Catalog

18 OCAK 2024 PERŞEMBE gorus@cumhuriyet.com.tr 2 olaylar ve görüşler Laiklik vazgeçilmezimizdir! Doç. Dr. HÜNE r TUNCEr tatürk Devrimi, Müslümanların çoğunluğundaki bir coğrafyada Dış ve iç politika ve terör Amodern, laik ve demokratik devlete mensuplarının sınırlarımızdan evgili okurlarım, bir giden yolu açan ilk ve başarılı örnek ülkenin başındaki terör içeri girmesi, üstelik “Çadır olmuştu. Atatürk Devrimi, komşuları, mahkemeleri kurularak”, Sbelası hiç kuşkusuz o bölgesi ve dünya için önemli bir barış ülkenin dış ve iç politikası ile yargının da desteğiyle, üssü işlevini üstlenmişti. sağlandı. doğrudan ilişkilidir. Cumhuriyetçilik ilkesinin devrim Teröre ilişkin dış ve iç 5) İktidar mensupları ve iktidarın medyadaki tetikçileri politikadaki hataları sıralarsak niteliğinde oluşabilmesi için, devlet belki de bundan sonra terörle Terör Örgütü liderini överek yaşantısında laiklik, halkçılık ve göklere çıkardı. mücadelede nasıl bir yol ve milliyetçilik (ulusçuluk) esaslarına yöntem izlememiz gerektiğine 6) Bir süre için terörle da dayanması gerekliydi. Laiklik, mücadele eden askerler ilişkin ipuçlarına daha kolay devlet yönetiminde bütün yasaların ve ulaşabiliriz. kışlalarına, polisler yöntemlerin çağdaş bilim ile tekniğe karakollarına hapsedildiler HHH 1) Terörle mücadeledeki en ve terör örgütüne güçlenme dayanmasını, günün ve toplumun olanağı tanındı. genel yanlış, iktidarın, terörle gereksinmelerine yanıt verebilecek mücadele için müzakere 7) İktidar, terör örgütü liderinden, durumda olmasını öngörmekteydi. seçimler sırasında destek istedi edebileceği komşu Bu yönüyle dinsel inançların, toplum devletlerin istikrarlarını ve ve bu desteği aldı da. yaşantısına değişmez kurallar olarak Terör örgütü liderinin egemenliklerini bozması etkisi olmamalıydı. oldu. mesajları mitinglerde okutuldu kardeşi TRT’de konuşturuldu. İktidar, ABD’nin Ortadoğu’da Yaşam felsefesi “Ilımlı İslam” (Amerikancı 8) İktidar kendisinin facia ve ıstırap kokan yapraklarından değerler değil. Başka bir deyişle Türk beceriksizliği ve yanlış İslam), “Arap Baharı” gibi Müslümanlıkta din ile devlet işleri çıkardığımız sonuçlardır.” Devrimi, akıl ve bilimi yol gösterici isimlerle uygulamaya koyduğu politikalarından dolayı azan ayrı ayrı şeyler olmayıp birbirleri içinde olarak kabul ederek, toplumu ve yeni terör belasını, muhalefeti yanlış politikaların destekçisi erimiş durumdaydı. Devletin başı olan Din adamları Cumhuriyeti biçimlendirmeliydi. Türk oldu ve bölgedeki bütün suçlamak ve susturmak için padişah, aynı zamanda halife sıfatıyla Atatürk, dine ve dini değerlere karşı Devrimi, Türkiye Cumhuriyeti’nin çağdaş kullandı. istikrarın yok edilmesinde dinin de başıydı. Eğitim, ahlak ve değil, hurafeciliğe ve din sömürücülüğüne uygarlık düzeyine çıkarılması olayıydı. başrolü oynadı. Kürt politikacıların kurdukları devletlerarası ilişkiler dinsel nitelikliydi. karşıydı. Atatürk ile arkadaşlarına meşru ve legal partileri, Saddam zamanındaki Irak 100 yıllık Cumhuriyet tarihi Böyle olunca, yaşam felsefesi ve