Catalog

Çarşamba 15 Şubat 2017 EDİTÖR: ALPER İZBUL TASARIM: BAHADIR AKTAŞ ‘Evet’ blokunda ‘hayır’ sıkıntısı Anayasa değişikliği teklifinin hazırlayıcı ortakları AKP ve MHP’de, tabanda ciddi oranda olduğu görülen fireleri önlemek için neler yapılabileceği tartışılıyor AKP, referandum kampanyası öncesinde hem kendi içinde hem de ortağı MHP içindeki, toplamı yüzde 10’ları ge çen hayır ve kararsız eğilimindeki seçmeni ikna etmenin yolla rını arıyor. 15 Temmuz darbe girişi mi sonrasın da AKP’nin oy oranları ciddi EGrüdlem biçimde yükselirken, diğer partilerde dü şüşler yaşan mıştı. Anketler aradan geçen sü rede AKP’nin 15 Temmuz nede niyle yakaladığı avantajı kay bettiğini, partilerin oy oranları nın 15 Temmuz öncesine doğru çekildiğini gösteriyor. Kayıp oylar Referandum, doğrudan bir parti seçimi olmamasına karşın Meclis’teki 4 partiden AKP ve MHP evet, CHP ve HDP ise hayır blokunda yer alıyor. AKP ile MHP için, yalnızca başkanlık değil, başka konulardaki benzer söylemleri nedeniyle “ortak partiler” ifadeleri kullanılıyor. Anketlerde bu iki partinin oy toplamı yüzde 60’lara yaklaşıyor. Ancak referandum için yapılan anketlerde evet oranı kararsızların dağıtılmaması durumunda yüzde 45’lerde kalıyor. Bu tablo, iki partiye oy verecek seçmenin yüzde 10’dan fazlasının evet demeyeceğini ortaya koyuyor. AKP’nin başağrısı Kampanya öncesi her iki partiden kaçak oyların nasıl ikna edileceği, AKP kurmaylarının en çok üzerinde düşündükleri sorun haline geldi. Her iki partiye oy vermekle birlikte referandumda evet demeyeceğini belirten yüzde 10’un üzerindeki seçmenin MHP’li olduğu konusunda yaygın bir görüş bulunuyor. Ancak AKP kurmaylarına göre hayır ve kararsız konumundaki yüzde 10’un üzerindeki seçmen MHP’Lİ Açba Divanı bıraktı MHP’de 4 ismin partiden kesin ihraç istemiyle Merkez Disiplin Kurulu’na (MDK) sevk edilmesinin ardından MHP Sakarya Milletvekili Zihni Açba, TBMM Başkanlık Divanı Kâtip Üyeliği görevinden istifa etti. Açba’nın istifası kulislerde “anayasa değişiklik teklifine karşı olduğu gerekçesiyle istifa etti” şeklinde yorumlanırken Açba ise istifasının “hayır istifası olmadığını” belirtti. Açba’dan boşalan Kâtip Üyeliğe MHP Hatay Milletvekili Mehmet Necmettin Ahrazoğlu seçildi. l Selda Güneysu / ANKARA Tuğrul Türkeş’ten ikinci uyarı Başbakan Yardımcısı Tuğrul Türkeş’in hafta sonu yaptığı bir açıklama gözden kaçtı. Türkeş, bu açıklamayı AKP Mamak teşkilatının toplantısında yaptı. Türkeş’in bu açıklamasındaki, “Kendimize güveneceğiz, kendimiz çalışacağız. Kendi bileğimizin hakkıyla bunun neticesini Allah’ın izniyle alacağız ve bu işi böyle tamamlayacağız. Bunu çok iyi görmemiz ve anlamamız lazım. Oturup boş sohbette, ‘oradan şu kadar oy gelse, buradan da şu gelse’ buna güvenirseniz yarı yolda kalırsınız. Tarlayı kendiniz sürerseniz mahsulü alırsınız. Komşudan yardım bekleyen aç kalır, bunu bilin” sözleri, eski partisi MHP ile ilgili mesaj olarak yorumlanıyor. Bu nedenle “Türkeş’ten AKP’ye ikinci uyarı” olarak algılanıyor. Türkeş’in, başkanlık konusunda MHP ile görüşme aşamasındayken, “Yüzde 49.5 referandum kaybettirir” açıklaması eski partisi konusunda uyarı olarak nitelendirilmişti. ler arasında MHP’lilerle birlikte AKP’liler de yer alıyor. ‘Hayır’cı AKP’liler AKP içindeki hayır ve kararsız