Catalog

EKONOMI DOLAR AVRO STERLIN FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr BORSA 7 8 EKİM 2020 PERŞEMBE ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 7.8650 8.5 kuruş 9.2580 8.8 kuruş 10.1540 4 kuruş 13.17 0.27 puan 1.152 1.3 puan 3208.25 21.19 lira 475.62 2.39 lira Nerede kalmıştık: 7.88 Kötü yönetim, jeopolitik riskler, iç siyasi gerilim doları yeni zirvelere taşıyor Dolar/ TL, dün mali piyasalarda küresel risk iştahının canlı olmadığı bir ortamda özellikle jeopolitik endişelerle yükseliş yönünde hareket etti. Merkez Bankası’nın 24 Eylül’deki faiz indirimi öncesi 7.72 liraya çıkan, bu indirim ve atılan diğer adımlarla 7.51 liraya kadar inen ve sonrası yeniden yükselişe geçen dolar, dün ise 7.88 lira düzeyinde yeni bir zirve daha oluşturdu. CDS’ler yükseldi Dolar/ TL 7.79137.8876 arasında hareket etti. Ayrıca TL, gelişmekte olan para birimlerinden ayrıştı. TL’de yaklaşık yüzde 0.6 değer kayTürk Lirası’ndaki erime devam ediyor. Serbest piyasada dün dolar 7.8876 lira, Avro ise 9.2710 liraya kadar çıktı. Türkiye’nin risk primi de yeniden yükseldi. bı, benzer para birimlerinde smd yüzde 0.8’e kadar artış oldu. TL’de negatif ayrışmaya neden olan jeopolitik gelişmeler arasında son günlerde AB ile azalan tansiyonun yeniden artması endişesi, AzerbaycanErmenistan gerilimi, KKTC’deki gelişmeler ve S400 sistemleri konusunda devam eden süreç yer alıyor. Avro da 9.27 lira seviyesine kadar çıkarak rekor tazeledi. Türkiye’nin risk primi (CDS) de 9 baz puan artışla 511’e çıktı. Ayrıca Merkez Bankası’nın likidite adımlarıyla piyasaya sağlanan fonlamada faizler yükseliyor. Ortalama fonlama maliyeti yüzde 11.45 olurken, geleneksel yöntemli repo ihalesinde de faiz yüzde 12.91’e çıktı. Borsa İstanbul 100 endeksi ise dün günü dalgalı bir seyir sonrası yüzde 0.11 düşüşle kapattı. Eylül ayı lideri Öte yandan TÜİK’in dün açıklandığı “Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları, Eylül 2020” raporuna göre, eylül ayında en yüksek aylık reel getiri, yurtiçi üretici fiyat endeksi (YÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 0.85, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 2.53 oranlarıyla dolarda gerçekleşti. Yine, TÜFE ile indirgendiğinde Avro yüzde 2.17 ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) yüzde 0.62 kazandırırken, BİST 100 endeksi yüzde 0.09, külçe altın yüzde 0.11 ve mevduat faizi (brüt) yüzde 0.19 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. l Ekonomi Servisi 10.2 TRILYON DOLAR Zenginlerin serveti arttı Covid19 krizinin belirsizliğini koruduğu ortamda dolar milyarderlerinin serveti 10.2 trilyon dolara yükselerek yeni bir rekora ulaştı. Böylece milyarderlerin servetlerindeki artış, salgın sürecinden bu yana yüzde 25 oldu. İsviçre merkezli yatırım bankası UBS ve çokuluslu danışmanlık şirketi Pricewaterhouse Coopers (PwC)’ın “2020 Servet Raporu”na göre, 1 milyar doların üzerinde parası olan kişi sayısı 2 bin 158’den 2 bin 189’a çıktı. Artışın başlıca nedeni, menkul kıymetler fiyatlarındaki yükseliş olarak gösterildi. Raporda dünyanın en zenginleri sıralanmadı ancak en zengin kişinin 189 milyar dolar ile Amazon’un kurucusu Jeff Bezos olduğu biliniyor. Tesla’nın sahibi Elon Musk da servetini 76 milyar dolar artırarak 103 milyar dolara çıkardı. l EkonoJeff Bezos mi Servisi Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı 2020 OcakAğustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 76.6 azalarak 7 milyon 255 bine düşmüştü. Bu süreçte