Catalog

13 ARALIK 2024 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 34.8760 36.6940 44.3630 43.46 10.059 20.410 3.022 0.7 kuruş 2 kuruş 25.5 kuruş 0.05 puan 1 puan 13 lira 7 lira TÜSİAD: Enflasyonla mücadelede halkın ve şirketlerin dayanma gücü zorlanıyor Fedakârlık sırası kamuda Bir garip ülke Ekonominin hukuk ve demokrasi reformu olmadan düzeleme- yeceğini vurgulayan TÜSİAD, “Sadece para politikası yetmez. or hatta kuşatılmış bir coğrafyada sağlam ve dik Mücadele kamu kesimini de içine alarak sürdürülmelidir” dedi. Zdurabilmek... Suriye, Filistin, İran, Irak, Ürdün, Lübnan, Rusya, ürk Sanayicileri ve İş İnsanları olan adımlar yapısal reformlarla Ukrayna... Büyük kaosların, büyük Derneği (TÜSİAD) Başkanı desteklenmezse eksik kalıyor. devinimlerin yaşandığı, belirsizliğin TOrhan Turan, enflasyonla Toplumsal uyumu sağlamadan, hâkim olduğu ülkeler. Batı’nın mücadelenin gerektirdiği hukuk devletini ve demokrasiyi önce çomak sokup sonra geri fedakârlıkların hem reel kesimin güçlendirmeden, iyi eğitilmiş çekilerek seyrettiği, kendi çıkarları hem de hanehalklarının dayanma akıllı gençlerimizi liyakat esası doğrultusunda şekillendirmeye gücünü zorlamaya başladığını ile göreve getirmeden ekonomide çalıştığı bölgeler. Ortasındayız, ülke olarak: Ekonomisi kırılgan, sınırları belirterek “Sadece para politikasına elde edeceğimiz mesafenin sınırlı delik deşik, siyaseti köhne, kaypak, dayanan bir yaklaşım ile enflasyonla olduğunu bilmeliyiz. vizyonu küçük. hızlı ve sonuç alıcı bir mücadele n ASGARİ ÜCRET TUZAĞI: Eğer Tepeden tırnağa... Haliyle hem çok zor hem de tüm yükü reel bir ekonomide enflasyonla mücadele Kreşi kapatma, toplumdaki yansıması da farklı değil. kesimin ve hanehalklarının üzerine açısından uygun görülen asgari ücret Günü kurtarma odaklı. Gelinen yüklüyor” dedi. Yüksek istişare artışı çalışanları tatmin etmiyorsa yaygınlaştır noktada fazla yapacakları şey de vurguladı: konseyi başkanı Ömer Aras ise bu ülkede çözülmesi gereken ciddi yok. Ne üniversiteler üniversite ne n KAYYUM TEPKİSİ: Temel hukuk devletini ve demokrasiyi bir verimlilik sorunu var demektir. hastaneler hastane. (Birkaç iyi ve TÜSİAD’da gündeme gelen hak ve özgürlüklerin ve hukuk güçlendirmeden ekonominin Bununla baş edilemezse asgari ücret kaliteliyi saymazsak.) Pahalılık alım konulardan biri de kreş tartışması devletinin garanti altına alınması düzelmeyeceğini vurguladı. oldu. Turan, kamu kaynağına gücünü aşıp gitmiş, kalite dersen tartışması hiç bitmez. Asgari ücret konularında mesafe alınması TÜSİAD, yılın son Yüksek ihtiyacın en yüksek alanın yerlerde sürünüyor. Her alanda, her tuzağından çıkamayız. gerekir. Ancak, son dönemde, İstişare Konseyi (YİK) toplantısını eğitim olduğunu vurguladı. 3-5 aşamada. Fırsat eşitliği hiç olmadığı n TAMPON ÜLKE OLMAYALIM: görevden alınan seçilmiş yerel yaş arası çocuklarda okullaşma geleneksel olarak Ankara’da kadar erozyona uğramış. Hadi şöyle Mülteci konusunu da hassasiyetle yöneticilerin yerine atanmış oranının yüzde 52.6 ile OECD özetleyelim: “Hedefsiz toplum” düzenledi. Gündemde yerel ve akılcı bir şekilde yönetmeliyiz. ülkeleri arasında en düşük yöneticilerin getirilmesini Böyle devam edersek bu yönetimlere kayyum atanmasından, Avrupa’nın kaliteli göçmenleri alıp noktalarda olduğuna işaret ederek toplumsal istikrar ve refah hedefiyle coğrafyada sağlam ve dik ayakta belediye kreşlerini kapatmak “Araştırmalar ilk 6 yılın hem zihinsel istemediklerini bize göndermesini, kalmak zor. Peki ne yapılabilir? bağdaştıramadığımızı söylemiştik. isteyen iktidara mesaja kadar çok hem de sosyal-duygusal gelişimin ülkemizin Avrupa için bir tampon Nereden başlamalı? n LİYAKATE DİKKAT: Liyakate farklı konular da yer aldı. YİK temeli olduğunu gösteriyor. Bunun Kim bilir belki doğru soruları bölge haline gelmesini kabul göre atanmış kadrolar önemli. başkanı Ömer Aras, Türkiye’nin için belediye kreşlerini kapatmak sormayı öğrenerek mi? Sorunları etmemeliyiz. Öyle olsaydı onların yapacağı uzun zamandır orta gelir tuzağında yerine yaygınlaştırmalıyız” dedi. doğru tespit etmeyi becerebilsek, TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı denetimlerle, çeteler, suç Ömer Aras da “Kız çocuklarına olduğunu artık buradan kalıcı doğru sorular sorabilsek, yanıtlarını Orhan Turan da küresel jeopolitik ve kadınlara yönelik şiddet ekonomisi, sağlıkta çeteleşmeler, olarak çıkmak gerektiğini belirterek almada ısrarcı olabilsek, neden- hepimizi derinden etkiliyor. Kreşler rekabetin dünyaya büyük bir gıda güvenliği, kaçak göçmenler, “Bunun için akılcı politikalar sonuç ilişkilerini doğru kurabilsek... konusundaki girişimleri her çocuğun siyasal belirsizlik ve öngörülemezlik çevre ihlalleri, iş kazaları, inşaat etrafında uzlaşalım diyorum” dedi. Akşamları televizyonlardaki uzun sahip olması gereken eğitim getirdiği bu dönemde, pusulanın projelerindeki usulsüzlükler gibi Aras şunlara değindi: tartışma programlarının anlamsızlığı, hakkı ile bağdaştıramıyoruz” diye demokrasi olması gerektiğini yakın zamanda içimizi çok yakan doğru sorulardan uzaklaşarak bir n YAPISAL REFORM ŞART: Para konuştu. yandan da beyinlerimize yüklenen olaylar önlenebilirdi. l ANKARA politikasında doğru yönde atılmış vurguladı. Turan da şunları yığının içinde doğru bilgi ile safsatayı birbirinden ayırmanın güçlüğü ve İl bazında kişi başına ortalama gelirde en yüksek-en düşük farkı 4.8 kat oldu yıpratıcılığı örneğin. Algı mühendisliği ile yaratılan yeni gerçeklik. Oysa tarafsız medya ve güçlü sivil toplum bir ülkenin dinamosu. Örneğin bu ülkede ekonominin Kocaeli zirvede Van dipte neden bu kadar kötü olduğunun asıl nedenleri? Neden yüksek teknoloji, ürkiye kişi başına ortalama yenilikçilikte sıçrama yapamadığımız? Dolar 35 liranın Tmilli gelirde “orta gelir Neden madenlerimiz, yeraltı tuzağı”ndan kurtulamazken zenginlikleri peşkeş çekilirken üstünü test etti! iller arası farklılıklar da dikkat buradan çıkarabileceklerle yüksek katma değerli üretime ABD’de başkanlık seçimi sonrası çekmeye devam ediyor. TÜİK’in dün geçemediğimiz? Neden bizimle aynı dolardaki küresel değer kazancı yayımladığı “İl Bazında Gayrisafi yıllarda kalkınma hamlesine başlayan Türkiye’de de devam ediyor. Yurtiçi Hasıla (GSYH), 2023” Güneş Kore peş peşe dünya devleri Dün güne 34.89’da başlayan raporuna göre toplam geçen yıl yaratırken bizim bir tanesini bile dolar/TL, anlık işlemlerde 35.10’u toplam GSYH 26.5 trilyon liraya ortaya çıkaramadığımız? Örneğin gördü. Günü ise 34.90 seviyesinde ulaşırken bu kapsamda İstanbul 8.1 dünyanın en büyük bor yatakları tamamladı. Borsa İstanbul ise trilyon TL ile en yüksek GSYH’ye YÜZDE 30.4 bizde iken neden bor tabanlı yüksek son iki günlük düşüşün ardından İstanbul’un toplam GSYH’daki payı ulaştı ve toplamdan yüzde 30.4 kaliteli çelik üretimine geçemediğimiz, uluslararası