Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 17 KASIM 2008 PAZARTESİ 10 EKONOMİ CMYB C M Y B Önceki Son Yılbaşı Haftalık Yıllık SEKTÖR ENDEKSLERİ Kapanış Kapanış Değeri Fark% Fark% IMKB ULUSAL-100 26,648 25,425 55,538 -4.59 -54.22 IMKB ULUSAL-TÜM 26,398 25,260 53,307 -4.31 -52.62 IMKB ULUSAL-30 34,014 32,403 70,457 -4.74 -54.01 IMKB ULUSAL-50 26,745 25,472 55,549 -4.76 -54.15 IMKB ULUSAL-SINAİ 21,144 20,078 40,567 -5.04 -50.51 IMKB GIDA, İÇECEK 38,947 37,908 53,220 -2.67 -28.77 IMKB TEKSTİL, DERİ 3,175 3,296 7,125 3.79 -53.74 IMKB ORMAN, KAĞIT, BASIM17,056 16,483 36,351 -3.36 -54.66 IMKB KİMYA, PETROL, PLASTİK15,52214,100 30,345 -9.16 -53.53 IMKB TAŞ, TOPRAK 25,481 25,480 54,939 -0.01 -53.62 IMKB METAL ANA 32,713 30,632 59,339 -6.36 -48.38 IMKB METAL EŞYA, MAKİNA12,698 11,983 36,941 -5.63 -67.56 IMKB ULUSAL - HİZMETLER21,901 20,660 34,205 -5.67 -39.60 IMKB ELEKTRİK 1,900 1,699 3,092 -10.60 -45.07 IMKB İLETİŞİM 20,628 19,605 31,891 -4.96 -38.53 IMKB ULAŞTIRMA 7,748 6,752 14,201 -12.85 -52.45 IMKB TİCARET 25,473 24,744 41,348 -2.86 -40.16 IMKB TURİZM 3,111 3,099 8,477 -0.37 -63.44 İMKB ULUSAL - MALİ 36,520 35,312 83,822 -3.31 -57.87 IMKB BANKA 52,267 50,894 119,972 -2.63 -57.58 IMKB SİGORTA 56,092 51,795 119,204 -7.66 -56.55 IMKB FİNANSAL KİR. FAKTORİNG5,0205,370 13,694 6.97 -60.79 IMKB GAYRİMENKUL Y.O. 11,948 11,583 34,723 -3.05 -66.64 IMKB HOLDİNG VE YATIRIM19,516 18,410 43,983 -5.66 -58.14 IMKB ULUSAL-TEKNOLOJİ 4,958 4,711 10,491 -4.98 -55.09 IMKB BİLİŞİM 3,305 3,180 6,647 -3.78 -52.15 IMKB SPOR 51,395 48,729 41,521 -5.19 17.36 IMKB SAVUNMA 13,922 12,828 32,941 -7.86 -61.06 IMKB 2.ULUSAL 8,996 8,812 27,284 -2.05 -67.70 IMKB MENKUL KIYM.Y.O. 8,163 8,014 16,429 -1.82 -51.22 IMKB KURUMSAL YÖNETİM25,603 23,746 55,406 -7.25 -57.14 B O R S A A N A L İ Z Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesi Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında Sektör Bazında GÖZUCUYLA TÜRKEL MİNİBAŞ Tüketici Kredileri ile Kartlarından SOS! turkmini@superonline.com www.turkelminibas.net Dünya ekonomisinde yaklaşık 18 ay önce bir “kriz” başladı. Eylül ayında borsalar çok sert bir sarsıntı geçirdi, hatta “Crash of September” deyimi söyleme girdi. Geçen hafta gelen ha- berler krizin derinleşmeye, yayılmaya devam ettiğini gösteriyordu. Haftanın en ilginç olayıysa, cumartesi günü ya- pılan, medyada da, “Bretton Woods”a benzetilen G20 toplantısıydı. Her yerden kötü haber Geçen hafta, Avrupa Birliği ekono- milerinin, ortak para birimi tartışmala- rı başladığından bu yana ilk kez re- sesyona girdiği resmen açıklandı. Hong-Kong da resesyonda, Çin’in GSMH’sinin yaklaşık yüzde 20’sine yakın bir ekonomi destek paketi aç- tı. ABD’de ise Hazine Bakanı Paul- son’un, bankaların “zehirli varlıklarını” alma planından vazgeçtiğinin açıklan- ması kafaları karıştırdı. IMF küresel ekonomik büyüme hızı öngörülerini bir kez daha aşağı doğru değiştirdi: Büyüme 2009’da resesyon sınırı olarak görülen