Catalog

17 MART 2011 PERŞEMBE CUMHUR YET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER 13 JAPONYA ÇARES Z  Fukuşima 1 Nükleer Santralı’nda ısı artışı kontrol altına alınamıyor. planından da dün sonuç alınamadı. Radyasyon seviyesinin 4 patlamanın ve yangınların yaşandığı santralda reaktörlerin soğutma yükselmesi üzerine yaklaşık 50 kişilik kurtarma operasyonunda yer alan işlemi için umut bağlanan askeri helikopterlerle havadan su dökme personel santral dışına çıkarıldı, seviye düşünce geri döndü. Dış Haberler Servisi Japonya’da, üst üste patlama ve yangınların yaşandığı Fukuşima Daiiçi Nükleer Santralı’ndan felekat haberleri gelmeye devam ederken atmosfere yayılan radyasyon tüm dünyayı alarma geçirdi. Geçen cuma günü meydana gelen deprem ve tsunamiden zarar gören ülkenin kuzeydoğusundaki Fukuşima 1 Nükleer Santralı’nda ısı artışı kontrol altına alınamıyor. Geçen cumartesi gününden bu yana değişik birimlerinde 4 patlamanın ve yangınların yaşandığı santralda reaktörlerin soğutma işlemi için umut bağlanan askeri helikopterlerle havadan su dökme planından da dün sonuç alınamadı. Kyodo haber ajansı, Savunma Bakanlığı’na dayanarak verdiği haberde, helikopterlerin bu görevi yerine getirememesinin nedeninin muhtemelen yüksek radyasyon seviyesi olduğunu duyurdu. Santralın 4 numaralı reaktöründe önceki gün söndürülen yangın gece yarısı bir kez daha alevlendi. Yetkililer uzun uğraşıların ardından yangının söndürüldüğünü bildirdi. Ancak 3 ve 4 No’lu reaktörlerden gökyüzüne yükselen, kimilerine göre buhar, kimine göreyse beyaz dumanın radyasyon taşıdığına yönelik haberler kaygıları arttırdı. Isının artması ve radyasyon seviyesinin yükselmesi üzerine yaklaşık 50 kişilik kurtarma operasyonunda yer alan personel de santral dışına çıkarıldı. Ancak seviyenin düşmesiyle ekip soğutma çalışmalarına devam etmek için santrala geri döndü. ifade etti. Santralın 3 numaralı reaktörünün tepesinde duman görüldüğünü söyleyen Edano, reaktörün koruma kabının zarar görmüş olabileceğini, bunun sonucunda da reaktörün buhar kaçırmış olabileceğini kaydetti. Edano, nükleer bir felaketi önlemek amacıyla, Japon hükümetinin ABD ordusunun yardımına başvurmayı düşündüğünü kaydetti. Santraldan yükselen beyaz bulutun buhar tabakası olduğunu savunan Edano, radyasyon seviyesinin de bu yüzden arttığını tahmin ettiklerini kaydetti. Edano, nükleer tesisinin çevresindeki radyasyon seviyesinin şu anda insan sağlığını tehlikeye atacak boyutta olmadığını savundu. Santralın soğutma sistemlerinde arıza yaşanan 5 ve 6 numaralı reaktörlerine su pompalandığı bildirildi. Çekirdek hasarı olasılığı Bölgede yaklaşık 130 bin kişinin bulunduğu sanılıyor. Uzmanlar santralda plutonyumun da kullanıldığı tek alan olan 3 No’lu reaktöre yönelik çalışmaların öncelik taşıdığına dikkat çekiyor. 3 No’lu reaktörün durumuna ilişkin kesin bilgilerin bulunmadığı ifade edilirken ABD’li uzmanlar plutonyumun sağlık açısından yıllar sürecek ölümcül tehlikesine vurgu yapıyor. Fransız yetkililer ise 4 No’lu reaktöre dikkat çekerek buradan radyoaktivite sıkıntısının yaşanabileceğini, havaya doğrudan radyasyonun karışabileceğini söyledi. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), nükleer santralın iki numaralı biriminde sınırlı bir çekirdek hasarı meydana gelmiş olabileceğini bildirdi. UAEK Başkanı Yukiya Amano, düzenlediği basın toplantısında, hasarın yüzde 5’ten az olduğunun tahmin edildiğini söyledi. Japonya’daki gelişmeleri “endişe verici” olarak değerlendiren Amano, bununla birlikte durumun hâlâ Çernobil’deki felaketten farklı olduğuna inandığını da sözlerine ekledi. Washington merkezli düşünce kuruluşu Uluslararası Güvenlik ve Bilim Enstitüsü’nden yapılan açıklamada ise Fukuşima 1 Santralı’ndaki durumun düşünüldüğünden daha kötü olduğu vurgulandı. Kuruluş, son gelişmeler çerçevesinde kazanın 1 ile 7 arasındaki Uluslararası Nükleer ve Radyolojik Durum Ölçeği’ne göre artık 4 olarak değerlendirelemeyeceğini, durumun şu an için 6’ya yaklaşıldığını ortaya koyduğunu kaydetti. Açıklamada, “ne yazık ki canlı yaşamını ve çevreye etkileri açısından en kötü senaryo olan 7’ye de ulaşabilir” denildi. Ukrayna’nın Çernobil Nükleer Santralı’nda meydana gelen patlamanın büyüklüğü 7 olarak kabul ediliyor. Bazı kaynaklara göre, 1 No’lu reaktörde yakıt çubuklarının yüzde 70’i, 2 No’lu reaktörde yüzde 33’ü zarar görmüş durumda. Bu da, büyük felaket olarak değerlendirilen erime tehdidine ilişkin kaygıları arttıyor. Koruma kabı zarar görmüş olabilir Hükümet sözcüsü Yukio Edano, dün yaptığı açıklamada santralda radyasyon seviyesinin her saat başı çok değiştiğini ve sağlığa zararlı oranlara vardığını SABIRLAR TÜKEN YOR Dış Haberler Servisi Nükleer krizin merkez üssü Fukuşima bölgesinin valisi, halktaki kaygı ve öfkesinin artık sınıra dayandığını söyledi. NHK kanalına konuşan Vali Yuhei Sato, “Bu nükleer kaza insanları evlerinden ayrılmaya zorladı. Bu insanların yaşadıklarını herkesin anlaması istiyorum” dedi. Bölgede bulunan ve santralın 20 km. uzağına doğru tahliye edilerek sığınma merkezlerine yerleştirilen 100 bini aşkın kişiye yardım malzemelerinin ulaştırılamamasından şikâyet eden Sato, insanların sabırlarının tükendiğine işaret etti. Sato, “Gıda, yakıt yola çıktı ancak merkezlere hâlâ ulaşmadı” dedi. Yardım çağrıları yükseliyor Fukuşima Nükleer Santralı’na 50 km uzaklıktaki Koriyama kentinden “yardım edin” çağrıları geliyor. Koriyama Belediye Başkanı Masao Hara, santral çevresindeki binlerce kişinin tahliye edilerek kentteki sığınma merkezlerine yerleştirildiğini ancak gıda, yakıt sorununun giderek arttığını belirtti. AFP’ye konuşan Hara, kentteki sığınaklarda şu an için 9 bin kişinin kaldığını anlattı. Her türlü yakıtın bir an önce ulaştırılması gerektiğine vurgu yapan Hara dünyaya “Bize yardım edin” çağrısı yaparken “altyapı sistemlerini çalıştıramıyoruz, ısınamıyoruz, enkazı, çöplerimizi kaldıramıyoruz” diye konuştu. Hara tüm bunlara karşın kenttekilerin kaygılı ancak soğukkanlı olduklarını söyledi. Bölgeden şu ana kadar 200 bin kişi tahliye edilirken dün itibarıyla 2600’ü aşkın kişinin özel koruma giysili uzmanlar tarafından radyasyon izleme testi için stadyumda sıraya girdiği kaydedildi. Başkentin doğusunda