Catalog

KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr Pazar 10 Temmuz 2016 EDİTÖR: EVRİM ALTUĞ TASARIM: FUNDA YAŞAR ERDOĞDU Dünya kültür Bursa’da aynı heykele ikinci defa saldırdılar Bursa’nın Nilüfer ilçesinde, geçen salı siyah boya ile boyanan Vietnamlı sanatçı Van Hoang Huynh’un Konak Kültürevi önünde sergilenen ‘Özgür Olmak’ adlı heykeline, önceki gece de mavi boyalı saldırıda bulunuldu. Uluslararası Kuzgun Acar Heykel Sempozyumu’nda yapılan eserle ilgili olarak konuşan Nilüfer Belediye Başkanı CHP’li Mustafa Bozbey, belediye olarak yaşanan durumu kınadıklarını belirtirken olayla ilgili olarak, “El insaf’ İnsanlıktan nasibini alamamış, sanata ve sanatçıya düşman olan, bir heykele tahammülü olmayan bu zihniyeti tekrar tekrar kınıyorum. Biz her zaman olduğu gibi sanatın ve sanatçının yanında olmaya devam edeceğiz” dedi. l BURSA/Cumhuriyet mirası 15 için sıcak zirve Kuzgun’la Sohbet: Yok oluş riski taşıyan kültür varlıkları, 40. UNESCO oturumuyla 10 gün boyu İstanbul’da belirlenecek UNESCO’nun 40’ncı Dünya Kültür Mirası ‘zirve’si, aralarında Türkiye’den antik Ani harabelerinin de yer aldığı toplam 108 farklı bölgenin geleceğini, İstanbul’da bugün itibarıyla tartışacak. 10 günlük etkinlik İstanbul Kongre Merkezi’nde yapılırken, ‘İstanbul Neyi Koruyor?’ diyen, sayısı 30’un üzerindeki sivil toplum örgütü ise, bir ‘Karşı Forum’ düzenlemeye hazırlanıyor. Dünya Kültür Mirası Komitesi, dünyadaki pek çok bölgenin, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girip girmeyeceğini, bugünden başlayan ve 20 Temmuz’da sona erecek İstanbul zirvesinde tartışacak. Harbiye’de yapılacak Küresel bir çeşitlilik yansıtan uluslararası listede, Türkiye’den, Kars iline 42 kilometre mesafedeki Ocaklı köyü yakınlarındaki Ermeni kültür mirası Ani antik kent harabeleri de yer alıyor. Etkinlik, Türk Dışişleri Kültür İşleri’nden sorumlu Büyükelçi Lale Ülker’in Oturum Başkanlığı yaptığı bir organizasyon ile Harbiye’deki İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenleniyor. UNESCO’nun bu yılki aday listesi, dokuz ‘doğal’, dört ‘doğal ve kültürel’ ve 16 kültürel alanı bünyesinde taşırken, yapılacak oturumlarda halihazırda koruma çalışmaları yapılan 108 alanın durumunu ve tehlike arz eden 48 ayrı noktanın bugünkü halini de büyüteç altına alacak. Bilgi: http://whc.unesco.org/ KÜLTÜREL ALANLAR: Antigua Deniz Lima nı ve Arkeolojik Yerleşke si (Antigua ve Barbuda)/ LeCorbusier’in modern mi mariye Dair Sıradışı Birikimi (Arjantin, Belçika, Fran sa, Almanya, Hindistan, Japonya ve İsviçre)/Stec ci Ortaçağ Mezar Taşla rı (Bosna Hersek, Hırvatis tan, Karadağ ve Sırbistan) /Pampulha Modern Yerleşi Ani Harabeleri (Türkiye) mi (Brezilya)/Zuojiang Huashan Kaya Sanatı Kültürel Coğrafyası (Çin)/Zadar Böl İşte, UNESCO aday listesi gesi Roma Dönemi Kentsel Yerleşimi ve Anıtsal Forum Alanı (Hırvatistan)/Philippi DOĞAL VE KÜLTÜREL ALANLAR: Pimachiowin Aki (Kanada)/Ennedi Massif (Çad) Khangchendzonga Parkı (Hindistan)/Güney Irak Mezopotamya Biyoçeşitlilik ve Kültürel Alanı (Irak) ACİL TEHLİKEDE OLANLAR: Fauna Bölgesi (Kamerun)/La Amistad Doğal Parkı (Kosta Rika/Panama) /Aşağı Omo Vadisi (Etiyopya)/Djenné Antik Köyleri (Mali)/Katmandu Vadisi (Nepal)/Shakhrisyabz Tarihi Merkezi (Özbekistan)/Dong PhayayenKhao Yai Ormanı (Tayland) DOĞAL ALANLAR: Mistaken Point (Kanada)/Hubei Shennongjia (Çin)/ Chaîne des LeCorbusier imzalı Puys ve Limagne Bölgesi Teknovolkanik Oluşumu (Fransa)/Lut Çölü (İran İslam Cumhuriyeti)/ Batı Tien Shan (Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan)/Archipiélago de Revillagigedo (Meksika)/Sanganeb Doğal Deniz Parkı ve Dungonab Körfezi, Mukkawar Adası Doğal Parkı (Sudan)/Kaeng Krachan Ormanı (Tayland) Koytendağ Sıradağları (Türkmenistan) Arkeolojik Bölgesi (Yu nanistan)/Nalanda Mahavihara Kazı Alanı (Hindistan) / Pers Ka nadı (İran İslam Cum huriyeti)/Doğu Mik ronezya Seremoni Ala kilise nı Nan Madol (Mikronezya Federal Dev letleri)/Panama City Arkeolojik ve Tarihi Mer kezi (Panama)/Antequera Dolmenleri Bölgesi (İspan ya)/Phu Phrabat Tarihi Par kı (Tayland)/Ani Harabele ri (Türkiye)/Cebelitarık Ne andertal Mağaraları ve Coğ rafi Alanı (Birleşik Krallık)/ Frank Lloyd Wright’ın Mo dern Mimari Eserleri (ABD) Bu da UNESCO’ya ‘Karşı Forum’ ‘Önce Sevmek Gerek...’ Bayramın ikinci ya da üçüncü günüy mi bu malzemeye, nakış da olur, heykel dü. “IŞİD’in bomba patlatmasına ge de, mask da...” rek yok, biz zaten trafikte kendimizi telef Ah o harikulade masklar! Mehmet ediyoruz” diye içimden geçirirken... Ha Ulusoy’un sahnelediği, Metin Deniz’in yır hayır, kovdum kara düşünceleri ka o büyülü “perde”siyle bütünlenen “Kaf famdan, bomboş İstanbul’un tadını çı kas Tebeşir Dairesi”nin tencere tava, karıyorum. çatal bıçaktan masklar... Deniz kaplum Sabancı Müzesi’nin terasındayım. bağalarının kabuklarından giysiler! Re Karşımda, bütün görkemi, şaşaası, bü sim ve heykeldeki bireysel çalışmasını yüsü, çılgınlığı ve avaz avaz haykırışıyla işe yaratıyordu tiyatroda. o kuşlar duruyor. Kuzgun’un kuşları. “Tiyatro bana kolektif namusun ne Öncü bir sanatçı demek olduğunu öğretti. Heykel, resim gibi bir sanatın, ortak amaç için nasıl Kuzgun Acar (19281976) çok zamansız yitirdiğimiz öncü ve usta bir sanatçı, muhteşem bir kişiliğe sahip benzersiz bir insan ve arkadaşımdı! Onu tanımamış olanlar için, “arkadaşımdı” sözcüğünün gereği özelliklerini bir çırpıda sayabilirim: Efendiydi, çelebiydi, insana, doğaya, kullanabileceğini öğretti.” “Heykeli öyle de yapsan olur, böy le de... Taştan mermerden oyarsın, çividen demirden dökersin, çanak çömlekten bükersin. Hepsi de olur... Ama bir de işe yaradı mı, bir de işe yarattın mı, o zaman öpülesiye, okşanılasıya güzel