yüzde 2.5’in altı- na inecek. Eğer Robini’nin “sıfır” ya da “eksi” büyüme öngörüsü gerçekleşir- se, depresyon kaçınılmaz. Bu sırada haberler ekonomik krizin elektronik sektörüne ulaştığını, otomotiv sektörünün özellikle ABD’de çöküşün eşiğine geldiğini, ABD’de tüketici talebi hızla düşerken ihracatta da sert bir ge- rilemenin başladığını gösteriyordu. Mali piyasalar adeta “yoyo” gibi. Dow Jones bir günde 900 puanlık, yüzde 10’dan fazla bir salınım yaşadı, kısa bir süre için de olsa 8000’in altına indi. Şir- ket bilançolarına ilişkin haberler gittik- çe kötüleşiyor. 1929’dan bu yana en büyük, ama ‘O kriz’ mi? Bu soruyu ilk kez 2007’nin başında sormaya başladığımda, aklımda 1930’lar vardı. Şimdi cevap ararken dört gelişme üzerinde özellikle duru- yorum. Birincisi: 1970’lerden bu yana ya- şanan “yapısal” kriz içinde tekrarlana- rak gündeme gelen, kendini dışa vuran kriz eğilimleri (aşırı birikim/üretim, ye- tersiz talep) ertelendikçe hem ertele- nen sorunlar giderek ağırlaştı, hem de ertelemekte kullanılan araçların çapı, et- ki alanı giderek büyüdü. “Yapısal” kav- ramını bu yüzden kullanıyorum. Bu sorunu erteleme çabaları içinde oluşan mali genişleme giderek bir kre- di köpüğüne dönüştü, şimdi patlıyor, boşalttığı enerji reel ekonomide yıkıcı etkiler yapıyor. Diğer taraftan, söz konusu sorunu er- telemeye, aşmaya çalışırken, serma- yenin, mekân dışına kaçarak ihracatı, uluslararası yatırımlar, zamana kaçarak gelecekte üretilecek artı değerler üze- rinden genişleme (mali sermaye ihra- cı, finansallaşma), birikmiş değerleri emme, diğer sermayeleri yutma (spe- külasyon, yeni yatırım araçlarının ica- dı), hızlanma (“network”ler, tedarik zin- cirleri, dikey yatay entegrasyon, yo- ğunlaşma), nihayet savaşlar gibi yön- temleri, hem büyük bir mali istikrarsızlık yarattı, hem yeni üretim kapasitesi yaratarak sorunu daha da ağırlaştırdı. Hem Çin, Hindistan, Brezilya, Rusya gi- bi yeni birikim merkezleri, dolayısıyla güç odakları oluştu, hem de tedarik zin- cirleri, “network”ler çok daha kırılgan ve sorunların yayılmasını hızlandıran bir yapı oluşturdu. Özetle, “erteleme mekanizmaları”, aşırı birikim sorununu daha da ağır- laştırdı, mali krize yol açtı, nihayet ye- ni jeo-politik sorunlara zemin hazırladı. İkincisi: Buradan erteleme işleminde kullanılan yönteme/modele geçebiliriz. Gördüğüm kadarıyla, devletin kâr oran- ları düşme eğilimlerinin karşıt eğilimlerini başarıyla harekete geçirmesine olanak veren ekonomi yönetim modeli reji- mi/neo-liberalizm (popüler adıyla kü- reselleşme) tam anlamıyla tükenmiştir: Bu model artık sorunu erteleyemiyor; ertelemeye çalıştıkça ağırlaştırıyor. Bu model, artık çözümün değil sorunun bir parçasıdır. Bu bağlamda, gelişmekte olan ül- kelere dayatılan ihracata, tüketimin dış krediyle finansmanına dayalı, “mantıksız modeli” (dünyada talebin, mali kayna- ğın sonsuz olduğunu varsayıyor) devam ettirmenin olanaksızlaştığını da vur- gulamak gerekir. Sonuç olarak