en çok turist Almanya, Rusya ve Bulgaristan’dan geldi. Rus ve Ortadoğulu seyahat arzusundayken, Asyalı ve Amerikalı temkinli Dünyanın seyahat ikilemi Vergisiz (Tax free) alışveriş sağlayıcısı Global Blue’nun 30 bin uluslararası müşteri ile yaptığı araştırma raporu, Covid19 sürecinde dünya vatandaşlarının seyahat arzuları canlı olsa da ikilemde olduklarını ortaya koydu. Araştırmaya göre uluslararası alışveriş yapanların yüzde 55’i, seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesi halinde yurtdışına çıkmaya hazır olduklarını belirtti. Ancak Ortadoğu ülkeleri yüzde 35, Rusya yüzde 60 oranında 2020 yılında seyahat etme arzusundayken, Çin yüzde 45, ABD yüzde 50 ve Güneydoğu Asya vatandaşlarının yüzde 50’si seyahatlerini 2021’in ilk yarısına kadar erteleme eğiliminde. Kaygılar sürüyor Araştırmanın dikkat çeken bazı sonuçları şöyle: 4 Seyahatlerini 2021’e ertelemeyi planlayan uluslararası müşterilerin yüzde 65’i, bunu pandemide güvenlik ve sıhhi koşullarla ilgili kaygılara bağladı. 4 ABD’lilerin yüzde 60’ı, Rusların yüzde 65’i ve Ortadoğu ülkeleri vatandaşlarının yüzde 50’si kendilerini Avrupa’da daha güvende hissediyor. 4 Global Blue Türkiye Genel Müdürü Selim Seyhun, “Ülkemiz açısından baktığımızda, Rus ve Asyalı turistlerin yanı sıra Ortadoğulu turistler alışveriş ortamımıza önemli bir yön verecek” dedi. l Ekonomi Servisi Sanayinin duayeni Jak Kamhi vefat etti Türk sanayiinin kurucularından Jak Kamhi, 95 yaşında yaşamını yitirdi. Profilo’nun kurucusu, Alarko Holding’in de kurucu ortağı olan Kamhi’nin vefat haberini Türk Yahudi Toplumu duyurdu. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, sosyal medyadan paylaştığı başsağlığı mesajında “Ülkemiz büyük bir vatanseverini kaybetti” dedi. Televizyon, buzdolobı, motosiklet, otomatik çamaşır makinesi gibi pek çok aletin Türkiye’deki ilk üreticisi olan Kamhi, 1925’te İstanbul’da doğmuştu. Kamhi, Saint Michel Lisesi’nden mezun oldu. Fransa’da “çelik konstrüksiyon” konusunda eğitim aldı. Yıldız Teknik Üniversitesi’nde mühendislik eğitimi aldıktan sonra iş hayatına atıldı.1954’te kurduğu Profilo şirketiyle Karayolları’nın ihtiyacı olan trafik direği, yol kenarı çelik bariyerleri gibi birçok malzeme üretti. Suikasttan kurtulmuştu Kamhi, İstanbul Sanayi Odası (İSO), Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS), Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) gibi birçok kuruluşta uzun yıllar yönetim kurulu üyeliği ve başkanlık yaptı. Türkiye’nin dış tanıtımına katkılarından dolayı 1991’de Dışişleri Bakanlığı Üstün Hizmet Ödülü’ne layık görüldü. Jak Kamhi’ye 28 Ocak 1993 günü roketli saldırı yapılmak istenmişti. Saldırganların LAW silahını ateşlemekte gecikmesi ve Kamhi’nin korumalarının durumu fark ederek ateş etmesi üzerine suikast girişimi başarısız olmuştu. Jak Kamhi l Ekonomi Servisi İhracatçıya 4 yıllık pasaport İhracat yapan firma yetkililerine, hususi damgalı pasaport verilmesine dair esaslar çerçevesinde verilen pasaportların süresi iki yıldan dört yıla çıkarıldı. İlgili şartların kaybedilmesi kapsamında, iade yükümlülüğünü yerine getirmeyen firmanın yetkilileri için 10 yıl öngörülen yeniden bu tür pasaport verilme yasağının süresi ise dört yıla indirildi. Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanan yeni kararla, ayrıca başvuru prosedüründeki “Bakanlık” olarak atıf yapılan Ekonomi Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı olarak değiştirildi. l Ekonomi Servisi T.C. İSTANBUL ANADOLU 36. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ’NDEN Dosya No: 2016/653 Esas Mahkememizin 18/01/2018 tarih ve 2016/653 esas 2018/14 sayılı kararı ile Sayıd Muhammed oğlu.Bibi”den olma.1991 doğumlu. Sanık PAİWASTOON KAKA hakkında elde veya üstte taşınan eşyayı özel beceri ile almak suretiyle Hırsızlık suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına hükmolunduğu, Gıyabı karar tüm aramalara rağmen sanığa tebliğ edilemediğinden 7201 sayılı kanunun 28 ve 29 uncu maddeleri uyarınca gazetede ilanı ile ilan tarihinden itibaren 15 gün içinde tebliğ edilmiş sayılacağı ve kesinleşeceği ilanen tebliğ olunur. 05.10.2020 Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1232951) T.C. KÜTAHYA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NDEN Sayı: 2020/72 Esas TMK’nun 588 maddesinde belirtilen “10 yıllık süre dolması” nedeniyle aşağıda adı geçen tapu malikleri hakkında davacı Hazine tarafından gaiplik kararı verilmesi istenmiş olup; Kütahya İli Merkez Börekçiler Mahallesi 352 ada, 3 parsel malikleri Emeti Hizarcıoğlu (Mehmet Kızı) ve Mehmet (İçağası oğlu): Mustafa oğlu hakkında bilgisi bulunan kişiler ve hak sahibi olduğunu ileri sürenlerin mahkememize ilk ilan tarihinden itibaren 6 aylık süre içinde bilgi vermeleri, aksi taktirde adı geçenlerin gaipliğine karar verileceği, malvarlıklarının devlete geçeceği ilan olunur. Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1232915) T.C. İSTANBUL ANADOLU 24. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NDEN ESAS NO: 2020/254 Esas KARAR NO: 2020/278 Davacı MUĞDAT YAMAÇ tarafından mahkememizde açılan Nüfus (Ad Ve Soyadı Düzeltilmesi İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; HÜKÜM: Davanın KABULÜNE, Erzurum ili, Horasan ilçesi, Kırklar Mahallesi, Cilt No:58, Hane No:33, BSN:40, TC Kimlik No:42010161364, baba adı: Zeki, ana adı: Emine, doğum yeri:Horasan, Doğum Tarihi:10/11/1983 olarak düzenlenen davacının nüfus kayıtlarında Muğdat olarak kayıtlı adının Murat olarak değiştirilmesine karar verilmiş olup ilan olunur. Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1233171) T.C. İSTANBUL ANADOLU 8. AİLE MAHKEMESİ’NDEN ESAS NO: 2019/538 Esas DAVALI: ERKAN ÜNAL Atakent Mah. Seyfi Demirsoy Cad. No:27A İç Kapı No:26Ümraniye/ İSTANBUL Davacı tarafından aleyhinize açılan Boşanma davasında; Mahkemenizce dava dilekçesinde belirtilen adresinize davetiye çıkarılmış olup, tebligat yapılamamıştır. Adres araştırmasından da bir netice alınamadığından tahkikat duruşma duruşma gününün ilanen tebliğine karar verilmiştir. Belirlenen 26/11/2020 günü saat 11:50 ‘de hazır bulunmanız, Gelecek celsenin sözlü yargılama celsesi olup mazeretsiz katılmamanız halinde yokluğunuzda karar verileceği hususu tarafınıza ilanen ihtar ve tebliğ olunur.17/09/2020 Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1232818) ABD’de ne oluyor? II Pazartesi yazımı “Bir ‘büyük gücün’ yaşam devresinin sonunu, en tehlikeli dönemini izliyoruz” saptamasıyla bitirmiştim. Tehlike, bir büyük güç gerilerken, bir başka büyük gücün yaşam devresinde yükselme dönemine girmiş olmasından kaynaklanıyor. 