Catalog

DUNYA Pentagon’un petrol oyunu ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) son yedi yılda kuvvet komutanlıklarını piyasa fiyatından pahalı yakıt vererek 6 milyar dolar dolandırdığı iddia edildi. Washington Post’un haberine göre ‘kazıklamadan’ elde ettiği parayı bazı silah programlarını ve askeri operasyonları finanse etmek için kullanan Pentagon, örneğin 80 milyon doları Suriyeli isyancıların eğitimine aktarmış. Corbyn atağa kalktı Britanya’da genel seçimlere 20 günden az süre kalırken Başbakan Theresa May’in liderliğini yaptığı Muhafazakâr Parti’nin Jeremy Corbyn’in liderliğini yaptığı İşçi Partisi’ne attığı fark yarı yarıya azaldı. YouGov anketine göre iki parti arasındaki fark, yüzde 18’den 9’a düştü. 12 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Riyad’dan Tahran’a atış Pazartesi 22 Mayıs 2017 Suudilerin düzenlediği zirvede Müslüman ülkeleri İslamcı terörle mücadeleye çağıran Trump, mezhep çatışması ve terörü körüklemekle suçladığı İran’ın tecrit edilmesini istedi ABD’de adaleti engellemekten azli tartışılan Başkan Donald Trump, ilk yurtdışı ziyaretini yaptığı Suudi Arabistan’da hem ticaret yaptı hem de İran’a karşı ittifak tazeledi. Önceki gün 110 milyarı ağır silah satışından oluşan 350 milyar dolarlık ticaret anlaşması imzalayan Trump, dün önce Körfez’in Sünni krallarıyla bir araya geldi, ardından Arap İslami Amerikan Zirvesi’ne katıldı. Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil etti. Seçim kampanyasında İslam karşıtı söylemiyle dikkat çeken ve seçildikten sonra ABD’ye nüfusunun çoğu Müslüman 7 ülkenin yurttaşlarının girişini engellemeye çalışan Trump, dün 55 Müslüman ülkenin liderlerine hitabında, terörle savaşın, uygarlıklar çatışması değil, iyiyle kötünün mücadelesi olduğu vurgusu yaptı. Bununla birlikte bir Beyaz Saray yetkilisinin açıklamasına göre “pek çok Müslüman ülkenin İslamcı aşırılıkla mücadeleden ziyade aktif suç ortaklığı yaptığı” mesajını vererek “Bu mücadeleyi yürütmek öncelikle bölge ülkelerinin görevi” baskısında bulundu. ‘İyiyle kötünün savaşı’ “Bu, insan yaşamını yok etmek isteyen barbar suçlularla yaşamı korumak isteyen tüm dinlerden namuslu insanlar arasında bir mücadele. Dolayısıyla İslamcı aşırılıkçılık krizine ve ondan esinlenen İslamcı terör gruplarına karşı durmayı gerektiriyor. Yani masum Müslümanların öldürülmesine, kadınların ezilmesine, Yahudilere zulmedilmesine, Hıristiyanların katledilmesine karşı birlikte durmak anlamına geliyor” diye konuşan Trump, “Terörizm tüm dünyaya yayıldı. Ama barış yolu tam burada, bu kadim, kutsal topraklarda başlıyor” vurgusu yaptı. “Buraya ders vermek, başka insanlara nasıl yaşayacaklarını, ne yapacaklarını, kim olacaklarını, nasıl ibadet edeceklerini söylemek için gelmedik. Ama bu şerri sadece iyi güçler birlik içinde güçlü olursa yenebiliriz” diye devam eden ABD Başkanı, “Bu odadaki herkesin payına iş düşüyor, bu yükün kendi payına düşenini omuzlanmaları gerekiyor. Ortadoğu ülkeleri, Amerikan gücünün onlar için gelip düşmanı ezmesini beklememeli” diye altını çizdi. Müslüman ülkeleri “topraklarından teröristlerle aşırılıkçıları defetmeye” çağırdı. Mart 2016’da CNN’e “İslam Sisi ile can ciğer ‘James Bond filmleri gibi’ Dün Riyad’daki zirveye katılan liderler, Küresel Aşırılık Yanlısı İdeolojilerle Mücadele Merkezi’nin açılışını yaptı. Açılışta Trump, Suudi Kralı Salman ve Mısır lideri Sisi’nin (sağdan sola) dünyanın tasvir edildiği ışıklı bir küreye