diye- biliriz ki hem “merkez”de hem “çev- re”de yeni bir model aranıyor... Yönetenler eskisi gibi... Üçüncüsü, demek ki yönetenler artık eskisi gibi yönetemiyor. Peki yö- netilenlerin duyarlılıklarında bir deği- şiklik var mı? Geçtiğimiz 25 yıldır, devletin eko- nomiye müdahale etmesinin, toplum- sal çıkar kavramının, “köleciliğe giden yol” olduğunu öğrenenler şimdi hızla yoksullaşırken, devletin büyük şirket- leri kurtarma çabasına bakıp şaşırıyor, arkasından, devletten kendilerine ön- celik vermesini istiyorlar, hem de top- lumsal çıkar adına... Devlet, müdahale etmeye başlayın- ca, göreli özerkliği de artmaya başlıyor, bürokrasi toplumu, sistemik riskleri görmeye başlıyor. Diğer sınıfların ta- leplerine açılmaya başlıyor: Örneğin, medya, ABD’de devletin “zehirli atıkları” almaktan vazgeçerek batık ipoteklere, tüketici talebine, hatta otomotive iliş- kin tedbirler üzerinde odaklaşmaya, bir neo-liberal olarak hükümete gelen Sarkozy’nin hızla “Keynesçi” olmaya başladığına ilişkin kaygıları aktarıyor. “Obamania”yı “yönetilenlerin” yani bir ekonomik model arayışının yankı- sı olarak da yorumlayabiliriz. Bu sırada, sermaye sınıfının en aşı- rı örneklerinin (“açgözlü bankacılar”, “dolandırıcı heç fonlar” filan), “gös- teri toplumunda” dikkat çekiyor ve tüm sınıfı temsil eden, onun yerine ge- çen örneklere dönüştüğüne şahit olu- yoruz. Böylece, toplumun dikkatinin tüm sermaye sınıfı üzerinde yoğun- laştırma, sol düşüncelere olduğu kadar sağ popülist demagoglara açılma ola- sılığı da artıyor... Son olarak uluslararası jeopolitik- te de önemli yenilikler var. ABD he- gemonyasında ikinci bir restorasyon çabası, Irak ve Afganistan sonra da ma- li krizle duvara çarptı. Bu sırada yeni mali ekonomik ve giderek siyasi güç- lerin ortaya çıktığını, örne- ğin, Çin’in “ikinci vazgeçilmez ülke” olduğunu görüyoruz. Ayrıca Latin Ame- rika’dan Uzakdoğu’ya, hatta Afrika ve Ortadoğu’ya kadar, giderek ABD etki- sinden bağımsızlaşan ülkeler artıyor. Dünyanın ekonomik siyasi merkezinin artık Doğu’ya kaymaya başladığı ileri sürülüyor. Nihayet krizin bu konjonktüründe karşımıza ABD’nin ya da bir başka he- gemonyacı gücün tek başına çöze- meyeceği kadar büyük sorunların (kü- resel ısınma, gıda/su krizi hatta, kredi köpüğü) geldiğini görüyoruz. Besbelli ki, dünya artık yeni bir toplumsal, eko- nomik model istiyor. Tam bu noktada hafta sonu yapılan G20 toplantısının sonuçlarına bakarsak, PNP PARIBAS bankasının, toplantıdan bir gün önce yayımlanan bilgi notunda toplantıyı önce Machbet’in cadı kaza- nına sonra da, bir türlü karar vereme- yen Hamlet’e benzeten saptamasına katılmamak elde değil. Avrupa liderleri, küresel çapta yeni düzenlemeler ve sınırları aşan denetim organları istiyorlar. Buna karşılık ABD hem eski modelde (neo-liberal küre- selleşme) ısrarlı hem de denetim söz konusu olunca ulus devletlere öncelik vermekten yana. G20, IMF’yi güçlen- dirmek, DTÖ Doha’yı canlandırmak istiyor. IMF’nin eski