Catalog

26 MAYIS 2024 PAZAR KÜLTÜR 11 ÇEKYA’DAKİ TİYATRO FESTİVALİNDEN İKİ FARKLI OYUN Franz Kafka Kıyametin her derde deva kraliçesi George Miller’ın aksiyon serüven-gerilimi Furiosa: Bir Mad Max Destanı Furiosa gösterimde. ek Cumhuriyeti’nin Prag’dan sonra ikinci büyük kenti Ç “Dünyanın zalimliğine nasıl Ölümsüz Joe’nun haremindeki Brno... Nüfusu 400 bin ama dayanacağız?” kadınların görevi sadece erkek herkes tepeden tırnağa kültüre çocuk doğurmaktır. Dişiliğini bulanmış! Öğrenci kenti. Barok ad Max Avustralya’nın saklayan, erkek gibi davranan mimarinin şaşaası, Gotik mimarinin ASLI Mdestanı, tıpkı ABD’nin SELÇUK ciddiyeti, ikisi arasına serpiştirilmiş Furiosa mekanik bölümünde “Art Nouveau” uçarılık... Yapılarla Yıldız Savaşları, İngiltere’nin çalışmaya başlar. Tıpkı Ulis gibi parklar, fıskiyeli havuzlar, yeşil destanı Harry Potter gibi. “Mad Max uzun bir yolculuğa çıkar, zor zamanlar alanlar, hepsi iç içe geçmiş. Her destanı zamanla gelişti, 1970’lerde geçirir. Şiddet, kaos, acımasızlık her Ihtiras Tramvayı köşe bir mücevher! Peş peşe küçük bir ekiple, cebimizde tek kuruş Mad Max filminde vardır ama bu kez dizilmiş sessiz harfler, ses ve olmadan çöl manzaralarında Mel şiddet doruktadır. Genç kadın çölde ve dört çocuğunu kaybeden görüntü olarak kafanızı karıştırsa Gibson’la birlikte gezindik. Şimdiyse cehennemle karşılaşır, yapay cennetine bir ana... Savaş için, vatan da çok geçmeden alışıyorsunuz. dijital efektler sayesinde en çılgın, ulaşmak için trajik sınavlardan geçer, için, kahramanlık için, toplum Burası kültür kenti. Her akşam gerçek üstü sekansları güvenlikli bir sürekli insanlığından parçacıklar yitirir, için, direniş için, öldürmek dolup taşan konser, opera, tiyatro şekilde gerçekleştiriyor, bilgisayarlarla umudunu hiç yitirmez. Mitolojik için, yaşatmak için yitip giden salonları... önceden görselleştiriyoruz” diyor 79 öğelere ilgi duyan Miller Furiosa’da hayatlar... Ana’nın beşinci Sabah erken dar sokaklarda yaşındaki yaratıcı yönetmen George korkusuz bir kahramanın ortaya çıkışını çocuğunu ölüme yollamamak dolaşırsanız, bir yerlerden Kafka’nın Miller. Furiosa: Bir Mad Max Destanı, betimler. Üstelik bu bir kadındır, için direnişi... Çek tiyatrosunda gölgesi, Kundera’nın rejim Mad Max: Fury Road’dan (2015) önce özgürlük arayışına çıkan bir kadın. ölülerle konuşma ve savaşa karşı düşmanları karşınıza çıkacakmış çıkma geleneğini, bu oyunda da kadın kahraman Furiosa’nın ilk yıllarına Furiosa’nın aklı Ölümsüz Joe’nun duygusuna kapılıyorsunuz. Geniş gördük. Klasik bir sahneleme ve götürür izleyiciyi. Dünya geniş bir damızlık kadınlarında kalmıştır, onları bulvarlar dev yontularla bezeli. klasik bir oyunculuk vardı. Sakın şu cesaret anıtı, Haşek’in, arenadır artık, kıyamet sonrasında da kurtaracaktır. Furiosa’yı başarıyla İlginç bir dans tiyatrosu savaşlara nanik yapan Aslan Asker harabelerin, yıkıntıların, mağaraların yorumlayan Anya Taylor Joy, yönetmenin Ana Prag’dan gelmişti. Tennessee Şvayk’ı olmasın! Gün ilerledikçe, sahipleri savaş lordları, çetelerdir. Salgın, ondan sadece gözleriyle oynamasını Williams’ın ünlü oyunu “İhtiras sis ve belirsizlik kayboluyor; yerini hastalıklar, pandemi tüm dünyayı istediğini açıklıyor. Furiosa, Alien’daki yazımda belirtmediğim (Bkz: Tramvayı”nı ülkenin çok popüler havuzlarda yükselen fiskiyelerin çekirgeler gibi sarmıştır, insanlık yoldan Ellen Ripley, Açlık Oyunları’ndaki Kafkaesk Dünyamız, 