Catalog

CMYB C M Y B 27 KASIM 2008 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 9dishab@cumhuriyet.com.tr Putin gün sayıyor Dış Haberler Servisi - Rusya’da parlamentonun üst kanadõ olan Federasyon Konseyi, parlamentonun alt kanadõ Duma’nõn onaylayõp gönderdiği, devlet başkanõnõn görev süresinin 4 yõldan 6 yõla uzatõlmasõnõ öngören ve Başbakan Vladimir Putin’i yeniden Kremlin Sarayõ’na taşõmasõ beklenen anayasa değişikliği tasarõsõnõ onayladõ. 1’e karşõ 144 oyla kabul edilen tasarõnõn, bölgesel parlamentolar tarafõndan da 3’te 2 çoğunlukla onaylanmasõ, Federasyon Konseyi’nde tekrar oylanmasõ ve son olarak Devlet Başkanõ Dimitriy Medvedev tarafõndan imzalanmasõ gerekiyor. K.Osetya’da suikast Dış Haberler Servisi - Rusya Federasyonu’na bağlõ Kuzey Osetya Cumhuriyeti’nin başkenti Vladikavkaz’õn Belediye Başkanõ Vitali Karayev, dün sabah düzenlenen saldõrõ sonucu hayatõnõ kaybetti. Rusya yanlõsõ olarak bilinen Karayev’in, evinden ayrõlmak üzere yola çõkarken aracõnõn içinde kimliği belirlenemeyen kişiler tarafõndan vurulduğu öğrenildi. Bazõ kaynaklar da Karayev’in bir keskin nişancõ tarafõndan öldürülmüş olabileceğini öne sürdü. Arnavutluk’a NATO jesti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Arnavutluk Cumhurbaşkanõ Bamir Topi resmi ziyaret için geldiği Ankara’da Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül ile de görüştü. Gül, Topi’nin Ankara’da bulunduğu saatlerde Arnavutluk’un NATO’ya girmesine onay veren yasayõ imzalayarak jest yaptõ. Gül açõklamasõnda, Türkiye olarak Arnavutluk’un NATO’ya üyeliği ile ilgili bütün işlemleri tamamladõklarõnõ söyledi. Bilal Hüseyin’e CPJ ödülü Dış Haberler Servisi - Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) Uluslararasõ Basõn Özgürlüğü ödülü, Irak’ta ABD güçleri tarafõndan hapsedilen Amerikan Associated Press (AP) ajansõ foto muhabiri Bilal Hüseyin ile savaş bölgelerinde ve otoriter rejimlerle yönetilen ülkelerde çalõşan diğer 4 gazeteci ile bir avukata verildi. New York’ta düzenlenen törene video bağlantõsõyla katõlan Bilal Hüseyin, Irak’ta hakkõnda resmi suçlama olmadan 2 yõl 4 gün ABD’nin askeri gözetimi altõnda tutulmuştu. Ev baskınına kalbi dayanmadı KUDÜS (AA) - İsrail askerlerinin, Batõ Şeria’da bir operasyon sõrasõnda evini bastõklarõ Filistinli bir kadõn kalp krizinden hayatõnõ kaybetti. Ramallah kentinin girişindeki Kalendiye mülteci kampõnda, bir eve giren İsrail askerleri, içerdekileri bir odaya topladõ. Oğlu aranan ve 60 yaşlarõnda olduğu bildirilen Filistinli kadõn, bu sõrada kalp krizi geçirdi. Royal’i az farkla yenen Aubry, Fransa’da SP’nin liderliğine seçilen ilk kadõn oldu Sosyalist Parti’ye sol ayarUĞUR HÜKÜM PARİS - Fransa’da ana muhalefette- ki Sosyalist Parti (SP) tarihi bir ilke im- za atarak iki kadõn lider adayõ arasõndan kõl payõyla Martine Aubry’yi Birinci Sekreterliğe (Genel Başkan) seçti. Par- tide derin izler bõrakacağõna kesin gö- züyle bakõlan bir iç mücadele sürecin- den sonra önceki akşam Parti Ulusal Ku- rulu, lider adaylarõndan Ségolène Ro- yal’in oylamaya yönelik itirazõnõ kabul etmeyerek, Aubry’nin SP Birinci Se- kreterliği’ni kazandõğõnõ onayladõ. 