oranı, parti kulislerine yansıyacak boyutta ciddiye alınıyor. Başkanlık paketinin Meclis’teki oylamalarında partinin olağanüstü baskısına karşın az sayıda da olsa bazı AKP’lilerin hayır oyu kullandığı biliniyor. AKP kurmayları, bir süredir dışlanan ancak eleştirel tutumlarını yansıtamayan bazı eski yönetici ve milletvekillerinin hayır oyu kullanacaklarını da hesaplıyor. Bunların dışında AKP kurmayları, referandumda evet oyu vermeme eğiliminde olan partili bir grubu daha belirledi. Bu grubu, 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerinde AKP’den aday olan ve partiyle bağı süren bazı isimler oluşturuyor. Her iki seçimde de partiden milletvekili adayı olan çok sayıda ismin kendi aralarında durum değerlendirmesi yaptıkları belirlendi. Bu değerlendirmede, “Bizler partiden aday olduk. Seçilseydik şimdi milletvekiliydik. Ancak başkanlıkla getirilen model ve zamanlaması partiye zarar veriyor. Partiyi ve milletvekilliğini zayıflatıyor. Bu, ko layca savunulup evet denecek bir model değil” dedikleri belirtiliyor. Ankara’da daha profesyonel kadrolar arasında görülen bu direnişin tabanda ve seçmende daha ciddi bir boyut kazanmış olabileceği, AKP kurmaylarını kara kara düşündürtüyor. MHP yönetiminin çok ciddi bir kampanya yürütemeyeceği tezinden de hareketle bugünlerde AKP yöneticileri, her iki partinin tabanındaki bu hayır ya da kararsız seçmeni evet ya da sandığa gitmeme yönünde ikna etmenin yolları üzerinde düşünüyor. l ANKARA Yine bir garip savunma l ‘YANLIŞ ANLAŞILIR’ AKP’de hayır korkusu! Konya Halk Sağlığı Müdürlüğü’nün “hayır” başlıklı sigara afiş ve broşürleri “referandumla bağlantılı kurulup yanlış anlaşılacağı gerekçesiyle” toplatıldı. AKP Konya Milletvekili Abdullah Ağralı “Broşürler önceden basılmış, yanlış anlaşılmaya neden olmaması için dağıtımı durduruldu” diye konuştu. Sözcü gazetesinden Deniz Ayhan’ın haberine göre, “Dumansız hava” kampanyasını desteklemek üzere bakanlığa bağlı Konya Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından bastırılan “Sigaraya Hayır” afiş ve broşürleri toplatıldı. Kentin çeşitli bölgelerinde ev ve işyerlerine dağıtılmaya başlanan ve panolara asılan afiş ve broşürlerde, “Neyi kazanmak istediğinize karar verin... Çocuklarınızı zehirlemek ister misiniz? İktidarsız olmak ister misiniz? Tekerlekli sandalyede bir yaşam mı sürmek istersiniz? Kanser olmak ister misiniz? Kalp krizi geçirmek ister misiniz? HAYIR diyorsanız, hayatınızı ve geleceğinizi kazandınız” ifadeleri yer alıyordu. l Yurt Haberleri 82 Anayasası’nda sadece başkanlık için değişiklik yapılmasına rağmen Yıldırım, değişikliği anayasa yeniden yazılmış gibi savundu Başbakan Binali Yıldırım, ‘hayırcıların’ bindiği HDP, PKK ve FETÖ gemisinin yürümeyeceğini söyleyerek, “Terör örgütlerinin hayır dediği yerde benim vatandaşlarım aynı safta olmayacaktır” dedi. Yıldırım, partisinin grup toplantısında referandum süreciyle ilgili konuştu. Mevcut anayasanın 1982 model olduğunu, teklediğini ve yolda kaldığını savunan Yıldırım, “Hayırcılar ‘bir ittirirsek çalıştırırız belki’ diyor. Çalışmaz kardeşim, milleti boşuna yormayın. Vatandaş 16 Nisan’da sandığa gidecek, darbe ürünü bu anayasayı değiştirecek, evet mührünü vuracak, işi bitirecek. Evette, bereket var. Vatandaş, hangi tercihini yapacaksa