Catalog

Salı 9 Ekim 2018 William Nordhaus Paul M. Romer Ekonomi Nobeli iki profesörün Nobel Ekonomi Ödülü, iklim değişimi ve ekonomik büyümede yenilikçilik üzerine yaptıkları çalışmaları sebebiyle William Nordhaus ve Paul Michael Romer’e verildi. Ödülü veren İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, Nordhaus ve Romer hakkında, “Araştırmaları sayesinde yeni modeller ortaya koyarak pazar ekonomisinin doğa ve bilgi ile nasıl bir etkileşim içinde olduğunu belirlemiş ve ekonomik analizlere yeni bir boyut kazandırmışlardır” açıklamalarında bulundu. Euronews’deki habere göre Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Yale Üniversitesi’nde profesör olan Nordhaus, küresel iklim ve ekonomi arasındaki ilişkiyi inceleyen ilk nicel modeli oluşturdu. New York Üniversitesi Profesörü Romer ise ekonomik etkenlerin şirketleri nasıl yenilikçiliğe yönlendirdiği konusunda yeni bir model geliştirdi. Nobel Ekonomi Ödülü geçen yıl “davranışsal iktisat”a yaptığı katkılardan dolayı Richard Thaler’e verilmişti. l Cumhuriyet ÖLEN 20 KİŞİDEN 4’Ü KIZKARDEŞ ABD’nin New York eyaletine bağlı Schoharie kasabasında bir limuzinin karıştığı kazada ölen 20 kişiden dördünün kız kardeş olduğu belirtildi. Yaşamını yitirenlerden dördünün ise yeni evli iki çift olduğu anlaşıldı. Ulusal Taşımacılık Emniyeti Komisyonu, kazanın kentte 2009’dan bu yana medyana gelen en yüksek ölümlü kaza olduğunu duyurdu. ON NUMARA 10 BİLEN: 336.917,80 TL (1 kişi) 3, 6, 16, 17, 22, 26, 29, 30, 34, 35, 36, 51, 53, 54, 55, 58, 60, 68, 74, 76, 77, 79 9 BİLEN: 2.581,90 TL 8 BİLEN: 133,05 TL 7 BİLEN: 24,40 TL 6 BİLEN: 4,15 TL HİÇBİR NUMARAYI BİLEMEYEN: 3,15 TL EDİTÖR: MÜNEVVER OSKAY / ELİF TOKBAY TASARIM: EMİNE BİLGET Yüzleşme zamanı BM: ısınmanın 1.5 derecenin altında tutulması için ‘derhal harekete geçin’ LGornedernap’edaaceeyeleymlemyacpilteıri Hambach’ın sesi oldular Çevre örgütü Greenpeace üyeleri, BM İklim Raporu’nun açıklandığı saatlerde İngiltere’nin başkenti Londra’da kömürlü yakıta destek veren Almanya’yı protesto etti. Eylemciler, Londra’daki Alman Büyükelçiliği’nin binasına kömür kullanımına son verilmesi çağrısı yapan dev bir bayrak astı. 5 kişiden oluşan aktivistin tırmandığı binadan tüm dünyaya “Kömürden çıkın Hambach Ormanı’nı Koruyun” mesajı verildi. Bilindiği üzere Almanya’daki Hambach Ormanı, Avrupa’nın en büyük linyit kömürü ocaklarından birini genişletmek için yok ediliyor. Yüzde 90’ı yok olan 12 bin yıllık ormanı korumak için çevreciler 5 yıldır ağaçların üzerinde eylemlerini sürdürüyor. Geçen hafta, enerji devi RWE’nin ağaç kesimini sürdürmesini önleyecek yürütmeyi durdurma kararı çevrecileri sevindirmişti. Karar, 10 binlerce çevrecinin katıldığı yürüyüşle kutlanmıştı. l REUTERS Birleşmiş Milletler (BM) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), küresel ısınma konusunda bir an önce harekete geçilmemesi halinde dünyanın ağır sonuçlarla yüzleşeceği uyarısında bulundu. Greenpeace yetkilisi Kaisa Kosonen, Güney Kore’nin başkenti Seul’deki zirveden sonra yayımlanan alışılmadık sertlikteki rapor için “Bilim insanları büyük harflerle ‘Hemen