Catalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 3 ARALIK 2020 PERŞEMBE NATO toplantısına AnkaraWashington arasındaki söz düellosu damga vurdu Türkiye’yi hedef aldılar Gözler 1011 Aralık’taki Avrupa Birliği’nin (AB) Türkiye’ye olası yaptırımlar konulu zirvesindeyken Belçika’nın başkenti Brüksel’de düzenlenen NATO Dışişleri Bakanları toplantısına AnkaraWashington hattında yaşanan gerilim damgasını vurdu. Yeni tip koronavirüs nedeniyle videokonferans yöntemiyle yapılan toplantıda S400, Libya ve Karabağ başlıklarında tartışma yaşandı. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ankara’yı, “Akdeniz’de müttefikleriyle gerginliği artırmak ve Rus yapımı bir hava savunma sistemi alarak adeta Kremlin’e hediye vermekle” suçladı. ‘Türkiye’ye karşı cephe’ Yunan Kathimerini gazetesinin haberine göre Pompeo, Türkiye’nin NAABD Dışişleri Bakanı Pompeo, AtinaAnkara hattında mekanizmanın Türkiye yüzünden çalışmadığını iddia etti. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ise mekanizmanın başarılı olduğunu açıkladı. TO ittifakını zayıflattırü körüne Yunanistan’dan yana ğını savundu. Haberde taraf tutmak ve Türkiye’ye PatPompeo’nun ayrıca “Atiriot hava savunma sistemi satna ve Ankara arasında mayı reddetmekle” suçladı. Çavarılan Doğu Akdeniz’de vuşoğlu, “Türkiye’nin IŞİD’le tansiyonu düşürme mesavaştığı bir ortamda ABD’nin kanizmasının Türkiye Suriye’deki terörist oluşumlayüzünden işlemediğini” rı desteklediğini, yine ABD ile söylediği aktarıldı. Toplantı videokonfe Fransa’nın Dağlık Karabağ’da Pompeo’nun ifadelerirans yoluyla yapıldı. Ermenistan’a destek vererek çane Dışişleri Bakanı Mevtışmayı daha da kötüleştirdiğilüt Çavuşoğlu’ndan sert yanıt geldi. Ça ni” dile getirdi. “S400 konusunun Türvuşoğlu Pompeo’yu, “Avrupalı müttefik kiye için bir seçim değil mecburiyet ollere telefon açıp Türkiye karşıtı bir cep duğunu” söyledi. Dışişleri Bakanı, Doğu hede toplamak, bölgesel çatışmalarda kö Akdeniz konusunda ABD’nin tarafsız bir ‘İç siyasete mesajlar’ ABD’nin Suriye’de terör örgütü YPG’ye desteği WashingtonAnkara arasındaki kriz başlıklarından birini oluşturuyor. ABD askerleri Suriye’nin kuzeyindeki petrol bölgelerinde sık sık devriye geziyor. NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda Türkiye’ye yönelik sert suçlamalarda bulunan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun açıklamalarını değerlendiren emekli büyükelçi Uluç Özülker, “Pompeo, daha önceden de yaptığı gibi yine kendi iç siyasi hesapları için mesajlar veriyor. Bir ay sonra görevi devredecek bir yönetimin parçası olan Pompeo’nun giderayak yaptığı bu açıklamalarının Türkiye’yi bağlayıcı ve zarar getirici bir yanı da yok” dedi. Özülker, ABD’de Joe Biden’ın 12 Aralık’ta yapılacak seçici delege oylamasıyla resmen başkanlığa seçilmiş olacağını, 20 Ocak’ta da resmen göreve başlayacağını belirterek, “Trump yönetiminin ve o yönetimin parçası olan Pompeo’nun halihazırda bir fonksiyonu kalmamıştır. Pompeo şu anda ileriye yatırım yapıyor. Senatörlüğe, hatta başkan adaylığına hazırlık yaptığı söyleniyor” ifadelerini kullandı. ‘Ciddiye alınmamalı’ Pompeo’nun dışişleri bakanlığı döneminde Türkiye’ye yönelik olumlu bir yaklaşım göstermediğini kaydeden Özülker, “Pompeo 20 Ocak’a kadar yönetimi idareten götürecek olan bir ekibin parçası, halihazırda ileriye