öykü gerilimi içinde sergilerken devlet sorumluluğu yüklenen herkesin, hesabını soran; gerçekleri ve işlenen ulaşamadığı gizli sorgulaması sırasında 2017’de Viyana Statsoper, Bolşoy, parmak bastığı tehlikeli örgütler, özellikle de siyasi yelpazenin sol ya da Napoli San Carlo, Los Angeles ve insanlık suçlarını kanıtlarıyla gözler işkence altında ölür. Brezilya’da o Amerikan demokrasini hâlâ, belki de her sağ uçlarında yer alan otoriter eğilimli daha nice sahnede başrol oynamıştı. önüne seren; yakın ya da uzak siyasi dönem hüküm süren askeri diktatörlük, Soprano Opalais, Dvorak’ın “Rusalka” zamankinden daha çok tehdit etmeyi herkesin defalarca izlemesi gerekmez geçmişimize yarı belgesel türde ya da Paiva’nın tutuklanmadığını bile iddia operasından seslendirdiği “Ay sürdürmüyorlar mı? mi? Yetmez tabii ama belki bir arpa boyu çok özgün biçimsel denemeler gerisinde edecek kadar haysiyetsizdir. Milletvekili Şarkısı”yla çok başarılıydı. Alkışların Amos Gitai, insanoğlu var olduğundan yol daha alırız! el atan filmlerin önemi de işlevi de Paiva’nın kaybolmasının sorumluluğunu sonu kesilmedikçe sanatçılar birçok bu yana gündemden düşmeyen savaş Tarihin her zaman, er ya da geç, artıyor. yıllar boyu kimse üzerine almaz. Kendisi yapıtı yinelediler. gerçeğini, Sigmund Freud (1856-1939) hesap soracağını hatırlamış oluruz en İşte, Brezilyalı tanınmış yönetmen, gibi tutuklanıp sorgulanan, sonra ile Albert Einstein’in(1879-1955) savaş azından... senaryo yazarı ve yapımcı Walter serbest bırakılan karısının olağanüstü