Catalog

15 OCAK 2024 PAZARTESİ söyleşisöyleşi 9 Teknoloji uzmanı Tanol Türkoğlu gelişen teknolojinin olası sonuçlarını anlattı: insan yapay zekâya kendi ruhundan üflüyor eknoloji uzmanı, yazar Tanol apay zekânın farkı var. insanın doğaya galip gelme nsan, dünyayı mahvetmediği takdirde, 21. yüzyılın Türkoğlu Cumhuriyet’in Ysürecindeki en büyük öğesi olan beyin gücüne, bilişsel ison çeyreğinde ya da 22. yüzyılın ilk çeyreğinde Tsorularını yanıtladı. becerilerine benzer özelliklere sahip olması. Çünkü insan yapay zekâ insanı geçecektir. O zaman kimin n Yapay zekâ hayatımızı nasıl ‘ öyle istiyor. y apay zekâya kendi ruhundan üflüyor. zekâsına “doğal”, kimin zekâsına “yapay” denecek kolaylaştıracak? Yapay zekâ hayatımızı muazzam boyutlarda kolaylaştıracak. TekNoloji uzmaNı TaNol Türkoğlu Bilgisayarlar hayatımıza girmeden önce yapılabileceği aklımıza bile gelmeyen P 1967’de İstanbul’da doğdu. şeyleri şu an oturduğumuz yerden 1984’te Kabataş Erkek Lisesi bitirdi. yapabiliyoruz. Benzer bir durum yapay 0 1989’da Orta Doğu Teknik Üniversite zekâ ile çalışan cihazlar, imkanlar (ODTÜ) Bilgisayar Mühendisliği’nden yaygınlaştıkça da gözlenecek. mezun oldu. 1989-2017 arasında Yapı n Ne gibi? R Örneğin hastalıklara teşhis Kredi, İktisat, Şekerbank ve koyma süreci daha hızlanacak Alternatifbank’ta çalıştı, üst düzey T ve daha doğru tanılar konulacak. yöneticilik yaptı. 1998-2015 arasında “Kişiselleştirilmiş tedavi” süreçleri Cumhuriyet Bilim Teknoloji Eki’nde R yaygınlaşacak. Konfeksiyon üretim yazdı. 2016’dan beri Herkese Bilim ilaçlar yerini terzi usulü kişiye Teknoloji dergisinde yazıyor. Son kitabı özel üretilmiş ilaçlara bırakacak. Dijital Kaos 2022’de, ilk e-kitabı E Örneğin temel eğitim-öğretim süreci Dijitalem Mayıs 2023’te yayımlandı. bütünüyle öğrencinin kapasitesine, neyi anlayıp neyi anlamadığına göre şekillendirilebilecek. Yapay zekâ sayesinde milyarlarca insana kişiselleştirilmiş hizmetler sunulabilir hale gelecek. ‘Yok etme gücüne ulaşabilir’ n Peki iş dünyası? Yapay zekânın en büyük ve en “süper” seviyeye ulaşmış bir yapay Dar kafalı bir yapay zekânın insanlığı yok etmesi olası değil. Ama bunun 50 tartışmalı etki alanı ise iş dünyasında zekâ insana-dünyaya-evrene şöyle olacak. Gerek kol gücüyle çalışan mavi sene sonraki gelişmiş modeli için aynı şeyi söylemek mümkün olmayabilir. bir baktığında neyi yok edip neyi yaka, gerekse de masa başı iş yapan yaşatması gerektiğini kolaylıkla n Ya öyle olmazsa? ya da bağımsız bir mekanizma kötümserler “ya bir sızıntı olursa” beyaz yaka insan işgücü, kademeli tahmin edecektir. Yok eğer bu da gol olmayacaksa, olmalı mı? refleksi ile konuya daha hassasiyetle olarak yerini makine işgücüne kapitalist sanayi toplumu Potansiyel olarak her ikisi de yaklaşılması gerektiğinin altını bırakacak. Böyle bir “yapıcı yıkım” ‘İnsanı geçecek’ paradigması yine galip gelecekse, olası. Burada belirleyici güç bir araç çiziyor. söz konusu olduğunda insanın aklına