başekonomisti, MIT’den Prof. Simon Johnson da, “Bunlar önemsiz kararlar, toplantı ol- madan da alınabilirdi, G7’nin G20 ol- masından başka ne yenilik var ki?” di- yor. Kim bilir belki de bu, yeni jeopo- litik dengelerin uluslararası platformlara yansıması açısından önemli bir geliş- me, bir başlangıçtır. Göreceğiz... Bu Kriz O Kriz mi? DÜNYA EKONOMİSİNE BAKIŞ / ERGİN YILDIZOĞLU / LONDRA erginy@tr.net http://erginyildizoglu.blogspot.com Endekslerin önceki ve bu haftaki cuma günü kapan›ş değerleri baz al›nm›şt›r. MADENCİLİK ParkElek.Madencilik 0.87 18.95 0.59 44.84 0.34 13.47 GIDA,İÇKİVETÜTÜN Altõnyağ 0.44 -5.81 1.03 -2.24 -0.08 -2.42 ÜlkerBisküvi 1.84 7.21 0.60 7.74 0.37 3.31 Banvit 1.31 1.27 0.99 0.53 0.29 0.46 CocaCola 7.45 17.17 1.75 10.16 0.68 8.07 ErsuGõda 0.31 1.11 0.54 1.15 0.01 0.88 FrigoPakGõda 0.52 -33.20 0.93 -17.31 -0.24 -7.68 KentGõda 24.00 8.21 2.72 4.88 0.87 3.88 KerevitaşGõda 7.05 -7.13 -2.16 -1.40 0.63 -0.99 KonfrutGõda 1.61 -2.43 0.61 -1.99 0.47 -1.18 KristalKola 0.56 0.98 0.34 2.07 -0.01 0.74 MerkoGõda 1.81 -61.44 6.60 -15.88 -0.29 -7.91 PõnarEtVeUn 1.58 7.38 0.34 10.27 0.73 5.23 PenguenGõda 0.52 -33.88 1.25 -26.00 -0.14 -10.39 PõnarSu 2.68 6.55 0.65 11.08 0.56 4.09 PõnarSüt 2.60 6.85 0.44 7.34 0.74 4.40 ŞekerPiliç 0.99 -38.96 0.80 -7.13 -0.51 -9.19 TatKonserve 1.17 4.44 1.05 1.41 0.02 1.24 T.Tuborg 0.89 -362.34 3.35 -68.92 -1.12 -46.97 Tukaş 0.37 -102.80 0.93 -49.00 -0.35 - 14.83 Vanet 0.96 -0.16 1.59 -0.15 0.00 -0.06 DOKUMA,GİYİMEŞYASIVEDERİ AkalTekstil 0.63 2.48 0.21 1.04 -0.06 0.94 AkõnTekstil 0.92 -4.29 0.20 -6.77 -0.33 -2.72 Aksuİplik 0.59 -26.80 0.33 -26.18 -0.59 -8.69 Altõnyõldõz 3.90 -8.64 1.09 -10.62 -0.07 -3.66 ArsanTekstil 0.73 -6.23 0.27 -12.36 -0.37 -3.44 BisaşTekstil 0.37 59.69 0.52 37.37 2.47 15.48 Bossa 1.81 8.74 0.67 11.98 0.31 7.01 CeylanGiyim 1.69 3.97 1.34 1.88 0.08 1.28 CeytaşMadencilik 1.45 -5.08 0.72 -25.88 -0.13 -4.64 Derimod 1.68 6.50 0.71 2.76 0.52 2.47 DesaDeri 0.40 -0.40 0.30 -0.57 0.14 -0.24 Edipİplik 2.34 -7.96 0.84 -18.33 -0.33 -2.02 Gedizİplik 0.38 -6.30 0.11 -162.58 -0.31 -4.35 İdaş 1.03 -31.13 0.25 -35.06 -1.86 -10.73 KarsuTekstil 0.33 -1.09 0.15 -1.89 0.01 -0.71 Kordsa 1.32 7.10 0.39 7.62 0.19 3.81 LüksKadife 1.58 -6.43 1.38 -10.97 -0.11 -4.07 MenderesTekstil 0.20 -0.91 0.17 -2.15 0.00 -0.53 MensaMensucat 0.22 -3.01 0.35 -18.51 -0.07 -0.79 Metemteks 0.26 -15.97 0.54 -64.06 -0.16 -8.93 Söktaş 2.68 1.74 0.31 3.07 0.63 0.82 Yataş 0.86 -1.42 0.27 -1.08 0.07 -0.51 Yünsa 0.66 -1.25 0.26 -1.02 -0.05 -0.49 ORMANÜRÜNLERİVEMOBİLYA AlkimKağõt 1.19 3.67 0.68 7.40 0.12 2.73 DoğanGazetecilik 1.36 5.84 0.56 5.80 0.13 4.28 Gentaş 0.90 4.06 0.58 10.99 0.12 3.74 KelebekMobilya 0.44 -9.32 1.40 -8.59 -0.03 -3.46 BakAmbalaj 1.75 3.58 0.30 3.52 0.31 1.93 DoğanBurda 1.04 12.27 0.52 7.00 0.34 8.29 DuranDoğanBasõm 2.09 -34.21 2.72 -7.32 -0.64 -4.66 IşõklarAmbalaj 0.31 2.51 0.90 3.38 0.09 0.23 Kaplamin 3.86 -2.37 0.58 -2.77 -0.09 -1.80 Kartonsan 55.00 