harekete geçin, aptallar’ demek istiyor ama kibarca bunu gerçekler ve rakamlarla ifade ettiler” dedi. Son 10 yıl 3 yıl süren müzakerelerden sonra yayımlanan 33 sayfalık raporda “Küresel ısınmayı kontrol altına almak için 10 yıldan daha az bir zamanımız var. Dünya risk altında” deniyor: l Sıcaklık artışını 1.5 dereceyle sınırlamak imkânsız değil. Ama hü Sıcaklık artışı 2 de kümetlerin taahhütle BM iklim rece yerine 1.5 de ri bunu sağlamaya yeterli değil. l Şu anda sıcaklık artışı 3 4 dereceye çıkma yolunda. raporuna göre daha büyük ısınmanın ekolojik ve ekonomik bedeli rece olursa: l Daha az aşı rı sıcak, yağış ve kuraklık olacak. l 2100’de de l Ormanlaştırma, elektrikli taşıma sistemlerine geçiş, kar çok ağır olacak niz seviyesi 10 santimetre daha düşük olacak. bon yakalama ve depola l 2 derece artış ma teknolojisi yaşamsal önem ta tüm mercan kayalıkları yok de. olacak. Oysa 1.5 derece artışta l Küresel karbon emisyonu mevcut ekosistemlerinin yüz nu, 2030’a kadar 2010’daki se de 10 30’unu koruma şansı viyesine kıyasla yüzde 45 azalt mız yüksek. mamız gerekiyor. l Özellikle Sahra Altı Afrika, l Küresel ısınmadaki artışı Güneydoğu Asya ile Güney ve 1.5 dereceyle sınırlama ihtima Orta Amerika’da mısır, pirinç lini yüzde 66’ya çıkarabilmek ve buğday hasadında düşüş sı için 2047’ye kadar atmosfere nırlı olacak. yayılan karbondioksit miktarıy l Küresel ısınma nedeniyle la, ortadan kaldıracağımız kar su sıkıntısı yaşayacak insanla bondioksit miktarını eşitlemek rın oranı yüzde 50 daha az ola zorundayız. cak. l Bunun için önümüzeki 32 l Kuzey Kutbu’nda yazın buz yıl içinde elektriğin yüzde 70 kitleleri görülmesi ihtimali 10 85’ini yenilenebilir kaynaklar yılda 1’den 100 yılda 1’e düşe dan üretmeliyiz. cek. l BBC Türkçe ANNE SÜTÜ Mobil zombilere özel yol Çin’in Çongçing ve Belçika’nın Anvers kentlerinin ardından Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta da akıllı telefon düşkünü, dikkatsiz yayalar için özel bir yol açıldı. Vilnius’taki bu 300 metre uzunluğundaki yol, yürürken akıllı telefonunun ekranından gözünü ayırmayan yayaların başkalarını tehlikeye atmasının önüne geçmeyi amaçlıyor. Yola çizilen özel çizgiler, yayaların mobil telefona odaklanmış durumdayken bile gidecekleri yönü görmelerine olanak sağlıyor. Litvanya’da ekim ayı başında yayaların karşıdan karşıya geçerken telefon kullanmaları yasaklanmıştı. İlk 2 saat yaşamsal Emzirmeye başlanması ne kadar gecikirse çocuğun ilk bir ay içinde ölme riski de o kadar artıyor. Çocuk hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Vefik Arıca, “Doğumun ardından emzirmede 2 ila 23 saatlik gecikme, yaşamın ilk 28 gününde ölüm riskini yüzde 40 artırırken gecikmenin 24 saat ve daha uzun olması durumunda riskteki artış yüzde 80’i bulmaktadır” dedi. “Doğumdan sonra ilk 6 ay anne sütüyle beslenen bebeklerin, başka bir besine ihtiyacı yok” diyen Arıca, “Anne sütüyle beslenmeyen çocuklarda ölümlerin, anne sütüyle beslenenlere göre 46 kat daha fazla olduğunu biliyoruz. UNICEF tahminlerine göre, yaşamının ilk 6 ayında yalnız anne sütü ile beslenememe nedeniyle her yıl 1.3 