Catalog

EKONOMİ Google,HTC’yialdı Google, HTC’yi 1.1 milyar dolara aldı. HTC, Pixel akıllı telefonu ile ilgili birimini çalışanlarıyla Google’a devredecek. DOLAR 3.5100 3.9 kuruş AVRO 4.1830 2.2 kuruş FAİZ BORSA 11.68 0.01 puan 104.001 1.322 puan 8 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY Piyasaya tedirginlik hâkim ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 981.28 5.29 lira 145.81 71 kuruş Cuma 22 Eylül 2017 Fed’i geride bırakan piyasalar referanduma odaklandı. Irak sınırındaki askeri sevkıyat ve tatbikat, yurtiçi piyasaların negatif ayrışmasına neden oldu. Dolar yeniden 3.51 ‘i aştı Piyasaların merakla beklediği ABD Merkez Bankası Fed’in faiz kararını önceki akşam açıklamasının ardından küresel piyasalar makro ekonomi verilerine odaklanırken yurtiçinde dolar, referandumun da etkisiyle yeniden 3.51’in üstüne çıktı. Fed sonrası küresel piyasalarda yatırımcılar makroekonomik verilere odaklanırken Türkiye’nin gündeminde Kuzey Irak’ta yapılması planlanan bağımsızlık referandumu gerilimi hissedildi. Negatif ayrıştı Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), 25 Eylül Pazartesi bağımsızlık referandumu yapmayı planlıyor. IKBY, referandumu onlarca yıldır bir devlet kurma emellerinin son noktası olarak görürken; Irak, anayasasının ihlali olarak kabul ediyor. ABD, Avrupa ülkeleri, Türkiye, İran ve Suudi Arabistan hep birlikte referanduma karşı çıkıyor. Bu gelişmeye en güçlü tepkiyi veren Türkiye, geçen günler de Irak sınırında askeri tatbikat başlatmıştı. Kuzey Irak’ta gelecek hafta yapılacak referandum öncesi sınırda hareketliliğin artması piyasalar üzerinde baskı yaratmaya devam etti. Özellikle Irak sınırında yapılan askeri sevkıyat ve tatbikat, yurtiçi piyasaların negatif ayrışmasına neden oldu. Geçen hafta başında 3.40 seviyelerinin altını gören dolar/TL, artan jeopolitik risklerle birlikte 1 hafta içerisinde 3.50 seviyesinin üzerine çıktı. Kurda dün sabah işlemler 3.5170 seviyelerinden gerçekleşti. Diğer taraftan, son 7 işlem gününde 10 yıllık gösterge tahvil faizi 26 baz puan artarak yüzde 10.80’in üzerine taşındı. Diğer yandan, yurtiçi yerleşiklerin döviz hesapları 15 Eylül haftasında da artış kaydederek yeni bir rekor kırdı. Döviz hesapları 248 milyon dolarlık artışla 167.8 milyar dolara çıkarak rekor tazeledi. Döviz hesaplarının büyüklüğü de 161.9 milyar dolara yükseldi. l Ekonomi Servisi Gıdada artış sürecek Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizlerinde değişikliğe gitmeyip karar metnindeki ifadeleri de aynen koruduğu eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini yayımladı. TCMB, enflasyonda endeksleme davranışının hissedildiğine dikkat çekerek gıda fiyatlarında artışın süreceğini öngördü. Merkez, ikinci çeyrekte yüzde 5’i aşan büyümeden sonra üçün cü çeyrekte de ekonomik aktiviteyi güçlü görüyor ve “oldukça yüksek bir oranda” büyüme tahmin ediyor. Ağustosta gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 1.90 puan yükselerek yüzde 11.97 olmuştu. Merkez’e göre bu gelişmede işlenmemiş gıda fiyatlarındaki olumsuz baz etkisinin yanı sıra işlenmiş gıda fiyatlarındaki grup geneline yayılan artışlar belirleyici oldu. FItch: Türk bankaların dış borcu arttı Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, şunlara dikkat çekti: Türk bankalarının dış borçları yılın ilk yarısında arttı ancak yabancı para cinsi