Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 27 HAZİRAN 2022 PAZARTESİ 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER ‘İktidarın teslimi’ sorunu DR. ENGİN ÜNSAL Partili cumhurbaşkanı birkaç Eğer demokrasi ve genel seçimler varsa taraflar bu ‘Selamünaleyküm asker’ kez demokratik düzenlerde hiçbir 15. DÖNEM CHP İSTANBUL MİLLETVEKİLİ seçimin sonucunu kabullenmek ve iktidarı teslim devlet adamının söylememesi ge- uudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed etmek zorundadır. Aksine bir düşünce ve eylemin bin Selman’ın Türkiye ziyareti, geçen haf- reken bir tehdidi kamuoyu önün- zenle korunması gereken de- Stanın en önemli gündem maddesiydi. var olabileceğini düşünmek bile ülkenin geleceğini de açıklamakta sakınca görme- mokratik düzen ve çok parti- Ekonomik kriz nedeniyle çözümsüz kalan AKP karartmaktan ve içinden çıkılamaz bir kargaşanın Öli siyasal yaşam, 1950-1960 miştir: “Bu muhalefete iktidar tes- iktidarı, umudunu prensin çantasındaki projelere, lim edilemez eğer sokaklara dö- swap anlaşmalarına, petro-dolara bağlamıştı. Menderes dönemi dışında, özellik- çıkmasından başka bir işe yaramayacaktır. Doğal olarak devlet protokolü uygulandı külürseniz 14-15 Temmuz’da ol- le AKP’nin iktidar olduğu 2002 yı- Selman için Ankara Esenboğa Havaalanı’nda. lından bu yana, hiçbir dönemde duğu gibi gittiğiniz yere kadar bu çı bir düzen kuracakları- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, halk sizi kovalar.” bu kadar yozlaşmamış ve insanı- nı duyurmaları ve açıkla- bakanlar hazırdı. Prens hazretleri (!) uçaktan indiği anda 21 mız hiçbir dönemde bugün yaşadı- dıkları ilkeler, insan ya- Seçim güvencesi pare top atışı yapıldı. Sıra tören kıtasının se- ğı gelecek korkusunu yaşamamış- şamı ve demokratik Cum- lamlanmasına geldiğinde, “Merhaba as- Bu söylem bu ülkenin geleceği tır. Demokratik düzen her alan- huriyetin bekası için çok ker” demesi gereken Selman, “Selamünaley- için çok tehlikeli bir söylemdir ve da ciddi yaralar almış ve toplum önemlidir: kuvvetler ay- küm” diye seslendi. Kıtadaki askerlerden sa- işin garibi hiçbir muhalefet partisi dece, biri “Sağ ol” diyebildi, o da kısık ses- ucunda ışık görünmeyen bir ka- rılığına dayanan güçlen- le; yürekleri el vermemişti sanırım. Ardından başkanının sorgulamadığı bir söy- ranlık tünelde yaşamaya zorlan- dirilmiş parlamenter sis- iş el sıkışma faslına geldi. Selman, “kadın- lemdir. Ne demek “İktidar teslim mıştır. Bu düzen böyle gidemez ve tem, özgürlükçü kamu sız” kabinenin ellerini sıktı teker teker. Türkiye edilemez”? Eğer demokrasi ve ge- mutlaka değişmesi gerekir ve deği- düzeni, her tür ayrımcı- Cumhuriyeti’nin kurulduğu günden bu yana nel seçimler varsa taraflar bu se- ilk kez, devlet geleneği bu kadar horlanıyordu. şecektir de. İşte bu amaçla altı mu- lığa son verecek çoğulcu, ABD, İngiltere, Rusya gibi süper güçler da- çimin sonucunu kabullenmek ve halefet partisi parlamenter düze- katılımcı ve özgürlükçü hil tüm konuk ülke liderlerinin uyduğu kurala, rın ilan edilmesi yetmez. Bir siya- iktidarı teslim etmek zorundadır. ni yeniden kurmak ve demokrasi- demokrasi, düşünce ifade ve ba- şeyh efendi uymamış, “Kuralını tanımam, am- setin iktidar