düşünce devletinin yok edilmesine onlarla işbirliği yapanları ve yakıştırılan din düşmanlığının altında göstermiştir ki toplumumuzdaki cahil, bu partilerin seçilmiş belediye destek verildi... biçimi de dinsel olmak zorundaydı. yatan olay şuydu: Atatürk, toplumda eğitimsiz halk-aydın ayrışması hâlâ bugün Esad’ın, kendi toprakları başkanlarını, terör örgütüyle Laiklik, bireyin dinsel inançlarının din adamlarının siyasal, toplumsal de sürmektedir. Aydınlarımız ne yazık doğrudan ilişkili olarak sürekli üzerindeki egemenliğinin hükümet yönetiminde ve siyasal ve kültürel etkinliklerini azaltmıştı, ki toplumu çağdaş düzeye ulaştırmak zayıflatılmasındaki ana biçimde suçladı. yaşantıda etkisinin olmamasıydı. Çünkü çünkü din, yozlaşmış uygulamalar yerine kolay yola başvurmuş ve mevcut Belediye başkanlarını rollerden biri üstlenildi. dinsel inançlar ve ibadet değişmeyen yüzünden, o dönem için tutucu bir ideoloji düzende kalmayı yeğlemişler. Böylelikle, Terörün sınır dışındaki görevden aldı, meşru planda kurallara göre yürütülmekteydi. Halk niteliğine bürünmüştü. Bunun suçu da yapılan eylemleri, söylemleri varlığının müzakere eğitimsiz kitlelerle kendileri arasındaki yönetiminin ise günün koşullarına göre edilebileceği ve yok ve ittifakları doğrudan terörle İslam dininde değil, toplumun genel uçurumu daha da derinleştirmişlerdir. ilişkilendiren sahte videolar bile edilmesinde yardımların gelişmesi gerekmekteydi. gerileyişine koşut olarak yozlaşan din Tabii bunda 1950’den bu yana iktidara alınabileceği komşularımızdaki yayımladı. Laiklik, vicdan özgürlüğünden başka, adamlarında ve onların işlevlerindeydi. gelen hükümetlerin büyük rolü olmuştur. egemen devlet yapıları ve 9) Terör belasının seçim özgür olarak düşünmek, özgür olarak Yoksa Atatürk dönemindeki hükümetler, Oy kaygısı nedeniyle bu hükümetler, onların otoriteleri zedelendi. zamanlarında tırmanmasını iradesine sahip olmak anlamına da dine karşı doğrudan tavır almak yerine, toplumu kalkındırmak ve çağdaşlaştırmak Böylece hem Irak hem kendisine verilen siyasal gelmekteydi. Atatürk, laiklik konusunda yararlanabilecekleri ölçüde dinden ve yerine, dinin sömürülmesi yoluyla Suriye, bırakın Türkiye’ye desteğin güçlenmesi için şöyle demekteydi: “Biz ilhamlarımızı din adamlarından yararlanmışlar; ancak yardım etmeyi, tam tersine, kullandı ve bunu açıkça ilan kitleleri uyutma yolunu seçmişler ve gökten ve gaipten değil, doğrudan terörün kaynağı olmaya başladı etti. kendi devrimlerini tehlikeye düşürecek laiklik karşıtı bir tutum benimseyerek ve “Güney sınırımızın güvenliği” HHH doğruya hayattan almış bulunuyoruz. durumlarda, dine doğrudan doğruya çağdaş olmaya sırtlarını dönmüşlerdir. bir “terörle mücadele zafiyeti” Sevgili okurlarım, iktidarın Bizim yolumuzu çizen içinde yaşadığımız müdahale etmişlerdi. olarak ortaya çıktı. (Ve son yaptığı pek çok hata var. yurt, bağrından çıktığımız Türk ulusu, Çağdaşlık yolu Atatürk’e göre çağdaş uygarlığın günlerdeki şehit haberlerinin Buraya sadece hemen bir de Türk milletler tarihinin binbir temelinde akıl