ellerini koyarak poz vermesi, sosyal medyada alay konusu oldu. Al Arabiya kanalının yayımladığı üç liderin görüntüleri, James Bond filmlerinin çılgın kötü karakterlerinin dünyayı yok etmeye yönelik saldırılara girişirken girdikleri hallere benzetildi. Trump dün görüştüğü Mısır lideri Abdülfettah Sisi’yi “zor koşullarda muazzam işler başardığı” gerekçesiyle övdü. “Siz imkânsızı gerçekleştirebilen eşsiz bir kişiliksiniz” karşılığını veren Sisi’yi Trump’ın “Katılıyorum” diye tasdik etmesini gülüşmeler izledi. Mısır’ı kesinlikle çok yakında ziyaret edeceğini söyleyen Trump, Sisi’nin cilalı siyah ayakkabılarına hayranlığını da “Evlat sizin ayakkabılara bayılıyorum” diye dile getirdi. bizden nefret ediyor. Orada muazzam bir nefret var. Bunun kökenine inmeliyiz” diye konuşmuş olan Trump, “imza sözü” sayılan “radikal İslamcı terörizmi” bu konuşmasında telaffuz etmedi. Terör finansmanı takibi Konuşmasında IŞİD ve diğer cihatçılarla savaşan Şii İran’ı hedef tahtasına oturtan Trump, İran’ın desteğiyle Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın “kelimelerin kifayetsiz kaldığı” suçlar işlediğini öne sürdü. İran’ın “Lübnan, Yemen, Irak’ta tüm bölgeye yıkım ve kaos yayan teröristleri finanse ettiği, silahlandırdığı, eğittiğini” söyleyen ABD Başkanı, “İran rejimi barış ortağı olmak isteyene dek tüm vicdan sahibi ülkeler onu tecrit etmek için çalışmalı ve İran halkının hak ettiği adil hükümete kavuşması için dua etmeli” dedi. Ayrıca gazetecilere demecinde ABD’nin bir Sünni NATO’su kurulmasını teşvik ettiğini belirtti. Körfez İşbirliği Konseyi’ne katılan ülke ler ile ABD arasında terörün maddi kaynaklarıyla mücadele için merkez kurulması yönünde mutabakat zaptı da imzalandı. ABD Hazine Bakanlığı’nın Körfez ülkeleriyle işbirliği içinde terör örgütlerinin finansmanını engellemesi ve terörün maddi kaynaklarının kurutulması öngörülüyor. Beyaz Saray, “İmza atan tüm taraflar, sorumlu ve terörü finanse eden bireylerle kurumları cezalandırmakla yükümlü hale geldi” dedi. ‘Güzel silah satarız’ Bahreyn Kralı’na Şiilere yönelik baskılara getirilen eleştirilere atıfla “Biraz gerginlik olmuştu ama bizim yönetimle bir gerginlik olmayacak” sözü veren Trump, Katar Emiri ile görüşmeye girerken “Bir dizi güzel askeri teçhizat satışını görüşeceğiz, çünkü hiç kimse bunları ABD gibi yapamaz” dedi. Kuveyt Emiri ile görüşmesinde de Kuveyt’in çok miktarda ABD silahı aldığına vurgu yapan Trump, bugün İsrail ve Filistin’i ziyaret edecek. Zarif: 11 Eylül’ü Suud’a sorun Şubat 2016’da Suudi yetkilileri 11 Eylül saldırılarında “suç ortağı” olmakla itham edip “Dünya Ticaret Merkezi’ni kim patlattı? Iraklılar değil, Suudiler. Suudi Arabistan’la ilgili belgeleri açın” diyen Trump’ın Riyad ziyaretinde İran’ı günah keçisi ilan etmesine İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif tepki gösterdi. Londra merkezli el Arabi el Cedide gazetesinde makale yayımlayan Zarif, Trump’a, Suudi Arabistan’a gitmişken ev sahipleriyle yeni bir 11 Eylül saldırısının nasıl önleneceğini tartışmasını tavsiye etti. Zarif, “Trump, teröristlerle tekfirilerin bölgede yangına körükle gitmeye devam etmelerini ve kendilerinin sponsoru olan Batı ülkelerinde 11 Eylül’ü tekrarlamalarını engellemenin yollarını Suudilerle görüşmeli” diye yazdı. Suudi kadın hakları İvanka’ya göre ilerliyor Melania Trump Suudi emekçi kadınlarla buluştu. Kadın haklarının en çok çiğnendiği ülke olan Suudi Arabistan’da Trump’ın kızı