dönük bir yetki ve etkinliği yoktur. Bu pozisyondaki birinin açıklamaları ancak kendi adına içini dökmek olur, bunun dışında bir fonksiyonu olmaz. Bu tip açıklamaları ciddiHÜSEYİN ye almamak lazım, bunlar abesle işHAYATSEVER tigaldir. Bunlar iç siyasi hesaplarla söylenmiş sözlerden başka bir şey değildir” değerlendirmesini yaptı. Biden döneminde ABD’nin NATO başta olmak üzere uluslararası kuruluşlara yönelik tutumunun değişeceğine dair açıklamalar geldiğine dikkat çekti. Özülker şu ifadeleri kullandı: “Trump, kendi döneminde ABD’nin NATO, AB gibi uluslararası kuruluşlarla ilişkilerin temelini dinamitlemişti, Biden burada yeniden işbirliğini artırmak için harekete geçeceği yönünde mesajlar veriyor. Biden döneminde NATO, AB gibi uluslararası kuruluşlarla ilişkilerde yapıcı ve ılımlı politikalara yönelerek ABD’nin yalnızlığını telafi etmeye dönük girişimde bulunulacağını anlıyoruz, bunu şimdiden ifade ediyorlar. Biden döneminde dış politikada daha uyumlu ve uluslararası alanda işbirliği aramaya dönük politikalar izleneceğini kendileri söylüyorlar fakat Türkiye konusunda nasıl bir tutum takınacaklarını bekleyip göreceğiz.” l ANKARA NATO ‘reform’ planı Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves Le Drian, NATO’nun modernleştirilmesini öngören yeni stratejik konsepte tam destek verdiklerini açıkladı. “NATO 2030” başlıklı, ittifakta yapılması gereken reformların ele alındığı rapor taslağı, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg tarafından görevlendirilen on uzmandan oluşan “akil adamlar” tarafından hazırlandı. Grubun eş başkanlığını Almanya’nın eski savunma ve içişleri bakanlarından Thomas de Maiziere ile ABD’li eski diplomat Wess Mitchell yaptı. Taslağın NATO toplantısında tartışılmasının ABDAnkara hattında yaşanan gerilim nedeniyle gölgede kaldığı belirtilse de Maas ve Le Drian, uzmanların NATO’nun yeni yapılanmasıyla ilgili hazırladığı önerilere “sınırsız” destek verdiklerini belirtti. İki bakan, güvenlik ve savunma politikaları güçlendirilirken buna ittifakın “merkezi transatlantik platformu” özelliğinin de dahil olduğunu söyledi. DW’nin haberine göre Maas ve Le Drian, Türkiye’den doğrudan bahsetmedi, ancak ortak değer ve ilkelerin önemine işaret etti. “21. yüzyılda güvenlik gelecekteki zorluklara karşı ortak yanıtlar bulup bulamayacağınıza bağlıdır” dedi. ‘Ankara tepki gösterebilir’ Haberde, raporda, Türkiye’nin karşı çıkabileceği düşünülen maddeler olduğu belirtildi. Bunlardan biri NATO üyesi olmayan Avrupa Birliği ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının NATO zirveleri çerçevesinde yapılan görüşmelere davet edilmesi. Bu ülkeler arasında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi de bulunuyor. Raporda, “NATO’daki siyasi fikir ayrılıkları tehlikelidir” ifadeleri dikkat çekti. Reuters’a konuşan NATO kaynakları raporda isim vermeden Türkiye ve Macaristan’ın gündeme getirileceğini söylemişti. Bir diğer öneri de NATO’daki ortak kararların veto edilmesinin zorlaştırılması. İttifak içindeki karar alma sürecinin hızlandırılması için yapılan öneri, siyasi görüşmelerin artırılmasını ve görüşmelerin sadece NATO merkezinde değil üye ülkelerde de yapılmasını kapsıyor. Planla ilgili nihai kararı ise NATO devlet ve hükümet başkanları verecek. arabuluculuk yerine, Yunanistan ve Kıbrıslı Rumların maksimalist iddialarını destekleme yoluna gittiğini belirtti. Çavuşoğlu, Türkiye’nin Yunanistan ile önkoşulsuz olarak diyaloğa hazır olduğunu da bir kez daha kaydetti. Amaç Biden’ı zorlamak ABD’li Politico sitesinin haberine göre bir dizi müttefik Pompeo’ya destek verdi. Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves Le Drian, “Türkiye Rusya’nın saldırgan müdahaleciliğine öykündüğü müddetçe ittifak içinde uyuma erişmenin mümkün olamayacağını” iddia etti. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ise “Yunan pozisyonu maksimalist ise uluslararası hukuk da öyle” ifadelerini kullandı. ABD basınına yansıyan haberlere göre bazı ABD’li üst düzey diplomatlar, Trump hükümeti adına son NATO toplantısına katılan Pompeo’nun, tansiyonu yükselterek Joe Biden için ittifak içerisinde hayatı daha zor hale getirme amacında olduğunu öne sürdü. ABD’de 3 Kasım’daki başkanlık seçimlerini Biden kazandı, ancak Trump hile iddialarını sürdürüyor. Daily Beast sitesinin haberine göre ise Trump, başta Pompeo olmak üzere ilgili diplomatlara ve yakın danışmanlarına özellikle İran konusunda “geniş kredi” verdi. Haberde, Trump’ın “savaş çıkarmadan İran’a yönelik baskının artırılması talimatı verdiği” belirtildi. ‘Atina ve Ankara’ya bağlı’ Öte yandan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg toplantının ardından yaptığı açıklamada, “Türkiye ve Yunanistan arasında Doğu Akdeniz’de tansiyonun düşürülmesi için NATO bünyesinde kurulan mekanizmanın başarılı sonuç verdiğini” söyledi. Ana sorunun ortadan kalkmadığını belirten Stoltenberg, bunun “Almanya’nın arabuluculuğu ile Türkiye ve Yunanistan’ın siyasi iradesine bağlı olduğunu” kaydetti. Tansiyonun yatışmasının yanı sıra sorunun da çözümü için bu mekanizmayı güçlendirmeyi planladıklarını dile getirdi. Doğu Akdeniz’de iki NATO üyesi ülke arasında “doğrudan iletişim kanallarını” açtıklarını ve böylece her iki tarafın planladığı pek çok askeri operasyonun iptal edildiğini ifade etti. Stoltenberg, “Doğu Akdeniz gerginliğine NATO’nun bulduğu çözüm mekanizması gösterdi ki, oturup konuştuğumuzda tansiyonu düşürmeyi ve güven yaratmayı başarıyoruz. Her iki bakana da bu mekanizmayı daha da güçlendirmek için hazır olduğumuzu söyledim” dedi. “Güçlendirmeyi nasıl planladıkları” sorusu üzerine Stoltenberg, Türkiye ile Yunanistan arasında bunun ilk kriz olmadığını, o zaman da bu tür mekanizmalarla sorunun çözüldüğünü hatılattı. NATO Genel Sekreteri, “Aynısını kopyalayalım demiyorum ama daha fazla askeri tatbikat iptalini sağlayabiliriz. Coğrafi sınırlamalar belirlenebilir” ifadelerini kullandı. ABD ve Avrupa arasındaki köprünün de güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, “NATO ve Avrupa arasındaki köprüyü zayıflatmak ne AB’nin ne de NATO’nun elini güçlendirir” diye konuştu. Politico’nun haberine göre ise Stoltenberg, Pompeo ile Çavuşoğlu arasındaki tartışmaya ilişkin yorum yapmaktan kaçındı. ACILARINIZI PAYLAŞIYORUZ... Vefat ve başsağlığı ilanlarınız için yaptığınız ABD SEÇİMLERİ: ‘Sonuçları değiştirecek çapta hile yok’ ABD’de Adalet Bakanı Willam Barr, Başkan Donald Trump’ın seçimde hile yapıldığı yönündeki iddialarını destekleyecek herhangi bir kanıt bulamadığını duyurdu. Barr, “Şimdiye dek, seçim sonuçlarını etkileyebilecek düzeyde bir sahtecilik görmedik” dedi. Barr’ın