ve bilim olmalıydı; dini Artık bu durumu tersyüz etmenin kaynağı olan “Sınır ötesi aklıma gelen, bütün zamanı gelmiştir. Özgür Özel’in harekâtın” gerekçesi olarak kamuoyunun çok iyi bildiği kullanıldı.) hususları aldım. liderliğindeki CHP’nin yeni yönetiminin, 2) Terörle mücadelede en Ayrıca iki noktanın daha altını Atatürk’ün gösterdiği çağdaşlık yolunu büyük güç olan Türk Silahlı çizmek isterim: benimseyerek laik, demokratik ve çağdaş Kuvvetleri’nin yapısı bozuldu. Birinci olarak iktidarın bu Türkiye’yi yeniden inşa etmesini büyük Genelkurmay Başkanı hatalarına karşı CHP 2023 bir sabırsızlıkla bekliyoruz! Orgeneral İlker Başbuğ, seçimlerine kadar yeterince Dini hurafelere, tarikatlar ve cemaatlere üstelik de terör örgütü ile ilişkili enerjik bir tepki veremedi. 21. yüzyılın Türkiye’sinde kesinlikle yer olan kişilerin iddialarıyla “Terör İkinci olarak ülkemizin örgütü kurmak ve yönetmekle” toplumsal kimliğini ve nüfus olmamalıdır. Bundan böyle hiçbir iktidar, suçlanarak mahkûm edildi ve yapısını değiştirerek büyük bir Atatürk Devrimini hiçe saymamalı ve hapse atıldı. siyasal, ekonomik ve kültürel özellikle devrimin en güçlü temellerinde 3) Terör örgütü PKK ile tehlike haline gelen “sığınmacı biri olan laiklik ilkesini karşısına doğrudan, üstelik de gizli sorunu” da bu yanlış almamalıdır. Aksi takdirde, Atatürk’ü olarak müzakerelere girişildi ve politikaların bir başka sonucu ve devrimini yürekten benimseyen Türk bu arada içeride güçlenmesine olarak ortaya çıktı. halkını karşısında bulmayı göze almak göz yumuldu. Bu konulara ilerideki 4) Terör örgütü günlerde ayrıca değineceğim. zorunda kalacaktır. Din alanında düşünme yasağı böyledir; birçok yönüyle eleştirilir gelmeye kalkışır.” (Paul Valery) İsmaİl Özcan ama düşünce özgürlüğü alanında “Düşünce özgürlüğü olmaması Eğitimci/Yazar ulaştığı seviye önemlidir. insanların düşüncelerini söyleyememesi değildir, düşünce ütün Müslüman ülkelerde Batı’da akıl yürütme özgürlüğü olmaması insanların Bolduğu gibi ülkemizde de her Yıllar önce bir psikolog, kalabalık düşünememesidir.” (J. P. Sartre) alanda çok kısıtlı olan ama din bir öğretmen topluluğuna verdiği Ülkemizde özellikle son çeyrek alanında hiç bulunmayan şey seminerde şöyle demişti: “Herhangi yüzyıldan bu yana İslamı yaşadığımız düşünce özgürlüğüdür. Müslüman bir Müslüman ülkede bir kişiye zamana göre anlamaya ve dünyada din alanında yeni ve farklı ‘senin kardeşin eşcinselmiş’ yorumlamaya çalışan bir düzine bir düşünceye, yoruma, bakışa asla deseniz, sizi ölüm de içinde her kadar ilahiyat profesörü çabalarıyla, geçit yoktur! Eskiler ne düşünmüşse türlü kötü davranışla karşı karşıya verdikleri eserlerle takdirlere, ne söylemişse, nasıl yorumlamışsa bırakabilir. Ama aynı şeyi bir Batılıya tebriklere konu edilmesi ve onlara aykırı ya da onlardan farklı söyleseniz, ‘Kendi tercihidir, beni ödüllendirilmesi gerekirken tersine bir şey söylemek her türlü küfrü, ilgilendirmez’ anlamında bir cevapla hakaretlerden hakaret, ölümlerden hakareti, maddi-manevi her çeşit karşılaşırsınız.” ölüm