11 yõldõr Parti Birinci Sekreterliği gör- evini yürüten François Hollande’den koltuğu devralan Aubry, dün yaptõğõ açõklamada Sosyalist Parti’yi sol çizgi- de tutmayõ sürdüreceğini belirtti. Aubry, ilk siyasi görevinin partiyi birleştirme- lerine yardõmcõ olacak Royal ve diğer partililerle bir araya gelmek olduğunu söyledi. Aubry’nin hem parti içindeki bölünmeyi sonlandõrmak hem de sağcõ Nicolas Sarkozy iktidarõna karşõ halk desteğini artõrmak için önünde zorlu bir süreç olduğu yorumlarõ yapõlõyor. Sosyalist Parti içinde Royal’e göre da- ha sol çizgide bulunan 58 yaşõndaki Aubry halen Lille kenti belediye baş- kanlõğõ görevini yürütüyor. Fransa’nõn en popüler sos- yalist kişiliklerinden, eski Maliye Bakanõ ve 1985-1995 yõllarõ arasõnda Avrupa Komisyonu Başkanlõğõ yapmõş olan Jacques Delors’un kõzõ olan Aubry, Türkiye’nin AB üyeliğinden yana aldõ- ğõ kesin tavõrlarõyla da tanõnõyor. Partide derin iç çekişme 1991’den itibaren sosyalist hükü- metlerde Çalõşma Bakanlõğõ yapan Aubry, 1997’de Lionel Jospin öncülü- ğünde iktidara gelen “Çoğul Sol” hü- kümetinde İstihdam ve Dayanõşma Ba- kanlõğõ görevini üstlenmişti. O dönem- de yasallaştõrdõğõ “haftalık 35 saat ça- lışma süresi” tasarõsõ daha sonraki sağ hükümetler tarafõndan boy hedefi hali- ne getirilse de kimse tümüyle değiştir- meye cesaret edememişti. SP’nin geçen 14-16 Kasõm tarihle- rinde düzenlenen 75. Kongresi’ne katõ- lan ikisi kadõn, ikisi erkek adaydan bi- ri olan Aubry’nin kongreye sunduğu, ye- ni dönemde parti politikasõnõ belirleye- cek “Yönerge” yüzde 24.32 destek al- dõ. İlk oylamada 2007 Cumhurbaşkan- lõğõ seçimlerinin ilk turunda solun ada- yõ olan Ségolène Royal Yönergesi yüz- de 29.08, Paris Belediye Başkanõ Bert- rand Delanoë Yönergesi yüzde 25.24, partinin sol kanadõnõn temsilcisi Beno- ît Hamon Yönergesi de yüzde 18.52 oy alõyorlardõ. Yönergelerin aldõğõ oya gö- re parti 1. sekreterliği için yapõlacak se- çimlerde Delanoë’nin adaylõktan çeki- lip Aubry’yi desteklemesi üzerine par- ti içindeki kişisel ve ideolojik çekişmeler iyice su yüzüne çõktõ. SP üyeleri 20 Ka- sõm’da kongre kararlarõ doğrultusunda son üç aday arasõnda doğrudan oyla- maya çağrõldõlar. Bu ilk turda Royal yüz- de 42.9, Aubry yüzde 34.5 destek elde edince Hamon da Aubry lehine aday- lõktan çekildi. Royal 2012’ye hazırlanıyor 21 Kasõm’daki 2. turdan 42 oy fark- la Aubry’nin üstün çõkmasõ, Royal ta- raftarlarõnõ iyice çileden çõkardõ. Karşõ- lõklõ hile ve yolsuzluk iddialarõ, basõna göre parti örgütünü benzersiz bir bö- lünmenin eşiğine getirdi. Royalcilerin yeniden oylama önerisi yerine Parti Birleştirme Komisyonu kararõyla 23-24 tarihlerinde yeni bir sayõm ve denetle- me yapõldõ. Dün toplanan Parti Ulusal Kurulu da kesin sonuçlarõ açõkladõ: “Aubry 67.451, Royal 67.349.” Yarõşõ kaybeden Segolene Royal ise parti liderliği için mücadeleyi bõrak- mayacağõnõ belirterek, 2010 cumhur- başkanlõğõ seçimlerinde Sosyalist Par- ti’nin adayõ olmak için çalõşmalarõna de- vam edeceğini açõkladõ. Dış Haberler Servisi - Dünyanõn en büyük adasõ olan Danimarka’ya bağlõ özerk bölge Grönland’da, önceki gün düzenlenen referandumda özerkliğin sõnõrlarõnõ genişletmeyi öngören tasarõ kabul edildi. Küresel õsõnma sonucu adanõn yüzde 80’ini kaplayan buzullarõn erimesiyle, büyük petrol ve doğalgaz rezervleri üzerindeki rekabetin giderek