Catalog

Cuma 28 Nisan 2017 EDİTÖR: NECDET ÇALIŞKAN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Şirketler çekiliyor mu? ekonomi 9 Financial Times: Referandumda ‘evet’ çıkması nedeniyle bazı uluslararası şirketler Türkiye’nin reklam kampanyası ‘Potansiyelini Keşfet’ten çekilmeyi düşünüyor İngiltere’nin saygın gazetelerinden Financial Times, referandumda kabul edilen anayasa değişikliği nedeniyle bazı uluslararası şirketlerin Türkiye reklamlarından çekilmeyi düşündüğünü öne sürdü. Türkiye, “Potansiyelini Keşfet” başlıklı bir reklam kampanyası yürütüyor. Poster ve videolar içeren kampanya kapsamında ünlü 17 şirketin üst düzey yöneticilerinin, Türkiye’nin iş dünyası için önemini vurgulayan sözlerine yer veriliyor. Türkiye’de yatırımı olan şirketlerle Ekonomi Bakanlığı’nın yürüttüğü kampanya, uluslararası yatırımcılara güven vermeyi amaçlıyor. İsviçre merkezli Nestle’den Fi nancial Times’a yapılan açıklamada, “Bu kampanyaya katılımımızı şu anda durdurduk ve ileride atacağımız adımları da gözden geçireceğiz” denildi. ‘Zamanlama talihsiz’ İlaç devi Novartis’in üst düzey yöneticisi Joe Jimenez de gazetecilere, Türkiye’nin kampanyası nın zamanlamasının “belki talihsiz” olduğunu belirterek, şirketin halen kampanyada yer aldığını, fakat “olayların gelişimini yakından izleyeceklerini” söyledi. Gazeteye konuşan Türk yetkililer ise “markaların çoğunun katılımlarını şimdiden teyit ettiğini” belirtti. Ford yetkilisi “Bu rekla mın farklı bir şekilde anlaşılması niyetinde değildik” derken Vodafone da “Siyasi konularda görüş bildirmiyoruz” ifadesini kullandı. General Electric’ten “Kampanyayı destekliyoruz” cevabı alınırken, Toyota’dan ise “Sürdürülebilir büyümeyi hedefleyen Türkiye’deki işlerimiz devam edecek” ifadeleri kullanıldı. ‘Evet’ çıkınca sattılar Referandum öncesi Borsa İstanbul’da hisse alan yabancılar, seçim sonucunun ardından satışa geçti. Yerliler ise Türk Lirası satıp, dolar almaya devam etti Anayasa referandumu öncesinde Borsa İstanbul’a hisse alımı yapan yabancı yatırımcılar, referandum sonrası satışa geçti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre referandum öncesi 14 Nisan haftasında 173 milyon dolarlık net hisse alımı yapan yabancı yatırımcılar, 21 Nisan haftasında 111 milyon dolar net satış yaptı. Yerliler dolar aldı Yurtiçinde yerleşiklerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 21 Nisan ile biten haftada ağırlıklı bireylerin hesaplarındaki artış ile 1.1 milyar dolar artış la 156 milyar dolara yükseldi. Verilere göre bireylerin 21 Nisan ile biten haftada yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 1 milyar dolar artarak 93.9 milyar dolara, kurumların ise 40 milyon dolar artışla 62.1 milyar dolara yükseldi. 14 Nisan haftasında yerlilerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 2.7 milyar dolar artmıştı. Tahvil ilgisi düştü Referandum sonrası haftada hissede satış yapan yabancı yatırımcılar, tahvil alımlarını ise yarı yarıya azalttı. Son 6 haftada 1.5 milyar dolara ulaşan yabancıların tahvil alım tutarı 14 Nisan’da haftalık 80 milyon dolara düştükten sonra 21 Nisan’la biten haftada da azalışını sürdürdü. TCMB’nın açıkladığı verilere göre yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü 21 Nisan ile biten haftada bir önceki haftaya göre 40.6 milyon dolar arttı. Geçen hafta gerçekleşen bu son değişimlerin ardından yabancıların elindeki DİBS stoğu 27 milyar dolar ve hisse stoğu ise 42.3 milyar dolar oldu. Yabancıların hisse sattığı 21 