7.24 1.05 15.54 11.46 6.34 KozaMadencilik 0.92 23.59 1.23 30.30 0.28 9.88 Olmuksa 4.46 1.48 0.88 2.14 0.20 1.21 TireKutsan 9.30 -23.94 5.82 -11.62 -0.49 -5.90 VikingKağõt 0.37 -226.38 2.47 -21.75 -0.45 -15.50 KİMYA,PETROL,KAUCUKVEPLASTİKÜRÜNLERİ Aksa 1.35 4.48 0.23 6.25 0.26 2.94 AlkimKimya 3.82 11.54 0.82 17.53 0.84 7.52 Aygaz 1.70 6.50 0.34 5.59 1.22 3.94 Bagfaş 74.50 45.41 1.22 24.83 31.30 27.09 Brisa 33.75 10.01 0.59 7.41 8.37 5.92 DevaHolding 6.75 -14.78 1.39 -30.91 -1.00 -7.23 Eczacõbaşõİlaç 1.08 2.41 0.35 9.64 0.84 2.04 EgeGübre 22.10 10.76 0.38 11.85 8.15 6.05 Good-Year 6.70 4.27 0.30 1.88 1.23 2.55 GübreFabrik. 25.20 67.27 2.05 29.67 9.41 10.31 Hektaş 0.61 14.53 0.49 22.34 0.18 11.45 Marshall 6.50 9.38 0.60 9.37 1.17 5.48 Petkim 4.28 -3.64 0.60 -2.79 -0.35 -2.74 PetrolOfisi 2.82 8.63 0.54 1.87 0.68 3.59 Pimaş 1.27 -0.98 0.33 -0.72 0.12 -0.42 AdvansaSasa 0.24 -5.09 0.19 -4.84 -0.21 -3.04 SodaSanayii 0.93 4.64 0.43 6.91 0.09 2.83 SelçukEczaDeposu 1.09 10.32 0.79 3.79 0.29 3.81 TurcasPetrol 2.33 12.61 0.59 250.36 0.98 12.24 DyoBoya 0.22 -24.70 0.77 -14.19 -0.13 -4.64 TAŞ,TOPRAĞADAYALISANAYİ AdanaÇimento(A) 2.98 14.66 1.51 46.19 1.13 13.53 AdanaÇimento(B) 1.77 14.66 0.90 46.19 0.80 13.53 AdanaÇimento(C) 0.36 14.66 0.18 46.19 0.11 13.53 AfyonÇimento 575.00 7.98 1.24 13.45 49.32 6.74 Akçansa 2.09 13.73 0.51 17.09 0.67 9.01 AnadoluCam 1.03 7.40 0.53 9.04 0.23 3.20 BatõsökeÇimento 0.77 1.87 0.23 4.86 0.07 1.70 BatõÇimento 5.15 4.82 0.93 9.23 0.51 3.33 BoluÇimento 1.03 16.68 0.66 24.40 0.33 15.32 BursaÇimento 4.70 17.29 2.17 17.31 0.65 9.95 Çimbeton 8.00 -8.69 0.41 -5.63 -1.72 -5.50 Çimentaş 3.88 -1.53 0.41 -4.50 0.62 -0.87 Çimsa 3.00 11.25 0.50 19.43 0.85 8.03 DenizliCam 1.89 -4.00 0.43 -6.26 -0.35 -2.36 EczacõbaşõYapõ 0.97 -7.01 0.44 -4.88 -0.65 -2.54 EgeSeramik 0.38 -3.98 0.22 -6.56 -0.01 -2.32 GöltaşÇimento 20.70 9.16 0.56 21.17 -1.36 6.80 HaznedarRefrakter 1.03 1.43 0.76 0.70 0.02 0.43 İzocam 10.00 22.09 1.76 16.74 1.82 17.33 KonyaÇimento 34.00 4.71 0.55 16.72 9.13 4.01 KütahyaPorselen 0.90 3.71 0.29 4.10 0.06 2.54 MardinÇimento 3.16 26.50 1.38 35.07 0.87 22.98 NuhÇimento 9.85 12.42 1.87 22.51 1.46 9.57 TrakyaCam 0.92 6.74 0.42 15.82 0.31 4.63 UşakSeramik 0.54 2.71 0.31 1.74 0.03 0.80 ÜnyeÇimento 2.29 23.90 0.87 37.72 0.82 20.17 METALANASANAYİ BorusanMannesmann 7.10 17.58 0.76 8.21 2.54 5.70 Burçelik 16.70 -4.41 1.45 -2.02 -0.41 -1.25 BurçelikVana 0.52 -13.54 0.82 -20.91 -0.24 -7.91 Çemtaş 0.80 11.63 0.38 17.21 0.32 9.92 ÇelikHalat 2.26 22.46 0.91 10.91 0.50 11.28 DemisaşDöküm 0.81 11.74 0.30 7.33 0.28 6.59 ComponentaDökümcülük 4.30 12.74 1.38 9.23 0.44 7.83 Erbosan 4.18 14.30 0.43 13.23 1.44 7.77 EreğliDemirÇelik 4.04 20.50 0.65 25.14 1.38 12.35 FenişAlüminyum 2.70 13.12 1.67 10.52 0.22 5.71 İzmirDemirÇelik 1.83 10.90 0.71 5.77 0.55 5.48 Kardemir(A) 0.62 20.41 0.53 24.43 0.35 11.34 Kardemir(B) 0.62 20.41 0.53 24.43 0.35 11.34 Kardemir(D) 0.48 20.41 0.41 24.43 0.35 11.34 