Ivanka, prensesler, iş kadınları ve kadın sporcularla buluşmasında “Suudi adın haklarındaki ilerlemenin umut verici olduğunu, ancak özgürlükler için mücadeleye devam etmek gerektiğini” dile getirdi. Ivanka, “Dünyadaki tüm kadınlar sistematik kısıtlamalarla karşı karşıya kalıyor. Yine de Suudi kadınlarının değişimi harekete geçirmesi ilham veriyor. Cinsiyet eşitliği mücadelesinin ön safındasınız” diye konuştu. General Electric’in kadın çalışan merkezini ziyaret eden First Lady Melania Trump da “Kadının güçlenmesi için büyük adımlar atılıyor” diye tweet’ledi. Trump’ın kızını istedi Bu arada Bedir Fehd Abdullah isimli bir Suudi işadamı, video yayımlayarak Su udi Kralı’ndan evli ve iki çocuk annesi Ivanka’yı Allah’ın izni ve Peygamber’in kavliyle kendisi için istemesini talep etti. İsviçre nükleer enerjiden çıkıyor İsviçre, nükleer enerjiden yenilenebilir kaynaklara aşamalı geçiş için dün referanduma gitti. Seçmenlerin yüzde 58.2’si dönüşümü onayladı. 26 kantondan sadece 4’ünde ‘hayır’ oyu çıktı. 2050 Enerji Stratejisi adlı plan, 2011’de Japonya’nın Fukuşima Nükleer Santralı’nda yaşanan facianın ardından gündeme gelmişti. Plana göre elektrik üretiminin üçte birini karşılayan faal 5 nükleer reaktör, güvenli operasyonel yaşam sürelerini tamamlamalarının ardından kapatılacak. Hükümet ocak ayından itibaren aşamalı olarak enerji verimliliğinin arttırılarak tüketimin düşürülmesi ve hidrolik, jeotermal, güneş, solar, biyokütle gibi enerji türlerinde daha fazla yatırım yapılması gibi önlemleri yürürlüğe sokacak. 50. gün savaşı Kıbrıs’ta son fırsat penceresi Kıbrıs’ta barış penceresi kapanıyor. Rum Yönetimi’nin “Münhasır Ekonomik Bölge” (MEB) ilan ettiği bölgede 13 Temmuz’da başlaması planlanan sondaj nedeniyle durumun daha da karmaşıklaşacağı, Şubat 2018’de Rum liderliği seçimi yapılacağı için uzlaşmaya varmanın imkânsızlaşacağı konuşuluyor. Bu nedenle “Kıbrıs sorununda ne olacaksa bu dönemde olacağına” inanan BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, salı günü KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum lider Nikos Anastasiadis’e yeniden Cenevre’de konferans düzenlenmesini içeren bir belge sunacak. Venezüella lideri Nicolas Maduro’nun istifasını isteyen eylemlerin 50. gününde ülke çapında 200 bin kişi sokaklara çıktı. Başkent Caracas’ta “Diktatörlüğe hayır” pankartı taşıyan 160 bin kişi Francisco Fajardo otoyolunu su tankerleriyle trafiğe kapattı. 21 yaşında bir genç, protestocular tarafından hırsız ya da hükümet yanlısı olduğu iddiasıyla ateşe verildi. Vücudunun yüzde 80’inde birinci dereceden yanık oluştu. Genç bir protestocunun göğsünden vurulmasıyla her iki taraftan toplam can kaybı 48’e yükseldi. Ürdün, İncirlik’ten taşınma için yardıma hazır Von der Leyen Ankara’nın İncirlik’teki Alman askerlerinin Alman vekiller tarafından ziyaret edilmesine ısrarla izin vermemesinin ardından Ürdün’ün Alman askerlerinin taşınması konusunda her türlü yardıma hazır olduğu açıklandı. İncirlik’e alternatif Ürdün’deki Muvaffak Salti Askeri Üssü’nü ziyaret edip Kral Abdullah ile görü şen Alman Savunma Bakanı Ursula von der Leyen, Abdullah’ın, “İncirlik’teki Alman yakıt ikmal uçaklarıyla Tornado tipi keşif uçaklarının Ürdün’e taşınmasının zaruri hale gelmesi halinde her türlü yardım ve desteğe hazır olduğunu” duyurdu. ‘Umduğumdan iyi’ Ürdün’deki üsle ilgili “um duğundan daha iyi bir tablo ile karşılaştığını”, “Ürdünlü yetkililerin son derece yardımsever olduklarını” belirten