Catalog

21 ŞUBAT 2024 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 30.9040 33.4680 39.4700 43.23 9344 14073 2017 3.4 kuruş 20.4 kuruş 31.5 kuruş 0.03 puan 148.56 puan 132 lira 16 lira Saç kesimi erkeklerde 250 kadınlarda 700 liradan başlıyor, yurttaş evde tıraş öğreniyor Kuaför de lüks oldu Merkez Bankası Zam furyası kişisel bakımı da etkilemeye başladı. Döviz rezervi artışı, asgari ücret ve kiralardaki patlama nedeniyle orunlar, konular gündeme kuaför ve berberlerde zam en az yüzde 100’ü geçti. geldikçe, yinelemeler de Szorunlu oluyor. Merkez Bankası DİDEM ERNEZ dile getiren Alkoç, kiraların da yüzde rezervi, net, brüt tutarı, işlevi, 100’ün üzerinde arttığını vurguladı. gelişmeleri tartışmaya yol açtığından üksek enflasyon yüzünden Elektrik, doğalgaz ve asgari ücretle bu konuda bilinenler, temel bilgiler artan yaşam pahalılığı ve birlikte işçiliğin de yükseldiğini dile yinelenmektedir. Yeriyen alım gücü yurttaşın getiren Alkoç, şunları söyledi: Ülkenin rezerv varlıkları, IMF kişisel bakımını da lüks hale “Fiyatları arttırmak zorunda tanımıyla, hükümet ve Merkez getirdi. Türkiye İstatistik Kurumu Bankası’nın altın ve döviz mevcudu kaldık. Bugün aldığımız ürünü Istanbul’da günde (TÜİK) verilerine göre bir yılda ile IMF nezdindeki özel çekim hakkı yarın aynı fiyata bulamıyoruz. Her ortalama 7-8 kuaför fiyatlar yüzde 100 artarken esnaf ile kullanabileceği rezerv diliminden dükkânı kapanıyor. seferinde yüksek oranda artışlarla oluşur. Devletin mali ajanı ve mart ayında gelecek tarife ile karşı karşıya kalıyoruz. Pahalılık muhafaza kurumu TCMB olduğundan yeniden zam bekliyor. yarı yarıya düştüğünü söyleyerek Maltepe’de erkek kuaförü işleten nedeniyle müşteri sayısı da düştü. ülkenin IMF üyeliğinden kaynaklanan İstanbul’da kuaför ve berber şöyle konuşuyor: Ali Kılıç ise müşterinin saç ve Altı aydır günde ortalama 7-8 civarı varlık, hak ve yürümlülükleri TCMB odaları yeni tarifeleri ocak ayında “Müşteri sayımız azaldı. Çünkü sakal tıraşını artık evinde yapmaya kuaför kapanıyor” bilançosunda yer alır. (Karşılıklı çalışan açıklamıştı. Erkek kuaförlerinde alım gücü düştü, her şey çok başladığını belirtiyor ve şunları aktifte rezerv dilimi pozisyonu-A.4 YP- Üsküdar’da kadın kuaförlüğü en ucuz saç kesimi 80-100 ; pasifte rezerv dilimi imkânı-P.5 YP) pahalı geliyor insanlara. İki senede söylüyor: “Bize en sadık müşterimiz yapan Mehmet T’nin fiyat TL’den 250 liraya çıkarken kadın Üye ülkelerin IMF’de altın veya giderlerimiz yüzde 500-600 oranında bile artık sadece ayda bir saç tıraşına artışlarının nedeni konusunda ilk fonun kabul ettiği para cinsinden kuaförlerinde 250 TL olan saç arttı. Ürünlerimiz yurtdışından geliyor. Herkes tıraş makinesi sözü kira artışları oluyor. Dükkân kotaları (sermaye payları) vardır. Her kesimi 700 liraya, 800 TL olan saç geliyor. Ana firma Avro üzerinden modeli soruyor almak için.” sahibiyle davalık olduğunu belirten üye ülke, kotasının bir bölümünü IMF boyama ise 1500 TL’ye çıktı. zam yapıyor. Biz de maliyetlerin Üsküdar’da kuaföre gelen müşteri esnaf, “2021’de 4 bin lira olan onayı olmadan serbestçe kullanabilir. İstanbul Kadın Kuaförleri Ve artmasından ve özellikle kiralardaki Şenel Polat ise artışların fahiş Üye ülke, kotasının yüzde 25’ini, kiram bugün 15 bin lira, ben 20 Manikürcüleri Esnaf Ve Sanatkârlar bu artıştan dolayı bunu fiyatlara olduğu düşüncesinde. Artan fiyatlara herhangi bir koşula bağlı olmaksızın bin liraya çıkarıyorum ama dükkân Odası Başkanı Ali Haydar Alkoç, fondan çekebilir. Rezerv