beğenmeye muhatap linci göze almayı gerektiriyor. Biz “Her koyun kendi bacağından edilmiştir. Lince uğramışlardır. Bu Roger Garaudy’nin “Ben, İslamın asılır” sözünü her fırsatta yüzden bu insanlar ya yurtiçinde indirildiği zamanın sorunlarına tekrarladığımız halde onu hiçbir yaşadıkları yerlerden ayrılmak getirdiği çözümleri olağanüstü zaman pratiğe yansıtamamışızdır. ya da yurdu terk etmek zorunda buluyorum. Ama onların bugün Batılı yazarlar, aydınlar, filozoflar kalmışlardır. de aynen uygulanmak istenmesini tarafından söylenmiş şu sözler Bu dar görüşlülüğün, bu aptallık olarak görüyorum. Bugünün onların da bu özgürlüğe kolay hoyratlığın tarih boyunca sorunlarına o gün için olağanüstü bulduğum o çözümlerden esin ulaşamadıklarına işaret etmektedir: Müslümanlara ne kadar pahalıya alarak yeni çözümler üretmenin “Tehlikeli olmayan bir düşünce, mal olduğunu öğrenmek isteyenler kaçınılmaz olduğuna inanıyorum!” düşünce diye anılmaya bile değmez.” Yaşar Nuri Öztürk’ü, Mustafa sözünü kaç defa tekrarladığımı (Oscar Wilde) Öztürk’ü, Mehmet Azimli’yi ve hatırlamıyorum. “Düşüncenin üstesinden benzeri ilahiyatçı akademisyenleri Batı, birçok alanda şöyledir, gelemeyen, düşünenin üstesinden dikkatle okumalıdırlar. Ürgüp’ü küçük bir Anadolu küçük bir Anadolu kasabası asabaası “A“Adalet Mülkdalet Müllküün temelidir” sözünde n temelidir” sözünde Rusçada yayımlandığı 1975’ten bir yıl sonra kimliğinden çıkn çıkarıp bir dünarıp bir dünyya ka kenenti tti geçen “mülk” sözcüğü, devleti ifade geçen “mülk” sözcüğü, devleti ifad Ataol Behramoğlu çevirisi ile dilimizde ilk kez yapan eski Üri Ürgüp Belediye Bgüp Belediye Baaşkşkaanı nı etmektedietmektedir, yani “devlet hukrr, yani “devlet hukukla yaşar”, ukla y yayımlanan bu yapıt, daha sonra yeni Bekir Ödemiş, sosmiş, sosyyal belediyecilik al belediyecilikk tıpkı Muammer Aksotıpkı Muammmer Aksoy’un söy’un söyylediği gibi. lediğ basımlar yaptı. Bugün Cumhuriyet Kitapları anlayışıyla kısa zaman içindekısa zaman içinde 990’lar0’lardaki kdaki kkararanlık suikanlık suikastlar dizisinin astlar dizis arasında sunduğumuz Nâzım Hikmet – dönüştürdüğü Kapadokya bölgesini, üğü Kapadokya bölgesini, iilk halklk halkası olarası oolarak hedef seçak hedef seçilen ilen Yaşamı ve Yapıtları, büyük şairimiz hakkında birikimlerini ve deneyimini pani ve deneyimini paylylaşmaaşmayaya Muammer AksoMuammer Aksoyy, ülk, ülkenin tam enin tam ilk ve hâlâ en kapsamlı biyografi olma devam ettiği Ankiği Ankarara’yı, ka’yı, kültürültürel el mirmmirasıası bağımsızlığı, laikliği ve demokrbağımsızlığğı, laikliği ve demokrasisi asi özelliğini taşıyor. ve kent kimliğini kmliğini koruma yolunda sarf oruma yolunda sarf kkonusundonusunda yaşamını feda etmiş, Hıfzı aa yaşamını feda etmiş, 258=^ ?7"3
2.8%8ó818=8
#?/?< ettiği çabaları anlatıyor.aları anlatıyor. VVeldet Veldet Velielidedeoğlu’nun ifadesiyle “Hak ddedeoğlu’nun ifadesiyle ve Hukve Hukukukuun Ynn Yılmaz Sılmaz Saavvaşçısı” olmuştur.aşçısı” olm 13,5x20,5 13,5x20,5 13,5x20,5 Yaşamöyküüssüü İnceleme İnceleme 186 sayfa 163 sayfa 407 sayfa