İnsan konvansiyonel yollarla yaşanılan bu şey sanayi devriminin olarak teknolojinin kendisinden belki de iş önce mavi yakalı işçilerden dünyayı mahvetmediği takdirde, ‘Diğerlerinden farkı var’ dördüncü evresi olmanın ötesine ziyade ona yön verenlerin niyetleri, başlayacaktır türü bir yorum gelebilir. görünen o ki 21. yüzyıl bitmeden Yapay zekânın şimdiye dek geçemeyecekse o zaman insan hedefleri. Yapay zekâ, geliştiricilerin Oysa öyle olmak zorunda değil. Belli yapay zekâ insan seviyesine üretilmiş diğer teknolojilerden bir yanda bilişsel diğer yanda ise kontrolünde. O geliştiriciler müesses alanlardaki beyaz yaka işgücünün ulaşacaktır. Ya 21. yüzyılın son bir farkı var. O da insanın doğaya yaratıcı ve tasarımcı becerilerini nizamın kapitali ile enterne yapay zekâ destekli makinelerle çeyreğinde ya da 22. yüzyılın ilk galip gelme sürecindeki en büyük daha da geliştirmek zorunda edilirler. Sonuçta o teknoloji de değiştirilmesi çok daha kolay olabilir. çeyreğinde ise yapay zekâ insanı öğesi olan beyin gücüne, bilişsel kalacaktır. dönüp dolaşıp kapitalist niyetlerin- Bugün ABD’de yapay göz doktoru var. geçecektir. Bakalım o zaman kimin becerilerine benzer özelliklere n Yapay zekânın kontrolü arzuların gerçekleştirilmesi Geçen sene Uzakdoğu’da bir teknoloji zekâsına “doğal”, kimin zekâsına sahip olması. Çünkü insan öyle için insan iradesine ne için kullanılan bir araç firması, şirketin CEO’luk görevine bir Teknoloji “yapay” denecek. istiyor. Yapay zekâya kendi kadar güvenebiliriz? haline gelir. Dün yapay zekâyı getirdiğini duyurdu. n Söz konusu potansiyel riskler kapitalist ruhundan üflüyor. Bilinen tarih bize 2. sosyal medyada ortadan nasıl kaldırılır? ‘Kim daha kıdemli?’ Dünya Savaşı’ndan arzuların kendimizi nasıl ifade ‘Bilinmeyen parametreler’ Türkçe’ye Yaşam 3.0 adıyla sonra dünyanın iki edebileceğimizi Kırk yıllık bir doktor düşünün. Her gerçekleştirilmesi çevrilen kitabın yazarı Max n Ne kadar ileri gidilebilir? kere nükleer savaşın öğrenene dek sosyal gün yirmi hastaya tedavi uygulamış için kullanılan Tegmark, bir TED konuşmasında Buradaki bilinmeyen parametre eşiğinden döndüğünü medyanın gazı kaçtı. olsun. Yılda ortalama 250 gün pragmatik bir çözüm öneriyor. bir araç... bu beceri kümesi belli bir düzeye ve bunu sağlayan Yarın aynı şey yapay zekâ çalıştığını varsayalım. Yani toplamda “Kimin ne tür bir yapay geldiğinde acaba yapay zekâ şeyin de o “kaotik” insan için geçerli olacak. Tam onu 200 bin vaka. Bir de aynı branşta zekâ geliştireceğini kontrol kontrolden çıkar mı? Hele bir faktörü olduğunu söylüyor. idrak ettiğimizi hissettiğimiz eğitilmiş bir yapay zekâ doktoru hayal edemeyebiliriz ama güçlü kontrol de insan gibi fiziksel bir vücuda Tüm nesnel göstergeler karşı saldırı anda bir de bakacağız ki atı alan edelim. Bu yapay zekâ da toplam 20 süreçleri inşa edersek, karşımıza sahip olursa? Zihninde ya da olarak nükleer füzeleri ateşlemeyi Üsküdar’ı geçmiş! milyon vakanın