açıklamalarına Trump’ın avukatlarından “Bakanın fikirleri önemli seçim usulsüzlükleri ve sistemik hile kanıtlarına yönelik bilgi ya da soruşturmadan mahrum görünüyor” tepkisi geldi. Adalet Bakanı’nın açıklamaları Trump’a büyük bir darbe olarak nitelendirildi. Öte yandan Adalet Bakanlığı’nın, Beyaz Saray’da çıkarılması düşünen af için rüşvet teklif edildiği iddiasını soruşturduğu da gündeme yansıyan haberler arasındaydı. Rayburn, Kalın ile görüştü. Ankara’da Suriye mesaisi James Jeffrey’in istifasının ardından göreve başlayan ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Joel Rayburn Türkiye’yi ziyaret etti. Rayburn, Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile görüştü. 10 Kasım’da atanan Rayburn, görevine başlamasının ardından dün Türkiye’ye ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanlığı Sözcülüğü, Rayburn’ün Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Kalın ile görüştüğünü duyurdu. Cumhurbaşkanlığı Sözcülüğü’nden yapılan açıklamaya göre görüşmede “İdlib başta olmak üzere, Suriye meselesi, siyasi süreç ve anayasa çalışmaları, terörle mücadele, mülteciler ve bölgesel meseleler” ele alındı. Kalın’ın, İdlib’deki çatışmasızlık ortamının korunması yönünde Türkiye’nin sahadaki ve masadaki kararlılığını vurguladığı, yeni bir göç dalgasının önlenmesi için Türkiye’nin çabalarına uluslararası toplumun destek vermesi gerektiğini belirttiği kaydedildi. Türkiye ve ABD’nin, Suriye’de kalıcı barışın sağlanması için Anayasa Komitesi çalışmalarının desteklenmesi, özgür ve adil seçim ortamının oluşturulması, mültecilerin gönüllü ve güvenli geri dönüşlerinin sağlanmasının gerekli olduğu, bu yöndeki ortak çabaların yoğunlaştırılması gerektiği konusunda mutabık kaldığı bildirildi. Görüşmede Kalın’ın, Suriye’deki terör gruplarına her türlü siyasi, ekonomik ve askeri desteğin kabul edilemez olduğunun altını çizdiği, Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini tehlikeye atacak hiçbir ayrılıkçı unsurun, Suriye’nin geleceğini şekillendirecek siyasi sürece dahil edilmemesi gerektiği çağrısını ABD’li muhataplara ilettiği kaydedildi. Kalın ayrıca IŞİD, PKK/PYD/YPG dahil, tüm terör örgütlerine karşı ayrım yapılmaksızın ortak mücadelenin gerekliliğini de vurguladı. lANKARA/Cumhuriyet Akar: TürkRus merkezi yapılıyor Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin ziyaretinde, savunma ve güvenlik konularında değerlendirmelerde bulundu. Dağlık Karabağ’daki ateşkese, TürkRus Ortak Merkezi’nin kuruluş ve görev esaslarına yönelik imzalanan mutabakata ilişkin, “Şimdi oranın inşaatı yapılıyor. Türk ve Rus generali beraber çalışacaklar. Orada Türk ve Rus subayları beraber olacaklar ve ateşkesin gözlemlenmesini sağlayacak, ateşkesin kalıcı hale gelmesine gayret gösterecekler” dedi. Akar, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ateşkesin uygulanmasını gözetmek ve denetlemek amacıyla 11 Kasım’da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile video konferans yoluyla mutabakat zaptı imzaladıklarını anımsattı. Akar, “Bakan Yardımcımız bunun teknik detaylarını muhatabıyla görüşerek sonuçlandırdı. Mutabakat sağlandı. Bizim oradaki ortak gözlem merkezinin teşekkülü için yazılı olarak bir mani kalmadı. Çok kısa bir sürede arkadaşlarımız orada görev yapacak” dedi. Türkiye’nin Azerbaycan ile eğitim, tatbikat