Catalog

10 5 HAZİRAN 2020 CUMA DOLAR ekonomi@cumhuriyet.com.tr AVRO STERLIN FAİZ TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA EKONOMI ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 6.7650 1.9 kuruş 7.6220 5.1 kuruş 8.5100 8.81 0.9 kuruş Sabit 109.536 426 puan 2502.46 24.68 lira 370.93 3.21 lira Rusya hükümeti bu yıl vatandaşlarının yurtdışına seyahate çıkmasını istemiyor Rusya’dan turist zor Jale Özgentürk YAKIN PLAN jale.ozgenturk@cumhuriyet.com.tr Türkiye turizminin belkemiği, sayıları 7 milyona yaklaşan Rus turistler. Türkiye Rusya hükümeti ile turizmin başlaması için görüşmeler yapıyor. Ancak Moskova’da bulunan Dünya Türk İş Konseyi Avrasya Komitesi Başkanı Ali Galip Savaşır, “Bu yıl Rusya’dan turist gelmesi zor olacak” diyor. Pandemi sürecind fazla etkilenen ülkelerden biri Rusya. Üç aydır sokağa çıkma yasağı devam ediyor. Bugünlerde sınırlı bir açılım var ve sadece iş insanlarının evden çıkmasına izin veriliyor. İki gün de işi olanlar belge alırlarsa evden çıkabiliyor. Rusya, Türkiye ekonomisi için önemli bir partner. 2019 itibarıyla 21.7 milyar dolar dış ticaret hacmi var. Türkiye’nin ihracatı sadece 3.46 milyar dolar yani ciddi bir dış ticaret açığı var ama turizm en önemli alan. Bu ülkeden geçen yıl yaklaşık 6 milyondan fazla turist geldi. Acenteler sıkıntılı Pandemi ile birlikte turist sayısının düşmesi kesin. Bu kaybı en aza indirmek isteyen Türkiye, bugünlerde Rusya ile turizmin başlatılması için görüşmeler yapıyor, bastırıyor, ama olumlu sinyal yok. Başbakan Mihail Misuştin’in net açıklamaları var. “Bu sene yurtdışı tatil planı yapmayın. Yapanlar da iptal etsin, çünkü çıkış çok zor.” Bugünlerde Moskova’da Nâzım Hikmet Vakfı’nı kuran Ali Galip Savaşır, yaklaşık 30 yıldır bu ülkede yaşayan bir iş insanı. TOBB Dünya Türk İş Konseyi Avrasya Komitesi Başkanı olan Savaşır, üç aydır Moskova’da karantinada. Savaşır’a hem vakfı sordum hem de bir iş insanı olarak Rusya’daki durum hakkında bilgi aldım. İkili ilişkilerin yolunda gittiğini söyleyen Savaşır ekonominin sıkıntılı olduğunu söylüyor. Türk yatırımcılar açısından inşaat sektöründe sorun olsa da kısa sürede aşılabileceğini ancak alışveriş merkezi sahiplerinin ciddi sıkıntı içinde yaşadığını ekliyor. Tabii ki en önemli sorun turizmde. Savaşır’ın ülkedeki yorumlar, haberler ve gelişmelerden çıkardığı sonuç turizm açısından şöyle: “Turizm konusu bu yıl için meçhul. İş seyahatlerine izin verilecek ama turizm için çok zor görünüyor. Burada bazı kesimler Türkiye’ye yanıt verilmesini istiyor ama genel kanı bu yıl Türkiye’ye gidiş çok az olacak. Uçak krizinin yarattığı ekonomik zorlukları yeni yeni aşmaya başlayan Türk turizmciler için zor günler yaşanıyor.” NÂZIM HIKMET’I GENÇLERE TANITACAĞIZ Önceki akşam YouTube’da Moskova Nâzım Hikmet Vakfı’nın düzenlediği canlı bir anma etkinliği vardı. Zülfü Livaneli’den Nükhet Duru’ya, Şevval Sam’dan Sıla’ya, Kardeş Türküler’e onlarca sanatçının katıldığı bir etkinlik. Bu etkinliğin