likidite kısa vadeli borçları karşılamak için yeterli. Türk ban kalarının borçlanma piyasalarına erişimi güçlü kalacak, yabancı para borçlarını çevirebilecek. Borçlanan şirketlerin döviz koruması zayıf olduğu için bankalar önemli seviyede kredi riskine maruz kalıyorlar. Kurum, bankaların dış borcunun ilk 6 ay sonunda 9 milyar dolar artışla 172 milyar dolara çıktığını hesapladı. Bankaların borcu, ülkenin toplam dış borcunun yüzde 40’ı. l Ekonomi Servisi Üyelik kurban edilmesin Düşük fiyattan rahatsız olan üretici 3 günlük yürüyüş yaptı. ‘AKP üreticiyi yüzüstü bıraktı’ İKLİM ÖNGEL CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ordu Milletvekili Seyit Torun, Ordu’dan Giresun’a 47 kilometrelik yolu Cumhuriyet’e değerlendirdi. Dünyadaki fındık üretiminin yüzde 70’inin Türkiye’nin elinde olduğuna dikkat çeken Torun, “Üretiyoruz ama piyasayı belirleyemiyoruz” dedi. Hükümetin fındık üreticisini çaresiz ve yüzüstü bıraktığını dile getiren Torun, “En fazla oyu fındık üreticisinden aldığı için üreticiyi oy deposu olarak, çantada keklik gördü” dedi. Fındık üreticisinin sorunlarının giderek arttığını ve hiçbir çare bulunmadığı için bu konuya yürüyüş ve ardından Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun katıldığı Fındık Mitingi ile dikkat çektiklerini söyleyen Torun, Kılıçdaroğlu’nun 6 maddeden oluşan çözüm önerilerini anımsattı ve “Biz sadece şikâyet etmiyoruz” diye konuştu. l ANKARA Emre Eczacıbaşı İntema Yaşam Kanyon’da açıldı Eczacıbaşı Yapı Ürünleri Grubu bünyesinde yer alan İntema Yaşam, Kanyon AVM’de açıldı. Müşterilerine beğenip satın alamadığı mutfaklarda kirala&pişir deneyimi sunacaklarını belirten İntema Yaşam Genel Müdürü Emre Eczacıbaşı, “İsteyen bir kahve içmek için uğrayacak, isteyen hayalindeki mutfağa sahip olmak için tasarımcılarla toplanabilecek” dedi. Eczacıbaşı, “İntema Yaşam’da yemek kültürü; beslenme, paylaşım, lezzet, yaratıcılık, gelenek, estetik gibi pek çok farklı yaklaşımın buluştuğu bütünsel bir anlayışla ele alınıyor. Bunu yaparken de ülkemizin ve dünyanın çeşitli yemek ve yaşam kültürleri, günümüz tasarım dünyasının en iyi ürünleri ile bir araya getiriliyor” diye konuştu. l Ekonomi Servisi TÜSİAD Başkanı Bilecik: Gümrük Birliği’nin güncellenmesi 20 yıl önceki et kiyi yapacak. Müzakereler siyasi gerginlik nedeniyle sekteye uğratılmamalı Levent Çakıroğlu Koçtaş 42. mağazasını Emaar Square’de açtı Gümrük Birliği ile ilgili konuşan TÜSİAD Başkanı Bilecik, anlaşmanın güncellenmesinin Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinde 20 yıl öncesine benzer olumlu bir etki yapacağını söyledi. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik, Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin ülke ekonomisi ve AB’ye üyelik sürecinde olumlu bir etki yaratacağını belirterek, “Müzakerelerin siyasi gerginlikler nedeniyle beklemeye alınmaması, sekteye uğratılmaması gerekiyor” dedi. TÜSİAD tarafından düzenlenen “Küresel Ticaret: Politikadan Eyleme” başlıklı konferans, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin katılımıyla yapıldı. Bilecek, geçen yıl dünya ticaretinin 2008’deki küresel finansal krizden bu yana yüzde 1.3 ile en düşük büyüme oranını gerçekleştirdiğini ve 15 sene sonra ilk kez küresel büyümeden daha yavaş yükseldiğini anlattı. İyi ilişki yararlıdır Koç Holding’in perakende alanındaki iştiraki Koçtaş’ın İstanbul’daki 12., Türkiye’deki 42. mağaza açılışı Emaar Square Mall’da gerçekleşti. 