gidip yapacak. Terör örgütlerinin ‘hayır’ dediği yerde benim vatandaşlarım aynı safta olmayacaktır” diye konuştu. Fethullah Gülen’in iadesi için girişimlerinin devam ettiğini anlatan Yıldırım, “Umuyorum ki Amerikan yönetimi tarafından bu terörist başının iadesi konusunda somut adımlar atılacaktır” dedi. AKP sahaya iniyor Yıldırım, partisinin kampanya tanıtımının 25 Şubat’ta yapılacağını belirterek, “O gün Türkiye’nin kalbi Ankara’da, Arena’da atacak. İki ay memleketin her yerini karış karış gezeceğiz” dedi. l ANKARA (Cumhuriyet) Başbakan Binali Yıldırım’ın konuşması sık sık sloganlarla bölündü. Bahçeli: Değişen ben değilim M HP Genel Başkanı Bahçeli, referandum süreci ve yaşanan tartışmalar hakkında “Biz 16 Nisan’da demokrasinin Sakarya Savaşı’nı yapacağız. Bu savaşı bir kez daha milletçe kazanacağız. Diyeceğim odur ki, EVET, yine EVET, bir kez daha EVET” dedi. Devlet Bahçeli, sosyal medya hesabından referandum sürecini, parti içi muhalefeti ve kendisine yönelik eleştirileri değerlendirdi. Bahçeli, “Akıllarda MHP, ağızlarda MHP. Hep aynı soru! Acaba referandumda MHP’liler ne diyecek, ne karar verecek sorgulaması yapıyor” dedi. Bahçeli, parti içi muhalefeti de eleştirerek, bir otelde toplantı yapmak isterken elektrikleri kesilerek konuş ması engellenmek istenen Meral Akşener’e “Kimileri kalkıyor ışıksız otellerde gürültü çıkarıp, bitmiş ve tükenmişlikleriyle çaresizliğin ve çamurluğun limanına demir atıyor” ifadelerini kullandı. Bahçeli niye değişti diye soranlar olduğunu belirten MHP lideri, “Değişen ben miyim yoksa bakan gözler mi şaşı? Değişen ben miyim, derlenen Türkiye mi? Davamı değişmem, fikriyatımı değişmem, ülkülerimi hiçbir şeye değişmem” dedi. l ANKARA/Cumhuriyet haber 5 OHAL bitse de yetkileri kalıcı Referandumda ‘evet’ çıkarsa Bakanlar Kurulu’nun tüm yetkilerini elinde toplayacak Cumhurbaşkanı, aynı anda ‘parti genel başkanı’, ‘yürütmenin başı’, ‘devlet başkanı’ ve ‘başkomutan’ sıfatlarını kullanacak. ALİCAN ULUDAĞ 16 Nisan’da referanduma sunulacak anayasa değişikliği paketi ile Cumhurbaşkanı olağanüstü yetkilere sahip olacak. “Tarafsızlığı”na son verilen Cumhurbaşkanı; aynı anda “parti genel başkanı”, “yürütmenin başı”, “devlet başkanı” ve “başkomutan” sıfatlarını kullanacak. Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda istediği gibi Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkararak, ülkeyi tek başına yönetecek. Cumhurbaşkanı, Devlet Denetleme Kurulu vasıtasıyla Türk Silahlı Kuvvetleri’ni denetleyebilecek. Tüm bunlara karşılık Cumhurbaşkanı denetlenemez olacak. Eski Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, tek başına Cumhurbaşkanı’na bu kadar yetki verilmesiyle kişisel anlamda, “diktatörlüğe açık bir sistem” kurulduğunu belirterek, “yarı diktatörlüğe bağlı sistemin temelleri atılmış oluyor” uyarısında bulundu. 16 Nisan’da referanduma sunulacak anayasa değişikliği paketinin 7. ve 8. maddeleri Cumhurbaşkanı’nı ülke yönetiminde “tek adam” haline getirecek nitelikte. 