Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CMYB
C M Y B
26 OCAK 2009 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER 3
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
Hem İç Hem Dış
Eksen Kaydırılıyor-II
Geçen haftaki yazım şöyle başlıyordu:
“Atatürk ve arkadaşları Türkiye Cumhuriyeti’ni
iki eksen üzerine kurdu:
1) Uygarlık olarak Çağdaş uygarlık.
2) Rejim olarak Cumhuriyet-Demokrasi.
Çağdaş uygarlık eksenine oturmak için, dinci uy-
garlığın terk edilmesi gerekiyordu.
Cumhuriyet-Demokrasi eksenine oturmak için
de teokratik monarşi, faşizm ve komünizm red-
dedildi.
Ama ne yazık ki toplumda her iki eksenin de ku-
rumları ve birikimleri yoktu…”
Gerek Çağdaş Uygarlık gerekse Cumhuriyet-
Demokrasi eksenleri yavaş yavaş yıpratıldı ve kay-
dırıldı.
Çok Partili Düzen’de önce dinci siyaset ege-
men kılındı.
Sonra bu siyasete dayalı eğitim sistemi kuruldu.
Daha sonra da bürokrasi, sermaye, medya ve
yargı dönüştürülmeye başlandı.
Tabii bu sırada dünya da eski yerinde dur-
muyordu.
Hem Çağdaş Uygarlık, hem de Cumhuriyet-
Demokrasi eksenlerinde yeni gelişmeler oldu:
Japonya’yı yanına katan ve Çin’i de etkilemeye
başlayan Batı Uygarlığı, Sovyetler’in çöküşünden
sonra Çağdaş Uygarlığın tek temsilcisi haline
gelmişti.
Türkiye’nin yeri artık bu oluşumlar sırasında or-
taya çıkan Avrupa Birliği olarak görülüyordu.
Cumhuriyet-Demokrasi ekseni ise dünyada ik-
ili bir gelişim gösterdi:
Bir yandan İnsan Hakları, Temel Hak ve
Özgürlükler ile taçlandı…
Öbür yandan dincilik ile sakatlandı…
İlginç olan nokta Batı’nın lideri olan ABD’nin
çelişkisiydi:
Batı’da gelişen İnsan Hakları’nın, Temel Hak ve
Özgürlüklerinin temeli “Laiklik” iken, İslam Dünyası
için “Dincilik” demokrasi adına savunuluyordu.
Halkı Müslüman ama rejimi laik olan Türkiye,
demokratik yapısı alet edilerek dinci bir düzene
kaydırılmaya başlandı.
Çünkü artık Soğuk Savaş bitmiş, Batı’nın
Sovyetler Birliği’ne karşı Türkiye’ye gereksinmesi
kalmamıştı.
Batı uygarlığı artık Türkiye’yi, içinde bulunduğu
Çağdaş Uygarlığın temsilcisi olan Avrupa Birliği’nin
bir parçası olarak görmekten vazgeçmeye başladı.
Bu arada Çok Partili Düzen sırasındaki dinci
birikimlerin sonunda Orta Sağ’ın şemsiyesinden
kurtulup, onu da içine alan dinci sağ Türkiye’de,
dış dünyanın da desteğiyle iktidara geldi.
Yedi yıllık AKP iktidarında hem iç hem dış ek-
sendeki kaymalar büyük bir ivme kazandı:
Türkiye içerde hızla, dilinden giyim kuşamına,
kültürel değerlerinden toplumsal, siyasal ve ekonomik
örgütlenmesine kadar Araplaştırılırken, dışarıda da
Batı blokundan Ortadoğu’ya savruldu.
Üstelik bu savruluş sırasında Ortadoğu’nun en
dinci, en uzlaşmaz, şiddeti bir siyaset olarak be-
nimseyen kesimlerine yaklaştı.
Örneğin, son Ortadoğu savaşında Filistin Kur-
tuluş Örgütü yerine Batı Dünyasının “terörist” o-
larak nitelediği Hamas grubu ile ittifak etti.
İç ve dış dinamik, içteki ve dıştaki savruluş
sürecinde buluşmuş görünüyor.
Türkiye kuruluş felsefesinden uzaklaşıyor.
Bugünkü bunalımı yaratan bu uzaklaşma sürecidir.
ekongar@cumhuriyet.com.tr; www.kongar.org
Kitabõnda dokuz yaşõnda kõzlarõn evlenmesini, erkeğin 4 eş almasõnõ savunan profesöre ilişkin karar 19 aydõr alõnamadõ
YÖK Döndüren’e kõyamõyorFIRAT KOZOK
ANKARA - YÖK, “Delilleriyle Ai-
le İlmihali” adlõ kitabõnda kõz ço-
cuklarõn dokuz yaşõnda evlenebilme-
sinden erkeklerin 4 eş alabilmesine;
kadar birçok görüşü savunan Uludağ
Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr.
Hamdi Döndüren ile ilgili üniversi-
te tarafõndan hazõrlanan soruşturma ra-
porunu “sumen altı” etti. Döndüren’in
“kamu görevinden çıkarılmasını” is-
teyen üniversite raporu konusundaki
karar 19 aydõr verilemedi.
İstanbul Tuzla Belediyesi tarafõndan
yeni evlenen çiftlere dağõtõlan kitap,
2007 yõlõnda uzun süre kamuoyunun
gündemine oturmuştu. Bursa Ulu-
dağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğ-
retim Üyesi Prof. Dr. Hamdi Döndü-
ren’in kaleme aldõğõ “Delilleriyle
Aile İlmihali” adlõ 635 sayfalõk ki-
tapta baştan sona şeriat propgandasõ
yapõlõyordu.
