Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CMYB
C M Y B
26 EKİM 2009 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr
BIÇAK SIRTI
EROL MANİSALI
Ortadoğu Politikasında
Örtüşenler ve Çelişenler
- Hükümet, iktidara geldiğinden beri
Türkiye’nin Ortadoğu ile ilişkilerinin
geliştirilmesine ve derinleştirilmesine yönelik
politikalara öncelik tanıyor. S. Arabistan, Irak ve
Suriye bu konuda başı çekiyorlar.
- İlişkilerde iktisadi faktörler lokomotif görevi
görmekle birlikte siyasi, kültürel hatta askeri
öğeler de beraberinde geliyor.
- Hükümetin bu politika ve uygulamaları
ABD’nin Türkiye ve Ortadoğu politikaları ile
uyuşma halinde, arada önemli bir çelişki
bulunmuyor. Aynı şekilde, AB’nin politikaları ile
de fazla ters düşmüyor. “Türkiye ile özel ilişkiler
içindeki bir Avrupa’nın Ankara aracılığı ile
Ortadoğu’da yerini sağlamlaştırması” onlara da
uygun geliyor. Nabucco projesi bunun son
ayaklarından biri durumunda.
Ancak hükümet Ortadoğu’ya yönelik bu
politikaları izlerken, İsrail ile bazı sorunlar
yaşamak zorunda. İsrail ile yalnız Ankara değil
ABD ve kimi Avrupa büyükleri de zaman zaman
sürtüşmelerle karşılaşıyorlar.
Hükümetin bu konudaki esas sorunu tabanı
ve içerde bağlandığı zeminle ilgili. Gazze olayları
(ve meselesi) bunun sadece bir turnusol kâğıdı
konumundadır. Temelde daha derin sorunlar ve
çelişkiler var.
Turgut Özal örneği…
Turgut Özal 24 Ocak 1980 kararları ve 12
Eylül sonrasında iktisadi işlerden sorumlu iken
Ortadoğu’ya büyük önem vermişti. 1983’te
iktidara geldiğinde de politikasını yürüttü.
- Türkiye’nin toplam ihracatının (yüzde 40-
45’i) Ortadoğu’ya yapılmaya başlanmıştı.
- Türk inşaat şirketleri bütün Ortadoğu’da
büyük işler aldılar. Ancak Özal’ın politikası
iktisadi ve ticari boyutuyla öne çıktı. Henüz
soğuk savaş bitmemişti.
Ankara-Tel Aviv işbirliği mi?
Rekabeti mi?
Hükümet bugün, soğuk savaş sonrasının
koşulları ile Ortadoğu politikalarını
belirlemektedir.
- ABD ve AB artık Türkiye’nin, “Ortadoğu
ağırlıklı” bir ülke olmasını tercih ediyorlar. Ayrıca
Ankara’nın Ortadoğu’da, “ABD ve AB taleplerini
karşılayan” bir konumda bulunmasını istiyorlar.
Ermenistan, Kıbrıs, Patrikhane ve Kürdistan
açılımlarına destek veriyorlar.
Ancak burada, Türkiye ile İsrail arasında
sorunlar çıkmaya başlıyor.
İsrail ABD’nin hâlâ bölgedeki tek stratejik
ortağı. Yalnız, soğuk savaş sonrasının yeni
koşullarında, Ankara’daki yeni hükümetle
birlikte, “Türkiye faktörü” ön plana çıkmaya
başladı. Durumu İsrail’den oldukça farklı bir
Ankara var.
1) Türkiye eskiden beri ABD’nin de teşviki ile
bölgede İsrail ile işbirliğine zorlanmış ise de,
bugün artık Arap ülkeleri ve İran ile “çok farklı,
derin bir ilişki zeminine ve potansiyeline sahip”.
2) AKP iktidarı ile birlikte İslam dünyası ve
Ortadoğu’ya yaklaşımı hızla değişmeye
başlayan bir iç süreç yaşanıyor.
3) Sadece “yukarıdan aşağıya” uygulamalar
olarak değil, aşağıdan yukarıya hareketlenmeler
olarak da yeni iç dinamikler gelişmeye başlamış.
“Gazze meselesine” ilişkin iç tepkiler ve bunun
tepeye yansımaları kaçınılmaz bir determinizm
olduğu kadar İsrail ile çelişkileri de beraberinde
getiriyor.
Türkiye’deki iktidarın kullanmaya başladığı “iç
dinamikler” ile ABD ve AB’nin Ortadoğu
politikaları, örtüşmeler yanında bazı çelişkileri de
üretmeye başladı. Ankara hükümetinin Arap
ülkeleri ve İran ile “doğal zemindeki uyumlu
ilişkileri” ile küresel düzeydeki bazı çelişkileri,
“Ankara ile Telaviv arasında sorunlar yaratıyor”.