23 Mayıs) ve dünya festivallerini dolaşan sesi ve su senfonileri alıyor. çıkmıştır. Yemek, su, petrol kıtlığı vardır. Katniss Everdeen, Terminatör’deki şunlar vurgulandı: “DekkaDancers” Topluluğu, bu Akşama doğru sokaklar cıvıl cıvıl. Sarah Connor, Tomb Raider’daki Lara Eski Çekoslavakya, şimdiki Çek kez günümüzün gözde koreografı Millet sokakta yeyip içiyor, kimi Şiddetin doruğunda Croft gibi güçlü kadınların arasına Cumhuriyeti’nde Kafka her derde Arthur Pita ile işbirliği yapmıştı. meydanda minik orkestralar... Miller, filmini Ulaşılmazlık Kutbu, katılıyor. Dementus’ta Chris Hemsworth devaydı. Komünist rejim (Pita, Portekiz asıllı, Müzik dünyasının “Çek Üçleri”, Bolluk Diyarı, Çorak Topraklardan takma burnuyla 1960’ların epik döneminde, özellikle Güney Afrika ve İngiltere Smetana, Dvorjak ve Yanacek’in Dersler, Benzin Kalesi, Kutsal Motorlar, aksiyonların ünlü oyuncusu Charlton 60’larda Kafka eserleri ruhu tepemizde dolaşıyor... Çek eğitimli) New Orleans’ın hem yayımlanıyor Mermi Çiftliği, Adalet ve Ceza adlı Heston’ı anımsatıyor. Süper kahraman bunaltıcı sıcağı, ayakları meslektaşlardan biri Vaclav hem de sahneye bölümlere ayırır. Bolluk Diyarı’nda olarak tanıdığımız Hemsworth bu kez Havel’in en sevdiği barı gösteriyor. yere basan Stella ve uygulanıyordu. Kapitalist annesinin yanında mutlu bir yaşam megaloman kötü adam rolünde. Simon narin mi narin Blanche Yazar, şair, hapsi boylayan muhalif sistemi eleştirmek için süren Furiosa’yı acımasız, gaddar savaş Duggan’ın doygun görüntüleri, Junkie ve sonra Devlet Başkanı Havel... kardeşlerin bunalımları ve kullanılıyordu. En çok Erkekliğinden başka bir lordu Dementus’un adamları kaçırır. XL’nin tempolu müziği, Margaret Sixel’in Kadehler ona kalkıyor. (Bu kadar da “Dava”, “Dönüşüm” kent atmosferi yeter, sadede meziyeti olmayan Stanley Yaşlı bilge ona “Kendini değerli kıl , hızlı kurgusu etkileyicidir. Anya Taylor ve “Amerika”. Zaten tek geliyorum.) ve yan karakterler, Dementus sana önem verip bakar” Joy, Chris Hemsworth’la birlikte Alyla oyunu vardı: “Mezar Uluslararası Tiyatro Eleştirmenleri bedenin ve tenin tüm deyince Furiosa yıldızlarla yolu bulmayı, Brown, Tom Burke, Nicholas Hoult’un Bekçisi” ve eserdeki Birliği’nin (AICT) 30. genel arzularını, aşkı, bunalımı, astronavigasyonu öğrenir. Vahşi, oynadığı kıyamet sonrası aksiyon ölülerle diyaloglar, düş kongresinde, 32 ülkeden gelmiş kini, öfkeyi Frank akıllı, öngörülü küçük kız erkeklerin serüven Hollywood yapımlarına meydan âlemi, pek itibar görmüyordu. 133 konuktuk. Türkiye’den Tiyatro Moon’un cazla blues arasında gidip dünyasında mücadele etmeye başlar. okuyor. İyi bir aksiyon, görsel bir şölen 90’ların başında sahnelere ikinci Eleştirmenler Derneği (TEB) gelen müziğiyle bize ilettiler. Artık tek bir amacı vardır: Onu izlemek isteyenler Furiosa: Bir Mad Max Kafka furyası egemen oldu. Bu kez Başkanı Hasibe Kalkan, tiyatro Festivali taçlandıran bence, kurtarmaya çalışan annesini öldüren Destanı’nı kaçırmasınlar. Dünyanın komünist sistemi eleştirmek için öğretim üyesi Zerrin Yanıkkaya Çek folklorundan kaynaklanan Dementus’tan intikam almak. Çorak zalimliğine dayanmak çok zor. Gazze’de bol bol kullanıldı. ve ben vardık. Kısa bir süreliğine iki operaydı. Dvorak’ın “Kate ve Topraklar’’da Dementus’la Ölümsüz soykırım sürüyor tüm dünya izliyor. 