verileri baz alınarak gelen bir yapay zekânın zarar verici çipinde diyelim, bir “ben”lik gerektirdiği halde bunu yapmaktan eğitilmiş olsun. Şimdi hangi doktor olup olmayacağını belirleyebiliriz” ‘İşbirliği yapılmalı’ kavramı gelişir mi? Hak talep eder kaçınan o Rus subaylarına dünya daha “deneyimli” ya da “kıdemli”? diyor. Yani sadece “iyi” sertifikası mi? Vatandaşlık, oy kullanma, O nedenle bir yanda dijital çok şey borçlu. O subaylara verilen alan yapay zekâların var olmasına mülkiyet edinme, miras bırakma ‘Teknoloji yıkarken inşa ediyor’ okuryazarlık becerilerini hızla görev yapay zekâya verilmiş olsaydı izin verilsin, diğerleri engellensin. hakkı mesela? Bir robot ne mülkü geliştirmek, bu alandaki Ar-Ge n Doktorun, öğretmenin, şoförün belki de kazara bir nükleer savaş Bu mümkün olabilir. Peki bunu edinecekmiş diye merak edilebilir. faaliyetlerine kaynak ayırmak yerini yapay zekâ alırsa insan ne çıkacaktı. kim yapacak? Daha konvansiyonel Ontolojik kaygıları olan bir robot gerekirken diğer yanda da bölgesel yapacak? bir problemin, nükleer silahların ‘Global yavaş devinim’ olsaydım kendime elektrik enerjisi ve küresel iş birlikleri yapılmalı Teknoloji bir yandan yıkarken sınırlandırılması konusunda üreten bir HES satın alırdım. Geliştiricilerin yanı sıra ve çok geç olmadan yapay zekânın diğer yandan inşa ediyor. Dün daktilo bile mutabakata elli senede anca düzenleyicilerin de resimde yeri sorumlu ve etik geliştirme ve yerine bilgisayar kullanmasını ‘Tahmin etmesi kolay olacak’ varabilmiş olan paradigma mı? var. Bunlar devlet ya da BM gibi kullanma standartları belirlenmeli. bilenler avantajlıydı. Bugün Unutmamak gerekir ki GPT4 uluslararası kuruluşlar. Ancak kamu n Yapay zekânın insan bilgisayar kullanmasını bilenlerin ‘Zor ama imkânsız değil’ dahil şu an bilinen tüm yapay yönetiminin yavaş devinimi global kontrolünün ötesine geçme ve yerine bilgisayar-internet-yapay zekâlar “dar yapay zekâ” denilen, Teoride mümkün pratikte boyutta da geçerli. O nedenle henüz potansiyel olarak insanlığın zekâ kullanmasını bilenler. Bu tabii emekleme aşamasındaki sınıfa özellikle de kapitalist paradigma ülkelerin üzerinde mutabakata sonunu getirme riski var mı? kanıksanmış kapitalist sanayi toplumu ait. Dar kafalı bir yapay zekânın pratiğinde yapması çok zor. Tabii varmış, hayata geçirmiş olduğu Dünya bu konuda da ikiye bakış açısı. İnsanın illa ki çalışması insanlığı yok etmesi olası değil. Ama öncelikleri, değerleri, paradigması yasalar, yönetmelikler ya da etik bölünmüş durumda. İyimserler gerektiğini öncüllüyor. Belki yeni bunun 50 sene sonraki gelişmiş farklı bir toplum modeli inşa değerler söz konusu değil. bunun mümkün olmadığını, dijital toplumda insan böyle bir modeli için aynı şeyi söylemek edilebilirse o başka. Bugün n Yapay zekâ ortak bir tehdit mi kapitalist paradigmanın bu konuma yükselir. Çalışma gereği, mümkün olmayabilir. “Genel” ya imkânsız görünen şeyler yarın ‘ yoksa ortak