Catalog

KULTUR ‘Mülkiyeti Geri Almak?’ sorusunun yanıtı Koç Üniversitesi Yayınları’nda... Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY), Sanat ve Kültürel Çalışmalar kategorisinde “Mülkiyeti Geri Almak?” adlı kitabı yayımladı. Kamusal alan sanat profesörü Marysia Lewandowska ve güncel sanat küratörü Laurel Ptak’ın derlediği kitap, Süreyyya Evren ve Evrim Kaya tarafından Türkçeye kazandırıldı. Kitap, kültür, siyasal ekonomi, maddi olmayan üretim ve kamusal alan üzerinden mülkiyet kavramı nı anlayamaya, kapitalist sistemin verdiği uyarıları değerlendirerek “Kültürün, bilginin sahibi kim, üretiminin, dolaşımının koşulları, siyaseti ve ekonomisi nelerdir” sorularının yanıtını bulmaya çalışıyor. Cuma 16 Eylül 2016 EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK Kırk üç yıla sığan kultur@cumhuriyet.com.tr 15 büyük hikâye... Barış Müzik, geçen günlerde 43 yıllık sanat hayatına büyük bir hikâye sığdıran bu sakallı koca adamın üç albümünü plak olarak bastı. Bunlar aradaki konseri saymazsak Ahmet Kaya albüm zincirinde birbirinin peşi sıra gelen halkalar. Onun en güçlü ve güzel albümlerinden biri olarak kabul edilen 1989 tarihli “Adı Bahtiyar: İyimser Bir Gül”, 1990 tarihli “Sevgi Duvarı” ve 1991 tarihli “Başım Belada”. “Değişen Türkiye” yıllarında özel radyo ve televizyon kanallarının yükselişine denk gelmişti Ahmet Kaya’nın hızlı çıkışı. Basının İbrahim Tatlıses ile birlikte en çok ilgi gösterdiği müzik yıldızlarından biriydi artık o. Seksenlerin ikinci yarısı ve doksanlı yılların zor ve karanlık siyasi koşullarına doğan aykırı bir kimlikti. Tam olarak neyin olup bittiğini kestirmekte ve dillendirmekte zorluk çeken bir kuşağın şavkıydı. Protest müzik, sol arabesk tarifleri ve tartışmaları arasında Hasan Hüseyin Demirel’den Yusuf Hayaloğlu’na, Osman İşmen’den Ahmet Koç’a sayısız isimle yaptığı çalışmalar, iyi ya da kötü (beğenin ya da beğenmeyin) soundu, sözleri, düzenlemeleri ve yorumları açısından o yıllarda ülkenin popüler müziği ortamında gerçek bir reformdu. Zira bu ses sokak arasında yaşayan, mahalle kıraathanesinde umutsuzca pinekleyen delikanlıyla, mahpustan yeni çıkmış çaresiz adamın ta kendisiydi. O ana değin yapılan müzikal işlere göre hem daha kuralsız hem de serbest bir yapıya sahipti bu albümler. Hem Batı, hem de (Türk müziği, halk mü ziği, folklor babından) Do recek çok şeyi vardı. Sol ğu seslerini içerirken, sol cuydu, devrimciydi, yor popülist şiir ve edebiyatla gun da olsa demokrattı. da iç içeydi. Şarkılarını dinleyecek yü Bir yandan bağlama, reği olan tüm vicdan sahi öte taraftan senfoni din bi insanlar için söyledi. leyen kulakların dikkatini çekebilme özelliği MURAT BEŞER Özellikle bir de bunu hatırlayalım ve hiç unut ne sahipti. Bir hayat ada mayalım: 10 Şubat 1999 mı olarak Kaya, tabiat olarak gecesi Magazin Gazetecile da tüm bunları denemeye açık ri Derneği’nin ödül töreninde tı, müzikal açıdan. Bu formül yaptığı konuşma sonrasında, kendinden sonraki sayısız is haksız ve çirkin bir muamele me ilham ya da taklit kaynağı ye maruz, ardından memleke olacaktı. Mamafih tüm taklitler tini terk etmek zorunda kalan onu daha da orijinal kılmıştı. Kaya, 16 Kasım 2000 sabahı Çünkü Kaya’nın çok özel bir bir kalp krizi sonucu Paris’te ses rengi