Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
18 AĞUSTOS 2024 PAZAR
2 PAZAR YAZILARI
Huberta’nın efsane
elif GünSel
olma yolculuğu
930 yılının bir sabahı, Keiskamma evcil hayvanı” olarak kategorize
Nehri’nin kıyısındaki gözlerden etti ve avcıların yakalamasını veya
KUZEY DENİZİ
1uzak bir çiftlikte, yaşlı nine öldürmesini yasakladı.
mutfağında küçük torununa kahvaltı Hepimiz bu noktada Huberta’nın
hazırlarken iki el silah sesi duydu ve epik yolculuğunun harikulade bir
CAZ FESTİvALİ
“Oh Tanrı’m, umarım bu Huberta nehirde kendi ailesini kurmuş ve
değildir!” diye haykırdı. Dermansız mutlu mesut yaşarken sonlanmasını
bacakları izin verdiğince sesin geldiği dilerdik değil mi? Ne yazık ki Huberta
vE KAFE DİZZY
yere doğru hızlı adımlarla ilerlemeye için bu tür bir mutlu Hollywood
başladı. Nehir kenarına vardığında filmi sonu yoktu. Üç avcı, Huberta’yı
otterdam müzikal bir şehir ve uzun
Huberta’nın cansız vücudunun Afrika güneşi altında güneşlenirken
süredir cazın başkenti olarak anılıyor.
akıntı yönüne doğru nehir yüzeyinde ortada hiçbir neden yokken vurdu.
R1950’lerden 1980’lerin sonuna kadar
sessizce süzüldüğünü gördü. Yaşlı Ölüm haberi ülke genelinde utanç,
şehir caz sahneleriyle meşhurdu. Son yıllarda
ninenin haykırışlarındaki çaresizliğe dünya çapında şok dalgaları yarattı.
caz mekânları oldukça azaldı ancak şehir
ve şaşkınlığına anlam veremeyen üç İnsanlar başsağlığı kartları, bağışlar
büyük bir caz etkinliğine ev sahipliğini
kaçak avcı, soy ağaçlarına nesiller ve çelenkler gönderdi.
boyu sürecek bir utancın ve lanetin Ulusal tepki üzerine, Huberta’nın yapmaya devam ediyor. Geçtiğimiz haftalarda
tohumunu ektiklerinin farkında katillerine kraliyet evcil hayvanını
sabırsızlıkla
değildi. öldürdükleri için yüksek miktarda
beklenen North
ceza kesildi. Avcılar, Huberta’nın kim
Sea (Kuzey
Efsane doğuyor
olduğunu bilmediklerini söyleseler
Hipopotamlar genelde gruplar etti ve kendisine zarar vermek isteyen
Denizi) Caz
Güney Afrika’da doğan bir de yükselen tepki dalgasına karşı
halinde yaşayan, yaşadıkları insanlardan kaçma konusunda usta
Festivali
hipopotam (su aygırı), 1928 yılının duramadılar. Bugün bile Huberta’yı
bölgeye sadık, otçul ve sakin oldu. Bir süre sonra mola verdi ve
Rotterdam’da
bir sabahı uyandı. Havada serin öldüren üç avcının torunları,
hayvanlardır. Ancak herhangi bir Mhlanga Nehri’nin ağzındaki lagüne
düzenlendi.
bir çisenti vardı, pörtlek gözleriyle vicdanlarını rahatlatmak için Huberta
tehlike hissettiklerinde son derece yerleşti. Yeni evinden ve yeni yayılan
1976 yılından
etrafındaki yemyeşil otlağı taradı ve adına dernek kurup atalarının ismini
öfkeli ve saldırgan olabilirler. Bir ününden keyif aldığı her halinden
bu yana her
azametli bir kararlılık içinde hantal temize çıkarmak için kitaplar yazıyor,
hipopotam ile vahşi habitatında belli oluyordu. Hayranları onu meyve,
yıl sabırsızlıkla
vücudunu hareket ettirdi. Dünyanın, kamuoyunu dönemin gerçekleri ile
karşılaştığınızda öldürülme şansınız şeker kamışı ve diğer atıştırmalıklar
Kwazulu-Natal bölgesinde varlığını yüzleşmeye ve yargısız infazın bitmesi beklenen festival, Ahoy Konser
yüzde 84 iken aslanda yüzde 75, ile şımartıyor, kendisini görebilmek
devam ettirdiği küçük göletten çok gerektiğine ikna etmeye çabalıyor.
köpekbalığında ise sadece yüzde için uzun yol katedenler ise çevre Merkezi’ndeydi ve üç günde, binden fazla
daha fazlası olduğuna ikna oldu. Belki de Huberta’nın öyküsünde
25’tir. Bu oran hipopotamları ekonomisine can suyu oluyordu.
müzisyen 13 sahnede tam 150 konser verdi.