30 yıl sonra ilk kez ABD Temsilciler Meclisi Daimi İstihbarat Komitesi’nin, geçen ay, kısmen sansürleyerek yayımladığı 37 sayfalık rapor, “ABD’nin 30 yıl sonra ilk kez bir küresel rakiple karşı karşıya olduğunu” saptıyor, “geride kalma riskinden” söz ediyordu. Rapora göre ABD, 11 Eylül’den sonra ElKaide ve ISIS ile meşgul olduğu sırada, Çin ekonomik olarak güçlendikçe, teknolojik ve askeri olarak da güçlenmeye, finansal kriz yıllarında “Tek Kuşak Tek Yol” projesiyle, stratejik ticaret anlaşmaları ve kredilerle siyasi etkisini dünya çapında artırmaya başladı. Teknolojik gelişmelerin getirdiği istihbarat, gözetleme olanaklarıyla kendi halkı üzerinde sıkı bir denetim sistemi kuran Çin devleti, bu “dijital otoriterleşme” sistemlerini diğer “otoriter devletlere” de ihraç etmeye başladı. Çin özellikle finansal krizden sonraki dönemde, küresel çapta, yerel medya kurumlarının işbirliğini de sağlayarak büyük bir propaganda ağı kurmayı başardı. Rapor, bu propaganda ağının etkilerinin Covid19 krizi sırasında belirgin biçimde hissedildiğini de vurguluyor. Rapora göre, “Böylece Çin 20 yıl içinde, kendini potansiyel olarak dünyada lider ulus olarak ABD’nin yerine geçebilecek konumuna getirdi”. Ekonomi ve kültür Çin’in böyle küresel lider (hegemon) adayı konumuna yükselmesinde ekonomik başarıları büyük öneme sahip. Çin’in bu “başarılarını” 2008 mali krizinin ardından ve pandemi döneminde sergilediği performansa bakınca görebiliyoruz. Financial Times’ta Graham Allison’un vurguladığı gibi 2008 krizini izleyen 10 yıl boyunca Çin ekonomisi sürekli pozitif büyüme oranlarıyla, küresel ekonomik büyümenin yüzde 30’unu gerçekleştirdi. Pandemi ile gelen ekonomik şokta, bu yılın ilk yarısında, gelişmiş ülkelerin ekonomileri daralırken Çin ekonomisi büyümeye devam etti. Ekonomik büyüme aynı zamanda “kaynak” demek. Bu kaynaklar Çin’in teknolojik, askeri gelişmesini finanse ediyor. Çin bu kaynaklarla satın aldığı şirketlerle, yaptığı yatırımlarla, verdiği kredilerle, kurduğu ticari ilişkilerle, birçok gelişmekte olan ülkenin, hatta Avrupa’nın çevre ülkelerinin ekonomileri içinde etkisini artırıyor. ABD’nin yükselirken uyguladığı ekonomik ve finansal araçları, Çin’in de beceriyle kullandığı görülüyor. Son dönemde, Çin’in yükselme sürecine dört etkenin katkıda bulunduğu söylenebilir. Birincisi, petrol fiyatlarının görece düşük kalması. İkincisi Çin’in büyük bir öngörüyle, dünya ekonomisinde, teknolojik alanda stratejik önemi giderek artan “değerli minerallerin” çıkarılmasında işlenmesinde egemen konuma, güneş enerjisi panelleri üretiminde birinci sıraya yükselmesi. Üçüncüsü, pandemi krizinin ilk sarsıntılarının ardından Çin’in, dünyada maske ve tıbbi malzeme yardımından birinci ülke konumuna yükselmesi. Dördüncüsü, Çin Covid19 salgınını hızla denetim altına aldı, ilk kitlesel aşılama kampanyasına başladı, ekonomisi kısa sürede toparlandı. Bloomberg’in aktardığına bakılırsa, şu günlerde, turizm ve taşımacılık sektörü yaklaşık 500 milyon müşteriyi ağırlamaya hazırlanıyor. Dış piyasalar daralırken iç tüketim, tam Çin liderliğinin arzuladığı yönde hızla artıyor. Bu pazar o kadar büyük ki Hollywood film endüstrisinin çıktılarını belirlemeye başlamış. Bu ekonomik gelişmeler kültürel ve siyasi liderlik iddialarını da beraberinde getiriyor. Çin devleti bu başarıların, siyasi ekonomik modelinin özelliklerinden kaynaklandığını vurguluyor. Pandemi ile başlayan kriz içinde ABD sağlık sistemi Trump liderliğinde iflas etti, halen devlet başkanı ve çevresi, neredeyse tüm askeri liderliği karantinada. Çin’in iddiaları giderek daha çok ciddiye alınıyor, insan haklarına, demokrasiye değil, istikrara önem veren, otoriter devlet kapitalizmi modeli giderek daha çok ilgi çekiyor. Kültürel, ekonomik gücünden kaynaklanan bir güvenle, Çin gelecek 5 yıl içinde dünya sisteminin merkezine, ekonomik ve teknolojik lider olarak yerleşmeyi planlıyor.