Sarkuysan 1.69 9.73 0.37 2.24 0.59 3.50 METALEŞYAVEMAKİNAGEREÇYAPIM AlarkoCarrier 7.05 5.69 0.40 8.48 1.86 4.06 AnadoluIsuzu 3.58 8.92 0.45 4.43 1.10 5.36 Arçelik 1.99 5.40 0.38 2.21 0.24 1.61 GrundigElektronik 0.39 -48.76 0.64 -11.11 -0.43 -8.56 BoschFrenSistemleri 40.25 -3.30 4.39 -0.81 0.14 -0.87 BSHEvAletleri 21.20 6.06 1.81 3.16 2.48 2.30 DitaşDoğan 1.35 -1.81 0.51 -1.80 -0.13 -1.20 EgeEndüstri 5.95 10.81 0.46 7.79 1.79 5.18 EmekElektrik 0.28 -5.27 -2.93 -1.16 0.04 -0.63 EminişAmbalaj 8.20 -16.62 3.56 -16.82 -0.46 -5.52 F-MİzmitPiston 6.35 45.92 3.05 76.77 1.15 40.71 FordOtosan 4.24 20.81 0.80 6.56 1.54 12.47 GersanElektrik 0.70 0.49 0.64 0.36 0.03 0.35 İhlasEvAletleri 0.72 0.14 1.07 0.29 0.03 0.08 KarsanOtomotiv 0.82 -24.68 0.94 -11.57 -0.20 -8.92 KarelElektronik 0.89 8.92 0.29 10.14 0.37 5.60 KlimasanKlima 4.84 15.08 1.98 7.53 0.03 4.93 MutluAkü 1.13 4.70 0.55 3.68 0.30 2.37 Parsan 0.93 13.13 0.30 29.84 0.53 9.04 TürkPrysmianKablo 1.75 6.22 0.53 2.51 0.71 2.68 T.DemirDöküm 2.76 -39.89 1.74 -11.45 -0.75 -5.33 VestelBeyazEşya 1.22 6.86 0.48 5.39 0.32 3.83 DİĞERİMALATSANAYİİ AdelKalemcilik 3.30 31.67 0.50 21.67 1.53 15.10 GoldaşKuyumculuk 0.70 5.14 0.32 0.43 0.21 1.40 ServeKõrtasiye 0.57 2.03 0.43 3.72 0.09 1.56 ELEKTRİK,GAZVESU AkEnerji 6.55 11.18 0.98 17.24 0.15 7.04 AksuEnerji 1.77 3.19 0.45 144.18 0.13 2.86 AyenEnerji 1.29 11.44 0.83 41.27 0.25 5.01 ZorluEnerji 2.09 -11.89 0.78 -8.49 -0.14 -1.26 İNŞAATVEBAYINDIRLIK BorovaYapõ 0.23 -12.44 0.66 0.02 -8.83 Enkaİnşaat 4.84 14.39 1.38 14.81 0.85 5.89 TOPTANTİCARET DoğuşOtomotiv 1.73 -8.06 0.47 -2.82 0.09 -2.61 İntema 2.18 14.00 0.65 0.79 0.04 1.48 SankoPazarlama 1.81 3.28 0.67 1.72 0.05 2.00 PERAKENDETİCARET AFMFilm 6.10 -10.42 4.29 -5.89 -0.20 -3.42 BİMBirleşikMağ. 29.50 37.92 9.15 2.92 1.65 10.11 BoynerMağazacõlõk 0.57 9.26 0.92 2.45 0.12 2.21 Carrefoursa(A) 9.05 32.86 0.92 22.91 3.76 21.40 Carrefoursa(B) 7.95 32.86 0.81 22.91 3.76 21.40 TescoKipa 4.20 -11.05 0.92 -8.33 -0.75 -4.10 Migros 16.70 12.65 1.93 5.15 3.41 6.87 Milpa 0.62 -8.41 1.19 -0.10 -3.32 VakkoTekstil 0.32 -5.16 0.42 -6.26 -0.07 -3.14 TURİZM FavoriDinlenmeYer. 1.21 -20.90 0.14 -1,657.62 -0.85 -7.78 MarmarisAltõnyunus 5.14 0.11 0.68 0.56 -0.60 0.09 MartõOtel 0.41 0.99 0.42 7.93 -0.03 0.43 NetTurizm 0.46 -96.12 0.52 -958.94 -0.50 -34.52 Tek-ArtTurizm 0.41 -3.19 0.87 -20.47 -0.02 -1.90 ULAŞTIRMA,HABERLEŞMEVEDEPOLAMA Çelebi 6.30 16.78 1.33 13.71 1.45 7.08 TürkHavaYollarõ 4.64 11.82 0.38 9.76 2.62 4.20 ReysaşLojistik 0.95 3.23 0.45 2.97 0.11 1.07 Usaş 0.86 18.91 0.42 38.45 -0.12 14.96 HABERLEŞME Turkcell 8.00 23.34 2.22 28.39 1.06 15.79 TürkTelekom 3.48 32.62 2.42 21.67 0.00 13.20 TIBBİVEDİĞERSAĞLIKHİZMETLERİ AcõbademSağlõk 7.00 -7.01 5.56 -3.98 -0.07 -2.17 SPORHİZMETLERİ BeşiktaşFutbolYat. 