dün 6 büyüklüğünde bir artçı deprem meydana geldi. Deprem üzerine verilen tsunami alarmı daha sonra kaldırıldı. Ülkeyi vuran 9 büyüklüğündeki deprem ve tsunami sonrasında arama kurtarma çalışmaları zor koşullar altında sürdürülüyor. On binlerce kişinin yaşamını yitirdiği sanılan felakette on binlerce kişiden de halen haber alınamıyor. Ayrıca uzmanlar tsunami sonucu binlerce deniz kuşunun öldüğünü Tahliye sırasında, testler ve bunların bir kısmının ABD kıyılarına vurdude yapılıyor. ğunu belirtiyor. Japonya’da bulunan Avustralyalı ve Yeni Zelandalı yardım ve kurtarma ekiplerinin az miktarda radyasyona maruz kaldığı bildirildi. Ekiplerin, helikopterlerinin Fukuşima Nükleer Santralı yakınındaki havaalanına zorunlu iniş yapmak durumunda kaldığı, bu yüzden radyasyona maruz kaldıkları belirtildi ancak bu miktarın sağlık riski taşımadığını açıkladı. Felaketten kurtulanların tanıklıkları ise yaşanan dehşeti gözler önüne seriyor. Kyodo ajansına konuşan tsunamide eşini kaybeden yaşlı bir kadın şunları anlattı: “Deprem sonrasında güvenli bir yere ulaşmak için evden çıktık. Ama eşim torunlarımızın resimlerini almak için eve geri döndü..” 79 yaşındaki Katsutaro Hamada ise bu sırada dev dalgalara yakalandı. Yaşlı adamın evinde cesedine ulaşıldığında ise göğsünde tuttuğu torunlarının albümü dikkat çekti. Oğlunun ağzından ise belki de yaşadığı şokun etkisiyle şu sözler döküldü: “O gerçekten torunlarını severdi. Ama bu aptallık.. Benim resmim ise onda yok!” Tsunaminin vurduğu Shizugawa’da felaketzedelerden bazıları dev dalgalardan şans eseri koşarak kaçabildiklerini anlattı. Türkiye’nin Tokyo Büyükelçisi Sermet Atacanlı ise Türk vatandaşlarının “kalmak için bir nedenleri yoksa” Japonya dışına çıkmalarını önerdi. Uçuş uyarısı İngiliz hava trafik kontrol servisi dün, nükleer kazanın etkilerine dikkat çekerek havadaki olası radyasyona karşı uyarı mesajı yayımladı. Duyuruda, Japonya, Rusya, Çin, ABD ve Güney Kore hava sahalarında radyasyon bulunabileceği belirtildi. Bazı yabancı havayolu şirketleri Tokyo’ya uçuşlarını durdurmuş durumda. Tokyo’dan gerek yerli halk gerekse yabancılar kaçma yollarını ararken Japon Kızılhaçı, yabancılar için Tokyo’ya seyahatin güvenli olduğunu bildirdi. Bazı yabancı ajanslar Tokyo’dan çok sayıda özel jetin iniş kalkış yaptığını duyurdu. Kyodo ajansı Tokyo’nun kuzeyindeki Ibaraki bölgesinde radyasyon oranının normalden 300 kat fazla olduğunu ancak bunun tehlike sınırının altında bulunduğunu belirtti. Radyasyon bulutlarının Filipinler’e doğru gittiği iddiaları halkta panik yaratırken yetkililer bunu yalanladı. Rüzgârın radyasyonu Pasifik üzerinden ABD kıyılarına doğru götürebileceği yönündeki iddiaların yanı sıra Rusya’da da benzer kaygılar yaşanıyor. yota hücum Radyasyonun etkilerine yönelik tedavi amaçlı kullanılan iyota yönelik talep patladı. ABD firmaları ellerindeki stokların bittiğini duyururken 14’lü iyot tableti fiyatları internette satış yapan eBay gibi sitelerde ve karaborsada 540 dolara ulaştı. Türkiye’de şu anda bir kilo iyotun fiyatı ise 200 lira. Potasyum iyot tabletleri, nükleer tehlike nedeniyle