Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
gorus@cumhuriyet.com.tr
8 KASIM 2024 CUMA
2 olaylar ve görüşler
1) Emperyalizmin
kurduğu ve
yürüttüğü
Araçsallaştırılan yargı
Neoliberal düzen,
kendi içinde krizler
üreten bir yapıya
Dr. Env Er Kumbasar yol açtı. İddia edildiğinin aksine Böyle bir süreçte toplumun hak,
sahiptir.
tarihin sonu gelmediği gibi, ulus hukuk, adalet beklenti ve talebi daha
Yargıç
Gerek 1970’ler
devletler de ortadan kalkmadı. Tam da yükselmiş, çeşitli toplum kesimleri
Trump da Türkiye’yi
ve 1980’lerdeki
arksist öğretide hukuk bir tersi yeni düzen, mikro milliyetçilikleri açık bir biçimde direnç göstermeye
petrol krizleri
kurban edecek mi?
üst yapı kurumu olarak tetikleyerek dinsel/mezhepsel ve etnik başlamıştır. 2013 Gezi olayları bu gerek 2000’lerdeki
finansal krizler,
Mnitelendirilmekle birlikte, çatışmalara, bölgesel savaşlara yol açtı. direncin zirvesidir. Dünyada olduğu
mperyalizm krizde:
Emperyalizmin dayattığı
hukuk ile ekonomik düzen arasında Dahası evrensel bir terör dalgasının gibi ülkemizde de bu tür hareketler
Daha doğrusu
Neoliberal düzenin
yaşanmasını neden oldu. en sert ve hukuksuz bir şekilde
diyalektik bir ilişkinin olduğu da
EEmperyalizmin
sürdürülebilirliğini tartışmaya
bastırılmıştır.
açıktır. Devletler hukuk aracılığıyla
ekonomik ve siyasal düzeni
açmıştır.
Artan baskı
hukuku kullanarak ekonomik düzene, krizde!
2) Bu düzenin dışında kalan
Hukukun payı
Neoliberalizm olarak adlandırılan bu Ve Türkiye bu krizin
toplumsal ve siyasal yapılara, insan
Çin, Rusya ve Hindistan gibi
kurbanlarından biri olarak
yeni kapitalist düzene karşı dünyanın Temel hak ve özgürlüklerin
ülkeler zaman içinde çok
ilişkilerine yön verebilmektedir.
seçilmiş durumda.
çeşitli ülkelerinde toplumsal direniş güvencesi ve demokrasinin gereği gelişmiş ve BRICS ülkeleri
Bu durum hukukun düzen işlevinin
Salı günkü “Trump hoş mu
“Batı Emperyalizmi”nin
hareketleri yükseldi. Direniş hareketleri olan güçler ayrılığı ilkesi, 2017
de doğal sonucudur. Buradan hareketle
geldi” başlıklı yazımın sonuna
ekonomik ve siyasal düzenini
şiddetle bastırıldı. anayasa değişikliği ile ortadan
dünyada ve ülkemizdeki gelişmeler
doğru şöyle demiştim:
tehdit etmeye başlamışlardır.
Hukuk kullanılarak özgürlüklerin kaldırılmış, yasama organı (TBMM)
ışığında, ekonomik düzen ile yönetim,
Emperyalizm, hiç
BRICS, Brezilya, Rusya,
kısıtlanması yoluna gidildi. Düşman siyasal partiler ve seçim yasalarındaki
hukuk ve yargı arasındaki ilişkiye, kuşkusuz, Başkan’ın
Hindistan, Çin ve Güney
ceza hukuku uygulamaları sıkça düzenlemelerle, yargı kurumları ise
kimliğinden bağımsız
bu ilişkideki hukukun payına kısaca
Afrika tarafından kurulmuştur.
olarak, Türkiye’yi kendi
görüldü. ABD, İngiltere, Fransa gibi en Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun
Sonradan Mısır, Etiyopya,
değinmeye çalışacağız.
çıkarları için kullanmaya
(HSK) yeni yapısıyla (üyelerinin İran, Birleşik Arap Emirlikleri
gelişmiş demokrasinin yaşandığı kabul
Yetmişli yılların sonundan itibaren
devam edecek.
ve Suudi Arabistan da
büyük çoğunluğunun doğrudan ve
edilen ülkelerde bile terör ve direnişler
dünyada Milton Friedman’ın düşünsel
Bu yazımı koyduğum X
katılmıştır.)
dolaylı yollarla partili cumhurbaşkanı
gerekçe gösterilerek özgürlük/güvenlik
öncülüğünü yaptığı parasalcı,
hesabıma yanıt veren bir
Bu iki nedenden dolayı
tarafından belirlenmesi) adeta
dengesinde özgürlük alanını daraltan
küreselci, neoliberal ekonomik
izleyicim “Bu Emperyalizm
G7’nin dünya toplam
yürütme organına (Cumhurbaşkanlığı)
düzenlemelerin yapılmasının önü açıldı.
politikalar egemen olmaya başladı.
bey kimdir” diye sordu.
geliri içindeki payı hızla
bağlanmıştır. Böylece anayasada
Ekonomik bunalımların, terörün, Ben de ona, “Güçsüzlere
Devam eden yıllarda ortaya çıkan
azalmaktadır:
yer alan hukuk devleti ve yargı tecavüz eden şık takım elbiseli
çatışmaların, direnişlerin yaygınlaşması 1994’te yüzde 67 olan
Samuel Huntington’ın uygarlıklar
bey” diye yanıt verdim.