1.43 -9.59 4.08 -1.42 -0.03 -0.85 FenerbahçeSportif 45.50 4.14 9.72 73.00 2.31 3.60 GalatasaraySportif 111.00 7.93 1.18 207.90 37.06 6.29 TrabzonsporSportif 7.50 3.06 4.38 45.28 0.95 1.59 BANKALARVEÖZELFİNANSKURUMLARI **** Akbank 4.20 13.39 1.13 0.64 1.81 AlbarakaTürk 2.30 15.30 1.05 0.44 2.04 AlternatifBank 0.70 14.58 0.56 0.21 1.72 Denizbank 4.00 9.03 1.46 0.34 1.01 FortisBank 0.80 9.03 0.47 0.17 1.52 Finansbank 4.46 9.53 2.47 0.30 1.07 GarantiBankasõ 2.26 16.00 1.08 0.41 1.77 İşBankasõ(A) 17,820.00 13.33 4,999.42 47.93 1.42 İşBankasõ(B) 675.00 13.33 189.37 2.40 1.42 İşBankasõ(C) 3.76 13.33 1.05 0.60 1.42 T.KalkõnmaBank. 2.52 6.38 0.84 0.25 3.23 T.S.K.B. 0.88 13.60 0.59 0.33 1.94 T.EkonomiBank. 0.83 11.06 0.65 0.16 1.06 Tekstilbank 0.47 2.51 0.44 0.05 0.35 VakõflarBankasõ 1.23 8.95 0.58 0.41 0.97 YapõveKrediBank. 1.90 17.06 1.40 0.25 1.69 HalkBankasõ 3.82 16.66 1.24 0.99 1.40 SİGORTAŞİRKETLERİ Aksigorta 2.51 0.56 0.38 0.16 0.43 AnadoluSigorta 0.83 14.99 0.45 0.32 6.63 AnadoluHayatEmek. 1.29 9.24 0.98 0.19 0.95 AvivaSigorta 9.05 16.59 5.53 0.30 4.29 GüneşSigorta 1.19 8.77 0.90 0.12 2.97 YapõKrediSigorta 5.25 16.27 1.41 0.65 6.97 RaySigorta 1.19 -2.98 1.62 -0.08 -0.71 FİNANSALKİRALAMAVEFACTORİNGŞİRKETLERİ GarantiFaktoring 1.29 13.54 0.58 8.96 0.39 0.66 FinansFin.Kir. 1.15 9.12 0.42 36.01 0.53 1.93 İşFin.Kir. 0.55 21.24 0.40 731.93 0.43 4.70 ŞekerFin.Kir. 0.29 13.81 1.12 12.90 0.04 0.88 TekstilFin.Kir. 0.33 13.69 0.15 40.71 0.39 5.58 CreditwestFaktoring 1.94 13.95 1.34 0.40 2.85 YapõKrediFin.Kir. 1.24 16.15 0.84 42.39 0.33 3.46 VakõfFin.Kir. 1.30 2.08 0.77 2.77 -0.11 0.29 HOLDİNGLERVEYATIRIMŞİRKETLERİ AlarkoHolding 1.64 3.50 0.51 6.00 0.27 1.70 BorusanYat.Paz. 2.54 7.63 0.69 0.50 7.61 DoğanHolding 1.08 2.28 0.42 1.48 0.13 0.87 EczacõbaşõYatõrõm 2.10 0.62 0.23 0.40 1.24 0.60 GSDHolding 0.38 3.25 0.22 0.13 0.38 İhlasHolding 0.25 -2.32 0.23 -4.71 -0.05 -1.03 KoçHolding 2.46 25.79 0.52 9.68 1.91 3.67 NetHolding 0.33 14.04 0.99 44.82 0.22 4.57 ŞişeCam 1.02 6.92 0.38 9.69 0.34 3.25 İşGirişim 1.37 6.20 0.28 53.61 0.38 6.11 TAVHavalimanlarõ 3.20 3.05 1.23 1.70 -0.05 0.67 SabancõHolding 3.26 17.12 0.66 40.17 1.05 1.66 VakõfGirişim 4.62 3.08 0.97 0.12 3.06 YazõcõlarHolding 5.10 11.84 0.60 28.76 1.72 3.19 GlobalYat.Holding 0.26 -1.58 0.47 -5.46 0.03 -0.57 TekfenHolding 4.44 15.52 0.94 12.25 0.92 7.70 BİLİŞİM ArenaBilgisayar 1.31 12.34 0.56 0.94 0.51 3.01 AlcatelLucentTeletaş 0.78 9.34 0.85 1.70 0.06 2.15 EscortComputer 1.00 1.43 0.51 2.49 0.02 1.01 AnelTelekom 2.34 13.27 1.68 18.40 0.16 5.35 IndeksBilgisayar 0.85 2.92 0.56 0.53 0.13 0.76 LinkBilgisayar 1.04 0.34 0.90 1.07 -0.14 0.31 LogoYazõlõm 1.05 3.09 0.68 8.93 0.18 2.59 NetaşTelekom. 