Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 31 TEMMUZ 2024 ÇARŞAMBA 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Oryantalist deli gömleği: Truva atı PROF. DR. SEDA ÜNSAR 000’li yılların başında başlayan siyasi süreç, rejim değişikliği 2aracılığıyla parlementer demokrasinin tasfiyesi ardından devlet ve toplum yapılarının tarikatlaşmasıyla sonuçlandı. Buna TÜKENİŞ daha önce “Oryantalist deli gömleği” adını vermiştim. Deli gömleğiydi çünkü söz konusu AİHM kararları “yok hükmünde”, SITKI ERGÜNEY tasfiye, antidemokratik bir süreç AYM kararları ayaklar altında, EKONOMİST olarak değil, yerli ve yabancı basında dini referanslı eğitim alan imam sürekli tekrarlanan, aksi yönde hatip mezunu yargıçlardan, ürkiye Cumhuriyeti pek bir düşünce, eleştiri veya itirazı savcılardan laik Medeni Kanun Tçok alanda tarihinin en “antidemokratik, faşist, (en alakasız hükümlerini uygulamaları kapsamlı bunalımlı, krizlerle değil, örneğin Ece Temelkuran’ın antidemokratik bulan başka bir olarak da) ırkçı” olarak damgalayan, bekleniyor! Adalet bakanı yüklü dönemini yaşamakta. “Ortadoğuluğumuzu keşfetme”sini hakikat sunuyordu. “ileri demokrasi” ve “sivil vesayet” ise kendisini hukuk yıkımını Ekonomi, hukuk, eğitim, hatırlayın). Bu iddianın bir yansıması Oysa, laikliğin olmadığı bir politik kodlarıyla gerçekleşmişti. savunmakla yükümlü kılmış kamusal alanda yozlaşma, dış olarak sivil toplum çalışmalarında, alan, demokrasinin zıddı olan Oryantalist temellerini ise kısaca durumda. politikada savruluşlar, göçmen tarikatlar, sivil toplum kabul teokratik alandır. Ruhban sınıfı şöyle anlatalım. Türklere özel bir Kamusal alanda yozlaşmada felaketinin yarattığı demografik ediliyordu: “İslama uygun olan”, egemenliği ve iradesi demek olan “kimlik” tartışması olarak Batı örnekler birbirini izliyor. Nasıl dejenerasyon... “İslamın sivil toplumu” da buydu. teokrasi, ekonomik, politik, etik, akademisinde inşa edilmiş, laik mı? Oysaki sivil toplumun anlamı, ideolojik ve toplumsal alanın, kendini Ekonomik trajedi demokrasinin Türklerin kimliği ? Atanmış bakanların modern toplumun temeli olan seküler Tanrı ve din temsilcisi ilan eden bir olmadığı ve Atatürk tarafından Avrupa’nın kıskandığı(!) Türk İslam referanslı beyanları, rasyonelitedir ve bu rasyonelite ruhban sınıfının (ulema, molla, şeyh) faşizan bir biçimde dayatıldığı fikri, ekonomisi üç yıldır kayalıklara icraatları, merkezi yönetimin de fikren, vicdanen ve iradesinde istediği gibi yorumladığı vahiylere hızlı bir meşrulaşma sürecindeydi. çarparak parçalanmış gemi yerellerle mücadelesi sürüyor. özgürleşmiş bireyler tarafından göre, irrasyonel hatta antirasyonel Öyle ki bu süreç, doğal olarak, misali sürekli su almakta. Belediyelerin dans gösterilerini üstlenilmiş toplumsal hak ve düzenlenmesi demektir. İslamcı kesimin sarıldığı bir “Padişahım sen büyüksün” özgürlükler savunusu demektir. 21. yüzyıl başında, işte bu “tarafsız” cumhurbaşkanı halka fikir olmanın yanı sıra, sürece kültürü ile donanımlı zabitan Bu duruma aykırı, bireyin fikir, kavramsal ve teorik çarpıklık içinde, şikâyet ediyor. pazar ekonomisi mantığıyla kadrosunda tehlikeyi önceden vicdan ve iradesini yok ederek biat II. Mahmut’tan beri ilerici çizgide ?Cumhuriyet ordusu ve onun bakan liberal kesimin yüzeysel görmüş olanlar olsa bile gemiden kültürü ile dini otorite altına alan olan Türk ordusunun emperyalizmin örnek kurumları Ergenekon, Atatürk değerlendirmelerine de atılma korkusu ile üç maymunu tüm yapılar, sivil toplum değil, bireyi piyonları tarafından ele geçirilmesi, Balyoz kumpaslarıyla sızmıştı. Örneğin, London School oynuyorlar. Batan gemiyi en son baskı altına alan sivil topluma yönelik derin devlet temizliği olarak yıpratıldı. of Economics’te katıldığım bir terk etmesi gereken 1. kaptan tehditlerdir. Birey hak ve özgürlükleri çarpıtılırken yargının ele geçirilmesi ? Eğitim sistemimiz konferansta, Türkiye’nin en iyi sorumluluğunu, kaza anında evrensel değerler olduğundan, Batı de anayasanın demokratikleştirilmesi paramparça. Dinselleştirilen ilk üniversitelerinden birinde bir gemide olmayan -ara transfer- 4. için ayrı, Oryantalist bakışın tek olarak dayatıldı. (Anayasanın ve ortaöğretim, dudak uçuklatan profesör, Atatürk sekülerizmini kaptana devretmiş durumda. 