arttõğõ Grönland’da, seçmenlerin yüzde 76’sõ daha geniş özerkliğe evet “aap” derken, yüzde 24’ü ret oyu verdi. Bağõmsõzlõk yolunda bir adõm olarak görülen sonuçlar, çoğu İnuit (Eskimo) olan 57 bin nüfuslu adanõn başkenti Nuuk’ta havai fişeklerle kutlandõ. Seçmen Anne Sofie Fisker “Bu tarihi günü yıllardır bekliyorduk” derken, eski balõkçõ David Brandt da, “Toprakları 300 yıl önce sömürgeleştirilen ve özgür, gururlu birer avcı olan atalarımızdan çalınan hakları ve özgürlükleri geri alma vakti” sözleriyle sevincini dile getirdi. Referandum, Nuuk’un madenlerle petrol kaynaklarõnõn kontrolünü üstlenmesine olanak sağlõyor. 1 Haziran 2009’da yürürlüğe girecek tasarõya göre hükümet 32 alanõn sorumluluğunu Danimarka’dan devralacak ve Grönlandça resmi dil olacak. Kopenhag’dan gelen ve yõllõk 540 milyon dolarõ bulan yardõm azalacak. Buna karşõn Grönland, dõş politika ve savunma konularõnda Danimarka’ya bağlõ kalmaya devam edecek, Danimarka Kraliçesi yine devlet başkanõ sayõlacak ve Danimarka kronu geçerli olacak. Danimarka’nõn 1775’te sömürgeleştirdiği, 1979’da yarõ özerkliğe kavuşan Grönland, petrol ve doğalgaz rezervlerinin önem kazanmasõ nedeniyle, ABD, Rusya, Norveç, Kanada ve Danimarka gibi ülkeler arasõnda rekabet alanõna dönüşmüş durumda. Adadaki 57 bin nüfusun 50 binini İnuitler (Eskimo) oluşturuyor. REFERANDUMA ‘AAP’ ‘Atalarımızın haklarını geri alıyoruz’ Havaalanõ muhaliflerin elinde Dış Haberler Servisi - Hükümet karşõtõ gösterilere sahne olan Tay- land’da, başkent Bangkok’taki ulus- lararasõ havaalanõ tamamen muhalif göstericilerin eline geçti. Genelkurmay Başkanõ Anupong Poaçinda, hükümete parlamentoyu feshederek erken seçime gidilmesi çağrõsõ yaparken darbe söylentileri- ni yalanladõ. Poaçinda, göstericilere de Suvar- nabhumi havaalanõnõ boşaltalarak dağõlmalarõ çağrõsõnda bulunurken hükümete bir mektup gönderdiklerini ancak darbe yapõlmayacağõnõ, hü- kümetin erken seçimle halka yeni bir şans vermesi gerektiğini söyledi. Genelkurmay başkanõ, erken seçim önerisinin, akademisyenler, iktisat- çõlar, işadamlarõ ve güvenlik yetki- lileriyle yapõlan olağanüstü toplan- tõda ortaya çõktõğõnõ da belirtti. Ancak muhalefetteki Halkõn De- mokrasi İttifakõ’na bağlõ (PAD) göstericiler havaalanõnõ boşaltma çağrõsõnõ reddettiler. Göstericilerin liderlerinden Pibhop Dhongçai açõklamasõnda, erken seçime gidil- mesinin de hiçbir sorunu çözmeye- ceğini söyledi. Başbakanın istifasını istiyorlar PAD lideri Sondi Limthongul da görüşme masasõna oturmalarõ için önce hükümetin istifa etmesi ge- rektiğini belirterek bir kez daha Baş- bakan Somçai Vongsavat’õn istifa- sõnõ istedi. Asya Pasifik Ekonomik İş- birliği (APEC) zirvesi için Peru’da bulunan Vongsavat ise Genelkurmay başkanõnõn erken seçim çağrõsõndan hemen sonra ülkesine döndü. Yaklaşõk 8 bin göstericinin bu- lunduğu Suvarnabhumi havaalanõn- da binlerce turist mahsur kalõrken uçuşlar yapõlamõyor. PAD uçuşlar için sadece kendilerinden izin alõ- nacağõnõ duyurdu. Singapur ve Fili- pinler havayollarõ, Bangkok sefer- lerini iptal etti,. Biri göstericilerin kontrolü altõndaki havaalanõnda ol- mak üzere Bangkok’ta 3 patlama meydana geldi, 7 kişi yaralandõ. Tayland’da protestocular, hüküme- tin istifasõ talebiyle geçen