Nisan haftasında yerliler ise dolara yüklendi. Merkez Bankası’nın verilere göre yurtiçinde yerleşiklerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları, referandum öncesindeki son 2 haftada yaklaşık 3.8 milyar dolar arttı. l Ekonomi Servisi Turizmde en büyük kaybı Türkiye’deki oteller yaşadı Mart ayında otel dolulukları, yerli şirketlerin etkinlik trafiğindeki artış ve Nevruz dolayısıyla İran pazarındaki hızlanma ile yüzde 5.3 yükseldi. Buna karşılık 2017’nin ilk üç ayında oda gelirlerinde en büyük kaybı yaşayan ülke Türkiye oldu. Veri analiz şirketi STR Global’in Türkiye Otelciler Birliği için hazırladığı ‘Mart 2017 Ülke Performans Raporu’na göre Average Daily Rate olarak adlandırılan ortalama günlük satılan oda bedeli üç ayda 74.2 Avro’dan 57.2 Avro’ya, toplam oda sayısı üzerinden oda başı elde edilen gelirler ise 37.2 Euro’dan 29.3 Euro’ya geriledi. l Ekonomi Servisi DÜŞÜŞTE İstanbul BAŞI ÇEKTİ İstanbul’un Mart 2016’da yüzde 52.2 olan doluluk oranı, Mart 2017’de yüzde 56.1’e çıktı. Ancak ortalama günlük satılan oda bedeli 69.8 Avro ile 2016’ya göre yüzde 22.8 düşüş gösterdi. RevPAR ise geçen yıla oranla düşüş 17 düşüş yaşandı ve 39.1 Avro oldu. Gelirdeki bu düşüş ile İstanbul, en büyük gelir kaybı yaşayan Avrupa destinasyonu oldu. Antalya Bölgesi Mart 2017 otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 10.5 artarak, yüzde 55.1 olarak gerçekleşti. ABank aktiflerini yüzde 31 artırdı ABank, yılın ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre aktif büyüklüğünü yüzde 31 artırarak 16.8 milyar TL’ye yükseltti. Banka, kredi hacminde yüzde 28 artış kaydederken, 24.1 milyon TL kâr açıkladı. Türk ekonomisine krediler aracılığıyla 10 milyar 597 milyon TL katkıda bulunan ABank, mevduatlarını ise yüzde 35 artışla 8 milyar 795 milyon TL seviyesine çıkardı. l Ekonomi Servisi TSKB kredilerde yüzde 7.7 büyüdü Türkiye Sınai Kalkınma Bankası’nın (TSKB), nakdi kredileri yılın ilk üç ayında yüzde 7.7 büyüyerek 18.6 milyar TL oldu. TSKB’nin net dönem kârı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.4 artışla 140.8 milyon TL olarak gerçekleşti. Banka toplam aktif büyüklüğünü yüzde 5.9 artırarak 25.4 milyar TL’ye ulaştırdı. TSKB, ilk üç ayda, özkaynaklarını yüzde 2.2 artışla 2.991 milyon TL’ye taşıdı. l Ekonomi Servisi Referandum geçti gitti. Hayat devam ediyor. Eğer hiçbir şey olmamış gibi yaşamayı sürdüreceksek, bir sonraki seçim, referandum ya da adı her ne ise onda, bir okkalı tokat daha yemeye hazırlanabiliriz. Yok, hayır diyorsak. Bu “hayır”ın sorumluluğunun arkasında durmayı artık öğrenmek zorundayız. Bunun için birkaç yol: Sivil inisiyatif: Penguen: Penguen’i bilirsiniz. Türkiye’nin iyi mizah dergilerinden biri. 2002 yılında başlamıştı yayın hayatına, 15 yıldır bizimle oldu. Düşündürerek güldürdü, mizahla muhalefetin en iyi örneklerinden biri idi. Dergi, maddi zorluklar yüzünden kapanma kararı aldı. Nedeni okur sayısının düşmesi. Biliyorsunuz internet ve ardından akıllı telefonlar hayatımıza girince, dergi okuma alışkanlığı azaldı, bunun üzerine bir de dergideki karikatürlerin sitelerde, sosyal medya hesaplarında izinsiz yayımlanması binince yaşam borusu iyice kesilmiş oldu. Kapanma kararı bir anda büyük bir destek kampanyasına dönüştü ve yine sosyal medyada hızla yayılmaya başladı. Herkes 3’er 5’er almaya, dergi yok satmaya başladı. Bu durum dergiyi kurtarmaya yeter mi bilinmez ama sivil inisiyatifi göstermesi açısından önemli. Pınar: Karşıyaka basketbol takımına “Pınar” markasıyla sponsorluk yapan Yaşar Holding’in patronu Selim Yaşar’ın referandumda yüzde 83 “hayır” oyunun çıktığı Karşıyaka’da kulüpten desteğini çekeceğini ima etmesi sonrası, sosyal medyada büyük bir boykot çağrısı hızla yayıldı. Başta Pınar markası olmak üzere Referandumdan çıkarılacak dersler (2) holding ürünlerinin satışını dörtte bir oranında azalttı. Boykot sadece bu grupla sınırlı kalmıyor. Büyük bir liste var dolaşan ortalıkta...Patronlarının çeşitli nedenlerle iktidarın dümen suyunda hareket ettiği, çıkar ilişkilerini siyasi erk üzerinden yürüttükleri hayli kabarık bir liste... Pınar’ın binlerce çalışanı, yarattığı ekonomik değer bunlar önemli kesinlikle... Tabii diğer şirketlerin de... Ama artık bir patronun da atacağı adımları, ağzından çıkacak sözleri sadece siyasi iktidara yaranmak ya da siyasi erki öfkelendirmemek cephesinden değil, asıl sorumlu olduğu tüketici cephesinden de değerlendirmeye başlamasının zamanı gelmedi mi? Unutmayalım, güçlü ve örgütlü bir sivil inisiyatif sadece bir boykot ile bile isterse bir markayı yerle bir edebilir. Sahaya inmek: İki örnek verdim sivil inisiyatif ile ilgili. İster siyasi olsun, ister çevresel, ister toplumsal, etrafımızda olup biten her şeyi “ben buna ne yapabilirim?” gözlüğüyle yeniden bakabilmenin vakti çoktan geldi. Tepki ya da destek... Artık ne gerekiyorsa... “Evetçiler” ve “hayırcılar”, sayı larımız neredeyse eşit ve aynı ülkede yaşıyoruz. Birimizin sorunu bir noktada hepimizin sorunu haline dönüşüyor. Dolayısıyla sahaya inmenin zamanı çoktan geldi de geçiyor. Bunu yapanlar tabii vardı, çok güzel örnekleri yakından biliyorum, ama sayı çok azdı. Sahaya inmekten kastım yaşadığımız kentin yoksul bölgelerine gitmek, orada gerçekten desteğe, yardıma ihtiyacı olanların dertlerini dinlemek, çözümler üretmek. Bunu bir siyasi parti çatısı altında yapmak zorunluluğu yok. Küçük gruplar, gönüllüler bir araya gelip birçok çözüm yaratabilir. Güzel insanlar tanıyorum; ağırlıklı olarak da kadınlar. Haftanın birkaç günü sanki işe gider gibi uzak mesafeler katederek kentin bir ucuna gidip insanlara dokunan. Biri, okuma yazma bilmeyen bir yoksul ailenin eli sakat çocuğunu haftanın üç günü bir devlet hastanesine özel arabası ile götürüyor. Bir diğeri bir okulun öğrencilerine yaz aylarında staj yapabilecekleri, farklı beceriler kazanabilecekleri bir ortam yaratmaya çalışıyor... Tüm bunlar emek istiyor, gönüllülük duygusu gerektiriyor. Sadece maddi katkı işi değil bu. Şöyle bir etrafınıza bakın, bir emekli ordusu... Genç yaşta emekli olmuş ya da çalışmayan ama eğitimli onlarca insan. Yapabilecekleri o kadar çok şey var ki... “Yoksulluk, kabullenmecilik, din istismarcılığı” ancak sahaya çıkmakla, insanlara dokunmakla, “para ya da erzak” yerine, destekle, balık tutmayı öğretmekle aşılabilir. Referandum sonrası böyle bir ivme başladı. Umarım çoğalır... Nihat Zeybekci Bakan, Booking.com ve Uber’e ‘sıfır vergi’ önerdi Maliye Bakanlığı Türkiye’de ofis açmadan faaliyet gösteren uluslararası eticaret devlerine vergi tebligatı gönderirken, Türkiye faaliyetleri durdurulan Booking.com ve korsan taksilikle suçlanan Uber ile ilgili olarak Ekonomi Bakanı’ndan açıklama geldi. Booking.com ve Uber’e ilişkin olarak çalışma yaptıklarını söyleyen Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, “Gerekiyorsa Ekonomi Bakanı olarak ben temas edeceğim. ‘Ne istiyorsun kardeşim, gel buraya. Türkiye’de kayıt altına girmek, büro açmak, faaliyet yap mak için ne istiyorsun?’ İstedikleri her desteği verebiliriz. Vergiyse derdi vergiyi sıfırlayabiliriz” dedi. Mahkemenin booking.com hakkında verdiği kararı doğru bulduğunu söyleyen Zeybekci, “Olması gereken bunları Türkiye’ye getirmek olmalı. Ne yapmalı, ne etmeli bunları Türkiye’ye getirmeli. Turizmde dünyada 6. en büyük, Avrupa’nın 4. büyük destinasyonuyuz. Hedefimiz dünyada ilk 3, Avrupa’da birinci olmak. Böyle olunca çağın enstrümanlarını kullanmamız gerekiyor” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Garanti’nin ilk çeyrek kârı yüzde 47 artı Garanti Bankası’nın ilk çeyrek net yar liraya çıkan Garanti Bankası’nın net ücret kârı net faiz gelirleri komisyon gelirleri de nin de katkısıyla ge yüzde 12 artışla 874.8 çen yılın aynı dönemi milyon TL oldu. Garan ne göre yüzde 47 artış ti Bankası Genel Müdü la 1.5 milyar liraya çık Ali Fuat Erbil rü Ali Fuat Erbil 2017 yı tı. Bankanın 2017 yılı ilk lına temel bankacılık faali çeyrek finansal sonuçlarına gö yetleri kaynaklı güçlü bir baş re, Garanti’nin aktif büyüklü langıç yaptıklarını belirterek, ğü 328 milyar TL’ye ulaşırken, “Yılın ilk üç ayında TL işletme nakdi ve gayri nakdi kredilerin kredilerimizi yüzde 14 büyüt toplamı da 269 milyar TL’yi aş tük. Kredi Garanti Fonu kapsa tı. Net faiz gelirleri ilk çeyrek mında kullandırdığımız kredi te geçen yılın aynı dönemine tutarı 10 milyar TL’yi aştı” de göre yüzde 28 artarak 3.2 mil di. l Ekonomi Servisi Turkcell’in kârını ‘kur’ Kaan Terzioğlu Turkcell ilk çeyrekte son 10 yılın en yüksek gelir büyümesini yakalamasına karşın, kur farkı gideri ve kredilerden kaynaklanan faiz giderlerindeki artışın etkisiyle şirketin net kârı geçen yıl aynı döneme göre yüzde 18.5 azalarak 459 milyon liraya geriledi. Turkcell’in açıkladığı 2017 yılı ilk çeyrek sonuçlarına göre grup gelirleri yıllık bazda yüzde 25.6 büyüyerek 4 milyar TL’yi geçti. Turkcell Grup’un müşteri sayısı 35.8 milyonu Türkiye’de olmak üzere toplam 50.4 milyon olurken; şir düşürdü ketin akıllı telefon penetrasyonu yüzde 68’e çıktı, Mart ayında 4.5G abonelerinin ortalama data kullanımı ise 5.1 GB oldu. Türkiye’de toplam 496 bin net abone kazanımı gerçekleştirildi. Turkcell Genel Müdürü Kaan Terzioğlu, “2017’nin ilk çeyreğinde Turkcell Türkiye ciromuzun yüzde 18’ini dijital servislerden sağladık. Turkcell mühendislerinin geliştirdiği servislerimizin sayısı 98’e ulaşırken öne çıkan dijital servislerimizin toplam indirilme sayısı 53 milyonu aştı” dedi. l Ekonomi Servisi Taşucu Limanı için satış kararı çıktı MUSTAFA ÇAKIR Hükümet, Mersin Taşucu Limanı özelleştirmesinde kritik değişiklik yaptı. 7 Nisan’da liman ile geri sahasını 36 yıl süreyle “işletme hakkının verilmesi” yoluyla özelleştirme kararı alan hükümet, 20 gün sonra ilanı değiştirdi. Bu kez sanayi alanı olan liman geri sahasının satılmasına karar verildi. İlana çıkıldıktan 20 gün sonra yapılan değişiklik dikkat çekti. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Mersin Silifke’de bulu nan Taşucu Limanı’nın özelleştirilmesi için 7 Nisan’da ihale ilanı yayımlamıştı. Bu ilanda değişikliğe giden Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, konuyla ilgili yaptığı duyuruda, ihalenin konusunun değiştirildiği belirtti. Değişikliğe göre, liman alanı ve lojistik tesis alanını kapsayan Taşucu Limanı yine 36 yıl süreyle “işletme hakkının verilmesi” yöntemiyle özelleştirilecek. Ancak sanayi tesis alanı olarak belirtilen liman geri sahasının ise “satış” yöntemiyle özelleştirileceği bildirildi. l ANKARA C MY B