bakan, Alman ordusundan bir uzman heyetin de Ürdün üssünün uygun olduğu görüşünü aktardı. Sosyal Demokrat Parti Meclis Grubu Başkanı Thomas Oppermann, hükümeti İncirlik konusunda karar vermeye çağırdı. Çin’in 12 CIA ajanı öldürdüğü iddia edildi. Çin, CIA ajanlarını ‘ortadan kaldırmış’ Çin devletinin, 20102012 arasında CIA’nın ülkedeki operasyonlarını akamete uğrattığı, CIA’ya muhbirlik yapan 18 ila 20 kişiyi ortaya çıkararak bunların 12’sini öldürdüğü, diğerlerini de hapsettiği ortaya çıktı. New York Times’ta yer alan habere göre, Çin’in bu karşı operasyonları, CIA’nın bu ülkedeki istihbaratını yıllarca sakatladı. ABD’li yetkililerin tarihin en kötü sızıntılardan biri olarak nitelediği olayın üzerinden yıllar geçmesine rağmen FBI ve CIA’nın ‘Bal Porsuğu’ kod adlı ortak soruşturmasıyla sızıntının kaynağı öğrenilmeye çalışılıyor. Köstebek mi? Gazetenin soruşturmadan sızdırdığı bilgilere göre CIA’nın en öncelikli istihbarat alanlarından olan Çin’de 2010’a kadar iyi çalışan istihbarat ağı bu yıl başlayan karşı operasyonlarla darbe almaya başlamış. Çinliler, bir CIA ajanını meslektaşlarının önünde bir kamu binasının bahçesinde vurarak CIA için çalışan diğer kişilere mesaj vermiş ve kısa süre içinde CIA’nın uzun yıllar içinde kurduğu şebekenin tamamına yakınını ele geçirmiş. Sızıntının nedenini araştıran yetkililerin bir kısmı, CIA’da köstebek ihtimali üzerinde dururken diğer bir kısmı ise Çinlilerin, CIA’nın yabancı kaynaklarıyla iletişim kurduğu gizli sistemi hack’lediğine inanıyor. Köstebek arayışında eskiden Çin ekibinin başında olan ve halen bir Asya ülkesinde yaşayan bir CIA çalışanına kilitlenildiği belirtildi. Kuzey Kore’den 8. füze denemesi Nükleer başlık taşıyan kıtalararası balistik füze (ICBM) geliştirme programından vazgeçmeyerek ABD’ye meydan okuyan Kuzey Kore, bu yılki 8’inci füze denemesini dün gerçekleştirdi. Pyongyang’ın kuzeydoğusundan sabaha karşı 04:59’da fırlatılan Pukguksong2 tipi füze 560 km ilerleyerek Japon Denizi’ne düştü. Güney Kore’de 10 Mayıs’ta iktidara gelen ve kuzeydeki ‘düşman kardeş’le yakınlaşma vaat eden Moon Jaein, denemenin ardından güvenlik toplantısı düzenledi. Kuzey medyası daha fazla denemenin yapılacağını belirtse de ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson “hayal kırıklığına uğratan füze denemelerine son verilmesi” çağrısı yaptı. Hamas’ın idam furyası durmuyor Filistin’de Hamas’ın elinde tuttuğu Gazze’de üç kişi daha İsraille işbirliği suçlamasıyla idama mahkum oldu. Hamas’ın üst düzey komutanı Mazen Fakha’nın 24 Mart’ta suikasta uğramasının ardından başlayan yargılamalarda daha önce de üç kişi İsraille işbirliği iddiasıyla idam edilmişti. Dört gün süren duruşmaların ardından 38 yaşındaki Eşref Ebu Leyla ve 44 yaşındaki Hişam Alul asılarak, daha önce Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ın yakın korumalığını yapan 38 yaşındaki Abdullah Naşhar ise kurşuna dizilerek idama mahkum oldu. Sanıklar, askeri mahkemedeki duruşmalara getirilirken “yaşasın direniş” gibi Hamas yanlısı sloganlar attı ve suçsuzluklarını iddia etti. Köpek gezdirmek yasak Gazze’de “çocukları ve kadınları koruma” gerekçesiyle, sokakta köpek gezdirmek yasaklandı. Yasağı “köpek gezdirmek kültürümüze geleneklerimize aykırı” diye savunan Gazze polis yetkilisi Ayman Batnici, “Kırsal alanda yasak yok, köpeğinizi ya oralara götürün ya da evinizde tutun” diye konuştu. Hamas’ın idama mahkum ettiği esirler isyan etti. C MY B