milyon çocuk ölüyor” diye konuştu. l AA Birleşmiş Milletler (BM) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin ardından gelen rapora göre, küresel sıcaklık artışının 1.5 derecenin Kumar üzerine çıkması, dünyanın yaşanabilirliğiyle “kumar oynamak” anlamına geliyor ve 2030’a kadar bu eşiğin aşılması olasılığı var. Sıcaklık oynamak artışını 1.5 dereceyle sınırlandırmak için enerji sistemlerine 20162035 yılları için 2.4 trilyon dolarlık bir yatırım yapılması gerekiyor. VAN’DAN SONRA ADANA’DA Üsktaptalaranfdııasfaltla Kebmeteornkdısöımkülaldrüına Hem asfalt hem beton Van’ın Muradiye ilçesinde 19’uncu yüzyılda inşa edilen tarihi Şeytan Köprüsü üzerine kaplanan ve büyük tepkiye neden olan asfalt vakasından sonra aynı olayın Adana’da tarihi Söğütlüdere Köprüsü’nde de yaşandığı ortaya çıktı. 2008 yılında yıkılarak yerine yeni bir köprünün yapılmak istenmesine karşı çıkıp Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na vatandaşın şikâyeti üzerine Söğütlüdere Köprüsü “kültür varlığı” olarak tescil edildi. Son Osmanlı dönemi eseri olduğu ve 100 yıldan fazla geçmişi olduğu belirlenen köprü, 2 gözden oluşuyor. 6.35 metreye 17.5 metre boyutlarında ve 3.4 metre yüksekliğindeki köprünün kemer açıklıkları ise 3.75 metre, orta ayağı da 1.30 metre uzunlukta. Köprünün yaya ve araçların geçtiği kısmı yıllar önce diğer tarihi köprülerde olduğu gibi taş yapıydı ancak asfalt dökülerek bu tarihi doku yok edildi. Aynı zamanda zarar gören köprünün kemer kısımlarına da yine beton dökülerek tarihi dokusuna zarar verildi. Tarihi köprüye asfalt ve beton dökülmesi Adanalıların tepkisine neden oldu. Yetkililer ise tarihi köprüde inceleme yapıldıktan sonra aslına uygun restore edileceğini bildirdi. l İHA ASSOS ANTİK KENTİ 2300 yıllık aile mezarı Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı Behramka sıl bir gelenek olduğu hakkında bize önemli bilgiler verdi” le köyündeki Assos antik ken diye konuştu. tindeki kazılarda, “Aristios Aile bireylerinin birinin nor ailesi”nden 21 bireye ait iske mal, diğerlerinin ise yakılarak let ve yakılmış cenaze kalın gömüldüğünü belirten Ars tılarının da içinde yer aldığı 2 lan, “Yakma işlemi sonrasın bin 300 yıllık mezar gün yüzü da geriye kalan kemikler top ne çıkarıldı. Kazı Heyeti Baş lanarak taştan yapılmış küp kanı Prof. Dr. Nurettin Ars biçimli urneler veya değişik lan “Bu yıl çevre düzenleme toprak vazoların içine doldu si kapsamında yapılması ge rulmuştur. Her mezara gözya reken karşılama merkezi için şı şişesi olarak bilinen ungu sondaj çalışmaları yaptık. entariumlar ve birer sikke bı Bu kazılar sırasında Ba rakılmıştır. Sikkeler arasın tı Nekropolisi denilen bölge da Büyük İskender ve Ephe de bir aile mezarlığı ortaya çı sos kentine ait sikkeler dikka kardık. Mezarın kapağında ai ti çekmektedir” dedi. l AA lenin o dönem soy isim şeklinde anılan ismi olan Aristios yazılıy dı. Bu aile mezar lığının etrafı du varlarla çevriliy di ve içinde 21 bi rey tespit ettik. Bu alandaki ölü gömme Adetle ri, Helenistik çağ Yakma işleminden kalan kemikler daki Assos’ta na küplere doldurulmuş bulundu. C MY B