olması için program Aksine bir düşünce ve eylemin yi yeniden yaşatmak için bir ara- sın özgürlüğü, din ve vicdan öz- ma para bende” demişti argo anlatımla! ve kadro çok önemlidir. Bu on il- var olabileceğini düşünmek bile Kaşıkçı cinayetinin nasıl unutuluduğunu, ya gelmiş ve toplum için bir umut gürlüğü, toplumsal barış ve taraf- kenin içinin doldurulması ve de- dosyanın, apar topar nasıl Riyad’a gönderil- ülkenin geleceğini karartmaktan kaynağı olmuştur. sız yargı önünde hesap verirlik, diğini anımsatmaya gerek yok sanırım; onca mokratik düzeni yeniden kurmak ve içinden çıkılamaz bir kargaşa- sosyal devlet ve gelir adaleti, üre- protokol skandalının yaşandığı ortamda. için hangi yasaların çıkarılacağı- İlkeler doğru ama... nın çıkmasından başka bir işe ya- tim ve istihdam odaklı ekonomi, Hatta, prens için verilen ziyafette çalınan nın, var olan yasalarda ne gibi de- yemek müziğindeki “Bu Suudi ayağa kalktı, bu Ülke tek adamın keyfi yönetimi- ramayacaktır. Bu konunun mutla- siyasal etik reformu ve etkin, say- Suudi yüksektir...” şarkı sözlerini de gündeme ğişiklikler yapılacağının da açık- ne teslim edilmiş, temel hak ve öz- gın dış politika. ka sorgulanması, aydınlığa kavuş- getirmeyelim. Çünkü görünen o ki “birkaç do- lanması gerekir. Bu da yetmez. Bu gürlükler, özellikle yaşam hakkı, turulması gerekir. Bu on ilke BM’nin Evrensel İn- lar için” tüm itibar ayaklar altına alındı geçen iktidar programının başarılı ol- üzerine gölgeler düşürülmüştür. Seçim güvencesinin varlığı son san Hakları Bildirgesi ve Avrupa hafta ortasında Ankara’da. ması bürokrasiye doğru kadrola- İşte bu haberleri, kamuoyu Cumhuriyet’ten Bu aşamada altı muhalefet parti- Konseyi’nin Avrupa İnsan Hakla- derece önemlidir. Bu güvence veril- okudu; bir iki gazeteyle birlikte. Diğer yayın or- rın atanmasına bağlıdır. Bu ne- mezse toplumsal düzen tehlikede si genel başkanlarının bir araya rı Sözleşmesi’nde yer alan ve Tür- ganları, prens efendinin “çantasındaki yatırımlara” gelip, mevcut anayasanın ilk dört kiye tarafında da onanmış bel- denle altılı masa kadro sorunu ko- demektir. Hiç kimsenin insanların takılmıştı. Şöyle para gelecek, böyle yatırım yapa- maddesine bağlı kalarak özgürlük- gelerdeki temel haklarla örtüşen nusunda da şimdiden çalışmalar can güvenliği ve gelecek üzerinde cak, Galataport’u alacak, cek, cek, cak, cak... Gerçi, Suudi prensin o paraları, kara ka- çü, insan haklarına saygılı halk- çok önemli ilkelerdir ama bunla- yapmalıdır. kuşku yaratmaya hakkı yoktur. şımıza, kara gözümüze vereceği sanılma- sın. Mutlaka ülkenin kaynaklarına çökecek, yok pahasına. Örneğin, prens efendi, Bağdat Caddesi’nde bir ev parasına fabrikalara, ma- denlere, kulağımıza geldiği kadarıyla da sa- vunma sanayisi şirketlerine ortak olursa kim- se şaşırmasın! Hafta boyunca bu konuyu ir- NATO: Küresel jeopolitik aktör deleyen Jale Özgentürk, Selda Güneysu ve karikatürleriyle farklı bir Suudi bakışı oluşturan Zafer Temoçin’i kutlarız. NEJAT ESLEN tır. NATO’nun yeni stratejik NATO; ABD’nin İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra geliştirdiği, Selman demişken biz Suudi şeyhin peşinde konsepti de Avrupa ülkele- koştuk ya, İngiltere’nin orta karar kulübü