Catalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 2 EYLÜL 2020 ÇARŞAMBA SuriyeLibya denkleminde görüş ayrılıklarıyla birlikte işbirliği çabası da sürüyor Rusya ile farklı ton AnkaraMoskova hattında Rusya’nın terör örgütü YPG/PKK’ye bağlı Suriye Demokratik Konseyi heyetini önceki gün Moskova’da ağırlamasının gerilimi sürerken taraflar Libya ve Suriye konularında ortak yol arayışında. Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal başkanlığındaki heyet önceki gün Libya ve Suriye başta olmak üzere bölgesel gelişmeleri ele almak için Moskova’ya gitmişti. Bakanlıktan yapılan açıklamada, Libya’da ateşkes için Sirte ve Cufra’nın öneminin vurgulandığı ve bu bölgelerin askerden arındırılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi gerektiğinin dile getirildiği belirtildi. ‘Memnuniyet’ belirtilmedi Görüşmelere ilişkin Rusya Dışişleri Bakanlığı, Türkiye ve Rusya’nın Libya’da Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti Başbakanı Fayez Sarraj ve Hafter güçlerinin müttefiki Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’in açıkladığı ateşkesi memnuniyetle karşıladıklarını duyur Moskova temaslarının ardından Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, Libya’da kalıcı ateşkes için Sirte ve Cufra vurgusu yinelendi. TürkRus askerleri İdlib’de ortak devriye yürütüyor. du. Türkiye’nin açıklamasında böyle bir memnuniyet ifadesinin yer almaması dikkat çekti. Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, “İstişarelerde tarafımızdan, Libya’da sürdürülebilir ve kalıcı bir ateşkes sağlanması amacıyla Sirte ve Cufra’nın önemi vurgulanmıştır. Bu bölgelerin askerden arındırılması modalitelerinin belirlenmesi gerektiği üzerinde durulmuş, bu bağlamda BM öncülüğünde Libyalılar arasında yürütülen 5+5 Ortak Askeri Komisyonun çalışmalarına destek beyan edilmiştir” denildi. Sarraj ve Salih’in ateşkese ilişkin açıklamalarında Sirte ve Cufra’nın askerden arın dırılmış bölge olması gerektiği belirtilmiş ancak bu sürecin nasıl işleyeceğine dair bir açıklık getirilmemişti. Halen Hafter güçlerinin elinde bulunan Sirte, Libya’nın “petrol hilali” olarak anılan bölgesinin kontrolü için stratejik önem taşıyor. Sirte’nin kuzeyindeki Cufra’da ise Rus savaş uçaklarının konuşlu olduğuna ilişkin görüntüler daha önce ABD tarafından paylaşılmıştı. Rusya’dan bu bölgenin askerden arındırılmasına ilişkin bir değerlendirme gelmedi. Dışişleri Bakanlığı, Türk heyetinin Libya’da siyasi çözüm için Berlin Konferansı kararlarının uygulanmasının önemine işaret ettiğini de belirtirken Libya konusunda Rusya ve Türkiye arasındaki temasların sürdürülmesinin kararlaştırıldığını bildirdi. Türk ve Rus heyetlerin ayrıca İdlib’de gerginliğin azaltılması için 5 Mart’ta iki ülkenin Moskova’da vardığı mutabakat uyarınca ortak çabaların sürdürülmesi konusunda muta bık kaldığı aktarıldı. Açıklamada, terör örgütü YPG/ PKK’nin ana unsurunu oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’ne bağlı Suriye Demokratik Konseyi üyelerinin Moskova’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov tarafından kabul edilmesine ilişkin Türkiye’nin tepkisinin de Rus tarafına iletildiği bildirildi. Açıklamada, “Bu gibi adımların Suriye’nin siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına hizmet etmeyeceği vurgulanmıştır” ifadelerine yer verildi. İlk ortak eğitim Öte yandan Rusya ve Türkiye askerlerinin Suriye’de ilk kez ortak eğitim gerçekleştirdiği duyuruldu. Sputnik’in haberine göre Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi, eğitim ile “Rus ve Türk güçlerinin İdlib’deki gerilimi azaltma bölgesinde yürüttüğü ortak devriyenin güvenliğinin sağlanmasının amaçlandığını” söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise Rusya ve Türkiye’nin ilk kez M4 karayolunun tamamında devriye gerçekleştirdiğini belirtti. lANKARA/ Cumhuriyet/Dış Haberler Riyad’da ‘yolsuzluk’ operasyonu Suudi Arabistan’da kraliyet ailesine mensup iki kişi de dahil olmak üzere çok sayıda Suudi yetkili görevden alındı. Çıkarılan kraliyet kararnamesi uyarınca, Suudi Arabistan liderliğinde Yemen’de oluşturulan koalisyonda ortak güçlerin komutanı olan Prens Fahad bin Turki ile Cevf bölgesinde üst düzey yetkili olan oğlu Abdülaziz bin Fahad, görevlerinden uzaklaştırıldı. Kralın oğlu ve Suudi Arabistan’ın fiili hükümdarı olarak kabul edilen Veli aht Prens Muhammed bin Selman, uzun zamandır hükümetteki yolsuzluk iddialaPrens Selman rına karşı mücadele gerekçesiyle çok sayıda tasfiyeye girişmişti. Kimi yorumda, son görevden almalar dahil yüksek profilli tutuklamaların Veliaht Prens’in önündeki engelleri kaldırma girişimi olduğu belirtiliyor. Bu yılın başlarında, kralın küçük erkek kardeşi Prens Ahmed bin Abdülaziz ve eski veliaht Prens Muhammed bin Nayef de dahil olmak üzere üç kraliyet mensubu tutuklanmıştı. 2017’de de çok sayıda prens, bakan ve işadamı Riyad’daki lüks RitzCarlton Oteli’nde gözaltına alınmıştı. EYLEMCİLERE ŞİDDET İşgal altındaki Batı Şeria’da tinli Hayri Hanun’un sırtına ve boynuna dizini dayaFilistinli grupların İsrail karşıtı eylemlerine yine sert yarak darp ettiği görüntüler, ABD’de siyah George müdahale vardı. İsrail askerlerinin, 64 yaşındaki Filis Floyd’un ölümüne yol açan polis şiddetini anımsattı. İsrail ateşi durmuyor ABD arabulucuğunda, özellikle İran’a karşı Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile güç birliği yapan İsrail, önceki gün yine Suriye’yi hedef aldı. Başkent Şam’ın güneyine düzenlenen hava saldırısında İran bağlantılı milislerin, Hizbullah’la ilişkili hedeflerin vurulduğu belirtildi. Muhaliflere yakın, Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, bir sivil, 3 Suriye ordusu mensubu ile Şam ile ittifaktaki 7 “yabancı savaşçı” olmak üzere 11 kişinin öldüğünü duyurdu. Suriye resmi ajansı SANA’nın haberinde füzelerin büyük bölümünün hava savunma sistemleri tarafından engellendiği kaydedildi. İran’dan tepki Saldırı önceki gün ABD arabuluculuğunda BAEİsrail arasında normalleşme uzlaşısı süreciyle yapılan Tel AvivAbu Dabi hattındaki ilk uçuşun ardından geldi. Uzlaşı ile ilgili ise BAE’ye tepkiler sürüyor. İran’ın dini lideri Ali Hamaney, BAE’yi “İslam dün yasına ihanet etmekle” suçladı. Öte yandan Filistin’in efsanevi lideri Yaser Arafat’ın, İsrail’in BAE ile diplomatik ilişkiler kurmasını desteklediği için Filistinliler tarafından kınanan eşi Suha Arafat, BAE’den özür diledi. Arafat, gösterilerde bayrağı yakılan BAE’den “Tüm asil Filistinliler