organizatörü ise vakfın kurucu başkanı Ali Galip Savaşır’dı. Yıllardır Moskova’da Nâzım Hikmet anmaları düzenleyen Savaşır’ın öncülüğünde kurulan vakfın amacı ise ünlü ozanımızı dünyada gençlere tanıtmak olacak. Ali Galip Savaşır, ilginç öyküye sahip bir iş insanı. Meslek hayatına komiser olarak başlamış, kaymakamlık bile yapmış, 1980 darbesi sonrası 1402’lik olarak devlet görevinden ayrılmak zorunda kalmış. Bugün Moskova’da yaşayan başarılı bir iş insanı. Savaşır, 4 saat süren etkinliğin aldığı tepkiler nedeniyle çok mutluydu aradığımda. Ali Galip Savaşır Otellerde umutlu bekleyiş BÜLENT ECEVİT Pandemid çok etkilenen turizm sektörünün aynı zamanda en hızlı toparlanacak sektör olması bekleniyor. “Çok yaşa Antalya” sloganıyla kampanya başlatılan kente, yurtiçinden ilk uçuşlar başladı. Almanya’dan da 10 Haziran’dan itibaren dış hat uçuşları başlayacak. Rusya’dan gelecek hareketlenmenin ise çok daha geç başlayacağı gözleniyor. Antalya Valisi Münir Karaloğlu ve Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, 600 binden fazla yatağa 400 bin dolayında istihdam yaratan turizmin normalleşme sürecinin sağlıklı sürdürülebilmesi için gerekli önlemlerin alındığını vurguladı. Karaloğlu, “Hepimiz sıkıldık, hepimizin, dünya insanının tatile ihtiyacı var” dedi. 2020: Kayıp yıl Bu yıl ciddi kayıplar olacağını da kaydeden Karaloğlu, “Pandemi sürecinde şehri ve sektörü ayakta tutmalıyız. Bunu sağlarsak çok hızlı koşarız ve kaybettiklerimizi de çok hızlı geri alırız. Krediler, sertifikasyonlar... Yapılan tüm çalışmaların amacı bu. 2020 ayakta kalma sezonudur. Bu sene işletmelerimizi ayakta tutabilirsek 2021’de veya tamamen pandemi bittikten sonra çok hızlı kayarız” diye konuştu. ATSO Başkanı Davut Çetin ise, “Hesabımızı iyi yapmamız gereken bir yıl. Turizmde kötü senaryom 2.5 milyon, iyi senaryom 5 milyon 200 bin” dedi. l ANTALYA İş’ten KOBİ’lere yeni hizmet İş Bankası, KOBİ’lerin dijital dönüşümlerini desteklemek ve ihti yaç duydukları iş çözümlerine dü şük maliyetle ulaşabilmelerini sağ lamak amacıyla yeni bir kampanya hazırladığını duyurdu. İşNet ile bir likte yapılan kampanya kapsamın da; 2020’de efatura ve eserbest meslek makbuzuna (eSMM) ge çecek müşteriler, bu hizmetlerden İşNet dijital platformu NetteFatura üzerinden 1 yıl süreyle ücretsiz ve taahhütsüz olarak faydalanacak. Tüm iş yerlerinin hem zaman hem de efor tasarrufu sağlaması, ödeme ve tahsilat işlemlerini güvenli ve çok daha hızlı bir şekilde ger çekleştirmeleri he defleniyor. Tüm şirketler için dijitalleşme nin kaçınıl maz oldu ğuna de ğinen İş Banka sı Genel Şahismail Şimşek Müdür Yardım cısı Şahismail Şimşek, müşterilere sundukları yeni hizmetlere ilişkin, “Yeni düzenlemelerle birlikte efaturaya geçecek şirketlerin bu süreçte işini kolaylaştırmayı amaçlıyoruz” dedi. 1 yıl ücretsiz Bir diğer geliştirme ile de NetteFatura kullanan İşNet müşterilerinin, bundan sonra seçtikleri efaturaların ödeme bilgilerini İş Bankası’na birkaç