Kitapta yer alan bazõ başlõklar ana
hatlarõyla şöyleydi:
? Kadın erkekle tokalaşmaz:
İmanlõ kadõnlar ve erkekler musafa-
ha (el sõkõşmak) veya el öpmeyi yal-
nõz mahrem hõsõmlarla sõnõrlõ tutma-
yõ şiar edinmeli.
? Kadın dokuz yaşında evlene-
bilir: Evleneceklerin tasarruf ehliye-
tine sahip olmalarõ gerekir. Bu da ye-
di yaşõna ulaşõp iyiyle kötüyü ayõrt et-
me gücünü elde etmekle gerçekleşir.
Alt yaş sõnõrõ kõzlarda dokuz, erkek-
lerde 12’dir.
? Kadından ve gâvurdan şahit ol-
maz: Şahitlerin iki erkek veya bir er-
kek iki kadõn olmasõ gerekir. Şahitler
Müslüman olmalõdõr.
? Doğum kontrolü yasak: Evlili-
ğin başta gelen gayelerinden birisi
neslin sürdürülmesi olduğuna göre
hastalõk, yaygõn ahlaksõzlõk ve şiddetli
yoksulluk gibi özürler bulunmadõkça
evli çiftler gebeliği önleyen yöntem-
lere başvurmamalõdõr.
? Kadını iz bırakmadan döv:
Kadõnõn yatakta yalnõz bõrakõlmasõ da
bir yarar sağlamazsa o, bir çeşit di-
siplin ve eğitim amacõyla, bedeninde
iz bõrakmayacak biçimde dövülebi-
lecektir.
? Evlilikdışı ilişkiye 100 değnek:
Bekârlarõn zinasõnda yüz, namuslu ka-
dõna zina iftirasõ atana seksen, içki içe-
ne seksen değnek cezasõ örnektir.
Soruşturma 2006’da başladı
Kitapla ilgili olarak Uludağ Üni-
versitesi, 3 Mayõs 2006’da soruştur-
ma başlatmõştõ. Rektör Yardõmcõsõ
Prof. Dr. Mehmet Genç, İlahiyat
Fakültesi Dekanõ Prof. Dr. Hüseyin
Algül ve Tõp Fakültesi Öğretim Üye-
si Prof. Dr. Nusret Korun tarafõndan
yapõlan soruşturma sonucunda üni-
versite, YÖK’e Yükseköğretim Ku-
rumlarõ Yönetici Öğretim Elemanõ ve
Memurlarõ Disiplin Yönetmeliği uya-
rõnca “Kamu görevinden çıkarma”
cezasõ verilmesini önermişti.
Soruşturma raporu, Nisan 2007’de
YÖK’e ulaşmõştõ. Ancak aradan ge-
çen 19 ay boyunca YÖK, Prof. Dr.
Döndüren konusunda bir karar vere-
medi. YÖK’ün soruşturma sonucunu
kabul etmesi durumunda Prof. Dr.
Döndüren’in kamu görevine son ve-
rilip üniversiteden çõkarlacak.
YÖK’ün ağõrdan alan tutumu, “Za-
manaşımının dolması mı bekleni-
yor” sorusunu akõllara getiriyor.
Gazeteci-Yazar
Duru’yu yitirdik
Bingöl’de 1 şehit
İSTANBUL (AA) - Türk
öykücülüğünün önde gelen
isimlerinden gazeteci-yazar
Orhan Duru, önceki sabah te-
davi gördüğü Surp Agop Has-
tanesi’nde yaşama veda etti.
76 yaşõndaki Duru’nun cena-
zesi, yarõn Teşvikiye Cami-
si’nde kõlõnacak öğle namazõn-
dan sonra Aşiyan Mezarlõ-
ğõ’nda toprağa verilecek. 1956’da Ankara Üniver-
sitesi Veteriner Fakültesi’nden mezun olan Duru,
Ulus’ta başladõğõ gazeteciliği Cumhuriyet, Milli-
yet, Güneş ve Hürriyet gazetelerinde muhabir, ha-
ber ve yazõişleri müdürü olarak sürdürmüştü. Öy-
kü ve deneme yazarlõğõnõn yanõ sõra tiyatro uyar-
lamalarõ da bulunan Duru’nun ilk öyküsü, 1953’te
Küçük Dergi’de yayõmlanmõştõ. ‘Mavi’, ‘Evrim’,
‘Yeni Ufuklar’, ‘Pazar Postasõ’, ‘Yelken ve Dost’
dergilerindeki yazõlarõyla dikkat çeken Duru,
‘Ağõr İşçiler’ adlõ öyküsüyle ‘1970 TRT Sanat
Ödülleri Yarõşmasõ’nda başarõ ödülü kazanmõştõ.
Bingöl’ün dağlık arazi kesiminde önceki gün ic-
ra edilen operasyon esnasında düşme sonucu ya-
ralanan er Özkan Çetinkaya kaldırıldığı hasta-
nede şehit oldu. Çetinkaya dün Sinop’un Erfelek
ilçesinde düzenlenen törenle toprağa verildi. Tö-
rende rahatsızlanan şehitin annesi Hamide Çe-
tinkaya hastaneye kaldırıldı. Hatay’ın Hassa il-
çesi dağlık arazi kesiminde bölücü terör örgütü
mensuplarınca tuzaklanmış patlayıcı maddenin
infilak etmesi sonucu 1 yurttaş yaralandı.