adına, Kudüs ve Filistin’deki bayrağınızın yakılması ve sevgili BAE’nin sembollerine hakaret edildiği için BAE halkından ve liderlerinden özür diliyorum” dedi. Karşılıklı Türkiye, Oruç Reis’in görev süresini uzattı. Atina’dan Ankara’ya misilleme geldi. Yunanistan’ın Fransa ile askeri uçak satın almak için görüştüğü, Paris’in bölgeye gemi gönderme hazırlığı yaptığı iddia edildi. Navtex hamlesi Türkiye ile Yunanistan arasında Doğu Akdeniz’de gerilim sürerken Türk Deniz Kuvvetleri’ne bağlı Antalya Navtex İstasyonu, önceki gece daha önce 1 Eylül’e kadar yapacağı sismik araştırmalar için koordinat bildirilen Oruç Reis gemisinin faaliyetini uzattı. Geminin 12 Eylül’e kadar sürecek araştırması için yeni koordinatları açıklanırken buna tepki gösteren Yunanistan’dan ise karşı Navtex (seyrüsefer bildirimi) adımı geldi. 90 gün sürecek Oruç Reis’in12 Eylül’e kadar sismik araştırma yapacağı alanı, 10 Ağustos’tan bu yana araştırma yapılan bölgenin kuzeyinde Türkiye kıyılarına yaklaşan bölgede yer alıyor. Araştırma sahası, Türkiye Petrolleri’ne 2012’de verilen ruhsat sahasında bulunuyor. 90 gün daha süreceği belirtilen Oruç Reis’in araştırma faaliyetinin Yunanistan ile Mısır’ın yaptığı deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşmasıyla belirledikleri sınırı kapsayıp kapsamayacağı 12 Eylül’den sonra açıklanacak yeni Navtex mesajlarıyla belli olacak. Oruç Reis’in 10 Ağustos’ta başladığı sismik araştırma, Türkiye’nin daha önce açıkladığı Akdeniz’deki kıta sahanlığının en güney sınırlarından başlamış, 27 Ağustos’ta yayımlanan yeni Navtex mesajıyla araştırma kuzeye kaydırılmıştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Oruç Reis’in araştırma faaliyetine başlamasından sonra 11 Ağustos’ta yaptığı açıklamada ay sonunda Türk kıta sahanlığının batısında Türkiye Petrolleri’nin ruhsat başvurusunda bulunduğu yeni sahalarda araştırmaya başlanacağını duyurmuştu ancak Oruç Reis’in 12 Eylül’e kadarki araştırma sahası bu bölgeleri kapsamıyor. Çavuşoğlu, hafta sonu katıldığı bir canlı yayında Oruç Reis’in araştırmalarının 90 gün daha süreceğini açıklamıştı. Yunanistan’ın Girit’teki Kandiye Donanması Hidrografik Servis İstasyonu ise Oruç Reis araştırma gemisi için dün Türkiye tarafından yayımlanan yeni Navtex nedeniyle karşı Navtex ilan edildiğini duyurdu. Karşı Navtex’te, “Türkiye tarafından ilan edilen Navtex’in yetkisiz bir kurum tarafından düzenlendiği ve bunun Yunan kıta sahanlığının sınırları içinde olması nedeniyle Türkiye’nin eylemlerinin hukuka aykırı olduğu” iddia edildi. ParisAtina hattında askeri uçak pazarlığı Öte yandan Reuters’ın haberine göre, Yunanistan Fransa ile savaş uçağı için görüşmelere başladı. Diplomatik kaynaklara dayandırılan haberde, Yunanistan’ın başta Fransa olmak üzere birkaç ülke ile silahlanma konusunda masaya oturduğu aktarıldı. Reuters’a konuşan Yunan hükümet yetkilisi, savunma potansiyelini yükseltmek için öncelikli olarak Fransa ile görüşüldüğünü doğruladı ancak henüz bir karara varılmadığını belirtti. Yine Yunan basınına yansıyan haberlere göre Fransa, birçok savaş jeti ve denizaltıyla birlikte Charles de Gaulle amiral gemisini bölgeye göndermeye karar verdi. lANKARA/Cumhuriyet/Dış Haberler Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Cezayirli mevkidaşı Bukadum ile bir araya geldi. Görüşmede Libya konusu da ele alındı.