5 bin 500 metrekare alanda 30 binden fazla ürün içeren mağazanın en iddialı mağazaları olduğunu belirten Koç Holding Üst Yöneticisi (CEO) Levent Çakıroğlu, “Ara vermeden ya tırımlar yapmaya devam ediyoruz. Son 5 yılda 30 milyar TL’nin üzerinde yatırım gerçekleştirdik. Aynı dönemde 10 bin kişinin üzerinde ilave istihdam yaratarak, istihdam sayımızı 95 binin üzerine taşıdık” dedi. Koç Holding Turizm, Gıda ve Perakende Grubu Başkanı Tamer Haşimoğlu ise, “Yeni bir mağaza forma tı uygulamaya başladığımız 2013’ten bugüne toplam 10 mağazamız bu yeni format doğrultusunda tasarlanarak açıldı, mevcut 11 mağazada ise içeride satış devam ederken dönüşüm süreci tamamlandı. 4 yıl içerisinde Türkiye çapındaki 21 mağazada toplam 80 milyon TL’lik yatırım yapıldı” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Pamuğu, Gümrük Birliği’nden çıkarılması gerektiğini dile getiren Bilecik, müzakerelerin siyasi gerginlikler nedeniyle beklemeye alınmaması, sekteye uğratılmaması gerektiğini belirterek, ticareti salt kendi içinde değerlendirmenin doğru olmadığını aktardı. Bilecik, bölgesel ve küresel düzeyde kurulacak iyi ilişkilerin ülke ekonomisi için oldukça faydalı olacağını vurguladı. l Ekonomi Servisi CarrefourSA balıkta liderlik hedefliyor Sabancı Holding ve Carrefour iştiraki CarrefourSA, Türkiye’nin en çok balık satan marketi olmak için yatırımlarını hızlandırdı. CarrefourSA Genel Müdürü Z. Hakan Ergin, sürdürülebilir balıkçılığın gelişmesi ve Türkiye’nin balık tüketiminin artması amacıyla üretimden lojistiğe çiftlik balıkçılığını desteklediklerini belirterek, kişi başı yıllık balık tüketim miktarının dünyada 17 kg ve Avrupa’da da 20 kg seviyesinde olduğunu, Türkiye’de ise bu rakamın 6.2 kilogram seviyesinde kaldığını ifade etti. Ergin, vatandaşın kafasındaki ‘çiftlik balığı sağlıksızdır’ algısının yıkılması gerektiğini, CarrefourSA olarak kontrollü, sağlıklı ve güvenilir olması dolayısıyla çiftlik balıkçılığını desteklediklerini söyledi. Ergin, “Bu alanda 4 milyon TL yatırıma imza attık. 2016’da 2530 farklı balığın yer aldığı reyonlarımızdan toplam 2.8 milyon kg balık satışı yapıldı” dedi. Bu yıl balık sezonunda tüketicilere 80 85 farklı ürün çeşidi sunar duruma geldiklerini anlatan Ergin, “Yıl sonunda hedeflediğimiz 8 milyon kg balık satışına ulaşmış olacağız. Böylece bu yıl için konuşmuş hedeflere ulaşılmış olacak” dedi. l Ekonomi Servisi Z. Hakan Ergin Prof. Dr. Özkan Özden Ayşin Işıkgece TÜİK tarafından açıklanan 2016 verilerine göre deniz balıkçılığı miktarı, 260 bin ton seviyelerine gerilerken çiftlik balıkçılığı miktarı ise 250 bin ton seviyesini geçti. Toplantıda verilen bilgiye göre Türkiye’de çiftlik balıkçılığı ile üretilen balıklar, pek çok ülkeye ihraç ediliyor. Ergin, bu yıl geçen yıla göre balıkta dört kat fazla ciro yapacaklarını söyledi. Şehir hastanelerinde hangihukukgeçerli? Sıklıkla değiniyoruz. Şehir hastanelerinin açıldığı illerde, kamuya bağlı hastaneler kapatılacak/kapatılıyor. Bu, Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modelinin işleyebilmesi için kurgulanmış bir “gereklilik” Şöyle: Sağlık Bakanlığı’nın kiracı olduğu müteahhit şirketlerin, olabildiğince şehirden uzak, doktorların içinde “ginger” ile dolaşacağı büyüklükte, iktidar medyasının “5 yıldızlı otel gibi” diye takdim edeceği standartlarda hastane yaparak devlete her ay yüklü işletme faturaları kesebilmesi, kentin içindeki kurulu kamu hastanelerinin kapatılmasıyla mümkün. HHH Bu hafta başı hasta kabulüne başlayan Adana Şehir Hastanesi’nde öyle oldu mesela. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı da yapan Rönesans’ın üstlendiği Adana Şehir Hastanesi açılınca Adana Numune Hastanesi devreden çıktı. Adana Numune Hastanesi, eğitimaraştırma hastanesiydi. Eğitim hastaneleri de bir süre önce Sağlık Bilimleri Üniversitesi’ne bağlanmıştı. Şimdi bir sorun çıktı. Şehir hastaneleri ile eğitim araştırma hastaneleri arasında, diğer anlatımla şehir hastaneleri ile Sağlık Bilimleri Üniversitesi arasında kurulmuş bir hukuksal bağ bulunmuyor. Bu nedenle üç gün öncesine dek Numune Hastanesi’nde görev yapan doktorların, bugün Adana Şehir Hastanesi’nde hangi yasal çerçeveye göre çalıştırıldığı açık değil. Adana Numune Hastanesi personeli Sağlık Bakanlığı onayıyla şehir hastanelerine devredildi. Fakat şehir hastanelerinin statüleri Devlet Memurları Kanunu ya da Devlet Personel Başkanlığı’yla ilgili KHK’de sayılan kurum ve kuruluşların hiçbirine uymuyor. Bütün şehir hastaneleri gibi Adana Şehir Hastanesi de görüntüleme, laboratuvar ve diğer tıbbi destek hizmetleri, bilgi işlem, sterilizasyon, çamaşır, temizlik, güvenlik ve yemeği de içine alır şekilde ticari alanların yapım ve işletilmesini üstleniyor. Ancak bütün bu hizmetlerde kamu çalışanlarının yer alıp almayacağı, kamu çalışanları olacaksa nasıl işleyeceği, ödemeler vs. gibi konuların kapsamı bilinmiyor. Bu tür konular “ticari sır” gerekçesiyle açıklanmıyor. Devlet kurumları, açık açık şirket çıkarlarını kamu çıkarlarının önüne koymuş durumda. Kapatılacak yer ve birimlerde çalışan kamu görevlilerinin akıbeti de belirsizliğini koruyor. Kamu çalışanlarının özlük haklarında kayıplara yol açan, kamu çalışanlarını şirket yetkilileriyle karşı karşıya bırakan tuhaf bir tablo ortaya çıkıyor. Dahası bu tablo Adana ile sınırlı değil. Şehir hastanelerinin açıldığı her ilde benzer sorunlar yaşanıyor. Şehir hastanelerinin 25 yıllık sözleşmelere dayandığı hatırlanırsa, bu koşullar altında nitelikli bir sağlık hizmetinin nasıl olup da uzun süre aksamadan verileceği büyük bir soru işareti olarak havada asılı duruyor. Doktorların özlük hakkı belli olmasın varsın. Nasılsa “ticari sır” diye açıklanmayan sözleşmelere dair en mühim bilgiyi biliyoruz: Şirketler, 25 yıl boyunca Hazine’den kazanacak. 2 milyon emekli çalışıyor 3 milyonu da iş arıyor SELAHATTİN GÖKATALAY CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, EmekliSen Genel Başkanı Veli Beysülen ve sendika yöneticileri ile bir araya geldi. Türkiye’nin en önemli sorunlarından birinin emeklilerin durumu olduğunu belirten Ağbaba, “Maalesef örgütlü olanlar bile bu haklarını kullanamıyor. Türkiye’de en sahipsiz kesim emekliler. Yaklaşık 2 milyon emekli çalışmaya devam ediyor. İlaç parasından ulaşıma her şey sorun. Emekliler hükümet tarafından gereksiz bir kesim, yük olarak görülüyor. 8 milyon emeklinin 3 milyonu iş arıyor” dedi. EmekliSen Genel Başkanı Veli Beysülen de, “Emeklinin grev hakkı yok. Bizim sokak hakkımız, oy hakkımız, tüketim hakkımız var, bunları kullanırsak her hükümeti dize getiririz. Biz istersek iktidar yapar istersek iktidarlar bozarız. Bu kadar güçlü yapıyız” dedi. l MALATYA C MY B