radyasyon sızıntısı sonucu ortaya çıkan radyoaktif iyotun tiroitte tutulmasını ve zehirlenmeyi önlemek üzere kullanılıyor. Dünya Sağlık Örgütü fazla iyot kullanımının tehlikeli olabileceği uyarısı yapıyor. eprem ve tsunami kurbanlarının yaşadıkları, nükleer krizin gölgesinde kalırken felaketten etkilenen bölgelerde soğuk hava ve kar yağışı da kurtarma çalışmalarını engelliyor. Bölgedeki AFP muhabiri, Iwate, Miyagi ve Fukuşima bölgelerinde hava sıcaklıklarının sıfır dereceye kadar düştüğünü belirtti. Meteoroloji yetkililerine göre sıcaklık 5 dereceye kadar düşebilir. Evsiz kalanlar, sığınaklarda ısınmaya çalışıyor. Radyasyon düzeyinin yükselmesi, çok sayıda kişinin kar kış demeden yollara dökülmesine neden oldu. (Fotoğraflar: AP/AFP/EPA) D Fukuşima’nın kahraman 50’si Dış Haberler Servisi Dünyanın gözü, nükleer kâbusun yaşandığı Fukuşima Nükleer Santralı’nda dehşet senaryosunun gerçekleşmemesi için yaşamlarını hiçe sayan kurtarma ekiplerine çevrilmiş durumda. Üst üste yaşanan patlamaların ardından radyasyon seviyesinin yükseldiği santralda yaklaşık 750 çalışan kademeli olarak tahliye edilmiş durumda. Ancak soğutma çalışmalarının sürdürülebilmesi için tesiste halen yaklaşık 50 kişi kendi canları pahasına diğer milyonlarca yaşam adına mücadele veriyor. Birçok haberde onlardan kahraman olarak söz ediliyor. Japon medyası bu kahramanlara intihar saldırısı yapan havacılar için kullanılan “kamikaze” adını taktı. Japon hükümetinin felaketin boyutunu mparator Akihito gizlemeye çalıştığı yönündeki iddialar dikkat çekerken İngiliz Daily Telegraph gazetesi, WikiLeaks’in sızdırdığı gizli Amerikan Dışişleri Bakanlığı belgelerine dayanarak Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (UAEK) iki yıl önce nükleer santralların şiddetli depremlere dayanamayabileceği konusunda Japonya’yı uyardığını yazdı. mparator endişeli Belgelere göre, UAEK’den bir yetkili, Aralık 2008’de Japon hükümetine, nükleer santrallardaki gü venlik standartlarının çağın gerisinde kaldığı ve şiddetli bir depremde ciddi sorunlar yaşanabileceğini söyledi. Japon İmparatoru Akihito, geçen cuma günü meydana gelen deprem ve tsunami sonrasında ülkesinin karşı karşıya bulunduğu büyük krizden derin kaygı duyduğunu söyledi. Felaketin ardından ilk kez televizyondan halka seslenen Akihito, yaşamlarını yitirenlerin yakınlarına taziyelerini sundu. Televizyondan halka nadir seslenen Akihito’nun konuşmasını, Fukuşima Nük leer santralında önceki gece radyasyon oranının yeniden yükselmesi ve tesiste son kalan teknik ekibin de geçici tahliyesine karar verilmesi sonrasında yapması dikkat çekti. Japonya’nın 77 yaşındaki İmparatoru Akihito, Japon halkından umutlarını yitirmemelerini isteyerek depremden sonra ortaya çıkan nükleer santral krizinden derin endişe duyduğunu söyledi. Yabancı hükümetler dahil olmak üzere felaketten sonra yürütülen yardım çalışmalarına katılanlara teşekkür eden Akihito, yardım çabalarının bütün gücüyle, el ele sürdürülmesi çağrısında bulundu. Akihito, “Kurbanların sayısını bilmiyoruz ancak her bir kişinin kurtarılabilmesi için dua ediyorum” dedi. C MY B C MY B