7. madde ile Cumhurbaşkanı’nın “Nitelikleri ve tarafsızlığı” başlıklı 101. maddesinin başlığı, “Adaylık ve seçimi” şeklinde değiştirildi. Başlıktaki, Cumhurbaşkanı’nın “tarafsızlığı” vurgusu kaldırıldı. Bu maddedeki, “Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir” hükmü, anayasadan çıkarıldı. Düzenleme, 16 Nisan’da kabul edildiği anda yürürlüğe girecek ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, hemen isterse AKP üyeliğine ve ilk kongrede de AKP Genel Başkanlığı’na dönebilecek. Yeni seçilme şartları Maddeye göre Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilecek. Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olacak. Bir kişi en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek. Teklifle, mevcut anayasadaki cumhurbaşkanlığına aday gösterilmesinde 20 milletvekilinin yazılı teklifini arayan hüküm de kaldırılıyor. Ayrıca en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde geçerli oylar toplamı bir likte hesaplandığında yüzde 10’u geçen siyasi partilerin ortak aday gösterebilmesi hükmü de değiştiriliyor. Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5’ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek. Olağanüstü yetkiler Paketin 8. maddeyle anayasanın 104. maddesinde düzenlenen Cumhurbaşkanı’nın “görev ve yetkileri” değiştirilerek, Saray olağanüstü yetkilerle donatıldı. Erdoğan’ı “tek adam” yapacağı eleştirilerinin büyük bölümü de bu maddeye dayandı. Değişiklikle, “devletin başı” olan cumhurbaşkanına, “devlet başkanı” sıfatı getirildi. Ayrıca cumhurbaşkanına, “yürütme yetkisi” de verildi. Anayasa değişikliğine göre TBMM ile Cumhurbaşkanlığı seçimleri aynı günde yapılacak. “Partili” olacak aday, Cumhurbaşkanı seçimlerini kazanıp, TBMM seçimlerinde çoğunluğu elde edemezse ironik bir durum ortaya çıkacak. Cumhurbaşkanı’nın partisi, Meclis’te resmen “muhalefet lideri” konumuna düşecek. Muhalefet lideri olacak Cumhurbaşkanı’nın yürütme görevini nasıl yerine getireceği soru işaretine neden oldu. Bu durumda Meclis’te çoğunluğu elde eden parti ile Cumhurbaşkanı arasında kriz yaşanacak. Meclis, Cumhurbaşkanı kararnamelerini kanun çıkararak, etkisiz hale getirebilecek. Cumhurbaşkanı ise, kendini bu durumdan kurtarmak için erken seçim kararı alıp TBMM ile birlikte kendisini seçime götürebilecek. Tek başına kabine 104. maddede belirtilen “anayasadaki diğer görev ve yetkileri kullanır” hükmünün ayrıntısı ise paketin 16. maddesinde yer aldı. Anayasada Bakanlar Kurulu’nu düzenleyen maddeler yürürlükten kaldırıldı. Bakanlar Kurulu ve Başbakan’a verilen yetkiler, doğrudan Cumhurbaşkanı’na devredildi. Ucube bir sistem Eski Başbakan Yar gtiifliŞteüdnmımegrc,öıysrüıeArvübltedmrüinellaile ilrkrCıialludmnmılğeahısrnuiKnı rauibnerauılşmelukşsa’tnaniurtıit’nrnık.akeKadnalde,Bvıa bine üyelerinin siyalBrlnblteeraerCseaaaeeeakdittrubyştşttl,segaömkeuaeaktonrearrnrearçıhrgyanitnuCuktıunihaüklıernmıurbkıaittiŞyklbmlüsilaaleysioueaınbnrşniholşnrasdeıüuaı.nurkfetreş,ğ.TıalegranraıüvTbuünn,merCdslüama“ıeıot’atBuimşnvitnalnrmkbimaıyiidrtnladirüeydıdhesaynsreetieuayoğoıekbvrrkaroriiikkeinn.ri,dslSdıdiieısrrı”nt.re.aAgBmtöBourDu’üny’cdşuüuüenzbndboüeeannkbzaa,ıiyrygaısndteiaaestmittbretiaaliem.lğanr Yarı diktatörlük s“ğnBııulCizdnrauaepmmvaişlarheatnuitrndeiribattneapebmşadaksreşatiknlnilaeiıŞ’nnodeıılendnnrueaa?yr,dmmşAiadeui,hestddletaiakakktsodaaertnetödlaakriylmlimüşaidğistşaeeetliskraö.bnByilrulaemkraida açık bir sistem kuruluyor. Yarı diktatörlüğe bağlı sistemin temelleri atılmış oluyor. Bunun iyi görülmesi gerekiyor” dedi. Abdüllatif Şener C MY B