Catalog

DUNYA Sonucu belli seçim... Azerbaycan’da halk cumhurbaşkanlığı seçimleri için dün sandık başına gitti. Halihazırdaki Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in de aralarında olduğu 8 adayın yarıştığı seçimi ülkeyi 15 yıldır yöneten Aliyev’in kazanmasına kesin gözüyle bakılıyordu. Sandık sonuçları da bu yorumları doğruladı. Aliyev, yüzde 86 oy alarak 2003’ten beri oturduğu koltuğunu 2025’e kadar korumanın önünü açtı. Muhalefet ise gerekli demokratik ortamın olmadığı gerekçesiyle seçimleri boykot etti. Cezayir’de uçak faciasıPerşembe12Nisan2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 GÖZLER ‘KAPASİTESİNİN ÜZERİNDE YOLCU MU VARDI’ SORUSUNDA... Facianın ardından gözler uçağın düşüş nedenine çevrildi. Rus yapımı uçağın üreticisi şirketin internet sitesinde IL76 tipi askeri nakliye uçağının 126 ve 225 kişi arasında yolcu kapasitesi olduğuna işaret etmesi dikkat çekti. Uçakta yetkililer 257 kişinin olduğunu duyurmuştu. Cezayir’de dün başkentin güneyindeki Bufarik Havaalanı’ndan kalkan bir askeri nakliye uçağının kalkıştan kısa süre sonra düşmesi so AKDSİÜŞKİŞYEYTRİAÜTİİŞ.UR.A.ÇD2MAİ5IK7NI tidardaki Ulusal Kurtuluş Cephesi Partisi’nden bir yetkili ölenler ara sında Ba nucu 257 kişinin haya tı Sahra’nın tını kaybettiği duyu bağımsızlığı için sava ruldu. Savunma Bakanlığı 247 şan, Cezayir destekli Polisario asker, aileleri ve 10 kişilik mü Cephesi’ne mensup 26 kişinin rettebattan kurtulan olmadı de olduğunu iddia etti. Tarlaya ğını açıkladı. Ancak New York düşen Sovyet yapımı IL76 tipi Times’ın haberine göre, te askeri nakliye uçağının enkazının lefonla bilgi veren bir Savun bulunduğu bölgeye 300 kurtar ma Bakanlığı yetkilisi iki kişinin ma görevlisi sevk edildi. Uçağın kurtulduğunu söyledi. Ülkede düşüş nedenine yönelik soruş üç gün yas ilan edildi. turmanın sürdüğü duyuruldu. Uçağın ülkenin güneybatı Cezayir’in Batı Sahra sınırında bu sındaki Tinduf’a gitmek üze lunan Tinduf’ta Batı Sahra’dan re yola çıktığı belirtilirken ik gelen binlerce kişi için sığınmacı kampları olduğu belirtildi. Afrika’nın en eski toprak tartışmalarının yaşandığı bölgelerinden biri olan Batı Sahra, Fas’la Moritanya’nın arasında bulunuyor. 1975’e kadar İspanyol boyunduruğu altında bulunan bölge, bu tarihte Madrid tarafından ikiye bölündü. Fas ile Moritanya arasında paylaştırılan Batı Sahra’ya, Fas 350 bin vatandaşını yerleştirdi. Polisario Cephesi, 27 Şubat 1976’da Demokratik Sahra Arap Cumhuriyeti’ni kurdu. 1991 ‘de BM arabuluculuğunda ateşkes ilan edilse de bölgede sular durulmuş değil. Haziran 2014’te Cezayir Havayolları’na ait bir uçak Burkina Faso’dan Cezayir’e giderken düşmüş, 116 kişi hayatını kaybetmişti. abd’nin suriye’ye yönelik ‘vururuz’ tehdidine rusya’dan misilleme kartı çıktı SAVAŞ RESTLEŞMESİ MOSKOVABATI GERİLİMİ Amaç Rusya’nın nüfuzunu kırmak... DOĞAN ERGÜN Rusya ile ABD arasında dün tavan yapan gerilimi İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ha Güneş kan Güneş, Cumhuriyet için