bir güç mü, bunun için makineden beklentilerinin bu zorunluluğu ortadan kalkar. Herkes da onun da aşılmasıyla ulaşılacak çocuk oyuncağı düzine inebilir. uluslararası bir araştırma ajansı boyutlarda olmadığını söylerken sevdiği şeyi yaparak zamanını geçirir. ACI KAYBIMIZ O mucit bir Türk genci olsun n Yapay zekâ teknolojilerine erişimi şirketlerin internet siteleri ile küçük işletmelere tefekkür edin derdi. Çetin ve Fatma Poyrazlar’ın değerli evladı, olanlarla olmayanlar arasında yeni bir ait olanlar bir bakışta anlaşılıyor. Çünkü teknik Buçukuncu sorun ise veri kümelerinin Cumhuriyet Gazetesi yazarı Elçin Poyrazlar’ın kardeşi, eşitsizlik biçimi ortaya çıkabilir mi? beceri havuzu ile bütçesi daha geniş olanlar kalitesi ile ilgili. Şu an yapay zekâ yarışı Sema’nın sevgili eşi, Bilgisayar çıktığında da internet kitlelerin fark yarattı ve başlangıçtaki eşitlik bozuldu. hangisinin ne kadar geniş bir veri kümesi Kuzey’in babası Burçin Poyrazlar’ı erişimine sunulduğunda da benzer bir Yeni teknoloji kısa bir süre fırsat eşitliği sağlar. ile eğitildiğine odaklanmış durumda. Ama genç yaşta aniden yitirmenin derin üzüntüsü içindeyiz. durum yaşandı. Hatta buna Teknoloji biraz olgunlaşınca büyükler gelip o veri kümelerinin kalitesi hakkında çok az demokratikleştirme bile dendi. Evet pastadan paylarını almak ister. O zamana dek yorum yapılıyor. Düne kadar sosyal medyayı ama bu demokratikleştirme ya pastadan ne kadar pay alabilirsen o kadar iyi. çöplüğe çeviren insan sağ olsun. Ürettiği o da imkân eşitliği her daim orada dijital virüs, sosyal medyayı veri kümesi olarak BURÇİN durmuyor. Belli bir süre geçtikten ‘İki buçuk sorun’ alıp işleme yaklaşımı nedeniyle, yapay zekâya sonra fark oluşmaya başlıyor. bulaşıyor. Yarın dünya düzdür diyen yapay Yapay zekâ ile ilgili iki buçuk tane sorunun n Bu, sosyal dinamikleri nasıl olduğunun altını çizmek isterim. Bir; önyargı zekâlarla karşılaştığımızda biz şaşıracağız. POYRAZLAR etkiler? meselesi. İki; yapay zekâdaki öz benlik ya da Dünya düzdür diyenler ise “Bakın, gördünüz İnternet teknolojisi ilk mü, yapay zekâ da bizi destekliyor” diyecek! öz farkındalık meselesi. Yapay zekâ şu an çıktığında milyonluk Burada aslında muazzam bir fırsat var. Veri bir şeylere tepki veriyor ve verdiği tepki de Burçin Poyrazlar, 15 Ocak 2024 Pazartesi (bugün) şirketler ile küçük kümesi temizleme işine tatminkâr bir çözüm insana mantıklı geliyor ama bu yapay zekâda Zincirlikuyu Mezarlığı Camisi’nde kılınacak öğle işletmelerin aynı bir öz benlik olduğu anlamına gelmiyor. üretecek genç mucidin adı dün Facebook ya namazının ardından Kilyos Mezarlığı’na defnedilecektir. fırsatlara sahip ChatGPT4’nin öz benliği olsaydı, bütün da Google’ı ortaya çıkaran isimlerle yan yana olacağı ifade anılacaktır. Dileyelim ki o mucit bu satırları dünyanın derdini ben mi çözeceğim, niye tüm edilmişti. Milyonluk okuyan bir Türk genci olsun. sorularınızı bana soruyorsunuz, oturun biraz AİLESİ ‘ ‘