New- EMEKLİ TUĞGENERAL kurallara dayalı liberal dünya düzeninde, özellikle ABD çıkarlarını castle United’ın, aynı Selman’ın, kulübü satın rinin kendi, bağımsız siyasi korumak ve geliştirmek için kurulmuş bir örgüttür. alma girişimine nasıl tepki verdiğini de unutma- ve askeri güvenlik yapısını ATO Liderler Zirvesi, 28 mak gerek. Dilim, “Koskoca ülkenin yöneticileri kurmaktan uzak olduğunu NTemmuz’da Madrid’de ra geliştirdiği, kurallara Newcastle United’lı taraftar kadar olamadı” de- kanıtlayacaktır. NATO’nun başlayacak. Zirvede, ittifa- dayalı liberal dünya dü- meye varmasa da gerçek ortada! HHH Avrupalı üyeleri, yeni stra- kın uzun vadeli caydırma zeninde, özellikle ABD çı- Geçen haftanın önemli bir gündemi de tejik konsepte koşut, savun- ve savunma yeteneklerinin karlarını korumak ve ge- Marmaris’i yakıp geçen orman yangınlarıydı. ma bütçelerini artırarak da- güçlendirilmesi, Rusya’ya liştirmek için kurulmuş İçimiz yandı, ciğerlerimiz kül oldu. Ve ne rast- ha fazla ABD silahı alacak- karşı Ukrayna’ya desteğin bir örgüttür. Birleşmiş lantıdır ki Cumhuriyet, yangından bir gün önce, lardır. ABD; mevcut dünya İzmir temsilcimiz Tuncay Mollaveisoğlu’nun sürdürülmesi, Finlandiya Milletler, IMF, Dünya Ban- özel haberiyle, tehlikeye dikkat çekmiş, yangın düzenini ve küresel liderli- ve İsveç’in NATO üyelikle- kası, Dünya Ticaret Örgü- çıkarsa çaresiz kalırız demişti. Gösteri uçuşları ğini sürdürmeye, bu amaçla ri gündemi oluşturacak. En tü gibi yapılar da doların yapan, Ateş Kuşları’nın, denizden su alma özel- NATO’yu jeopolitik bir araç önemlisi, NATO’nun yeni küresel para rezervi ola- liği bulunmadığı, kalkıştan sonra sadece bir kez olarak kullanmaya kararlı- stratejik konsepti onaylana- su boşaltabildiğini yazdığımız günün ertesinde rak kabul ettirilmesi de ormanlar yandı, bakanlık sınıfta kaldı. Sonrasın- dır. Bu sürecin nasıl gelişe- cak, stratejik konsept içinde aynı kapsamdadır. Günü- da alelacele yangın helikopterleriyle diğer böl- ceğini sadece ABD’nin gi- ilk kez Çin’e karşı uygulana- müzde de ABD; NATO’yu gelerdeki uçaklar devreye girmese, kayıp or- rişimleri değil, Çin’in stra- cak önlemler yer alacak. özellikle ve öncelikle ko- man alanı 4 bin civarında futbol sahasının top- NATO’nun görev alanı, Ku- li Rusya’ya doğru geniş- tejik sabrı, zekâsı, dolay- rumaya çalışmakta, deği- lam yüzölçümünün çok önüne geçerdi. zey Atlantik’tir. Kurucu ant- leten ABD; yeni stratejik NATO’nun görev HHH lı stratejik hamleleri ve şen koşullara göre güncel- Ve gelelim şu bütçe konusuna. İktidar 880 laşmanın beşinci maddesin- konseptle birlikte Arktik’te Rusya’yla dayanışmasının alanı lemekte, sürdürmeyi arzu- milyar TL’lik bir ek bütçe istedi. Çünkü evde- de görev alanı Avrupa ve Ku- Rusya’nın önünü kes- derecesi belirleyecektir. ladığı dünya düzeni için NATO; ABD’nin İkinci ki hesap çarşıya uymamış, 7 liralık mazot 30 li- zey Amerika olarak tanım- meye, Baltık Denizi’nde, kullanmak istemektedir. rayı aşmıştı. 