vardı; iyi şarkıcı, yo yaşama veda etmişti. rumcu ve besteciydi. Eski fotoğ Barış Müzik, geçen günler raflarının içine Ruhi Su, Rahmi de 43 yıla büyük bir hikâye sığ Saltuk ve Zülfü Livaneli saklan dıran bu sakallı koca adamın mıştı. Eksiksiz değildi ama ve üç albümünü plak olarak bastı. Bunlar, aradaki konseri saymazsak Ahmet Kaya albüm zincirinde birbirinin peşi sıra gelen halkalar. Onun en güçlü ve güzel albümlerinden biri olarak kabul edilen 1989 tarihli “Adı Bahtiyar: İyimser Bir Gül”, 1990 tarihli “Sevgi Duvarı” ve 1991 tarihli “Başım Belada”. Her üç albüm de orijinal kapak malzemesine sadık kalarak çıkarılmış, sadece yeni mastering bilgileri eklenmiş. Kapaklar çift yaprak açılır kapanır; plak kalitesi de oldukça tatminkâr ve 180 gram. Uzun lafın kısası; biraz hatırlamak ama daha ziyade unutmamak için hepimize iyi gelecek bu plaklar. (muratbeser@muratbeser. com) Çizgi romanın ‘kralı’na özel dönem filmi yolda SOTHEBY’S MÜZAYEDE EVİ Beethoven’ın ‘gerçek notaları’ satışa sunuluyor İngiltere’nin başkenti Londra’da hizmet veren Sotheby’s müzayede evi, Avusturyalı dünyaca ünlü besteci Ludwig van Beethovenin 1809 tarihli, en bilinen piyano konçertosu sayılan “Emperor”a (İmparator) ait ve daha önce hiçbir arşive girmemiş ve yayımlanmamış bir nota taslağını, 20 Ekim’de 150 ile 200 bin sterlin arasındaki başlangıç fiyatıyla satışa sunacak. Yapıt, bestecinin en bilinen notalarına ait ilk taslaklardan biri olarak kayıtlardaki yerini alırken, tam karşılığı “E Flat Majör Opus 73 No’lu 5’inci Piyano Konçertosu”, sanatçı tarafından patronu ve dostu Avusturya Arşidükü Rudolf’a ithaf edilmişti. Arşidük, 15 ve 16 yaşlarında kendisi için 14 beste daha üreten Beethoven’dan müzik dersleri almış tek öğrencisi olarak da biliniyor. “Emperor” bestesinin, bilinen iki arşiv değerindeki özgün nota el yazması kaydı halen Berlin’deki Alman Devlet Kütüphanesi ile New York’taki Pierpont Morgan Kütüphanesi’nde bulunuyor. l Kültür Servisi ABD’nin önde gelen ve DC Comics ile ezeli bir rekabet içinde olan Marvel markasıyla özdeşleşen çizgiroman ustası Stan Lee’nin ‘yaşamöyküsü’nün film yapım hakları, 20th Century Fox Film Şirketi’ne devredildi. The Hollywood Reporter’in verdiği habere göre, şirket yaptığı açıklamada, yönetmeni belli olmayan biyografik filmin 1970’lerde Björk ve Iggy Pop, Kanada yolcusu geçen “Kingsman: The Secret Service” (Kralın Adamları: Gizli Servis) ayarında bir karakter taşıyacağını ve ‘Fantastik Dörtlü’, ‘Örümcek Adam’, ‘Dr. Strange’ ve ‘XMen’ ile ‘Demir Adam’ın yanı sıra ‘Yenilmez Hulk’ gibi pek çok kahramanın yaratıcısı Lee’nin bu dönemde başından geçeceklere odaklanacağını bildirdi. l Kültür Servisi Björk’ün yeni sanal gerçeklik projesi ilk kez Kanada’nın başkenti Montreal’de başlayacak Red Bull Music Academy kapsamında sergilenecek. İzlandalı sanatçı, müzisyen Björk’ün yeni sanal gerçeklik projesi ilk kez 24 Eylül ve 28 Ekim tarihleri arasında Kanada’nın başkenti Montreal’de başlayacak Red Bull Music Academy (RBMA) kapsamında sergilenecek. RBMA ve DHC/ART Foundation for Contemporary Art eşliğinde yeni bir VR müzik klibi hazırlayacak Björk daha önce de benzer çalışmalar gerçekleştirmişti. Sanatçının öteki projelerini de kapsayan sergi, RBMA süresince Montreal’deki Centre