tıklama ile işlerinin başından kalkmadan ve başka bir programa, yazılıma gerek kalmadan gönderebileceklerini kaydeden Şimşek,“ Dilerlerse İşCep’ten dilerse de internet şubesinden onaylayarak ödemelerini gerçekleştirecek” diye konuştu. Bu entegrasyonlara yenilerini eklemek için çalışmalarının sürdüğünü de ekleyen Şimşek, “Bu hizmetleri daha çok kişiye ulaştırmak için kampanyalar da düzenliyoruz. İşNet ile düzenlediğimiz son kampanya ile efatura ve eSMM’ye geçecek olan İş Bankası müşterilerine bu hizmetleri 1 yıl ücretsiz sunuyoruz” şeklinde konuştu. l Ekonomi Servisi Turizmin akıbeti belirsiz ŞEHRİBAN KIRAÇ Cornelia Diamond Golf Resort Spa Genel Müdürü Zafer Alkaya, turizmin koronavirüst fazla etkilenen sektörlerden biri olduğunu belirterek “Olabilecek en makul sürede normale döneceğimizi düşünerek hazırlıklarımızı yapıyoruz” diye konuştu. Alkaya, koronavirüsün turizme etkileriyle ilgili şunları paylaştı: 4 İç turizmde tabii ki bizi arayanlarla, acentelerle görüşmelerimizde tedirginlikleri olduğu Zafer Alkaya: Rezervasyonlar eylül ekim aylarına erteleniyor bunların da akıbeti tam netleşmedi. nu görüyoruz. Aldığımız tedbirleri anlatıyoruz. Havuzlarla ilgili çok fazla şey konuşuluyor. Aldığımız tedbirleri anlatıyoruz. Cornelia misafirlerinin bize güvenleri sonsuz. 4 Okulların ne zaman açılacağı iç turizm açısından çok önemli. 4 Dış rezervasyonlar eylülekim gibi tarihlere öteleniyor ama şu anda bu durumu da tam olarak bilemiyoruz. 4 Pandemi süreci yaşanmamış olsaydı biz Antalya’da bu yıl 20 milyonu yakalayacak bir rakam bekliyorduk. 4 Kapasitemizin yüzde 40’ına göre hazırlık yaptık ama yüzde 50’ye de çıkabiliriz diye düşünüyoruz. Zaten talepte o noktada yok. 4 Sektör pandemi sonrası güvenlik ve hijyene yatırımları yapmak zorunda ama fiyatlarda artış olmayacak. 40 ülkeye seferler başlıyor Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 10 Haziran’dan itibaren kademeli olarak 40 ülkeye uçak seferlerini başlatmayı planladıklarını bildirdi. Bu uçuşların karşılıklı açılmasıyla ilgili ilk aşamada 15 ülkeyle ön mutabakat yapıldığını belirten Karaismailoğlu, “Dış hat uçuşlar için 92 ülkeyle işbirliğimiz devam ediyor. Halihazırda dış hat uçuşlarının karşılıklı açıl ması için KKTC, Avusturya, Litvanya, Sırbistan, Kazakistan, Arnavutluk, Belarus, BAE, Moldova, Özbekistan, Ukrayna, Fas, Ürdün, Sudan ve İtalya ile mutabakat sağladık” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Yoksulluk edevlet’e yansıdı Salgının derinleştirdiği yoksulluk edevlette yapılan aramalara da yansıdı. EDevlet Kapısı’nda bu yılın mayıs sonu itibarıyla en fazla kullanılan hizmet, 90 milyon 836 bin 765 ile “Pandemi Sosyal Destek Ön Başvurusu” sorgulaması oldu. Covid19 salgını sü recinde eDevlet Kapısı’nda aylık ortalama kullanımı da 300 milyondan 500 milyona yükseldi. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı tarafından yönetilen eDevlet Kapısı, kamu hizmetlerinin tek bir noktada sunulması amacıyla kurulmuştu. Mobilyacıların gözü ABD’de Yeni tip koronavirüs (Covid19) salgını sürecinde dünya pazarından aldığı payı artırmak isteyen ve haziran ayına yüzde 20 ihracat artışı öngörüsüyle başlayan Türkiye mobilya sektörü, geçen yıl ABD’ye yaklaşık 200 milyon dolar olan dış satımını 1 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği Başkanı Mustafa Balcı, “Sektördeki son 2 aylık durgunluğu özellikle ABD’ye yapacağımız ihracat artışıyla kapatacağız” diye konuştu. l Ekonomi Servisi İşletmeler hijyene odaklandı Covid19 nedeniyle rezervasyonlarının büyük kısmı iptal olan turizm sektöründe, konaklama yerlerinde “gu¨venli ve hijyenik turizm do¨nemi” başladı. “İş Seyahatleri ve Küresel Seyahat Riskleri” başlıklı bir rapor hazırlayan uluslararası turizm seyahat acentesi HIS Travel, bu raporda şu ifadelere yer verdi: “Risk yo¨netim planına sahip ve kriz anında planlarını uygulayabilen is¸letmeler ayakta kalabilirken, aksi durumda s¸irketleri bir kaos bekleyebiliyor.” Turkcell yeni normale hazırlıyor Turkcell Kurumsal Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ceyhun Özata, şirketlerin yeni normale adapte olarak verimli çalışma ortamlarına geri dönmesi amacıyla oluşturdukları hizmetleri anlattı. Özata, “Üretim, finans, eğitim, perakende gibi sektörlere yönelik Turkcell güvencesiyle hazırlanan termal kamera sistemleri, hava kalitesi ve sosyal mesafe ölçümü, mağaza içi müşteri sayımı gibi çözümler sayesinde risklerin en aza indirgenmesine katkı sağlanıyor” dedi. Amerika Türkiye demokratik siyasetten koparma taktikleri Dün akşam, bu sabahın Amerika’da yaşananlara ilişkin son gelişmeleri değerlendirme uzman tartışmalarında, ortaya çıkan en çarpıcı yeni boyut, sorgulamalar, demokratik siyasetten koparma taktiklerine ilişkindi.. Özetlenirse Amerika’da sonuç olarak tek kutuplu dünya düzeni, liberalizmin işleyişi üzerinden son yılların hızlanan gelişmeleriyle gelinen noktada sistemin çöküşünden kaynaklanan kaosun yaşanıyor olmasıydı.. Demokrasinin, başkanlık rejiminin, liberalizmin işleyişinde fiilen gelinen noktalarda, sistemin iflası, işleyemeyişi ile yüz yüze kalınmıştı. Trump iktidarının ayakta kalma çabaları ile yürüttüğü siyasetin dayandığı, daha öncesinde iktidara gelişini sağlamış seçmen oylarına dönük travmatik gelişmelerle yüz yüze kalınmıştı. Amerika’daki liberal politikaların işleyişindeki çarklar dönmüyordu.. Virüsün hızlandırdığı çökme öncesinde, Amerika’daki rejimin işleyişinin masaya yatırıldığı tüm veriler, göstergeler için simgesel örnekler arasında, Amerika’nın üniversitelerinin ekonomi bölümlerinin son yıllardaki hallerinden örnekler veriliyordu. Birkaç en büyüğü dışında, çoğunluğunun öğrenci bulamaması gerçeği ile yüzleşilmişti.. Serbest piyasa düzeni, liberalizmin kutsanmış tezlerindeki çöküşler sonrasında, Trump iktidarının seçim kazanmada dayandığı siyaset, stratejilerin bütünü, dayanılan ideolojinin reddinin çok ötesinde, yanılma deneme, kuralsızlıklarıyla, iç çelişkiler yumağını