1.5 liralık ekmek de 7 lira sını- Dünya Savaşı’ndan son- lanmıştır. Soğuk Savaş son- Karadeniz’de dünyaya açıl- Türkiye’nin rına yaklaşınca memura, emekliye vereceği zammı 2022 bütçesiyle çeviremeyeceğini an- rasında, Afganistan ve masının yollarını tıkama- önceliği layan AKP, Meclis’e, ek bütçe isteğini yolla- Libya gibi alan dışı böl- ya çalışacaktır. İsveç ve ABD’nin küresel çıkarla- dı. Cumhuriyet’e göre, “iflas bütçesiydi...” bu. gelerde görev yapan NA- Finlandiya’nın üyelikleri, rıyla, Türkiye’nin güven- Mustafa Çakır’ın bütçe haberi, ülkenin nasıl if- TO; yeni stratejik konsept Arktik ve Manş Denizi’nde, lasa sürüklendiğini ortaya koyarken “İyi de bu lik kaygılarını, NATO’nun benimsemiştir. Bu kon- ABD çıkarları için önem- parayı nereden bulacaklar” sorusuna da yanıt yeni stratejik konseptinde veriyordu. Çünkü iktidar temmuz ayıyla birlik- sept içinde, Çin’e karşı lidir. Türkiye’nin, Finlan- örtüştürmek olanaksızdır. te memur, emekçi, emekliye yüzde 40’a yakın önlemler, ittifakın Asya- diya ve İsveç’in üyelikle- Çünkü NATO stratejik kon- zam yapmayı planlarken o parayı da yine çalı- Pasifik’te ABD müttefik- rine direnci, ABD’nin Ark- septinin tehdit ve hasım şandan, -yeni vergi dilimleriyle- çıkaracak, üs- leriyle işbirlikleri planla- tik ve Manş Denizi’ndeki tüne üstlük hiperenflasyonla da dar ve orta ge- olarak tanımladığı Rusya lirlinin fişini çekecek. Enflasyon demişken şe- ması, asli görev alanı dı- planlarını zora sokmakta- ve Çin, Türkiye’nin güven- kere gelen vicdansız zammın gerekçesinin, hız- şında, küresel jeopolitik dır. Yeni stratejik konsept, lik çıkarları karşısında so- la özelleştirilen ve Suudi benzeri yabancı şirket- bir aktöre dönüşmesi var- Karadeniz’i, Rusya’ya karşı run oluşturmazken PKK- lere satılan şeker fabrikalarındaki özelleştirme dır. Bu durum, ABD’nin gerginlik alanına dönüştü- zihniyeti olduğunu anımsatırım. Eğer o fabrika- YPG terör örgütü, Doğu Ak- küresel güç mücadele- rürken Türkiye’yi bu coğ- lar yok pahasına yabancılara peşkeş çekilmese, deniz, Ege Denizi söz konu- bugün şekere o zam gel(e)mezdi. sinde NATO’yu yalnızca rafyada zorlu tercihlerle su olduğunda, Türkiye’nin HHH Rusya’ya karşı değil, aynı karşı karşıya bırakacaktır. güvenlik sorunlarının At- Ve Gazi Koşusu, dün Veliefendi, yine zamanda Asya-Pasifik’te Rusya’nın yanlış zaman- lantik kaynaklı olduğu iz- Atatürk’ün adını taşıyan Gazi Koşusu ile şen- Çin’e karşı da bir araç da Ukrayna’ya askeri mü- lendi. Kim kazandı, kim kaybetti ayrıntılar lenmektedir. Türkiye; gele- spor sayfasında var. Ama buradaki asıl nok- olarak kullanması anla- dahalesi, ABD’nin, Rusya’yı ceğin karmaşık küresel je- ta Gazi Koşusu’nun, “Atatürk emaneti” kim- mına gelmektedir. Avrupa güvenliği karşısın- opolitik ortamında, güven- liğini koruyor olması. Yarış bitiminde, Ek- da tehdit göstererek “beyin liğini milli esaslara dayan- rem İmamoğlu’nun ödül törenine katılacağının NATO’nun geniş- ölümü gerçekleştiği” duyu- açıklanmasıyla başlayan “Mustafa Kemal’in dırmalı, jeostratejik önceli- askerleriyiz” sloganlarını da not edelim. Anla- lemesi rulan NATO’nun, ABD’nin ği Mavi Vatan dahil iç cep- şılan o ki Veliefendi, kaybedilmemiş henüz. istediği şekilde toparlan- Soğuk Savaş son- henin güçlendirilmesine Yeniden görüşmek dileğiyle... masına olanak sağlamış- rası, NATO’yu sürek- vermelidir. İster klasik, ister modern. Braas’tan çatınız için farklı renk, doku ve modellerde çarpıcı tasarımlar.