dilimi, IMF yansıtmak zorunda kalıyoruz. Birçok yetişememekten şikâyetçi olan sahibi 35 bin istiyor. Biz nasıl zam İstanbul’da 7 bine yakın üyelerinin kredisi kapsamında değildir; IMF, meslektaşım kapatmak zorunda Polat, “Bir kaşa 200 lira ödedim. yapmayalım” diyor. kota dışında, her üye ülkeye kotası olduğunu belirtti. Kuaför ürünlerinin kalıyor ya da birleşiyor. Çok sıkıntılı Ürünlere zam geliyor ama elektrik ile orantılı özel çekim hakkı (SDR- çoğunluğunun dövize bağlı ithal Kapanmalar arttı bir dönemdeyiz. Önümüzdeki harcamadı, su harcamadı, sadece Special Drawing Right) özgüler. ürünler olduğunu bu nedenle Şişli’de bir kadın kuaförü işleten günlerde fiyat tarifesine yeni bir zam kaş aldırmak bu kadar pahalı Üye ülke, kendisine tahsis olunan dövizdeki artışın fiyatları artırdığını Nesin Demirtaş da müşteri sayısının daha bekliyoruz.” olmamalı” dedi. SDR’yi diğer üye ülkelere devrederek gereksinim duyduğu para birimine çevirerek kullanabilir. IMF tarafından Türkiye’ye tahsis edilen tutardan Hazine tarafından kullanılan tutar, TEPAV politika faizinin 2.5 puan daha artırılması gerektiğini vurguladı TCMB bilançosunda karşılıklı çalışan aktifte A-10.YP hesabı ile pasifte P.6 YP hesaplarında izlenir. Rezerv, ülkenin para otoritelerinin kontrolü altında kullanılmaya hazır, ‘Yapısal reform şart’ uluslararası finansal piyasalarda ödeme aracı olarak kullanılan gerektiğinde para ve kambiyo iyasalar Merkez Bankası’nın risk primindeki düşüş eğiliminin halinde makroekonomik dengelerin Çiftçi sayısı piyasalarına müdahale aracı olarak da Pyarın açıklayacağı faiz kararına kalıcı olması ve TL’nin sınırlı bozulmasına yol açan -TCMB ve kullanılabilecek, değer saklama işlevi odaklandı. Piyasa aktörleri bu ay reel değerlenme eğiliminin bir TÜİK gibi- kurumları bağımsız de olan varlıklardır. Bizim gibi ulusal yüzde 21 azaldı faizin sabit bırakılacağını süre daha devam etmesi kılacak, verimliliği artıracak, yeşil parası konvertibl olmayan, uluslararası öngörüyor. Buna gerekiyor. Bunun için, dönüşüm sürecini hızlandıracak, finansal pazarlarda serbestçe işlem CHP Niğde Milletvekili Fethi karşın Türkiye bütçe açığını azaltıcı eğitimin niteliğini yükseltecek, görmeyen, dış borcu yüksek, sürekli Gürer’in soru önergesini yanıtlayan cari işlemler açığı veren ülkelerde Ekonomi önlemlerin ve para adil ve hızlı çalışan bir hukuk Tarım ve Orman Bakanı İbrahim uluslararası rezervi ve yönelimi, dış Politikaları politikasındaki sistemini oluşturacak yapısal Yumaklı, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne yükümlülüklerin yerine getirilmesi, Araştırma sıkılaşmanın düzenlemelerin hayata geçirilmesi (ÇKS) kayıtlı çiftçi sayısının paranın dış değerinin korunması, 2 milyon 177 bin olduğunu açıkladı. Vakfı (TEPAV), önümüzdeki önem taşımaktadır. ödeme emniyetinin sağlanması, kredi AKP’nin iktidara geldiği 2003 Para Politikası dönemde de n “Rasyonele Dönüş Programı”nın değerliliği açısından önemlidir. yılında bu rakam 2 milyon 765 Değerlendirme sürdürülmesi güçlendirilmediği ve devam TCMB analitik bilançosunda brüt bin idi. Aradan geçen 20 yılda döviz rezervi, yabancı para (YP) Notu’nda bu ay faizin zorunludur. ettirilmesine yönelik şüphelerin Türkiye’nin resmi kayıtlı nüfusu varlıklardan (altın, efektif deposu, 2.5 puanlık artışla yüzde 47.5’e n İlaveten, hükümetin yönetilen bertaraf edilmediği durumda, yüzde 27 artarken çiftçi sayısı konvertibl YP banknotlar, yurtdışı çıkarılması gerektiğini vurguladı. ve yönlendirilen fiyatlara ilişkin döviz rezervleri