piyasaların da etkisiyle pay aldı. Bu pay 2022 yılında da buradan bir sıçrama yapamadığımız? yeniden yükselişe geçti. En düşük iki şehir arasında gelir farkı 4.8 aynıydı. İstanbul’u 2.5 trilyon TL ve Geçen hafta ABD’de Argonne 10 bin 26 en yüksek 10 bin 155 puanı kat olarak hesaplandı. Türkiye yüzde 9.6 payla Ankara, 1.6 trilyon Ulusal Laboratuvarı’nda görev gören BİST 100 Endeksi günü yüzde 76 bin lira şart! genelinde kişi başına milli gelir ise yapan önemli bir fizikçimiz Prof. 0.02 artışla tamamladı. Bu açıdan TL ve yüzde 6.1 payla İzmir izledi. İl Dr. Ercan Alp Esen ile birlikteydik. dünkü önemli gelişmelerden yüzde 24.2 artışla 13 bin 243 dolar İSTANBUL’da yaşam düzeyinde GSYH hesaplarında son maliyetlerindeki artış sürüyor. ABD’nin onar yıllık yol haritalarının biri Avrupa Merkez Bankası’nın oldu. 2023’te genel ortalamayı aşan üç sırada 22 milyar TL ile Tunceli İstanbul Planlama Ajansı’nın nasıl bir süreçle belirlendiğini gösterge faizi çeyrek puan indirerek il sayısı 13’te kaldı. (yüzde 0.08), 19.4 milyar TL (yüzde (İPA) Kasım 2024 araştırmasına konuştuk. Kendisi de bu dönem yüzde 3’e çekmesi oldu. Öte 2022’ye kıyasla 2023’te kişi 0.07) ile Ardahan ve 13.2 milyar TL göre dört kişilik bir ailenin yaşam davet almış ve bu çalışmalardan yandan Merkez Bankası’nın net başına gelir yüzde 3.9 ile yüzde 43.8 (yüzde 0.05) ile Bayburt yer aldı. maliyeti, Ekim 2024’e kıyasla birine katılmış. Ulusal Bilimler uluslararası rezervleri geçen hafta arasında arttı. Ancak bu gelirin tek Son üç il de 2022 ile aynı oldu. yüzde 2.68 artarak 75 bin 717 Akademisi (NSA) tarafından önce 896 milyon dolar artışla 65.1 milyar düştüğü il Artvin oldu. Bu ilde gelir TL’ye ulaştı. İstanbul’da kasım üzerinde yoğunlaşılması düşünülen dolara yükseldi. Artvin’de düşüş yüzde 2.5 düşüşle 9 bin 620 dolara ayında yaşamanın maliyeti geçen alanlar belirleniyor. Her bir alana yılın aynı ayına göre ise yüzde Yine bu rapora göre kişi başına geriledi. Öte yandan zirvedeki farklı disiplinlerden iki yüzer kişi 59.43 arttı. Kırmızı ette yıllık ortalama gelirin ilk sırasında, Kocaeli’ni 21 bin 741 dolarla davet ediliyor. Farklı görüşlerin bu artış oranı yüzde 72.37, tavuk çalışmalara dahil olması özellikle 2022’ye kıyasla yüzde 20.3 artış İstanbul, 18 bin 655 dolarla Ankara etinde yüzde 53.51, sabunda ise isteniyor. Devlet 300 bin dolarlık ve 21 bin 985 dolarla Kocaeli, son ve 17 bin 99 dolarla Tekirdağ izledi. yüzde 92.63 olarak kaydedildi. bir bütçe ayırıyor sadece bu sırasında yüzde 40.4 artış ve 4 İzmir 15 bin 369 dolarla dördüncü. l Ekonomi Servisi yol haritasının belirlenmesi için. bin 598 dolarla Van yer aldı. Bu l Ekonomi Servisi Erich A. Morales Frank Gill Çalışmalar üç yıl sürüyor. Örneğin Avrupa’da CERN çok TÜFE beklentileri güçlü, onun çalışmalarının benzerini yaparsak yaya kalırız demişler ve yüzde 45-46 oldu ‘Yurtdışı konut’ta yeni rekor nütrino fiziğine yoğunlaşma kararını almışlar. Ya da lityum pil geliştirme S&P Global Ratings ve Fitch HEM ekonomideki “soğuma”nın Türklerin yurtdışındaki “gayrimenkul yerine geleceğin enerjilerinden biri Ratings analistleri, Türkiye’nin para etkisi hem turizm gibi edinimi” ekimde 197 milyon dolar, olarak sodyum pillerine yönelme politikasını ve enflasyonun (TÜFE) faaliyetlerdeki hareketlilikle cari ilk 10 ayda 1.7 milyar dolar ve son bir kararı. seyrini yorumladı. dengede iyileşme sürerken Türk yılda 