olur, doğru olur...” diyordu. sanata saygılıydı (Çüş diyecek yerde “çüşünüz” derdi.) Edebiyat, Esere saygı ya da saldırı! tiyatro tutkunuydu. (Devrim İçin Hareket Tiyatro, Tös Tiyatrosu Acar’ın kuşları şimdi tanığımdır.) Bilgiliydi,kültürlerarası bü tünlüğe inanırdı. Meraklıydı. Araştırma cıydı. Çalışkandı. Paris’te burslu yaşa dığı yıllar dışında hep parasızdı. Şaka cıydı. İronikti. Sosyalistti. Gülmeyi ve in sanları severdi. İsyankârdı. (Akademiyi bitirdi ama Akademiye sığınmadı.) Ku rallara hep başkaldırdı. Asla ödün ver medi. İlkelerinden vazgeçmedi. Veee olağanüstü yaratıcıydı. Bütün bu saydıklarım onun o muh teşem yaratıcılığıyla birleştiğinde, onu hep ama hep öncü kılacaktı. Hiç kimse nin denemediği malzemelerle heykelle rini yaparken heykel sanatının sınırlarını zorlayacaktı. Çiviler, teller, paslı demir parçaları, sanayi atıkları, onun hüner li elleri parmakları arasında yeni form lara kavuşuyordu. Bunları birbirine kay naklayarak, birbiri içinde eriterek müthiş hareketli, çarpıcı eserler yaratıyordu. Kuzgun aramızdan Sabancı Müzesi’nde. ayrılalı 40 yıl oluyor. 46 yaşındaydı. Önümdeki “Kuşlar” adlı eseri, yıllarca İstanbul Ma nifaturacılar Çarşısı (İMÇ) ön cephesin deydi. Eser, 60’lı yıllardan bu yana do ğal tahribat gördü. 2013’te Kültür Bilin cini Geliştirme Vakfı girişimi ve projesiy le korumaya alındı. İMÇ’nin maddi kat kıları ve Fatih Belediyesi’nin lojistik des teğiyle restore edildi. 23 Ekim’e kadar Sabancı Müzesi’nin bahçesinde görü lebilecek. Sonra ait olduğu yere İMÇ’ye dönecek. Müze Müdürü Nazan Ölçer’in de vurguladığı gibi, “Bu eser, sanatın ka musal alanda, ticari bir yapı çerçevesin de varlık göstermesi konusunda özel ve öncü bir nitelik taşıyor.” Bugün yapılan AVM rezilliklerine ba kın, hangisinde sanat eseri görüyorsu nuz? Oysa İMÇ mimarları, Doğan Te keli, Metin Hepgüler ve Sami Sisa’nın ilkelerinden biriydi sanatla mimariyi iç ALİ ÖZ Diğer yandan, 16 Temmuz günü ise, 40. UNESCO toplantısının İstanbul’da yapılmasına rağmen, ‘tarihi kent merkezi ile 31 yıldır Dünya Mirası Listesi’nde bulunan kentin tarihi dokusunun, sermaye birikimi için inşaat ve turizm baskısıyla, talan edilmesinin konuşulma halinin de konuşulacağı ‘Karşı Forum’, baraj suları altında kalacak binlerce yıllık yerleşim ve arkeolojik sit alanı Hasankeyf’i de çalışma gündemine alacak. Bir de işe yaradı mı! Sabancı Müzesi’nin terasında Kuzgun’un kuşları ha uçtu ha uçacak derken birden Kuzgun’un kendisi çıkagelmez mi! Ne çok özlemişim! Başladık sohbete. Kuzguni sesiyle, “Önce sevmek gerek, Sultanım” diyor. “Karşına bir malzeme çıkar. Ona sevgiyle yanaştıkça, sokuldukça tanırsın. Tanıdıkça da seversin. Bir kere sevdin mi, gönlünü verdin içe yoğurmak. Bugün yaşadığımız farklı bir gerçek lik: Son olarak Bursa’da gördük: Heykele saldırı, üzerine boya atmak! Bir önceki saldırı “Adem ve Havva” eserineydi şimdi de “Özgür Olmak” adlı esere! Her ikisi de 2011’deki Uluslararası Kuzgun Acar Heykel Sempozyumu’nda yabancı sanatçılar tarafından yapılmıştı! Kardeşim böyle “sakıncalı” isimler koyarsanız heykellere, olacağı budur Yeni Türkiye’de! yacağını’ ifade eden pek çok sivil toplum örgütü, ‘UNESCO ‘Aklayıcı UNESCO’ İstanbul Tarlabaşı Neyi Koruyor?’ başlığı altın Yenikapı’daki binlerce yıl da TMMOB İstanbul Mimarlar lık liman kalıntılarının da Odası Büyükkent Şubesi’nde programda yer aldığı etkin KARŞI FORUMA DESTEK VERENLER: Amed Sur Dayanışma Derneği/Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi/BODEP Boğaziçi Dernekleri Platformu/ÇHDÇağdaş Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi/DAMDersim Araştırmalar Merkezi/Dersim Gazetesi/DİSK Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu İstanbul Bölge Temsilciliği/Divriği Kültür Derneği/FAM Yayınları/Gökkuşağı Kadın Derneği/Haliç Dayanışması/Hasan bir araya gelmeyi hedefliyor. ‘Çılgınmega’ rant Etkinlikte, Süleymaniye’deki tarihi mahallenin kentsel yenileme projesi ile ortadan likle ilgili hazırlanan anonim çağrı metninde, şu ifadeler öne çıkarılıyor: “Bizler yaşadığımız alanlardaki kültürel dokuların hükümetler ve onların oluştur Biri saksofonu diğeri vokaliyle Grammy’nin en favori cazcıları aynı sahnede! keyf Yaşatma Girişimi/HDKHalkların Demokratik Kongresi kaldırılmış olması; Ayvansa duğu kurumlarla değil; bizzat Cumhuriyet’in katkılarıyla yayımlanmıştır. Ekoloji Meclisi/HDK Kültür ve Sanat Komisyonu/İKSİstanbul Kent Savunması /İstanbul SOS Platformu/İHD İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi/Karakoçan Dernekleri Federasyonu / Kartal Hukukçular Derneği/Kent Hareketleri/KESKKamu Emekçileri Sendikası Konfederasyonu/MEH Mezopotamya Ekoloji Hareketi/MHDMezopotamya Hukukçular Derneği/ ray, Sulukule gibi eski mahallelerin yıkılıp, inşaat şirketlerine teslim edilmesi; özgün değerlerinin kaybettirilmesi; ‘çılgınmega’ projelerle kentin yerinde, halklarla birlikte korunabileceğini, böylece miras olarak gelecek nesillere taşınabileceğini düşünüyoruz. Yaşamı, tarihi ve kültürel bel ÖDAVÖzgürlükçü Demokrat Avukatlar/Öğretim Üyeleri Der ormanlarının ve sulak alanla leği korumak isteyen herke neği/Özgürlükçü Hukukçular Derneği/Özgür Kadın KongresiKJA/Sosyal Haklar Derneği/Su Hakkı Kampanyası/Sur Koruma ve Yaşatma Derneği/Tarihi Yedikule Bostanları Koruma Girişimi/TMMOB Türkiye Mimar Mühendisleri Odalar Birliği/ Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi/TMMOB İl Koordinasyon Kurulu TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul rının yok edilmesi gibi konular gündeme getirilecek. Dünya Mirası Listesi’ndeki Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri’nin oluşturduğu si, tüm kurumları; savaşlara, sermaye saldırılarına, bunları yürüten hükümetlere ve onları aklayan UNESCO benzeri oluşumlara karşı koyacak da Şubesi/TMMOB Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi/TMMOB Mi kültürel peyzaj içinde ve etki yanışmayı örmeye, soyut söy marlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi/TMMOB Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Şubesi/TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi/TTB Türk Tabibleri Birliği İstanbul Tabip Odası/Ünye Fatsa Doğa Koruma Platformu/Yargıçlar Savcılar Birliği YARSAV/ Yargıçlar Sendikası/Yeşil Öfke Ekoloji Kolektifi alanında bulunan, başta Kurşunlu Camii, Dört Ayaklı Minare, kiliseler ve yüzlerce yıllık yaşam alanlarının yer aldığı Sur ilçesinin bugünkü lemler yerine doğal, tarihi ve kültürel varlıkları nasıl koruyacağımızı birlikte tartışmaya davet ediyoruz.” Bilgi: http://karsiforum.org BRANFORD MARSALIS QUARTET Bob Ross ile Resim Sevinci unutulmuyor 198090 kuşağını ekrana kilitleyen amatör ressamlık eğitimi program dizisi ‘Bob Ross ile Resim Sevinci’, kimi bölümlerinin YouTube’a yüklenmesiyle özellikle hayatlarında yeni ve ironik keşifler arayan, ‘X Kuşağı’ denilen gençler arasında bir fenomene dönüştü. 19831994 arasında aralıksız süren 300’ü aşkın programın kaynağındaki ressam Bob Ross, 1995’te kansere yenilmişti. Guardian gazetesinin verdiği habere bakılırsa, YouTube’da, programın ‘Yaz Mevsimi’ üzerine bir bölümü, şu anda 3 milyona yakın kişi tarafından izlenmiş bulunuyor. l Kültür Servisi İnsanlık hafızası DNA’lara emanet Washington Üniversitesi bilim adamları, Microsoft ve kimi moleküler biyologlar ile laboratuvarda geliştirdikleri bir test tüpündeki tek bir sentetik DNA hücresi içine, OK Go isimli sanatçının ‘This Too Shall Pass’ adlı HD videosunun yanı sıra, 100 kitaplık bilgi birikimi ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin birden fazla dilde çevirisini nakletmeyi başardı. Keşfin, dünyada giderek artan ve şimdilik flash sürücüler ile DVD’lerle sınırlı kütüphane verilerinin depolanması adına önemli bir aşama olduğuna dikkat çekiliyor. l Kültüikrsv Servisiöncü sponsor Tarzan’ın öpücüğü son anda kesilmiş Ülkemizde de gösterime gi ren David Yates imzalı son Tarzan filminde, ‘Kap tan Rom’ karak Waltz terini canlandıran Christoph Waltz ile, Alexander Skarsgård Skarsgård’ın yorumladığı ‘Tarzan’ın, alttan alta homoerotik çağrışımlar ta şıyan filmin belli bir sahnesinde aslen öpüştükleri, ancak yönetmen Yates’in, bu sahneyi ‘fazla kaçtığı ve çok garip göründüğü için’ filmden çıkarttığı orta ya çıktı. Filmdeki ilgili sahneyi çektik lerinde sevdiklerini gizlemeyen yönet men, bunailetişim karşıntaşıdyıcaı ha sonkornaaklamsaahnenin ‘haddindeniksv resmi sponsorlar fazla’ olduğunu belirtti. WITH SPECIAL GUEST KURT ELLING 18 Temmuz Pazartesi, Zorlu PSM Ana Tiyatro Mekan Desteği iksv öncü sponsor iletişim iksv resmi sponsorlar taşıyıcı konaklama C MY B