Phi’de ziyarete açık olacak. Türkiye’den de ‘İskeletor’un katılacağı akademi kapsamın da aynı zamanda canlı per formanslar, sunumlar ve atöl yelerde 38 ülkeden 70 katı lımcı yer alacak. Akademide Stooges’ın yüzü, punk yıldızı Iggy Pop Kanada’nın en eski tiyatro salonlarından Ludger Duvernay de yapacağı konuş mayla genç akademililerin müzik yolculuğuna dokuna cak. Bunun yanında hardco re punk topluluğu Fucked Up, gırtlak şarkıcısı Tanya Tagaq ile bir işbirliği gerçekleştirir ken, müzisyen Pauline Oliveros Planetarium’da sahne alacak. l Kültür Servisi Björk’ün öteki projelerini de kapsayan sergi, RBMA süresince Montreal’deki Centre Phi’de ziyarete açık olacak. Helsinki’deki Müze projesine veto Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de yapılan uluslararası yarışma sonucunda 1700 aday arasından birinci seçilen ve merkezi Paris’te bulunan Moreau Kusunoki mimarlık ofisi imzalı Helsinki Guggenheim Müzesi inşaatı, koalisyon tarafından yönetilen Finlandiya hükümetinin bütçe görüşmelerine takıldı. Koalisyona destek veren halkçı Finns Partisi Timo Soini, “Bu girişim için devlet para mız olmayabilir” diyerek projeye yönelik oylamada veto hakkını kullandı. Helsinki kıyısında yapımı beklenen uluslararası müzenin geleceği, geçen ay ülkenin ekonomi bakanı Olli Rehn’in kültürel yatırımlara ülke olarak 40 milyon Avro ayrılabileceğini açıklamasıyla belirsizliğe girmişti. Bilindiği gibi, Helsinki kıyısına inşa edilmesi umulan müze için tahminen 150 milyon Avro’luk bir inşaat bütçesi gerekiyor. Konuyla ilgili tartışmalar sırasında söz alan Soini, bilinen bir Fin atasözünü kullanarak projeyi “soğuk bir saunadan buhar çıkarmaya çalışmak”la benzeştirmişti. Mimar Kusunoki ise projesini “fragmanlardan ibaret, hiyerarşik olmayan, yatay kampusa ve bağlantılı pavyonlara sahip, toplum ve sanatın bir araya gelip kaynaşabileceği” bir yapı olarak tariflemişti. l Kültür Servisi RON HOWARD YÖNETİYOR The Beatles’ın bilinmeyen öyküsü beyazperdede Efsanevi İngiliz rock topluluğu The Beatles’ın hayattaki iki üyesi, Ringo Starr ve Sir Paul McCartney, grup hakkında ABD’li Oscar ödüllü sinema yönetmeni ve senarist Ron Howard’ın çektiği ve temelini müzisyenlerin canlı konser kayıtlarının oluşturduğu yeni belgesel film “Haftada Sekiz Gün Turne Yılları” için memleketleri Liverpool’da bir araya geldi. Film, grubun yaşamayan diğer üyeleri John Lennon’ın sanatçı dul eşi Yoko Ono ve George Harrison’ın dul eşi Olivia’nın özel arşivlerinden de yararlanırken, yapımda The Beatles’ın bir müzik grubunun tarihte 55 bin kişiye verdiği ilk stadyum konseri olarak bilinen New York Shea Stadyumu konserine ait yenilenmiş içeriği de izlemek mümkün olacak. Belgesel, dün itibarıyla İngiltere’de gösterime girmiş bulunuyor. l Kültür Servisi Eskişehir’de ‘Pişmiş Toprak’ sempozyumu Eskişehir, 17 Eylül ve 2 Ekim arasında ‘pişmiş toprak’ sanatı ve bilimine bir kez daha ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Başak Kiremit kurucusu Ali Rıza Karık’a ithaf edilen 10’uncu Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu, 19 Eylül Pazartesi günü de saat 18.30’da etkinlik şerefine Bülent Özdemir ve Hande isimli sanatçıların Eti Eski Fabrika Alanı’nda verecekleri konserle renklenecek. l Kültür Servisi C MY B