Çavuşoğlu, “Biz Libya’da ateşkesi destekledik. Ateşkesin sağlanması ve silahların durması gerektiği çağrısında bulunmaya zaten devam ediyorduk” dedi. Çavuşoğlu: Yunanistan kışkırtmaya çalışıyor Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan’ın Meis Adası’na sivil bir feribotla asker sevk edilmesine ilişkin görüntülerle ilgili “Meis’te elbette iç güvenlik için polis, jandarma gibi güçler ağır silahlar olmadan bulundurulabilir. Ama bunun da limiti var. Bunu aşan silahlandırma olursa kaybeden Yunanistan olur” dedi. Ankara’yı ziyaret eden Cezayir Dışişleri Bakanı Sabri Bukadum ile ortak basın toplantısında konuşan Çavuşoğlu, bir gazetecinin sorusu üzerine Yunanistan’ın Meis Adası’na sivil feribotla askeri sevkıyat yaptığına ilişkin görüntüleri değerlendirdi. Meis’in1947 tarihli Paris Anlaşması’yla silahsızlandırılmış statüde bir ada olduğunu anımsatan Çavuşoğlu, “Yunanistan, bu basına yansıyan haberlerden sonra bunun bir nöbet değişimi olduğunu söyle di” dedi. Yunanistan’ın sadece Meis’te değil Ege’de ve Doğu Akdeniz’de AB’nin koşulsuz desteğiyle uluslararası hukuka aykırı kışkırtıcı adımlar attığını söyleyen Çavuşoğlu, “Bu adımlardan Yunanistan zararlı çıkar. Uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarımızı koruyacağız” diye konuştu. Yunanistan’a diyalog çağrısını yineleyen Çavuşoğlu, “Başkalarının kışkırtması ya da kullanmasıyla Türkiye’ye yönelik olumsuz adımlar atmayın, aramızdaki anlaşmaları ve uluslararası hukuku yok saymayın” dedi. “Bizimle var olan sorunları diyalog yoluyla çözmeye varsanız biz her zaman varız. Sayın Cumhurbaşkanımız Miçotakis’e birçok kez teklif etti, ama Yunanistan hasmane tutumla bizi kışkırtmaya çalışıyor. Bu kışkırtmanın sonu tehlikelidir” ifadesini kullandı. l ANKARA/Cumhuriyet/ Sınıra ek donanım İran’ın Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile sınırını sensörler ve insansız hava araçları göndereceği belirtildi. Rudaw’ın haberine göre Tahran yönetimi bin kilometrelik sınırı “akıllı” sınır savunma planı kapsamında güçlendirmeyi hedefliyor. Yetkililer, “öncelikli olarak kaçakçılarla mücadele etmenin önemine” dikkat çekti. Haberde, “sınırın güçlendirilmesinin IKBY’de bulunan İranlı silahlı grupların saldırılarına karşı önlem olacağı” belirtildi. Meclise siber saldırı Norveç parlamentosunun bu hafta içinde çok sayıda siber saldırıya uğradığı belirtildi. Bazı milletvekili ile meclis çalışanının eposta hesaplarının ele geçirildiği duyuruldu. Olayla ilgili soruşturmanın sürdüğü açıklandı. Anlaşmayı Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir’in (ortada) de aralarında olduğu heyet imzaladı. Barış için umut Sudan’da hükümet ile Sudan Devrimci Cephesi arasında önceki gün barış anlaşması yapıldı. Yaklaşık on ay süren barış görüşmelerine Güney Sudan arabuluculuk ediyordu. İstikrar çabası... Barış görüşmelerinin anlaşmayla sonuçlanması üzerine Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Dr. Nayef elHacraf, Darfur, Mavi Nil ve Güney Kordofan bölgelerine yönelik anlaşmanın imzalamasından memnuniyet duy duklarını açıkladı. Hacraf barış anlaşmasını Sudan halkının