2. kimliğini İslam olarak dayattığı Doğu demokratikleşmesi gereği aşikârdı paralı eğitim bedelleri, tepeden antidemokratik olarak tanımlıyor ve 3. kaptanlar gemide kalmış için ayrı düşünülemez. fakat konunun bu olmadığı da en az inme rektör atamaları yapılıyor. ve ünlü Soğuk Savaş ve Ortadoğu olsalar bile kumanda 4. kaptanda. onun kadar aşikârdı; konu bu olmuş ? Dış politikada Cumhuriyetin Modernite süreci Faizi makro ekonominin (özellikle İran) otoritesi Fred Halliday olsaydı, Türkiye’nin en demokratik seksen yıllık geleneksel tarafsız, bilimsel, belirleyici unsuru değil bile hem metodolojik hem teorik Üstelik tüm bu Oryantalist ve anayasası olan 1961 Anayasası’na saygın duruşu terk edilerek de, “nas” referanslı bir kafayla olarak çalışmayı yerle bir ederken absürt argümanlar, 1990’lardan dönüş bile yeterdi. Konunun derin etnik ve dini tercihlerle, günlük “şer” olarak niteleyip ekonomiyi bu tanıma benim gibi şiddetle isyan itibaren Cumhuriyet Devrimi’nin devletin temizlenmesi olmadığı da kararlarla oluşturulan, bölgesinde uçuruma sürükleyen, belirleyici ediyordu. (Batı’nın Türkiye’yi kimlik üzerine, kontrolsüz bir çığ gibi aynı oranda aşikârdı. Üstelik, tabii ağırlığı olmayan, diplomatik siyasi iktidar, TL’nin dolar, Avro olarak ve bir çatışma içinde görme yığılırken çağ postmodern kapitalizm ki tüm bunlar, ilerici olarak, ancak kariyeri monşer diyerek karşısındaki değerini paçavra tutkusu o kadar derin ki 31 Mart çağı olduğundan, postmodernizmin demokratik güçlerce yapılabilir; küçümseyen, yok sayan anlayış etti, yüksek enflâsyona zemin seçimleri hakkındaki makalemin modernite ve sekülerizm eleştirisi de Cumhuriyetle kavgalı gerici güçlerce hâkim. İktidar yandaşı isimlerin başlığını bile, Amerikalı editör irrasyonaliteye, bazen istemeden ya hazırladı. değil). büyükelçilikle ödüllendiriliyor. “Thrasymakhos’un çöken etiği: da farkında olmadan, yer açmaktaydı. 2021’in son çeyreğinde Ulusçu solun tasfiyesi ? Sığınmacıların sayısı Türkiye’nin yarışan kimlikleri ve Habermas’ın tam da bu sebeple hızla değer kaybederek dolar her geçen gün artıyor. Sayısı, Cumhuriyetin ideolojik, tarihi ve demokratik ruhunun yükselişi” “Sekülerizme sahip çıkın!” çağrısı karşısındaki değeri 18 liraya ekonomik ve sosyal tahribatı felsefi düşmanlarının, emperyalizmin olarak teklif etmişti. Tabii ki tam çok önemlidir (ki postmodernizm düşen Türk Lirası 21 Aralık kestirilemeyen ne olduğu belirsiz bu süreç için seçtiği piyonlar olması da eleştirdiğim konu olduğu için modernite yapılarının göreceli olarak gecesi “mucizevi” bir operasyonla insan yığınları ülkemizde. olağandı. Yine liberallerin bu cephede reddettim). sağlamlaştığı Batı toplumları için bile 13 TL oluverdi! Nasın gazabından Tüm bu olumsuzluklar, doğal yer alması da olağandı. Bir, çarpık bir tehditse, modernite yapılarının korkarak TL birikimlerini ‘Sivil toplum anlayışı’ olarak Osmanlı’nın son dönemine tarih felsefesi nedeniyle, olanı pazar emperyalizme de maruz kalarak dolara yatırmış olanların dolar Türkleri Türklerden iyi tanıma ve ekonomisi mantığında eşitlerin benzer bir tabloyu anımsatmıyor sürekli eritildiği Doğu toplumlarının varlıkları bir günde büyüdü! hakkında otorite olma iddiasındaki demokratik çarpışması gibi algılamış mu? Çağdaş Cumhuriyeti bu vay haline). Mucize operasyon, piyasada