- Ankara hükümeti, “ABD ve AB’nin soğuk
savaş sonrasında tercih ettiği bölgesel
politikalara” uyum gösteriyor.
- Buna karşılık İsrail yönetimi (ve bürokrasisi)
bu konuda hâlâ soğuk savaş koşullarının
alışkanlıkları içinde bulunuyor.
ABD ve AB temelde, Ankara-Tel Aviv
işbirliğini istiyorlar. Ancak Ankara hükümetinin
yürütmekte olduğu yeni Ortadoğu politikaları, bu
örtüşmenin sağlanmasında bazı çelişkileri de
ister istemez beraberinde getiriyor. Türkiye’nin
iç dinamikleri ve Ortadoğu’nun İslami kimliği,
büyük fotoğraftaki temel çelişkilerdir. Gazze
olayları ve diğerleri, bunun sadece sonuçlarıdır.
Ankara hükümetleri 70’li ve 80’li yıllarda Atina
ile yarışarak Washington ve Brüksel’in gözüne
girmeye çalışırlardı. Rekabet bugün Balkanlar ve
Akdeniz’den Ortadoğu’ya kaydı ve Atina’nın
yerini de Tel Aviv almaya başladı.
www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali
Cumhuriyetin 86. Yılı Etkinliği
CUMHURİYET VE KADIN
27 Ekim 2009 Saat: 11.00 - 15.00
Sunan: Ayça SUCU
Açış Konuşması:
Nazan MOROĞLU
Cumhuriyetin Kazanımları:
Prof. Dr. Süheyl BATUM
Dinleti:
“Cumhuriyet Devrimlerini
Yaşayan Kadınlar”
1923- 1950
Fotoğraf Sergisi Açılışı
Saat: 12.30 - 13.00 ARA
Cumhuriyetin Kadın ve Kültür Sanat Devrimi
Önay ALPAGO
Sevinç ERBULAK
Hülya KOÇYİĞİT
YER: Hasan Âli Yücel Kültür Merkezi,
Hürriyet Cad. No.64 KARTAL Tel: 0216.353 37 78
KARTAL Belediyesi Desteğiyle
İSTANBUL KADIN
KURULUŞLARI BİRLİĞİ
İSTANBUL KADIN
KURULUŞLARI BİRLİĞİKONFERANS
Cumhuriyetimizin 86. Yılı Etkinliği
“GAZİ MUSTAFA KEMAL
VE
CUMHURİYET EKONOMİSİNİN
İNŞASI”
Konuşmacı:
Dr. Serdar ŞAHİNKAYA
(Ankara Üniversitesi SBF)
Yer: Yenişehir Belediyesi
Konferans Salonu
Tarih: 28 Ekim 2009 Çarşamba
Saat: 14.30
Tüm Halkımız Davetlidir
SEN GELMEZSEN BİR EKSİĞİZ
MERSİN
CUMOK, ADD, ÇYDD
EĞİTİM-İŞ VE ÇEDD ÇAĞRISI
Asya’ya AB
modeli yolda
Dış Haberler
Servisi - Dünya
nüfusunun neredeyse
yarõsõnõ barõndõran 16
Asya ülkesinin
liderleri dün
Tayland’da bir araya
geldi. Güneydoğu
Asya Uluslar
Topluluğu (ASEAN)
liderlerinin yanõ sõra
Çin, Japonya, Güney
Kore, Avustralya, Yeni
Zelanda ve Hindistan
gibi bölge liderlerin de
katõlõmõyla gerçekleşen
toplantõnõn ana
gündem maddesi,
2015’e kadar Avrupa
Birliği (AB)
modelinde serbest
ticaret bölgesi
oluşturmak.
İtalya’da seks
skandalı
Dış Haberler
Servisi - İtalya’da
Lazio Bölge Valisi
Piero Marazzo’nun bir
travestiyle ilişkisini
görüntüleyen 4
jandarma tarafõndan
şantaja uğradõğõ ortaya
çõktõ. Bunun üzerine
ana muhalefetteki
merkez sola mensup
Marazzo, istifa etti.
Marazzo, kendisine
şantaj yapan 4
jandarmaya 80 bin
Avro ödediğini itiraf
etti. Görüntüleri 150
bin Avro karşõlõğõnda
medyaya satmaya
kalkan jandarmalar
tutuklandõ.