değerlendirdi. ABD’nin Ekim 2015’ten itibaren Suriye’deki maliyeti Rusya’yla paylaştığını savunan Güneş, son dönemde Moskova’nın bölgedeki nüfuzunu artırmasıyla yeni bir döneme geçildiğini vurguluyor. Son gerilimde Beyaz Saray’ın Rusya’yı Suriye’deki kimyasalları denetlememekle suçladığını hatırlatan dış politika uzmanına göre, son yılların en sert ifadelerini içeren bu açıklama doğrudan askeri harekât söylemi anlamına geliyor. Eski ABD Başkanı Obama’nın daha önce Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un denetleme sözü üzerine jetlerini neredeyse geri çektiğini belirten Güneş, halihazırdaki gerilimde yapılan vurguların askeri harekâta gerekçe oluşturmak üzere kullanıldığını düşünüyor. Akademisyene göre, PYD/YPG’nin omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile ortaklığın Ankara’yla arasını açtığını düşünen ABD, sahada partner bulmakta zorlanıyor. Kimyasal iddialarla yürütülecek bir hava saldırısı seçeneği ile hem uluslararası partner bulmayı hem de en düşük maliyetle çözüm almayı hedefliyor. TRUMP’TAN KATAR ÖVGÜSÜ Harika bir beyefendi... ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile görüşmesi, dev anlaşmalara imza atmasının ardından bu kez de Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad el Tani’yi ağırladı. Önceki günkü görüşmede El Tani için “dostum” ifadesini kullanan Trump, Emir’i “harika bir beyefendi” olarak tanımladı. Liderlerin Suriye’yi ve “İran ve Rusya’nın habis etkisini” ve ek olarak da “Amerikalılara 50 binden fazla iş imkânı yaratacak yeni ticari anlaşmalarını sonuçlandırmak için ortak çabaları tartıştıkları” açıklandı. Trump, Katar’a büyük miktarda silah sattıklarını da duyurdu. ABD Başkanı, S. Arabistan, Mısır, BAE’nin başını çektiği ülkelerin “terörizme destek verdiği gerekçesiyle” geçen yazdan beri Katar’a uyguladığı ambargoya önce arka çıkmış, ardından ise Doha’yı “teröre karşı mücadeledeki eylemlerinden dolayı övdügü” gündeme yansımıştı. Suriye’de Doğu Guta’nın Duma bölgesine Şam hükümeti tarafından kimyasal saldı ÖNCE TEHDİT SONRA rıda bulunulduğu iddiası, ABD ile Rusya’yı askeri olarak karşı YUMUŞAMA karşıya getirdi. Rusya’nın Beyrut Büyükelçisi Aleksandr Zaspıkin’in “ABD’nin Suriye’ye füze saldırısı düzenlemesi ha Suriye üzerinden mücadeleye girişen Batı Moskova cephesinin karşılıklı sert linde Rusya’nın bu füzeleri vuracağı ve fırlatıldıkları yeri hedef alacağı” sözlerine Twitter hesabından yanıt veren ABD Başkanı Donald Trump, söylemleri sürüyor. Savrulan tehditlerin yanı sıra dün Trump, “Rusya’yla birbirimize ihtiyacımız var” dedi, Putin “Hazır ol Rusya, çünkü de sağduyu (füzeler) gelecek, hoş, yeni ve ‘akıllı!’ olacaklar” çağrısı yaptı. ifadesini kullandı. Moskova: Vururuz İsrail ‘suikast’ önerdi! ABD’nin müttefiklerinden de Şam karşıtı söylemler sürerken İsrail’den Suriye Dev Suriye ordusunun let Başkanı Esad’a ölüm tehdidi gelmesi dikkat çekti. İsrail İskan Bakanı Yoav Galant “Esad’a suikast Duma’da Ceyş ül İslam adlı cihatçı örgüte cumartesi günü düzenlediği ha düzenleme vakti geldi” dedi. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Suriye’ye olası bir askeri müdahalede hedefin Şam’ın kimyasal silah kapasitesi olacağını belirtti. Britanya Başbakanı May’in de olası bir askeri harekâtı onaylamaya hazır olduğu savunuldu. va saldırısında sinir gazı kullanıldı ğı, saldırıda en az 48 kişinin yaşamını yitirdiği iddiaları üzerine Washington, Paris ve Londra’dan askeri harekât mesajları yükseliyor. ABD Başkanı Trump pazartesi günü, 24 ila 48 saat içerisinde askeri harekât için karar vereceklerini söylemiş, ABD Donanması ise Harry S. Truman uçak gemisi ve taarruz grubunu Akdeniz’e yollayacağını açıklamıştı. Batı’nın askeri çıkışına Moskova’dan sert yanıt geldi. Yaşananları “provokasyon” olarak yorumlayan Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov, Suriye hükümetine ait tesislere saldı lerini yerine getirecektir: Amerikan füzelerini vurup, ateş açılan yerlere saldırı düzenleyecektir” dedi. ‘Hazır ol Rusya’ Moskova’nın restine ABD Başkanı Trump’ın yanıtı gecikmedi. Twitter’dan üst üste mesajlar yazan Trump, “Rusya Suriye’ye gönderilen her füzeyi, tüm füzeleri vurma yemini ediyor. Hazır ol Rusya, çünkü (füzeler) gelecek, hoş, yeni ve ‘akıllı!’ olacaklar” dedi. Daha önce “hayvan” ifadesini kullandığı Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’dan bu kez “Gazla Öl ihtiyaçları olduğunu belirterek “Bugün Rusya ile ilişkimiz Soğuk Savaş da dahil olmak üzere her zamankinden daha kötü. Bunu gerektiren bir sebep yok. Silah yarışı dursun mu?’’ dedi. Mattis yuvarladı... ABD Savunma Bakanı James Mattis ise “Ordu hazır, seçenekleri Trump’a sunmaya hazırız” açıklaması yaptı. Kimyasal saldırıdan Esad’ı sorumlu tutacak kanıt olup olmadığı sorusu üzerine ise “Halen bilgi toplamaya ve üzerinde çalışmaya devam ediyoruz” ifadeleriyle yanıt verdi. rı halinde karşılık vereceklerini duyurdu. Rusya’nın Lübnan Büyükelçisi Zaspıkin ise El Manar TV’ye verdiği demeçte “Rusya, ABD’nin Suriye’ye yönelik herhangi bir saldırganlığıyla ilgili olarak karşısında Devlet Başkanı’nın (Vladimir Putin) açıklamasında dedik düren Hayvan” diye söz eden Trump, Rusya’ya hitaben “Kendi halkını katledip bundan zevk alan Gazla Öldüren Hayvan ile ortak olmamalıydın” mesajını yazdı. Trump, bir süre sonra attığı yeni mesajında ise tonunu yumuşattı. Rusya ile karşılıklı olarak birbirlerine ‘Kıyamet’ havası Suriye’deki durumun tehlikeli bir restleşmeye dönüşmesi üzerine Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı olası bir saldırı nedeniyle Doğu Akdeniz’de uçuş yapacak havayolu şirketlerine güvenlik uyarısında bulundu. Öte ABD donanmasına ait Kıbrıs açıklarındaki USS Donald Cook destroyeri Akdeniz’de seyrediyor. PSuurtiiyne’dçeınkıNşıetanyahu’ya Trump’ın mesajına Rusya lideri Putin’den ise “küresel sağduyu” çağrısı geldi. Dün yeni atanan elçilerle toplantıda konuşan Putin, “Dünyadaki durum kaygı verici. Gün geçtikçe daha da kaotikleşiyor. Yine de sağduyunun