2 milyar doları aştı ve yeni bir Türkiye ne üretebilir? Ne S&P Kıdemli Direktörü Frank vatandaşlarının yurtdışında aldıkları rekor seviyeye ulaştı. Öte yandan geliştirebilir? Bunun için gerekli Gill, “Türkiye’nin BB notuna KISA... KISA... KISA... gayrimenkullerdeki artış dikkat Uluslararası Yatırımcılar Derneği hatta yaşamsal olan ekosistemi nasıl yönelik riskler dengeli. Odağımız, çekiyor. Merkez Bankası’nın dün (YASED), bu veriler üzerinden bir rapor yaratırız? Bu soruları ortaya atarak l ENERJİ Depolama politika yapıcıların enflasyonu yayımladığı “Ödemeler Dengesi yayımlayarak uluslararası doğrudan toplumsal farkındalık yaratılabilir mi? Endüstrileri Derneği Başkanı düşürmesi, yeterli net döviz Gelişmeleri-Ekim 2024” raporuna göre yatırımların (UDY) geldiği noktayı Bu ülke çok başarılı, akıllı bilim Can Tokcan, 2026’dan itibaren rezervlerinin korunması ve geçen ekimde 1 milyar 880 milyon ortaya koydu. Ekimde toplam UDY insanlarının da yetişebildiği bir bataryalı elektrik santrallarının bütçe açığının kademeli olarak dolar cari fazla verildi. Ekim 2023’teki girişi 770 milyon dolar olurken ilk 10 ülke aynı zamanda. Çoğu mesleki faaliyete gireceğini ve bu alana daraltılması eşliğinde Türkiye fazla 19 milyon dolardı. Yılın ilk 10 ayda ulaşılan tutar geçen yılın aynı üretimlerini, araştırmalarına başka yıllık 500 milyon dolara kadar ekonomisinin yumuşak bir iniş ayında ise 3 milyar 295 milyon dolarlık dönemine kıyasla yüzde 1 azalarak 8.5 ülkelerde sürdürüyor. Ve yine çoğu yatırım yapılabileceğini belirtti. yapmasının sağlanması” derken cari açık oluştu. Bu açık Ocak-Ekim milyar dolarda kaldı. Bu kapsamda Türkiye’nin ilerlemesi için ellerinden l İRAN menşeli düz cam Fitch Ratings Kıdemli Direktörü 2023’te 36.1 milyar dolardı. Ayrıca yurtdışında yaşayanlara yapılan geleni yapmaya hazır. Önceki gün ithalatına geçici koruma önlemi Erich Arispe Morales şu vurguyu Ekim 2024 sonu itibarıyla son 1 yıllık gayrimenkul satışı ise ekimde 188 Rahmi Koç Bilim Ödülü’nü alan kapsamında 200 gün süreli yaptı: “Merkez Bankası’nın kademeli cari açık 7.7 milyar dolara indi. Bu açık milyon dolar, ilk 10 ayda 2.4 milyar dünyanın en ünlü laboratuvarlarından ton başına 36 dolar ek mali gevşeme döngüsüne 2025 başında önceki ay 9.5 milyar dolardı. dolar oldu. l Ekonomi Servisi birinin başkanlığını yapan genç yükümlülük uygulanacak. İlgili başlayacağı ve politika faizini 2025 fizikçimiz Prof. Dr. Mete Atatüre cumhurbaşkanı kararı dünkü sonunda yüzde 29’a düşüreceği UDY girişi azaldı örneğin. Ya da Prof. Ercan Alp Esen Resmi Gazete’de yayımlandı. yönündeki görüşümüzü koruyoruz.” Ekim 2024’teki gelişmelerin ya da Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil. l ROSNEFT ve Reliance, Fitch’e göre yıllık TÜFE, 2024 detaylarına bakıldığında ise hizmetler Liste çok uzun. Yapıyorlar da. Hindistan ile Rusya arasındaki en sonunda yüzde 45, 2025 sonunda dengesi kaynaklı net girişler 6.4 Kaosun ortasında bir garip ülke büyük petrol tedarik anlaşmasını yüzde 24 olacak. Tek haneli oran milyar dolar, bunun altındaki olarak mı kalmak istiyoruz? Yoksa? yaptı. Reuters’ın haberine tahmini ise 2027 sonu. S&P’nin seyahat kaleminden kaynaklanan Doğru soruları sormakla başlayalım göre anlaşma 13 milyar dolar tahmini de 2024 sonu için yüzde 46, net gelirler de 5.1 milyar dolara mı? değerinde. 2025 sonu için yüzde 24. l AA ulaştı. Yine bu detaylara bakıldığında