Lockerbie davası
sil baştan
Dış Haberler
Servisi - İskoç
polisinin, 1988’deki
Lockerbie saldõrõsõyla
ilgili soruşturmayõ
yenileyebileceği,
kanõtlarõn gözden
geçirildiği bildirildi.
Bir PanAm uçağõ,
Lockerbie kasabasõnõn
üzerinde infilak etmiş,
olayda 270 kişi
hayatõnõ kaybetmişti.
Olayla ilgili olarak
suçlu bulunan Libyalõ
Abdülbasit Ali
Muhammed el
Megrahi müebbet
hapis cezasõna
çarptõrõldõktan sonra
geçen ağustos ayõnda
serbest bõrakõlmõştõ.
Irak’õn başkenti, bombalõ araçlarla düzenlenen saldõrõlarla kan gölüne döndü
Bağdat’ta çiftesaldõrõ:136ölü
Dış Haberler Servisi -
Irak’õn başkenti Bağdat’ta Ada-
let Bakanlõğõ ile Vilayet bina-
sõna dün sabah iki bombalõ
araçla düzenlenen intihar sal-
dõrõlarõnda 136 kişi hayatõnõ
kaybetti, 600 kişi yaralandõ.
Patlamalarõn hedefi olan bi-
nalar harabeye dönerken, so-
kaklara parçalanmõş cesetler
saçõldõ. Çok sayõda araç, pat-
lamalarõn etkisiyle tahrip olur-
ken su borularõnõn patlamasõ
sonucu sokaklarõ su bastõ.
Bombalarõn patladõğõ bölgeler
kapatõlõrken, itfaiye araçlarõ
ve ambülanslar yoğun trafik
yüzünden saldõrõlarõn meyda-
na geldiği bölgelere güçlükle
ulaştõlar. Patlamalardan sonra
kent merkezinden geçen Dic-
le Nehri kalõn bir duman ta-
bakasõyla kaplanõrken, patla-
malarõn etkisiyle kõrõlan cam-
lar birkaç kilometre öteye ka-
dar yayõldõ. Görevlilerin, çok
sõcak olduğu için cesetleri bat-
taniyelere sararak taşõyabil-
dikleri görüldü. Binalarda bu-
lunanlarõn yakõnlarõ hastaneleri
doldurarak yakõnlarõnõ aradõlar
ve çoğu zamanda cesetlerle
karşõlaştõlar.
Yetkililer saldõrõlardan El
Kaide örgütünü sorumlu tutu-
yor. Irak Başbakanõ Nuri el
Maliki, saldõrõ-
lardan kõsa bir süre sonra, Sal-
hiye bölgesindeki Vilayet bi-
nasõ çevresini gezerek yetkili-
lerden bilgi aldõ, ancak her-
hangi bir açõklama yapmadõ.
Hükümet sözcüsü Ali el
Dabbah ise saldõrõlarõn ocak
ayõnda yapõlmasõ planlanan se-
çimleri sabote etmeyi amaçla-
dõğõnõ söyleyerek, saldõrõlarõn El
Kaide ve müttefiklerinin izle-
rini taşõdõğõnõ belirtti.
Dünya kınadı
Birleşmiş Milletler, ABD ve
AB, Irak’taki sadõrõyõ kõnadõ.
AB dönem başkanlõğõnõ yürü-
ten İsveç bir açõklama yaparak,
saldõrõlarõ kõnadõ ve ölenlerin
yakõnlarõna başsağlõğõ diledi.
Başbakan Recep Tayyip Er-
doğan, Irak Başbakanõ Nuri el
Maliki’yi telefonla arayarak
Irak’taki terör saldõrõlarõndan
dolayõ büyük üzüntü içinde
olduğunu ifade etti.
Son saldõrõlarõn, Iraklõ lider-
lerin 16 Ocak’ta yapõlmasõ he-
deflenen ancak anlaşmazlõklar
nedeniyle ertelenmesi gündeme
gelen seçimlerle ilgili olarak
dün yapõlmasõ planlanan gö-
rüşmeler öncesinde meydana
gelmesine dikkat çekiliyor.
El Aksa
yine karıştı
Dış Haberler Servisi - Kudüs’te dün yi-
ne Yahudi bir grup Haremüşşerif’e girme-
ye çalõşõnca Filistinlilerle İsrail polisi ara-
sõnda çatõşma çõktõ. El Aksa Camii içinde-
ki Filistinliler halka camiyi korumalarõ yö-
nünde çağrõda bulundular.
“Tapınak Enstitüsü” adlõ Yahudi gru-
ba mensup yaklaşõk 500 kişinin Haremüş-
şerif’e girmesi sõrasõnda gruba İsrail polisi
eşlik etti. Ancak Yahudi grubun iki kez
camiye de girmek istemesi üzerine olaylar
patlak verdi. Camideki bazõ kişilerin poli-
se molotofkokteyli ve taş attõğõ bildirildi.