galip geleceğine, uluslararası ilişkilerin yeniden yapıcı ve küresel sistemin daha öngörülebilir olacağına inancımız tam” diye konuştu. Bu arada Putin, pazar günü Suriye’de hava üssü vuran İsrail’in Başbakanı Netanyahu ile telefonda görüştü. Netanyahu’ya yandan, kimi kaynak ABD’nin “kı Suriye’nin egemenliğine saygı yamet günü” uçağı olarak bilinen E4B Nightwatch’u havalandırdığını duyurdu. Bu uçakların olası nükleer saldırı durumunda komuta merkezi olarak kullanılmak üzere tasarlandığı belirtiliyor. uyarısı yaptığı savunuldu. Netanyahu’nun ise “İran’in etkisine izin vermeyeceğiz” dediği aktarıldı. ÖSO taarruza hazırlanıyor TSK’nin Suriye’deki harekâtlarında sun, ABD’nin olası saldırısıyla Şam’ın ri polisinin güvenliği sağlamak için buittifak yaptığı ÖSO’nun komutan zayıflayacağını, bunun da gerçek mü gün kimyasal saldırı iddialarının mer larından Fatih Hassun, ABD’nin Şam’a zakerelerin sağlanmasını mümkün kezindeki Doğu Guta’nın Duma bölge olası müdahalesinin ardından taarruza kılacağını savundu. sine gireceğini kaydetti. Öte yandan geçeceklerini söyledi. Sputnik’e verdiği demeçte “Kaybettiğimiz bölgeleri ge Rusya: Duma’ya giriyoruz Guta’dan Şam’a giden bir grup Rus gazeteciye kimliği belirsiz kişilerin ateş ri kazanmak ve yenilerini fethetmek Rusya Genelkurmay Başkanlığı’ndan açtığı duyuruldu. Üç gazetecinin aya için taarruza geçeceğiz” diyen Has Korgeneral Viktor Poznihir, Rus aske ğından yaralandığı belirtildi. Trump iç siyasette sıkıştı BMGK’de önceki günkü oturumda ABD ve Rusya’nın Suriye tasarıları geçmedi. Oturumlar sırasında RusyaSuriye temsilcileri görüş alışverişinde bulundu. Washington ile Moskova arasında tırmanışa geçen gerilimin arkasında ABD Başkanı’nın iç politikada yaşadığı sıkışmanın da payı olduğu değerlendirmeleri yapılırken dün Trump’tan bu yorumları destekler nitelikte bir tweet daha geldi. Trump, Rusya ile yaşanan husumetin büyük oranda “Demokratlar veya eski ABD Başkanı Obama için çalışan kişiler tarafından yürütülen “sahte ve bozuk Rusya soruşturmasından” kaynaklandığını savundu. Rusya’nın 2016 ABD seçimlerine müdahalesi soruşturması nedeniyle zor günler yaşayan, avukatının ofisine baskın yapılan Trump, tweet’inde soruşturma savcısı Robert Mueller’i de suçladı. Soruşturmayı yürütenlerin, kendileriyle anlaşma yapmadığı için çılgına döndüğünü öne sürdü. Myanmarlı Bakan, Bangladeş’teki sığınmacılarla bir araya geldi. Arakanlılara ilk ziyaret Myanmar’ın Sosyal Refah Bakanı Win Myat Aye, ordunun geçen yıl ağustos ayında kuzeydeki Arakan eyaletine yönelik başlattığı operasyon nedeniyle komşu Bangladeş’e sığınan yaklaşık 700 bin Arakanlı Müslüman’ın kaldığı kampları ziyaret etti. Operasyonun ardından Myanmar yönetiminin yaptığı ilk resmi ziyaret kapsamında Aye, sınırdaki Cox’s Bazar kentinde bulunan Kutupalong kampında Arakanlı Müslümanların liderleriyle görüştü. Bu sırada Myanmar ordusunu protesto etmek isteyen bir grup sığınmacı, Bangladeşli yetkililerin müdahalesiyle alandan uzaklaştırıldı. ‘Daha geri gelmeyin...’ Görüşmenin ardından yapılan açıklamaya göre, Myanmarlı Bakan geri dönüşlerin hızla gerçekleştirilmesini talep eden Arakanlı liderlere, “Geri dönmek sığınmacılar için güvenli değil” cevabını verdi. Yedi askere 10 yıl hapis Öte yandan Myanmar ordusu, ülkenin Arakan bölgesinde yaşayan Arakanlıları katlettikleri gerekçesiyle yedi askeri hapis cezasına çarptırdı. Ordu açıklamasında, 10 Arakanlının öldürülmesinden sorumlu tutulan yedi askerin ülkenin ücra bir bölgesindeki çalışma kampında 10 yıllık hapis cezası çekeceği belirtildi. Arakanlılara uygulanan şiddeti araştıran ve bu nedenle gözaltına alındıktan sonra tutuklanan iki Reuters muhabiri de dün yeniden hâkim karşısına çıktı. Mahkeme, Arakanlı Müslümanların askerler ve köylüler tarafından öldürüldüğü iddiasını araştırırken tutuklanan iki Reuters muhabirine yönelik davayı düşürmeyi reddetti. Muhabirler Wa Lone ve Kyaw Seo Oo, geçen yıl Arakan eyaletinde 10 kişinin öldürülmesini araştırırken gözaltına alınmıştı. vMeudhaaelifttbiasın Macaristan’da Başbakan Viktor Orban liderliğindeki sağcı popülist Fidetz (Macar Yurttaşlar Birliği) partisinin geçen haftaki seçimlerle iktidarını korumasının ardından ülkedeki iki muhalif medya organı, yayın hayatına son verdiğini açıkladı. Magyar Nemzet gazetesi ve Lanchid radyosu, maddi sıkıntılar nedeniyle dün itibarıyla yayın hayatına son verdi. Özellikle Magyar Nemzet gazetesinin 80 yıllık yayın hayatına son vermesi, 2010 yılından bu yana Orban liderliğinde otoriterliğe kayan Macaristan’da bağımsız medyanın yok oluş sürecinde de bir milat olarak görülüyor. Gazete ve radyo, Macar iş dünyasının önemli isimlerinden Lajos Simicska’nın mülkiyetinde. Viktor Orban’ın iktidara geldiği ilk dönemde kurduğu inşaat ve altyapı şirketleri üzerinden çok sayıda devlet ihalesi almış olan Simicska, 2015 yılından itibaren iktidarla bozulan ilişkileri nedeniyle Orban’a karşı savaş ilan etmiş ve elindeki tüm medya imkânlarıyla hükümeti ve Orban’ı eleştirmeye başlamıştı. Gazete son kez okuyucularıyla buluştu. Kolombiya’da gözaltı krizi Kolombiya hükümetiyle FARC arasındaki barış müzakerelerine katılan ve yeni siyasi parti Toplumun Alternatif Devrimci Gücü (FARC) yöneticilerinden Jesus Santrich’in pazartesi günü gözaltına alınması ülkede tansiyonu yeniden yükseltti. Gerçek ismi Seuxis Hernandez Solarte olan Santrich’in Haziran 2017 ile Nisan 2018 arasında yaklaşık 10 tonluk uyuşturucu ticareti yaptığı iddiasıyla, ABD’nin isteğiyle gözaltına alındığı bildirildi. Basın toplantısı düzenleyen FARC’ın Kolombiya Senatosu’ndaki temsilcilerinden Ivan Marquez, kararın ABD planı olduğu iddiasında bulundu ve “barış süreci bir hezimet olma tehdidi ile karşı karşıya” dedi. Kolombiya’da hükümet tarafından yapılan açıklamalarda da “barış sürecinin tehlikede olduğu” yorumları yapılırken Devlet Başkanı Juan Manuel Santos da, ABD’ye uyuşturucu sokmaya çalıştığı iddia edilen Santrich’in, bu ülkeye iade edilebileceğini açıkladı. C MY B