patlatmıştı.. Günübirlik çok ağır keskin sonuçları yaşanan her atak, birbirinden ağır şiddet boyutlarını tırmandıran hamlede, hak arayışlarının sindirilmesi hesapları yapılmışken, çok tersine işleyen sonuçları da üretebilidiği gerçeği ile de yüzleşiliyordu.. HHH Amerikan tarihinde yaşanmış geçmişteki çok benzer gibi gelen travmatik çatışmacılıkların çok ilersinde bir çıkmazla yüzleşilmişti. Çok deneyimli, Amerikan tarihinin tanıklığını yapmış uzmanlar son yaşananlara dönük provokasyonların olası odakları üzerinden akkara boyutlarında çelişkili çıkarımlar yapmak noktasına düşüyorlardı. Bilmem dikkatinizi çekti mi? Amerika’nın çıkış yolu bulabilmesinde uzman kaynaklar, hangi tür patlamaların hangi merkezlerden kotarıldığı gerçeğinin bilinmez noktaya gelindiğini itiraf ediyorlardı. Tek cümle ile neyin doğru, neyin yanlış olduğunun pusulasının, Amerikan halkını unutun, en güçlü, en kirli sermaye odakları adına bile bilinmezliğinden kapı açılıyordu. Kestirmeden siyasetin, Trump’ın da kullanmaktan vazgeçemediği en etkili kamuoyunu güdüleme araçları, dev şirketlerinin çıkarları adına bile doğru ile yanlış birbirine karışmıştı. Birisi Trump’ın gerçeği çarpıtma olan açıklamasına karşı kamuoyunu uyarma sinyalleri verirken, bir diğeri tersinin demokrasi, özgürlükler adına işlemesi gerektiğini savunuyordu.. HHH Saatler geçmeden Türkiye’nin Amerika’yı dünyadan daha bir yakından izlemesi üzerinden yapılan saptamalar, esprilerde; ülkeye dönük dersler çıkarımının altı çiziliyordu. Milli iradeye dönük yeni darbeler yaşanmaması adına, Türkiye ders çıkarma şansını yakalayabilir miydi? Ne de olsa askeri darbeler mağduru olduklarını savunan ülkemizin siyasal İslama, alt kimlikler çatışmacılığına da kolaycılık adına dayanmış en bildik uzun soluklu, güçlü parti ve liderler iktidarlarının, her seferinde özünde kullanılamaz oldukları noktalarda çok çarpıcı bir biçimde emperyal güçlerin desteklediği askeri darbelerle düşürüldükleri gerçeğini de yok saymış olsalar da.. Sınır tanımaz otoriterleşme, sivil darbe, hukuku otoriterleştirme ile de yetinmemiş olarak, yaşamın her alanına dönük icraatlarıyla yürüdükleri sınır tanımaz otoriterleşmenin sonuçlarından da dersler çıkarabilirlerdi.. Türkiye’nin çok zorlu bu dönemi, sorunlar yumağında, hakhukuk düzeni, demokratikleşmede soluk alınabilecek adımlar adına, toplumsal barış için el uzatmayı becerebilirler miydi? Bir umut bugüne kadar hiç çalıştırılmamış Meclis’in işletilmesi adına kimi barışçı adımlar atılamaz mıydı? Öğleden sonra açılan Meclis oturumunda şaşkınlıkla, yepyeni çok daha çatışmacı bir hamle ile yüzleşiverdik.. Oysa sabahki ülkemiz gündemi değerlendirmelerinde, havanın yumuşatılması yolunda eğilimlerden kapı açılmıştı.. Hani Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün AKP Başkanı kimliği ile, virüs sonrası parti kadroları ile ilk buluşmasında, parti kadrolarına provoksyonlara düşülmemesi yolunda uyarılarda bulunmuştu.. Ey akıl, kafamıza takıl..