Yangın çıktı
Ardõndan polisin cami içinde bulunanla-
ra ateş açtõğõ ve göz yaşartõcõ bomba kul-
landõğõ da gelen haberler arasõnda. Çatõş-
malar sõrasõnda Filistinli gençlerin barikat-
lar kurarak ateşe vermesi üzerine çõkan
yangõn, çevredeki Filistinliler tarafõndan
güçlükle söndürüldü.
Filistinli kaynaklar, çatõşmalar sõrasõnda
çok sayõda kişinin yaralandõğõnõ duyurdu.
İsrail polisinin camidekilerden ve caminin
Filistinli korumalarõndan 25 kişiyi de göz-
altõna aldõğõ öğrenildi.
Kadın gazeteciye 60 kırbaç cezası
Dış Haberler Servisi - Suudi
Arabistan’da kadõn bir gazeteci-
ye cinsel konularõn konuşuldu-
ğu bir televizyon programõnõn
hazõrlanmasõna katõldõğõ gerek-
çesiyle 60 kõrbaç cezasõ verildi.
Programõn hazõrlanmasõna yar-
dõmcõ olmakla suçlanan gazete-
ci Rozanna El Yami’nin, bu
tür bir cezaya çarptõrõlan ilk
Suudi kadõn gazeteci olduğu be-
lirtiliyor.
Lübnan’dan yayõn yapan LBC
televizyonundan temmuz ayõn-
da yayõmlanan programa katõlan
4 Suudi erkek, cinsel yaşam
hakkõnda ayrõntõlõ açõklamalar
yapmõş ve kullanõlan bazõ cinsel
objeleri göstermişti. Katõlõmcõ-
lardan Mazen Abdülcevad
“günahkâr davranışları teşvik
etmekten” 5 yõl hapis ve 1000
kõrbaç cezasõ alõrken Cevad’õn
gözyaşlarõ içinde af dilemesi de
bir işe yaramadõ. Diğer üç katõ-
lõmcõ da “cinsel konuları ale-
nen konuşmaktan” 2’şer yõl
hapis cezasõna çarptõrõldõ. Prog-
ramõ yayõmlayan LBC kanalõnõn
merkezleri de kapatõldõ.
Adalet Bakanlõğõ ve
Viyalet binasõna düzenlenen
intihar saldõrõlarõnda 600 kişi
de yaralandõ. Sokaklar
parçalanmõş cesetlerle
dolarken kent, kalõn bir
duman tabakasõyla kaplandõ.
Bağdat’ta
meydana
gelen iki
patlamanın
ardından
kentte
büyük panik
yaşanırken,
kırılan
camlar
birkaç
kilometre
öteye kadar
yayıldı.
(Fotoğraf:
AFP)
İran’da UAEK
teftişi başladı
Dış Haberler Servisi - Uluslararasõ
Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) denetçileri
dün İran’õn yeni nükleer tesisini ziyaret
ederek denetlemelerde bulundu.
Yarõ resmi Mehr haber ajansõ konuyla
ilgili haberinde, dört UAEK denetçisinin üç
gün sürecek denetlemeleri sõrasõnda tesisi
birkaç kez ziyaret etmelerinin beklendiğini
duyurdu. İran Atom Enerjisi Kurumu
sözcüsü Ali Şirzadiyan da UAEK
müfettişlerinin “rutin” denetimlerinin
birkaç gün süreceğini söyledi.
Tahran yönetimi, inşaat aşamasõndaki
yeni nükleer tesislerin varlõğõyla ilgili 21
Eylül’de UAEK’ye bilgi vermiş ve tesisleri
Birleşmiş Milletler’in denetimine açacağõnõ
bildirmişti. Tesisin, Kum kenti
yakõnlarõndaki bir Devrim Muhafõzlarõ
üssünün yanõnda olduğu açõklanmõştõ.
YAHUDİ GRUP GİRMEYE ÇALIŞTI
Afganistan’da
Kuran isyanı
Afganistan’da Ameri-
kan askerlerinin Ku-
ranõkerim yaktõklarõ
yönündeki suçlamalar
protestolara yol açtõ.
Dün başkent Kâbil’de
meclis binasõ önünde
toplanan çoğu üniver-
site öğrencisi yaklaşõk
1000 gösterici, ABD
Başkanõ Barack Oba-
ma’nõn bir kuklasõnõ
yakarak ABD aleyhin-
de sloganlar attõ ve
polise taşlarla karşõ
koydu.
Fotoğraf:AFP