doğal yollardan yüzde 21.26 azaldı. “Hem tarım bankalardan alacaklar, YP menkul “Ekonomide Rasyonele Dönüş aldığı kararlar enflasyon hedefini artırılamamaktadır. Bu nedenle kıymetler, döviz repo alacakları, alanlarının hem de çiftçi sayısının Programı”nın yapısal reformlarla destekleyici yönde olmalıdır. mevduat faizleri politika faizine IMF rezerv dilimi, IMF SDR tahsisi, belirgin bir şekilde azaldığını desteklenmesinin önemine de n Program yeni adımlarla yeteri kadar intibak edememekte dış krediler) oluşur. Brüt döviz belirten CHP’li Gürer, “Üretici girdi rezervinden TCMB’nin YP (döviz) dikkat çekilen raporda şu ifadelere desteklenmelidir. Makroekonomik ve parasal aktarım mekanizması maliyetlerindeki artış karşısında yükümlülükleri indirilerek net rezerv yer verildi: istikrarı sağlayıcı politikaların yanı düzgün çalışmamaktadır. tarım yapamaz duruma gelirken hesaplanır. Yükümlülükler dış ve iktidar çözümü ithalatta bulmaya n Enflasyonla mücadele açısından sıra, politik baskı altında kalmaları l MUSTAFA ÇAKIR /ANKARA iç olarak bölümlendirildiğinde; dış çalıştı. Böylece bir tarım ülkesi döviz yükümlülükleri, uluslararası olan Türkiye, ne yazık ki tarımsal kuruluşların YP mevduatı, IMF borcu, ürünlerde de ithalatçı konusuna yurtdışı bankaların alacakları, SDR Maden Mühendisleri Odası stratejik ürünlerde özel üretim olmamalı diyor düştü. Ürününe değer bulamayan tahsisatı, alınan döviz kredilerinden üretici ise üretimden uzaklaşmak oluşur. İç döviz yükümlülükleri, zorunda kaldı” dedi. bankaların YP zorunlu karşılıkları l Ekonomi Servisi ile serbest tevdiatı (bankalar döviz mevduatı), kamu sektörü döviz Madenler kamunun olmalı mevduatlarından oluşur. Para swapı, ulusal para cinsinden ALİ CAN POLAT değişir, genelde yüzde 5 civarındadır. çıkarılmış varlıklar, belli bir süre ile 35 ton 200 ton Bir de yüzde 20 civarında bir gelir sınırlı olarak karşı tarafından YP ürkiye İliç’teki çevre katliamıyla vergisi var. Bunların yanı sıra Türkiye’nin yıllık Türkiye’nin yıllık ödemeleriyle değiştirilmektedir. Tsarsılırken altın madenciliğinin devletten aldıkları teşvikler ve altın üretimi. altın talebi. Swap sözleşmesi, uygulamasında, ekonomik yönü de tartışılıyor. Maden vergi istisnaları var. Bu ocaktan bir yandan YP varlıklar; eşanlı olarak Mühendisleri Odası altın, bor, lityum ocağa değişir ama şirketler genelde YP yükümlülüğü de arttığından gibi önemli yer altı madenlerinin özel ödedikleri devlet hakkını oradan net rezerv pozisyonunu etkilemez. sektör değil devlet eliyle işletilmesi çıkarırlar” dedi. TCMB’nin döviz yükümlülüğü döviz gerektiğini söyledi. Yüksel, kâr hırsından arındırılmış, varlığından fazla olduğundan net İhracatçının 2001 yılında Bergama-Ovacık’ta güvenceli, çevreye duyarlı ve devlete rezerv açığı oluşur. Hazine garantili başlayan altın üretimi bugün 19 şirket daha çok kâr getirilecek madencilik dış yükümlülükler de varsa döviz Türkiye’de üretilen bu altının tamamını enflasyonu artıyor için bor, lityum, altın gibi stratejik ve tarafından sürdürülüyor. Türkiye’de pozisyonu hesaplanırken dikkate Merkez Bankası TL ödeyerek satın tehlikeli madenlerin devlet tarafından 2004 yılında 138 olan uluslararası alınması gerekir. TÜRKIYE İstatistik Kurumu alıyor” dedi. işletilmesi gerektiğini söyledi. Döviz rezervi yeterliliği maden şirketi sayısı 773’e çıkmış (TÜİK), “Ocak ayı Yurt Dışı Altın, bor, lityum gibi madenlerin değerlendirilirken, “net döviz rezervi/ durumda. Türkiye’nin yıllık ortalama Üretici Fiyat Endeksi” verilerini stratejik öneme