ağustostan bu yana gösteriler düzenliyor. Gös- tericiler, başbakanlõk yerleşkesini aylardõr işgal altõnda tutuyor. Askeri darbeyle 2006’da görevden uzaklaştõrõlan eski Başbakan Thak- sin Şinavatra’nõn yerine başbakan olan Somçhai Vongsavat, görevden ayrõlmak istemiyor. Vongsavat hü- kümeti, kansõz bir darbeyle devrilen Şinavatra’nõn Halkõn İktidarõ Parti- si (PPP) bünyesindeki yandaşlarõnõn kurduğu bir koalisyon. Tayland’da göstericiler hükümetin istifasõnõ isterken darbe söylentisini yalanlayan genelkurmay başkanõ erken seçim istedi Dış Haberler Servisi - Çin’in Şanghay şehrinde bir polis kara- koluna saldõrarak 6 polisi öldüren 28 yaşõndaki Yang Cia hakkõnda verilen ölüm cezasõ dün infaz edildi. Yang, saldõrõyõ çalõntõ bir bisiklet konusunda kendisine iş- kence yaptõklarõnõ belirttiği po- lislerden intikam almak amacõy- la gerçekleştirdiğini savunuyordu. Yaşadõklarõ yüzünden psiko- lojisinin bozulduğunu kaydeden Yang, kendisine kötü muamele- de bulunduğunu söylediği po- lislere karşõ dava açma yoluna da gitmiş ancak iddialarõ kabul edil- memişti. Genç Çinlinin yaşadõk- larõnõn kamuoyuna yansõmasõ sonrasõnda Çin’de polisin sõradan insanlara yönelik kötü muame- lesine tepkili binlerce kişi Yang’a büyük destek verdi. Yang için çok sayõda kişi internet bloglarõna destek mesajlarõ yollarken bazõ- larõ onu “kahraman” ilan etti. Destekçilerinin arasõnda Olim- piyat Stadõ’nõn mimarõ Ai Wei- Wei de vardõ. Sitelerdeki destek mesajlarõnõn çoğu ise Çinli yet- kililerin sansürünün kurbanõ ol- du. Geçen eylül ayõnda mahke- meye çõkarõlan Yang için adliye önünde de destek gösterisi dü- zenlendi. Yang, Şanghay’daki polis karakoluna molotof kokteyli atmak ve ardõndan yanan binaya girerek içindeki 6 polisi bõçakla- yarak öldürmek, 4’ünü yaralamak suçundan idama mahkûm oldu. Resmi Şinhua haber ajansõ, ölüm cezasõnõn dün iğneyle infaz edildiğini duyurdu. İŞKENCE GÖRÜNCE 6 POLİS ÖLDÜRMÜŞTÜ Çin’i karıştıran idam Çin’in üç ayrı eyaletinde, işten çıkarılan ve tazminatlarını alamayan fabrika işçileri protesto gösterileri düzenledi. Guangdong eyale- tine bağlı Dongguan kentinde, çalıştıkları oyuncak fabrikasındaki işlerine son verilen işçiler, önceki gün fabrikadaki ofislere zor- la girerek tazminatlarının verilmesini talep etti. (REUTERS) Çinli işçilerin tazminat eylemi YENİ KABİNE HAFTAYA WASHINGTON (Cumhuriyet) - ABD’nin yeni seçilen Başkanõ Barack Obama’nõn teklifi üzerine Savunma Bakanõ Robert Gates’in görevini sürdürmeyi kabul ettiği duyuruldu. ABC televizyonu ve Politico dergisinin kaynaklara dayandõrdõğõ haberine göre, Gates’in Obama yönetiminin en azõndan ilk yõlõnda görevde kalmasõ bekleniyor. Cumhuriyetçi yönetimler altõnda görev yapan Gates’in bağõmsõz ve her iki parti tarafõndan da saygõ duyulan bir isim olduğu için seçildiği belirtiliyor. Obama’nõn ayrõca ABD’nin eski Avrupa Kuvvetleri Komutanõ Orgeneral James Jones’u Ulusal Güvenlik Danõşmanõ, Hillary Clinton’õ dõşişleri bakanõ ve Susan Rice’õ da ABD’nin Birleşmiş Milletler büyükelçisi olarak atamasõ bekleniyor. Obama’nõn ofisi atamalara yönelik haberleri henüz doğrulamazken, yeni seçilen başkanõn pazartesi günü aralarõnda Gates ve Clinton’õn da bulunduğu ulusal güvenlik ekibini resmen duyuracağõ belirtildi. Pentagon yine Gates’e teslim PANARİN’İN KEHANETİ: ‘ABD 6’ya bölünecek...’ Dış Haberler Servisi - Küresel mali krizi 10 yõl önce tahmin eden Rusya Dõşişleri Bakanlõğõ’na bağlõ Diplomasi Akademisi öğretim görevlisi Prof. Dr. İgor Panarin, mali kriz nedeni ile ABD’nin çökeceğini ve altõya bölüneceğini öne sürdü. ABD ekonomisini piramide benzeten Panarin, piramidin ekonomik tabanõnõn oynadõğõnõ, artõk yeniden toparlanmanõn mümkün olmadõğõnõ, işsizlik ve birikimlerin kaybedilmesi yüzünden çöküşün hõzlanacağõnõ belirtti. Panarin 1998 yõlõnda Avusturya’da katõldõğõ bir konferansta 2009 yõlõnda kriz yaşanacağõnõ öngörmüştü. Rusya’da yayõmlanan İzvestiya gazetesine konuşan Panarin, ABD’nin etnik ve kültürel farklõlõklara göre altõ bölgeye ayrõlacağõnõ belirtti. Rus uzmana göre, Pasifik bölgesi, güney, Teksas, Atlantik kõyõsõ, merkez eyaletler ve kuzey eyaletleri yeni altõ devlet olarak ortaya çõkacak. Panarin, satõn alõnan Alaska’nõn da yeniden Rusya’ya bağlanabileceğini söyledi. ABD 1867’de Alaska’yõ Rusya’dan satõn almõş ve o tarihten 92 yõl sonra, 1959’da ABD Senatosu Alaska’nõn 49. eyalet olmasõnõ onaylamõştõ. Panarin’e göre finansal düzenleyici rolünü kaybedecek olan ABD’nin yerine artõk Rusya ve Çin geçecek. ABD’nin yeni seçilen başkanõ Barack Obama’nõn “mucizeler” yaratacağõnõn ümit edildiğini söyleyen Panarin, “Bahar geldiğinde mucize olmadığı açıkça görülecek” diye konuştu. TARİHİ NETLEŞMEDİ Gül Bağdat yolcusu BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA - Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül’ün aralõk ayõ sonunda Bağdat’õ ziyaret etmesinin planlandõğõ öğrenildi. Günübirlik olarak yapõlmasõ planlanan ziyaretin ayrõntõlarõ ise güvenlik nedeniyle son güne kadar açõklanmayacak. 19 Kasõm’da Türkiye-Irak ve ABD arasõnda yapõlan üçlü komisyon toplantõsõ sonrasõnda Bağdat’ta kalan Türkiye’nin Irak Özel Temsilcisi Murat Özçelik, Gül’ün ziyaretine ilişkin ön çalõşmalarõ büyük ölçüde tamamladõ. Bu çalõşmalar bağlamõnda Özçelik, Bağdat Büyükelçisi Derya Kanbay ile birlikte hafta başõnda Irak Cumhurbaşkanõ Celal Talabani ve Başbakan Yardõmcõsõ Berham Salih ile bir araya geldi. Çankaya Köşkü kaynaklarõ Gül’ün ziyaretiyle ilgili kesin tarihin henüz netleşmediğini belirtirken, Dõşişleri Bakanlõğõ kaynaklarõ planlamaya bağlõ olarak ziyaretin 2009’a kalma olasõlõğõ bulunduğunu dile getirdi. Her iki görüşmede de Talabani’nin, “Bu ziyaret, iki ülke ilişkilerinin geleceği açısından büyük önem taşıyor. Irak halkı, Türkiye’nin Irak’a verdiği önemi görecek” dediği belirtildi. Ziyaret öncesi güvenlik konusunda ayrõntõlõ görüşmeler yapmak üzere Türkiye’den ayrõ bir heyetin Bağdat’a gideceği öğrenildi. Gül’ün Irak’õ ziyareti sõrasõnda Erbil’e gidip gitmeyeceği ise henüz netleşmedi. Gösteriler yüzünden pek çok hava yolu şirketi seferlerini iptal ederken Avustralya ve Yeni Zelanda da, Tayland’a gidecek vatandaşları için seyahat uyarısı yayımladı. (Fotoğraflar: AFP/AP) Parti içindeki yarõştan galip çõkan eski çalõşma bakanlarõndan Aubry, Fransa’da haftalõk yasal çalõşma süresinin 35 saate indirilmesiyle ilgili yasanõn mimarõ olarak biliniyor. Sosyalist Parti’yi sol çizgide tutmayõ sürdüreceğini belirten Aubry, Türkiye’nin AB üyeliğini de destekliyor.