konusundaki çalışmalarının devam ettiğini söyledi. Öte yandan Fransa’nın Vienne kenti savcılığı, ekim ayı sonunda Ermenistan yanlısı eylemciler tarafından bloke edilen A7 otoyolundaki gişede meydana gelen şiddet olaylarından dolayı iki Türk kökenli kişinin suçlandığını bildirdi. Yerel basına yansıyan haberlere göre Ardeche bölgesinden oldukları bildirilen 45 ve 21 yaşlarındaki iki kişi adli gözetim altına alındı. ödemenin yüzde 20’sini Cumhuriyet Vakfı Burs Fonu’na aktarıyoruz. Bu fondan, yetenekli, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veriyoruz. Acılarınızı paylaşıyoruz. Yakınlarınızın adı bu burslarla yaşasın. www.cumhuriyetvakfi.org.tr ANKARA: 0312 442 30 50 İZMİR: 0232 441 12 20 İSTANBUL: 0212 343 72 74 İlk korona aşısına ‘acil’ onayı İngiltere, ABD ve Avrupa’nın önüne geçerek, yeni tip koroyı gerekiyor. Ancak ülkeler “acil” kullanım onayı yolunu seçerek, navirüs aşısını onaylayan ilk BaEMA’yı beklemeden karar alabitı ülkesi oldu. Pfizer ve ortaliyor. Londra, Avrupa Birliği’nden ğı BioNTech SE ile rakipleri Moayrılma sürecinin (Brexit) henüz derna, geliştirdikleri aşıların kli Johnson tamamlanmamasına rağmen salnik deneylerde yüzde 95 etkigın sürecinde aşıya acil onay yetli olduğunu açıklamıştı. İngiltere’nin kisini kendi ajansı İlaç ve Sağlık Baaşıya “acil kullanım onayı” vermekım Ürünleri Düzenleme Kurulu’na vesi, Avrupa’da temkinli karşılandı. Av ren bir düzenleme yapmıştı. Kimi yorupa İlaç Ajansı (EMA), kendilerinin rumlarda, aşının bu yolla hızla onay29 Aralık’a kadar sürmesi beklenen lanmasının, Brexit’in en ateşli savuonay sürecinin daha güvenilir oldu nucularından biri olan Başbakan Boğunu açıkladı. Avrupa Birliği üyeleri ris Johnson’ın hanesine siyasi bir zanin, herhangi bir ilaç veya aşıyı kul fer olarak yazılmasının beklendiği dilanıma sokmaları için EMA’nın onale getirildi. Almanya’nın Trier kentinde önceki gün bir aracın yayaBİLANÇO İçişleri Bakanı Roger LeAĞIRLAŞIYOR wentz ve Trier Belediye Başkanı Wolfram Leibe ların arasına girmesi de hazır bulundu. Kimsonucu yaşamını yitirenlerin sayı liği Bernd W. (51) olarak açıklanan sı 5’e yükseldi. Dün, olayın yaşan zanlının alkollü olduğu, psikolojik dığı yerde kurbanlar için bir anma sorunları olduğundan şüphelenilditöreni düzenlendi. Törende, Eyalet ği belirtilmişti. ACI KAYBIMIZ Düzce Lisesinin sevilen öğretmenlerinden BEDRETTİN AKGÜL arkadaşımızı zamansız kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz… Bedrettin, yaşamı boyunca eğitime ve öğretmenlerin demokratik mücadelesine katkı koymuş, herkesi kucaklayan sevecen bir arkadaşımızdı. Onun mücadele azmi ve insan sevgisi hepimize örnek olamaya devam edecektir. Çok sevdiği eşi Gül Akgül’e, kızları Dolunay’a ve Eylem’e, ağabeyi Osman Akgül’e, baldızları İsmet’e ve Necla’ya, tüm öğretmen arkadaşlarına, sevenlerine başsağlığı diliyoruz. Işıklar içinde uyu sevgili arkadaşımız… Seni hiçbir zaman unutmayacağız… Yaşar Varış•Saliha Varış•Hayrettin Topçu•Dürdane Topçu•Nazmi Bayram•Mustafa Canbaz•Vural Madencioğlu•Azer Güven Muhsin Abat•Nurettin Özcan•Hızır Özcan•Muzaffer Gümüş•İsa Uzun Fahri Çelik•Hayrettin Anıl•Attila Bektaş•Basri Karslıoğlu İhsan Kavuk•Nevzat Cıngırt•Mehmet Akbacak•Recep İşgören Emin Taş•Feyzullah Çavuş• Kenan Kuşçuoğlu•Ünver Yeşildağ Mehmet Çalışkan•Hüseyin Sarıbaş•Metin Sarıbaş