sahip olduğunu cari işlem açığı”, “net döviz rezervi/ ‘Uzman denetimi sağlanmalı’ altın talebi 200 tonu buluyor. Altın açıkladı. Endeks, ocakta aylık aylık ortalama ithalat”, “net döviz söyleyen Maden Mühendisleri Odası Madencileri Derneği’ne göre son 20 Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı yüzde 4.57, yıllık ise yüzde 59.27 rezervi/yıllık cari döviz gideri”, “brüt Başkanı Ayhan Yüksel ise bu nedenle bu yılda kadar 453 ton altın çıkarıldı. Başkanı Prof. Dr. Güven Önal ise arttı. Endeksteki on iki aylık döviz rezervi/kısa süreli dış borç” madenlerin kamu tarafından işletilmesi Türkiye kendi talebini ve işlenmiş altın Türkiye’de altın arayan 20 şirketten ortalamalara göre artış yüzde 51.72 oranları dikkate alınır. Bu oranların gerektiğini belirtti. Ons altının 1996 ihracatını da karşılamak için saf altın 4’ünün yabancı sermayeli olduğunu tümü TCMB’de negatiftir. TCMB’nin oldu. Sanayinin iki sektörünün dolardan satıldığı bugünlerde şirketlerin ithal ediyor. Bu ithalat 2023 yılında hatırlatarak, “Bor devlet eli ile döviz pozisyonu 2011 yılından sonra yıllık değişimleri; madencilik ve çıkardıkları her ons altından 900-1000 önceki yıla göre gerilemesine rağmen üretiliyor. Lityumda henüz yatırım yok, hızla bozulmuş; bu bozulma, TL taşocakçılığında yüzde 60.76 artış, 25.2 milyar dolar oldu. dolar arasında para kazandıklarını pilot tesis Eti Maden tarafından devlet değer kaybına devalüasyon-enflasyon imalatta yüzde 59.24 artış olarak aktaran Yüksel, şunları söyledi: eli ile çalıştırılıyor. Altın ise stratejik Türkiye’de yıllık ortalama 35 ton altın geçişkenliğine, kredi değerliliğinin gerçekleşti. “Altının onsu 1900 dolar seviyelerinde üretildiğini söyleyen Altın Madencileri bir ürün değil. Devlet eli ile işletilmesi düşüşüne, risk priminin artışına yol Ana sanayi gruplarının yıllık yani yüzde 50’ye yakın kâr var. Buradan Derneği Başkanı Mehmet Yılmaz, gerekmez. Devlet etkin uzman açmıştır. artışı, ara mallarında yüzde 51.36, “Bunun değeri yaklaşık 2.5 milyar dolar. devlet hakkı öderler. Yüzde 4-9 arasında denetimi sağlamalı” dedi. dayanıklı tüketim mallarında yüzde 65.98, dayanıksız tüketim KISA... KISA... KISA... KISA... mallarında yüzde 65.37, enerjide yüzde 47.22, sermaye mallarında l EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, yüzde 69.03 oldu. ‘Kanada’da üretse daha çok vergi verir’ rafineri marjlarında yapılacak güncelleme Öte yandan TÜİK’e göre, ocak FACIANIN yaşandığı maden şirketine zarar hakkında bilgi verdi. İliç’teki altın yüzde 4.81 civarında devlete pay neticesinde benzin ve motorinde 1 ila ayında 213 bin 493 adet taşıtın tepkiler sürüyor. Cumhuriyet Halk madenini işleten SSR Mining şirketinin öderken bu üretimi Amerika’da yapmış 1.50 TL düzeyinde bir indirim olacağını trafiğe kaydı yapıldı. Kayıt yapılan Partisi (CHP) Karabük Milletvekili, Türkiye’deki üretimi Kanada’da yapmış olsaydı devlete yüzde 9 civarında katkı söyledi. taşıt sayısı bir önceki aya göre TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu olsaydı iki katı daha fazla devlete katkı payı ödeyecekti. Kanada’da yapılsaydı l HAZINE ve Maliye Bakanlığı, bugün yüzde 7.1 arttı. Trafiğe kayıtlı toplam üyesi Cevdet Akay, yabancı maden payı vereceğini açıkladı. 403 milyon dolar daha fazla para gerçekleştirdiği tahvil ihalesinde 7 milyar taşıt sayısı ocak ayı sonu itibarıyla 505.7 milyon lira borçlanmaya gitti. 28 milyon 951 bin 792 oldu. şirketlerinin Türkiye’ye uğrattıkları Akay, “Şirket Türkiye’de ortalama ödeyecekti” dedi. l ANKARA