kibirli Oryantalistler, Türklerin olmaları; iki, bu sürecin aktörlerinin duruma düşüren kadrolara yirmi Oryantalist bakış, modernite ve şaşkınlık, güvensizlik yarattı, gerçek kimliğinin laiklikle Amerikan neoliberalizmiyle örtüşmesi iki yıl güleryüz gösteren “mili sekülerizmi, evrensel, ekonomi kur ve enflasyon tırmanışa bağdaşmayan (“Çünkü laiklik bir tek ve bu sürecin kendi sınıflarını ihya irade” artık farklı görünmek politik süreçler olarak değil de geçti, makro ekonomik dengeler, Hıristiyanlığa uygundur”) Müslüman edeceği beklentisi; üç, halkı zaten zorundadır. Bunun aksi; laik sadece Hıristiyan Batı kültürünün gelir dağılımı daha da bozuldu, Ortadoğu kimliği olduğunu söylerken düşünmeyen bir sınıfsal bencillik. Cumhuriyetin tasfiyesinin tescili evrimleri olarak algıladığından, yoksulluk yaygınlaştı. Devletin İslamda sekülerleşme süreçlerinin Olağan olmayan, gerçek aydın Doğu’nun modernite süreçleri dağıttığı sosyal yardımlar olacaktır. İran ve Afganistan de bir Batılılaşma hülyası olduğunu sınıfının ve ulusçu solun tasfiyesiyle de bir Batı dayatması olarak öne topluma iktidarın “sosyal devlet” örnekleri ortadadır. Marx’ın iddia ediyorlardı. (Bu iddianın bunlara eklenen bir sözde aydın ve sürülüyordu. Edward Said ve Franz söylediği gibi, “Tarih tekerrürden performansı olarak anlatıldı! popüleritesini değerlendirebilmek sözde solun türemiş olmasıydı. Halkın Fanon’u bu anlamda manipüle eden Öte yandan hukuk perişan ibarettir. Birincisi trajedi, ikincisi için, Cumhuriyetin ideolojik, tarihi ve çıkarını savunan ve hakikati gören İslamcı akımlar, tuhaf bir oximoron durumda. Yargı tek kişiye tutsak, komedidir”. gerçek aydın sınıfının tasfiyesiyle felsefi düşmanlarınca benimsemesini olarak, postmodernleşmiş bir solla da türemiş olan bu sözde aydın sınıfı destekleniyordu. Tabii aslında yukarıda bahsettiğimiz (ve bu solun içinde Kürtçü toplum ve üniversite pozisyonlarını akımlar da vardı. hâlâ koruyan ve bugünlerde bu Gerçek artık sefer de bazı iktidar eleştirileriyle sorgulanmalıydı. popüler olan) liberallerdi. Öte yandan, Elbette, bu sorgulama sözde solu şekillendiren dinamikler, moderniteyi göreceli postmodernizm olduğu kadar, ulusçu olarak aşmış olduğunu solun tasfiyesi sayesinde solun içine söyleyebileceğimiz yerleşebilmiş olan Kürtçülüktü. Batı için uygun olabilir Tüm bunlar, Türkiye’ye, hiçbir -ki Habermas’ın zaman çoğunluğu temsil etmediği çağrısı ona rağmen halde, seçim sisteminin azizlikleri var. Kaldı ki bu, aracılığıyla Meclis çoğunluğunu Weber’in de Marx’ın da alarak medya, ordu, yargı ve eğitimi anlattığı kapitalizmin ele geçirdikten sonra, toplumu da kendine has soğuk şekillendirebilen bir iktidarla bir ruhsuzluğunun deli gömleği, hem de Oryantalizmin yarattığı krizin dayanılmaz hafifliğine dayanan bir tetiklediği bir deli gömleği olarak giydirildi. sorgulama olarak Bu Oryantalist deli gömleği, ortaya çıkar. başlangıcı bir Amerikan Fakat aynı Frankenstein’ı olan İran Devrimi’ne sorgulama, giden Büyük Ortadoğu Projesi’nin, Doğu’da modernite laik devlet ve toplum yapısına (ulus- ontolojisinin birinci devlet) sahip olduğu için, asıl hedefi ayağı olan laikliği, olan Türkiye’deki ilk ayağıydı. yani ruhban olmayan (BOP’un daha görünür sebebi sekiz yıl (halk) egemenliği süren, sonunda Saddam’ın Kuveyt’e ve iradesini, yani saldırtıldığı ve böylece Irak işgalinin demokrasinin bizzat yolunun yapıldığı İran-Irak savaşı kendisini, gereksiz ya olsa da İran Devrimi o savaşın da da yanlış bir hakikate bir öncüsüdür). Bugün, bir zamanlar dönüştürdüğü için literatürde adına Arap Baharı bir manipülasyon denirken benim Arap Kışı dediğim olarak ortaya süreç ve Suriye süreciyle devam eden çıkmaktaydı. Çünkü aynı projenin ikinci ayağıyla karşı bu sorgulama, laikliği karşıyayız. ve uygulamalarını