Üç yıl boyunca kendisini evinden büyülü bir şey yoktu. İnsanoğlu
yeryüzünün en ölümcül hayvanları
Festival süresince konserleri 75 bin kişi
1600 km uzaklığa götürecek eşsiz doğası gereği olağanüstü bir şeye
sıralamasında ilk sıraya yerleştirir. Ününe ün kattı
ziyaret ederek yeni bir rekor kırdı. Festivali
bir yolculuğa çıkmaya oracıkta tanıklık etmek istediğinden veya
Huberta’dan neredeyse bir asır
İşin doğasına uygun olarak
caz müziği tutkunu, şu an hayatta olmayan
karar verdi. Göletten dışarı ilk macera arayışını Huberta üzerinden
önce yaşamış Alman doğa ressamı
Huberta’nın her geçen gün artan
işadamı Paul Acket başlatmıştı. O yıllarda
adımı attığında gezisinin dünya hayal ettiğinden bir hipopotamı
Gustav Mützel, insanoğlu ve
popülaritesinden faydalanmak
birkaç bin izleyicisi olan Kuzey Denizi Caz
çapında manşetlere çıkacağını sihirli bir figür olarak algılamayı
hipopotamlar arasında asırlardır
isteyenler türedi. Johannesburg
Festivali artık dünyanın önemli festivalleri
ve beklenmedik bir uluslararası yeğledi. Huberta ise kolektif
devam eden sorunlu ilişkiyi şu
Hayvanat Bahçesi, Huberta’yı
arasında gösteriliyor.
üne kavuşacağını aklının ucundan bilincinde yer alan insanoğlu kaynaklı
şekilde ifade eder: “Hipopotamların
yakalayıp sergilemek istedi
bile geçmezdi. Basın tarafından katliamları afişe ederek öcünü aldı
dünyanın en tehlikeli hayvanı
ancak insanlardan kaçma ve
Ünlü cazcıların uğrak yeri
erkek sanıldığı için “Hubert” ismi ve görevini düzgünce tamamlayıp
olmasıyla ilgili en sevdiğim şey,
saklanma konusunda uzmanlaşan
Festivalin Ahoy’da başlamasından önceki iki
uygun görülen hipopotamın dişi dünyayla ödeşti. Tüm heveslerini
onların otobur olmaları. Hatta
kahramanımızı yakalama girişimi
olduğu anlaşıldı ve “Huberta” ismi Huberta’ya yükleyen kamuoyunun hafta Rotterdam’da pek çok mekânda, festivale
hem otçul hem etçil bile değiller.
başarılı olamadı. Elbette bu olay
kullanılmaya başlandı. Huberta’nın hayal kırıklığına avuntu olarak
İnsan yemek istemiyorlar, sadece ısınma turları olarak konserler yapılıyor.
ününe ün kattı ve hakkında türlü
efsane haline gelmesine ilişkin birçok “Huberta” efsanesinin yaşatılması
insanoğlundan tiksiniyorlar! Bence
türlü efsaneler üretilmesine yol Festival mekânlarından birisi de
kurgu yapıldı. Kimileri, daha önce gerekiyordu. Bunun üzerine
bu harikulade güzel bir şey.”
açtı. Zulu halkı onun Büyük Kral
Rotterdam’ın simgesi olan ünlü caz kafesi
daha güneyde yaşayan su aygırlarının Huberta’nın cesedi, Londra’daki
Shaka’nın ruhunu temsil ettiğine,
Dizzy. Uzun yıllar ünlü cazcıların uğrak yeri
atasal mekânlarını ziyaret etmek bir tahnitçiye gönderildi. Bugün
Türünün son örneği
Mpondo’lar ünlü bir şifacının
olmuş bu loş mekân, kolonyal
istediğini söyledi. Bazıları kaybolmuş korunmuş, doldurulmuş bedeni Doğu
Bizim Huberta türünün aksine hiç reenkarnasyonu olduğuna, bazı
tarzda koyu kahverengi
bir arkadaşını aradığını iddia etti, Kap’taki King Williams Town’daki
de utangaç olmadığını ziyaret ettiği Hindu toplulukları “fakirlerin
ahşap malzemelerle
bazıları da annesinin öldürülmesine Amathole Müzesi’nde ziyaretçilerini
çiftliklerden kaçak yemek yiyerek ve koruyucusu” olduğuna, Xhosa’lar ise
oluşturulmuş.
tanık olduğunu ve bu trajedinin ağırlamaya devam ediyor.
golf kulüplerinde verilen ziyafetlere onun büyük bir şefin ruhu olduğuna
Girdiğinizde
yaşandığı yerden mümkün olduğunca elifgunsel@yahoo.com
davetsiz olarak katılarak kanıtladı. inanıyordu. Ünü nedeniyle Kwazulu-
sizi duvarlarda
uzaklaşmak istediğini düşündü.
Genellikle gece seyahat etmeyi tercih Natal Eyalet Konseyi, onu “kraliyet
mehmeT emin
konserler vermiş
AlkAnlAR
müzisyenlerin siyah
Ha FTa NIN Fo Toğ Ra FI
beyaz fotoğrafları,
geçen 50 yıldan bu yana birikmiş konser
Nai Ro Bi’dE Bal E afişleri karşılıyor. Dizzy’nin tarihi oldukça
eski ve Mustafa Cingöz şu anki işletmecisi.
d oğu a frika ülkesi Kenya’nın teşvik etmek için sık sık sokak
başkenti Nairobi’deki en büyük performansları düzenliyor. Yaklaşık sekiz yıl önce mekânı devralan
gecekondu mahallelerinden Nairobi’de çocuklar için bir
Cingöz, Dizzy’nin konseptini değiştirmeden
biri olan Kibera’da “Elimu umut haline gelen okulun
devam ettirmiş. Kuzey Denizi Caz Festivali’nde
Projesi”nden bir grup bale kurucusu ise 2017 yılında
önemli bir yeri var Dizzy’nin. Bu yıl dünyanın
öğrencisi 14 a ğustos’ta Küresel Öğretmen Ödülü’ne
çeşitli ülkelerinden dokuz müzik grubunu
halka açık bir gösteride aday gösterilen ilk 10 finalistten
davet ederek festivalde yer almasını sağlamış.
performanslarını sergiledi. biri olan Kenyalı dansçı ve bale
Dizzy, Hollanda’nın ayakta kalmış en eski
Toplum odaklı kâr amacı öğretmeni Mike Wamaya.
gütmeyen bir kuruluş olan caz kafesi. 1977’de kurulan kafe, günümüze
“Elimu Projesi”, 3 ila 22 yaş
kadar birçok ünlü müzisyene de sahnesini
arası gençleri okul sonrası
açmış. Kafenin bir de dramatik öyküsü
eğitimler vererek sanat ve sporla
bulunuyor: 1988 yılında Amerikalı efsanevi
buluşturuyor. “Elimu” ise Swahili
caz trompetçisi Chet Baker beklenmedik
dilinde “eğitim” anlamına
bir şekilde içeri girer. Hemen karanlık,
geliyor. Bu merkez, Kibera’da
loş sahne boşaltılır ve sanatçı trompetiyle
çoğu suya, elektriğe veya sağlık
hizmetlerine erişimi olmayan sahneye çıkar. Unutulmaz bir akşam yaşatır
evlerde yaşayan çocukların
sevenlerine ve bu Baker’ın son konseri olur.
dans merkezine katılmasını
Amsterdam’daki oteline dönen Baker iki gün
sonra trompet çalarken pencereden düşerek
kaldırımda can verir.
Her akşam canlı performans
Rotterdam’daki gece hayatı endüstrisine
Bir İtalyan’ın düşlerinde Lizbon
girme konusundaki uyarıları göz ardı
en kendi müziğimi yapmayı çünkü hep başkalarıyla ilgileniyordu: “Fernando Pessoa’nın Son Üç Günü”
ederek Dizzy’yi ayakta tutmayı başaran
“Byeğledim, yeri daha çok Portekizlilerin ikilemleri, üzüntüleri adlı romanlarında da Portekiz’in
Mustafa Cingöz, caz sanatçılarından yoğun
katedraller olan bir orgla değil, ve sevinçleri. “Edebiyat yapmak kavurucu ışığında çıktığımız düşsel
bir talep geldiğini ve önümüzdeki üç ayın
sadece bir verici anten olmak değil, yolculuklar hem sistem eleştirisi
insanın cebinde taşıyabileceği
sahne programının ve sanatçılarının hazır
aynı zamanda bir alıcı anten olmak hem de içimizdeki çoklu benlik
bir armonikayla ya da sokağa
olduğunu söylüyor. Dizzy’de her akşam canlı
sorgulamalarıyla dolu eğlenceli
anlamına da geliyor. Başkalarının
taşınabilecek bir laternayla.
performans var.
sahnelerle donatılmıştır.
hikâyelerini dinlemekten gerçekten
Sokaktan yükselen, hiçbir mesaj
Kuzey Denizi Caz Festivali’nin bir de
Lizbon’da yaşayan insanların
hoşlanıyorum” demişti.
taşımayan ve bizim gibi kaybolup
kardeşi var. Hollandalıların kız kardeş
ölülerle karşılaşmasını John Berger
Tabucchi, faşist Salazar
giden seslerle mutluyum.”
olarak adlandırdığı bu özel festival, ülkenin
Antonio Tabucchi
de denemişti. Lizbon o kadar
diktatörlüğünde Avrupa’nın geri
Antonio Tabucchi’nin “Requiem”
Karayipler’de bulunan adası Çuraçao’da
eski bir şehirdi ki burada her şey
kalanından soyutlanan Portekiz’i
romanı işte bu pasajla açılıyor. Ana yaşayan ve ölü karakterlerin
ağustos ayı sonunda yapılıyor.
kaynaşıyordu; yaşamlar zarif bir
çok iyi anlamıştı, geçmişinde
karakter Azeitão’dan yola çıkıp aynı düzlemde tartışabilecekleri
Türkçeye “Curaçao Kuzey Denizi Cazı”
döngüsellik içinde sayısız kere
sömürgecilik günahını
Tejo Rıhtımı’na indikten karşılaşmalar sağlıyor. Şehir,
tekrar ediyor, şeyler birbiri içinde olarak çevirebileceğimiz, Curaçao Kuzey
taşıyan bu yaşlı ülkenin
sonra soluğu Café onun kaleminde metafizik boyuta
eriyordu. Tabucchi belki de bu
mütevazı halkında Denizi Jazz Festivali artık adanın çok ötesinde
ulaşarak katmanlara ayrılıyor.
Brasileira’da alır. O
yüzden “Requiem” romanının alt
kıvılcımlanan değişim bilinen bir etkinlik. Festival, ilkinden bu
Tabucchi’nin Portekizce yazdığı tek
sırada ben Tabucchi’nin
başlığını “Bir Halüsinasyon” olarak
ateşini yakından ve doğal
yana Lionel Richie, Stevie Wonder, Diana
roman “Requiem” buna muhteşem
satırlarını okurken
AyşenUR
belirleyecekti. Santos yokuşlarından
bir şekilde gözlemledi.
Ross, Bruno Mars, Sting, Juan Luis Guerra,
bir örnek.
Café Brasileira’da
TAnRıveRdi
canhıraş tırmanan karakterler
Bu kıvılcımlar en güçlü
Rod Stewart, Enrique Iglesias, Alicia Keys,
Lizbon’da geçen “Requiem”
“abatanado” içiyorum
kendini gerçekle düşün bir olmuş
şekilde sürrealist
romanını yazmadan önce Tabucchi Herbie Hancock, Christina Aguilera, Earth,
ve içeriden, Lizbon’un
sanatçılardan sıçrıyordu. Portekiz yoğun sis bulutu içinde bulacaktı.
ölen babasıyla ilgili bir rüya görür ve Wind gibi birçok büyük isme ev sahipliği
tam kalbinden çıkmış bir hikâyeye
José Saramago gezginlerin Lizbon’u
sürrealizminin kurucularından
nasıl da ihtiyaç duyduğumu rüyasında Portekizce konuşmaktadır. yaptı. Festival üç sahneye yayılan on altı
Alexandre O’Neill ve Mário Cesariny görme imtihanını şöyle tarif etti:
anlıyorum. Tabucchi, Fernando Rüyadan sonra artık romanı gösterisiyle Rotterdam’dakinden daha küçük
gibi sanatçılarla o kadar çok vakit “Seyyah Lizbon turunu tamamlamak
Pessoa’nın heteronimlerinden biri İtalyanca yazamayacağının ve
ama kesinlikle daha az özel değil.
geçirdi ki artık çağdaş sanatın alaycı, üzeredir. Çok şey görmüştür ama
tek yönlü bir yolculuğa çıktığının
olan Álvaro de Campos’un felsefi
hafif, nüktedan, eleştirel dilini “evlat neredeyse hiçbir şey görmemiştir. Şunu kabul edelim: Tropik bir adanın
farkındadır. “Bana bu öykünün
şiiri “Tabacaria”yı bir seyahat edindiğim” dediği Portekizcede kendi
İyi görmek istemiştir, belki de kötü
boğucu akşam havasında elinizde içkinizle
neden Portekizce yazıldığı sorulsaydı
dönüşü keşfetti, kendi ifadesiyle edebiyatına uygulayabiliyordu.
görmüştür: Bu her yolculuğun
harika bir caz müziğinden daha iyi ne olabilir?
böylesine bir öykünün yalnızca
Portekiz diline bir hastalık gibi daimi riskidir.” Lizbon’u görmeye
‘Requiem, Bir Halüsinasyon’ m.e.alkanlar@gmail.com
yakalandı ve o andan itibaren Portekizce yazılabileceği karşılığını kalkışabilirsiniz elbette ama o
Portekiz’e kulak kesildi. Yazdıkları Tabucchi, Lizbon’un zengin verirdim, hepsi o kadar” diye basitçe gerçekten de görülebilir mi?
kendi deneyiminin ötesine ulaştı görsel dünyasını arka plana alarak açıklayacaktı. “Pereira Diyor ki” ve aysenurtanriverdi@gmail.com