istikrar, kalkınma ve refah yönündeki özlemlerini gerçekleştirmenin yanı sıra güvenlik ve barışın hâkim olmasını sağlama, ulusal birliği güçlendirme yolunda önemli bir gelişme olarak nitelendirdi. KİK’in Sudan ile tarihi ve dostane ilişkilerine vurgu yapan Hacraf, Konsey’in Sudan’ın, güvenlik ve istikrarını artırmaya katkı sağlayacak her türlü adıma destek vereceğini söyledi. Maduro’dan muhalefete af adımı Ülkesinde seçime hazırlanan Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro, cezaevinde bulunan, başkent Caracas’taki yabancı elçiliklere sığınan ya da ülkeden kaçan siyasi muhalifler de dahil olmak üzere 100’den fazla kişi için af ilan etti. Kendisini geçici devlet başkanı ilan eden, Ulusal Meclis Başkanı ABD destekli Juan Guaido’nun eski özel kalem müdürü Roberto Marrero da af listesinde yer alıyor. Venezüella İletişim Direktörü Jorge Rodríguez, af kararıyla aralık ayında yapılacak parlamento seçimlerinden önce dünyaya “bir mesaj gönderdiklerini” belirtti. Affedilen çok sayıda muhalif politikacının birçoğu cezaevindeydi. Bazı politikacıların ise dokunulmazlıkları kaldırıldıktan sonra haklarında başlatılan soruşturmalar devam ediyor. Listede ismi bulunan ve “ihanet” ya da “terörizm”le suçlanan politikacıların bazıları da Caracas’taki büyükelçiliklere sığınmış veya ülkeyi terk etmişti. ABD, SİLAH AMBARGOSUNU KALDIRDI Doğu Akdeniz’de gerilim sürerken ABD, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) yönelik silah ambargosunu 33 yıl sonra kaldırma kararı aldı. Dışişleri Bakanlığı karara tepki gösterdi. Yunanistan’daki Ekathimerini haber sitesinin haberine göre, silah ambargosunun kaldırılmasını ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo telefonla GKRY lideri Nicos Anastasiadis’i arayarak bildirdi. Haberde ambargonun kaldırılmasının sadece ölümcül olmayan silahlar için geçerli olacağı vurgulandı. Ankara’dan tepki İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, kararın, adadaki iki halk arasındaki eşitliği ve dengeyi yok saydığı bildirildi. Kararın, Kıbrıs meselesinin çözüme kavuşturulması yönündeki çabaları olumsuz etkileyeceğinin vurgulandığı açıklamada, “Doğu Akdeniz’de gerginliğin azaltılması amacıyla çaba harcanan bir dönemde, ABD’nin bölge barış ve istikrar ortamını zehirleyen bu tür bir kararın altına imza atması müttefiklik ruhuyla da bağdaşmamakta” denildi. l Haber Merkezi MACRON’DAN TEHDİT GİBİ UYARI Bir aydan kısa bir süre içinde duğunu savundu. Fransa Cumhur Lübnan’ı ikinci kez başkanı, önceki ziyaret eden Fran gün, Arap dünya sa Cumhurbaşkanı sının ünlü şarkıcı Emmanuel Macron, larından 85 yaşın Lübnanlı politikacılara “bir ekonomik krizin ağırlığı altında çökmekte olan ül Macron, Lübnan Cumhurbaşkanı Aun ile görüştü. daki Feyruz’u evinde ziyaret etti. Burada toplanan çok sayıda göste kede reformlar yap rici Macron’u pro maz ve ülkeyi üç ay içinde yeni bir ro testo etti. Parlamentodaki siyasi güç taya sokmazlarsa yaptırım riskiyle kar lerin dışında halkı temsil eden bir hü şı karşıya olacakları” konusunda çıkıştı. kümet istediklerini belirten gösteri Politico dergisine yaptığı açıklamada ciler, Macron’a kurulu düzene destek Macron, bunun sistem için son şans ol verdiği gerekçesiyle tepki gösterdi.