2000’li yıllardan sonra ise yine tiyatro festivalleri yöneticisi Leman Şeytan” ve “Rusalka”. Özellikle Joe egemenlik pazarlığı yaparken Joe, İnsanlığın, sözün, vicdanın, her şeyin bu üç eser artık bir sistemi yermek Yılmaz da katıldı. Kongrenin yanı ilkinde çocuk izleyicilerin koltukları Furiosa’yı haremine katar. bittiği yerdeyiz artık ne yazık ki. için değil, dünya gidişatındaki sıra Brno Tiyatro Festivali’nde bol doldurması, buranın kültür kenti belirsizliği, tehlikeleri, tehditleri, bol oyun ve opera izleme olanağı olma nedeniydi... saçmalığı, baskıyı, sansürü, bulduk. Son sözü, Uluslararası Tiyatro otosansürü, gerçekdışılığı, mantık Eleştirmenleri Birliği Başkanı Başkent’te ‘90’lar Fest’ Tanrıdağlı sahnede dışılığı vurgulamak için sahneye Dünya gidişatı Jeffrey Eric Jenkins’e bırakayım. taşınacaktı. Sadece sahne değil, Hemen büyük bir düş kırıklığını Şöyle özetleyebilirim: Etrafınıza 90’LI yılların popüler TÜRK televizyonlarında dans tiyatrosu, kukla tiyatrosu, açıklamam gerek: Kongre teması bakın, çok farklı ülkelerden müzik sanatçıları, 2 yayımlanan birçok dizinin sokak tiyatrosu, sirk dünyası, “Kafkaest Dünyamızda Gerçek- geliyoruz. Hangimiz “öteki”, Haziran’da Ankara’da müziklerine imza atan grafik sanatlar, opera ve müzik Komedi mi, Trajedi mi?” diye hangimiz “bizden”? Bilmiyoruz. yapılacak “90’lar Türkçe Güldiyar Tanrıdağlı, dünyası da Kafka tutkusundan Yaşadıklarımızın hangisi gerçek, belirlenmişti. Gelin görün ki Pop Fest”te buluşuyor. İstanbul Strings ile yararlanacaktı. Sadece Çekya’da izlediğimiz oyunlarda Kafka’ya hangisi kurmaca? Bilmiyoruz. Dj Hakan Küfündür’ün birlikte sahneye çıkacak. da değil, dünyanın her yerinde. Belki biz Kafka’yız, belki ilişkin hiçbir şey yoktu. Elbet öncülüğünde ODTÜ Eda Güney ve Erkut dünyanın çılgınlığı, acımasızlığı, çevremizdekiler? Ölümünden yüzyıl Vişnelik Çim Amfi’de Cantürk’ün sahnede Tanrıdağlı’ya Tiyatro-dans-opera kötülüğü dışında. sonra bile Kafka bizi sorguluyor. saat 16.00’da başlayacak eşlik edeceği “Dizi Müzikleri Konseri”, Oysa konuşmalarda bol bol Birbiri peşi sıra izlediğimiz Ama yine de dünya tiyatro ailesi tek günlük festival; Çelik, Burak Kut, Yonca 4 Haziran Salı günü saat 20.30’da Kafka dinledik. 10 dakikalık oyunlar arasında en Çek olanı Karel olarak buradayız, varız ve güçlüyüz! Evcimik, Ege, Ümit Sayın, Mansur Ark, Grup İstanbul Atatürk Kültür Merkezi Tiyatro sunumlarda hiçbir konunun Çapek’in “Ana” adlı oyunuydu. Doğru söze ne denir! Brno’dan Vitamin ve Şahsenem’i ağırlayacak. Salonu’nda müzikseverlerle buluşacak. derinliğine inilemese de geçen (Brno Ulsual Tiyatro) Kocasını sevgilerle... 423. sayı bayilerde ALMAYI UNUTMAYIN 4 Yaşam sevincinizi mi kaybettiniz? İTEF, 29 Endişelenmeyin depresyonda Mayıs’ta değilsiniz! 4 Yurdumuzda başlıyor ıstakoz nasıl tarihe BU yıl 16’ncısı karıştı? düzenlenecek İstanbul 4 Hamile ve Uluslararası Edebiyat Festivali (İTEF), 29 emziren kadınla- Mayıs-2 Haziran 2024 ra önerilen meyve: tarihleri arasında Mango edebiyatseverlerle buluşacak. “Senin 4 Çip üretiminde Hikâyen Ne?” liderlik savaşı teması ile Almanya, Hollanda, İtalya 4 Sıcaklık ve Türkiye’den 16 rekorları iklim sanatçının konuk olacağı festival, 2 değişikliğinin Haziran’da Yalova’da hızlandığını bulunan KalemEv’deki gösteriyor mu? Edebiyat Bahçesi etkinlikleri ile Günlük bilim portalımız ve abonelik: www.herkesebilimteknoloji.com’da Tel: 0216 449 99 42 sonlanacak. Günlük bilim portalımız ve abonelik: www.herkesebilimteknoloji.com’da Tel: 0216 449 99 42 BRNO KÜLTÜR KENTINDEN: