Catalog

SAYFA CUMHURİYET 16 EKİM 2012 SALI [email protected] 16 KÜLTÜR Yine Brecht zamanı oş ışıklı sahnenin sol köşesinde bar işlevi de gören bir piyano. Öteki köşede farklı amaçlarla kullanılacak koyu renk tahta iskemleler yığılı. İskemlelerin üstünde ışıklı, saydam örtü. Tepede iki mavi ışık, yanlarda yarı karanlık uzamda yol gösterici ışıklı kordonlar… Ortam hazır. Geçen yüzyılın iki dünya savaşı arasındaki yıllarında, Berlin ya da Viyana kabarelerinden birindeyiz. Genco Erkal’ın Brecht şarkılarından, şiir ve öykülerinden kurgulayarak sahnelediği oyunda, müzikdekorışık kullanımı, “kabare ortamı”yla uyumlu, minimalist bir anlayış yansıtıyor. (Müzik düzenlemesi/yönetimi Emin Fındıkoğlu, sahne tasarımı Ali Yenel, ışık tasarımı Yük Dostlar Tiyatrosu’nun bol ödüllü yapımı ‘Ben Bertolt Brecht’ yeni dönemde de sürüyor L ? Genco Erkal, oyun boyunca taşıdığı ‘anlatıcıozan’ kimliğini, yeri geldikçe ‘tipleme’lerle renklendirecek. Tülay Günal, sesiyle ve bedensel devinimiyle şarkıların parıltılı yorumuna odaklanırken, bir yandan da sahnedeki her işe koşacak. Dostlar Tiyatrosu, her ayrıntısı duyarlıkla ve ustalıkla tasarlanmış bir görselişitsel şölene bekliyor sizi... sel Aymaz imzasını taşıyor. Piyanoda Yiğit Özatalay.) Sahnede iki kabare oyuncusu var. Genco ve Tülay… Gösteri, “Üç Kuruşluk Opera”nın müziğiyle soluk alıp vermeye başlıyor. Artık Kurt Weill, Hans Eissler, Paul Dessau’nun, Brecht şarkıları için yazdıkları müzikle sarılıp sarmalanacağız. Genco, oyun boyunca taşıdığı “anlatıcıozan” kimliğini, yeri geldikçe “tipleme”lerle renklendirecek. Tülay, sesiyle ve bedensel devinimiyle şarkıların parıltılı yorumuna odaklanırken, bir yandan da sahnedeki her işe koşacak. İki sanatçı da, temelde gri asker üniforması konseptiyle oluşturulmuş Özlem Kaya imzalı giysi tasarımlarına yapılan ekleme ve çıkarmalarla oyundaki kişileri çeşitlendirecek. Genco Erkal, Brecht’ten yaptığı metinlerarası çalışmada, büyük yazarın yapıtlarındaki evrenselliği ve güncelliği buluşturmuş. Küreselleşme yaftası altında dünyaca sürüklenmekte olduğumuz savaşa ve acımasız sömürü düzenine karşı, tiyatro aracılığıyla yapılmış güçlü uyarı böylece oluşuyor. Erkal, tam donanımlı bir tiyatro adamı olduğunu bir kez daha gösteriyor. Oyun, egemen güçlerin, ekonomik çıkarlar adına körüklediği savaşların, varsılları daha zenginleştirip, yoksulları ise yıkıma ittiği gerçeğini, alaycı/buruk bir eleştirel bakışla irdelerken, kapitalizmemperyalizmsömürüyoksullukahlak olgularını birbiriyle ilintili olarak mercek altına alıyor. Genco Erkal “söz” ile “söyleyiş biçimi”ni, doğallıktan uzaklaşmadan çatıştırıp çeliştiren yorumuyla Brecht oyunculuğunun ince noktalarına ulaşıyor. Tülay Günal, ustalıklı şarkı yorumları ve enerjik oyuncu kimliğiyle kabare gösterisini doruklara taşıyor. İki sanatçı, düşünce kanallarını hep açık tuttukları, birbirleriyle ve seyirciyle her an göz göze oldukları bir tiyatro ortamında, Brecht oyunculuğunu kabare oyunculuğuyla buluşturuyor. Dostlar Tiyatrosu, her ayrıntısı duyarlıkla ve ustalıkla tasarlanmış bir görselişitsel şölene bekliyor sizi. Genco’yu ve Tülay’ı izleyin. Tiyatromuzun 2012’deki “en parlak ikilisi” onlar. Sağ olsunlar! Sahnede bir ömür T Tiyatro ve sinemamızın büyük ustalarından Erol Günaydın 79 yaşında yaşama veda etti Tülay Günal ve Genco Erkal. iyatro ve sinemamızın büda “Yeşil Kurbağalar” adlı filmle siyük ustalarından Erol Gü ? Günaydın’ın cenazesi nemaya adım atmıştı. Yarım yüzyıllık naydın, dün 14.45’te İsbir süre içinde sayısız kez sahneye yarın saat 13.30’da tanbul’da yaşama veda etti. Güçıkan, pek çok sinema filmi ve telSes Tiyatrosu’nda naydın’ın ölümü, kızı Günfer Güevizyon dizisinde oynayan sanatçı, (Ortaoyuncular) naydın’ın Twitter’dan paylaştığı son yıllarda TRT’te yayımlanan “Çimesajla duyuldu. 79 yaşında çek Taksi” dizisindeki rolüyle de gedüzenlenecek törenin olan Günaydın, 6 Eylül’de Bodniş kitlelerin hayranlığını kazanmıştı. ardından Teşvikiye rum’da KOAH alevlenmesine Dormen Tiyatrosu’nun 1960’lı yılCamii’nde kılınacak bağlı gelişen solunum, dolaşım lardaki altın çağının en önemli oyunve böbrek yetmezliği nedeniyle ikindi namazından sonra cuları arasında yer alan Günaydın, tedavi altına alınmıştı. 22 EyNasrettin Hoca tiplemesi ve meddah Feriköy Mezarlığı’nda lül’de ambulans uçakla İstangösterileriyle geleneksel tiyatromueşinin yanında toprağa zun çağımızda varlığını sürdürmesibul’a gönderilen sanatçı, Acıbaverilecek. dem Kadıköy Hastanesi’nde tene de yadsınmaz katkılarda bulundavi görüyordu. Hastaneden yamuştu. pılan açıklamada, “Yoğun bakım Günaydın, özellikle, Ferhan Şenünitesinde pnömoni, böbrek yetmezliği, sepsis soy’un Orta Oyuncuları’nda sahnelenen “Uzun nedeniyle tedavi gören sanatçı Erol Günaydın Donlu Don Kişot”, “Soyut Padişah”, “İstanbugün (dün) 14.45’te kalp yetmezliği sonucunbul’u Satıyorum”, “Kahraman Bakkal Süper da vefat etmiştir” denildi. Markete Karşı” gibi oyunlardaki yorumlarıyla Günaydın, yarın saat 13.30’da Ses Tiyatromizah ve güldürü sanatlarının olağanüstü örsunda düzenlenecek törenin ardından Teşvikineklerini sunmuştu. ye Camii’nde kılınacak ikindi namazından sonGünaydın, 1967 yılında Antalya Altın Portakal ra Feriköy Mezarlığı’nda eşinin yanında topraFilm Festivali’nde “Güzel Bir Gün İçin” filmiyle ğa verilecek. 16 Nisan 1933’te Trabzon, AkçaaEn İyi Senaryo ve En İyi Yardımcı Erkek Oyunbat’ta dünyaya gelen Erol Günaydın, tiyatroya cu ödüllerini kazanmıştı. Galatasaray Lisesi’nde başlamıştı. Profesyonel Sanatçı, bir süre de, Okan Bayülgen’in teleoyunculuk yaşamına 1955’te Haldun Dormen vizyondaki “Disko Kralı” adlı programına “müCep Tiyatrosu’nda başlayan Günaydın, 1960’ta davim konuk” olarak katılmıştı. EROL GÜNAYDIN’I ANLATTILAR ok sağlam, ayakları yere basan, aydın, aydınlık, işini büyük bir sorumlulukla yapan büyük bir oyuncuydu. Oyunculuk stilinde halk tiyatrosu, ortaoyunu, meddah yöntemlerini iç içe geçirip kendi sentezini yaratmış, farklı sesi, rengi, yorumuyla oyunculukta fark yaratmıştır. Galatasaray Lisesi’nde tiyatroya başladığı için Batı tiyatrosunu çok iyi bilirdi, ama kendine özgü bir teatral bakış yaratmıştı. Şimdi, o bakış yok oldu gitti... Kısa bir süre önce Müşfik Kenter’i de yitirmiştik örneğin, ne kalGünaydın ve Münir Özkul, ‘Kavuklu ile Pişekâr’da... dı ondan geriye? Hiçbir şey... Onlar gibi değerlerin biriktirdikleri ölmeden önce belgelenmış devir kapatmış oyunculardandı. meli, geleceğe devredilmeli, bu miras bir şekilde aktaLEVENT TÜLEK rılmalı. rol Günaydın, ustaçırak ilişkisinin önemini bize öğFÜSUN ERBULAK reten çok önemli bir ustaydı. Çünkü artık sanatçırol Günaydın’la uzun yıllardır aynı sahneyi pay nın, oyuncunun gitgide tek tipleştiği, mizahın sadece “gelaştık, Altan (Erbulak), ben ve o... O fotoğraftan yik muhabbeti” olarak sosyal medyada döndüğü bir dösırayla eksileceğimizi biliyorduk, önce Altan eksildi, şim nemde artık gerçek muhalif mizahın, gerçek komedinin, di de o... Hep çalışarak yaşayan, hem iyi bir komedyen komedyenliğin son örneklerindendi. Zor bir kuşağın temhem de ciddi rollerin de hakkını veren dört dörtlük bir silcileriydi onlar. Onlar bataklıktaki orkide gibiydiler. Erol oyuncuydu. Ağabey’in mizah ve oyunculuk gücü hepimizi hayretler içinde bırakırdı. Onunla beraber oynarken oyuncu olduAYLA ALGAN ğumu unutur, seyirci olurdum. erkese geç kalıyoruz maalesef... Ustaları gençlerAYŞEN GRUDA le bir araya getirmek, yeni kuşaklarla buluşturmak için Erol’la da röportaj yapıyorduk, ama rahatsızlandı ve nun gibi bir ustayla aynı sahneye çıktığım için o yarım kaldı. Ama hiç merak etmeyin ben onu tamamlakadar gurur duyuyorum ki. O kadar da üzgünüm, yacağım. Biz Erol’la çocukluktan arkadaşız, daha oyun kendisini çok severdim. Müthiş bir eleştirel aklı vardı. Eleşcu olmadan... O Galatasaray’da, ben Dame de Sion’da tirel espriler yapardı. Eleştirmiş olmak için yapmazdı. İnokurken, ikimiz de temiz ruhluymuşuz ki, tiyatroda, oyun sandı. Çok eğlenirdik birlikte. Bir araya geldiğimizde hem culukta yine buluştuk. “Üç Kuruşluk Opera”da birlik sahnede hem de günlük yaşantımızda çok eğlenirdik, güte rol almıştık. Aldığı Batı eğitimiyle birlikte ortaoyunu, lerdik. Aydınlıklarda yatsın. Seyirlik oyunlarda çok bilmeddah, kendi tiyatromuzun yöntemlerini bir araya ge gi sahibiydi. Bu kadar değerli insanlar yaşarken çok datirmiş usta bir oyuncuydu o... ha imtinalı davranılmalı. Öldükten sonra çırpınmak neye yarar. Hani nerede telif hakları? ‘POLONEZKÖY’ÜN 170. YILI KONSERİ’ Polonyalı piyanistten Chopin EGEMEN BERKÖZ Ç ALİ POYRAZOĞLU İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nın (İDSO) Polonya İstanbul Başkonsolosluğu işbirliğiyle gerçekleştirilen “Polonezköy’ün 170. Yılı Konseri”nde Aya İrini’nin hemen hemen dolu olması, çoksesli evrensel müziğe çok gereksinimi olan ülkemiz adına sevindiriciydi. İDSO Yönetim Kurulu üyesi M. Emin Özistek’in, Polonya Kültür Bakanlığı’ndan bir yetkilinin, Güzel Sanatlar Genel Müdürü Prof. Erol Erdinç’in konuşmalarının ve 1974’ten bugüne Türkiye’de 450’nin üzerinde konser yöneten şef Strugala’ya bir plaket sunulmasından sonra konser başladı. Orkestranın seslendirdiği, 19. yüzyılda yaşayan Polonyalı besteci Michal Kleofas Oginski’nin “Anayurda Veda” adlı “La Minör 13. Polonez”i ezgiselliği öne çıkan sevimli bir parçaydı. Konserde çalınan ikinci yapıtın en önemli yanı ise bir Chopin konçertosunu Polonyalı bir piyanistten dinlemekti. Polonya’nın bu büyük bestecisinin “Mi Minör 1. Piyano Konçertosu”nda; Varşova Konservatuvarı öğretim üyesi ünlü piyanist Piotr Paleczny de, ona eşlik eden İDSO da bana göre çok iyiydi. Konserin ikinci bölümünde ise orkestra önce Wagner’in “Polonya Uvertürü”nü, ardından da çoksesli evrensel müziğe bizim sesimizi katan ilk bestecilerimizden Ulvi Cemal Erkin’in 1942’de bestelediği “Köçekçe”sini seslendirdi. Ve bu güzel müzik akşamı orkestranın yoğun alkış üzerine Köçekçe’nin bitiş bölümünü bir kez daha çalmasıyla sona erdi. olan değerli sanatçımıza Allah’tan rahmet, ailesi, yakınları, sevenleri ve Türk tiyatro camiasına sabır ve başsağlığı dilerim. E E ‘Tiyatromuzun duayenlerindendi’ Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay: Türk tiyatrosunun duayenlerinden, tuluat dünyasının büyük ustası, oyunculuğu kadar örnek kişiliği ile de milletimizin gönlünde müstesna bir yere sahip olan Erol Günaydın’ı kaybetmiş olmanın büyük üzüntüsü içindeyim. Geleneksel Türk Tiyatrosu’nun emektarı, meddahlık geleneğinin son temsilcilerinden olan Günaydın yarım asrı aşkın sanat hayatında başarıdan başarıya koşmuş, imrenilecek kadar çok sayıda tiyatro eserinde ve sinema filminde rol almıştır. Hayat verdiği karakterlerle olduğu kadar sanatçı kimliğine yaraşır duruşuyla yeri asla doldurulamayacak H O ‘Büyük bir usta’ CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: Tiyatro dünyasının büyük ustası olduğu kadar, insan olmanın erdemlerini de benliğinde, sosyal ve sanatsal yaşamında taşıyan büyük usta Erol Günaydın’ın yaşamını yitirdiğini büyük bir üzüntüyle öğrendim. Sanata ve sanatçıya yaşamın her anında büyük ilgi, saygı ve sevgi gösterilmesi dileğiyle, ustalığının, sanat ve tiyatro dünyamıza katkılarının yanı sıra, gülen yüzü ve sevgiyle bakan gözlerini de belleğimizde yaşatacağımız büyük usta Erol Günaydın’a rahmet, Günaydın ile tiyatro ailelerine ve sanat dünyamıza başsağlığı diliyorum. e yazık ki kendisiyle birlikte çalışma şansını elde edemedim ama benim ustalarımın dostuydu, arkadaşıydı ve kulislerde ne kadar yetenekli olduğu hep bizlere anlatılırdı. Hiç unutmadığım, dillere destan olmuş taklitleri vardı ama bu taklitler alışık olduğumuz türden hayvan, insan taklitleri değildi. Mesela çiçekli duvar kâğıdı taklidi yaptığı ve gerçekten de insanları çiçekli duvar kâğıdı olduğuna inandırdığı kulaktan kulağa bize kadar gelmişti. Müstesna sanatçılarımızdan biriydi. Uzun yıllar hem tiyatroda, hem sinemada, sonra da televizyonda devir aç N TİLBE SARAN aç yıllık ağabeyim, kaç yıllık dostumdu. Erol Ağabey’i çok severdim. Çok önemli iki filmde beraber oynadık. Karartma Geceleri ve Pehlivan. Ondan sonra da hep dostluğumuz devam etti. Çok güzel, çok büyük bir oyuncuydu. K T TARIK AKAN RASİM ÖZTEKİN (Twitter hesabından) ürk Tiyatrosu Erol Günaydın’ı, bir ustayı kaybetti. Ben bir konservatuvarımı kaybettim. C MY B