bağımsızlığı ilkeleri, yaşanan bir dizi bu pay 2023’te yüzde 43’e
birçok ülkede yönetimlerin siyasal
çatışması ile Firancis Fukuyama’nın
HHH
düşmüştür.
hukuksuzluk ve yargısal uygulamalarla
olarak otoriterleşmesine yol açtı. Daha
tarihin sonu tezleri neoliberalizmin
Ülkemizde “Emperyalizm”
HHH
anlamsız hale getirilmiştir.
az özgürlük ve refah, daha çok otorite!
adeta ideolojisi haline geldi.
terimi biz de onun içinde
İşte bu değişme ve
Bu bağlamda, anayasa hükümlerinin
yer aldığımız için “Batı
gelişmelerden dolayı
Adalet talebi ve direniş
Neoliberalizmin yıkıcılığı
bağlayıcılığı ve üstünlüğü ilkesi bir
Emperyalizmi” yerine, esas
Emperyalizm, Sovyetler
Seksenli yıllardan itibaren dünyada Direnişleri kırmak ve yana itilerek Avrupa İnsan Hakları
olarak liderliğini ABD’nin
Birliği’nin çöküşünden sonra,
egemen olan neoliberal yeni kapitalist etkisizleştirmek, toplumu baskı Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi yaptığı G7 ülkeleri için
Köktendinci Radikal Siyasal
kullanılır.
düzen ile kamusalcı/karma ekonomik altında tutabilmek için otoriterleşen kararlarının uygulanmadığı (Örneğin İslam Terör örgütlerinin
G7 ülkeleri de ABD,
saldırılarını da kullanarak
sistem yerini serbest piyasa ve yönetimler, bağımsız olması gereken Atalay, Demirtaş, Kavala davaları)
İngiltere, Kanada, Japonya,
Avrupa’da ve Ortadoğu’da
özelleştirmelere bıraktı. Bu sürecin hukuku ve yargı kurumlarını kişiye göre yargısal uygulamaların
Almanya, Fransa ve İtalya’dır. yeni krizler çıkarmış,
hızlanmasında ve yerleşmesinde denetimleri altına alma, böylece yapıldığı (İmamoğlu davası örneği),
(Biz bunlara, güncel olarak
Ukrayna-Rusya, NATO-Libya,
sosyalist sistemlerin reel politik olarak bu kurumlar aracılığıyla toplumu
liyakatin önemsenmediği (Örneğin
Avustralya’yı, tarihsel olarak Irak, Suriye, Filistin-İsrail
baskılama yoluna gittiler. Polonya’da,
çökmesinin sağladığı kolaylaştırıcı etki Fidan’ın AYM üyeliği), ölçüsüz
da Belçika, İspanya ve
savaşlarını başlatmıştır.
Macaristan’da, en son İsrail’de olan
de göz ardı edilemez. tutuklamaların (Örneğin Dilruba Portekiz’i de dahil etmeliyiz Ve bütün bu krizlerin,
diye düşünüyorum ama
budur. Bu ülkelerde ve diğerlerinde savaşların sonunda
Geçen yarım yüzyıllık süreçte bazı Kayserilioğlu olayı) ve temel insan
bu ayrı bir yazı konusu. Türkiye, yerlerinden
yurttaşların özgürlük, refah ve adalet
ülkelerde görece ekonomik sıçramalar haklarına aykırı gözaltıların (Esenyurt
Nitekim sonradan G20 diye
edilen insanların, sayıları
talepleri dinmedi, dinmiyor.
yaşanmasına karşın neoliberal Belediye Başkanı Ahmet Özer örneği)
daha büyük bir grup da 10 milyondan fazla
Ülkemizde de benzer süreçler
kapitalist düzen ülkelere ve toplumlara yaşandığı bir hukuk ve yargı düzeni
kurulmuştur.) olan sığınmacıların
yaşanmıştır. Seksenli yılların
huzur getirmedi. oluşturuldu.
İşte bu ülkelerin depolandığı ülke olarak
başından itibaren uygulamaya konan
Neoliberal kapitalist düzen, küresel Açıktır ki ülkede hukuk devleti, yargı
ve bu ülkelerin lideri seçilmiş, Emperyalizmin
ve yerel düzeyde büyük ekonomik neoliberal ekonomik politikalar bağımsızlığı ve hukuk güvenliğinden konumundaki ABD’nin sömürüsüne, saldırganlığına
kurduğu, yürüttüğü ve ve savaşlarına kurban
bunalımların yaşanmasına, kuzey güney kamusal ekonominin ve sosyal devletin söz etme olanağı artık kalmamıştır.
yararlandığı Emperyalist edilmiştir.
gelir uçurumunun artmasına, çalışan zayıflatılmasına, üst üste yaşanan Neoliberalizmin yarım yüzyıllık
ekonomik ve siyasal düzen Trump, işte bu sürecin
sınıfların yoksullaşmasına, sosyal ekonomik bunalımlar ise diğer uygulaması sonunda hukukun payına
liderliğini üstelik daha kaba
krizde.
devletin neredeyse yok edilmesine, etkenlerle birleşerek toplumsal huzur düşen maalesef araçsallaştırılmış bir
Bu krizin iki nedeni var: bir üslupla, sürdürecektir!
dolayısıyla insanların mutsuz olmasına ve barışın bozulmasına yol açmıştır. yargı düzeni olmuştur.