11.20 3.28 0.39 5.07 0.73 2.12 SAVUNMA Aselsan 2.58 8.37 0.59 12.72 0.94 2.80 GAYRİMENKULYAT.ORT. AkmerkezG.M.Y.O. 25.00 32.37 3.10 75.59 3.43 29.18 AlarkoGMYO 9.00 5.28 0.30 87.36 2.41 4.40 AtakuleG.M.Y.O. 0.74 7.65 0.36 28.39 0.30 7.60 DoğuşGEGMYO 0.50 -2.75 0.36 -83.58 0.12 -2.14 İşGMYO 0.64 4.23 0.32 65.31 0.12 4.00 NurolGMYO 1.23 1.51 0.26 31.47 0.56 1.48 SağlamGMYO 0.41 1.08 0.39 31.49 0.01 0.58 SinpaşGYO 1.65 0.50 0.26 12.50 0.10 0.40 ÖzdericiGMYO 0.57 11.40 0.43 166.76 0.20 4.68 VakõfGMYO 1.00 8.77 0.28 56.86 0.39 8.74 PeraGMYO 0.31 -4.52 0.56 0.04 -2.47 YapõKrediKorayGMYO 0.66 -7.85 0.26 -13.58 -0.23 -4.93 MENKULKIYMETLERYATIRIMORT. AkYat.Ort. 0.70 -10.89 0.30 -4.54 -0.23 -10.52 AlternatifYat.Ort. 0.36 -11.75 0.24 -3.21 -0.17 -11.47 AtaYat.Ort. 0.39 -28.54 0.42 -21.08 -0.18 -26.08 AtlantisYat.Ort. 0.32 -47.17 0.25 -14.94 -0.53 -45.91 AtlasYat.Ort. 0.35 -45.42 0.23 -2.41 -0.28 -44.77 AvrasyaYat.Ort. 0.26 -60.10 0.38 -1.69 -0.27 -56.79 BaşkentYat.Ort. 0.54 -2.17 0.49 -0.05 0.01 -1.34 BumerangYat.Ort. 0.35 -9.43 0.38 -10.60 -0.09 -9.32 DenizYat.Ort. 0.87 -11.48 0.34 -36.63 0.05 -11.10 EczacõbaşõYat.Ort. 0.43 -16.54 0.27 -10.51 0.04 -16.49 GedikYat.Ort. 0.53 -24.32 0.59 -0.37 -0.19 -21.04 EuroYat.Ort. 0.57 -5.81 0.54 -0.32 0.01 -5.79 EuroTrendYat.Ort. 0.92 -7.19 0.95 -0.22 0.00 -7.17 EVGYat.Ort. 0.45 -36.90 0.46 -0.30 -0.39 -35.44 EgeliCo.Yat.Ort. 0.32 -42.69 0.39 -2.74 -0.31 -42.41 FinansYat.Ort. 0.71 -45.47 0.66 -6.69 -0.43 -45.09 GarantiYat.Ort. 0.31 -11.61 0.33 -4.79 -0.08 -11.58 HedefYat.Ort. 0.33 -10.15 0.43 -4.43 -0.10 -10.12 İnfoYat.Ort. 0.28 -25.25 0.36 -0.20 -0.21 -17.09 İnfotrendYat.Ort. 0.43 2.66 0.41 0.02 0.05 2 . 6 4 İşYat.Ort. 0.54 -3.82 0.41 -2.19 -0.01 -3.71 M.YõlmazYat.Ort. 0.35 -47.83 0.41 -6.23 -0.38 -47.43 MarbaşBTipiYat.Ort. 0.97 7.03 0.81 1.47 0.13 7 . 0 2 MetroYat.Ort. 0.37 -67.08 0.63 -1.52 -0.29 -65.75 MerkezBTipiYat.Ort. 0.52 -7.45 0.58 -0.07 -0.10 -5.47 OyakYat.Ort. 0.33 -15.71 0.35 -0.55 -0.17 -15.67 TSKBYat.Ort. 0.38 -13.35 0.36 -16.38 -0.12 -12.97 TaçYat.Ort. 0.99 -28.81 0.42 -10.71 -0.61 -26.64 TaksimYat.Ort. 0.40 -56.36 0.85 -0.50 -0.41 -36.17 TacirlerYat.Ort. 0.34 -22.56 0.41 -0.97 -0.22 -22.49 VakõfYat.Ort. 0.56 -19.93 0.31 -4.39 -0.34 -18.84 YatõrõmFin.Yat.Ort. 0.39 -25.66 0.34 -5.90 -0.32 -25.00 VarlõkYat.Ort. 0.39 -21.30 0.38 -1.26 -0.20 -21.14 YapõKrediYat.Ort. 0.44 -13.38 0.26 -5.55 -0.01 -13.33 ARACIKURUMLAR İşY.Men.Değ. 0.79 1.13 0.39 0.02 0.21 0 . 2 1 İKİNCİULUSALPAZAR LafargeAslanÇimento 42.00 6.00 1.80 7.48 4.21 3 . 2 0 AltõnyunusÇeşme 1.76 -0.97 0.40 -6.89 -0.13 -0.84 BerdanTekstil 0.66 -17.38 -0.12 -16.17 -1.15 -7.94 BirlikMensucat 0.33 -30.37 0.23 -21.85 -0.39 -8.13 Dardanel 0.28 -7.89 -0.04 -22.56 0.18 -20.76 Doğusan 0.68 -7.90 0.95 -105.95 -0.07 -6.53 EgeProfil 1.49 6.94 0.92 4.24 0.15 2 . 6 9 IpekMatbaacõlõk 0.67 38.20 1.14 30.60 0.27 9 . 5 5 MegesBoya 0.66 -48.41 3.86 -16.13 -0.42 -10.46 PetrokentTurizm 19.10 19.17 1.55 14.58 0.88 6 . 3 3 SönmezPamuklu 0.58 -13.95 0.55 -41.17 -0.08 -12.58 SönmezFilament 0.46 -4.05 0.39 -11.28 -0.13 -3.73 MetemturOtelcilik 0.78 -18.56 0.60 -413.48 -0.27 -6.68 ŞekerFin.Kir. 0.29 13.81 1.12 12.90 0.04 0 . 8 8 MertGõda 0.51 -16.57 0.78 -11.50 -0.19 -6.02 SilverlineEndüstri 0.59 -2.34 0.56 -2.32 -0.03 -1.29 FonFin.Kir. 4.08 16.82 0.33 160.45 2.46 5 . 7 7 YENİEKONOMİPAZARI ArmadaBilgisayar 0.73 -5.49 0.48 -0.87 0.07 -1.38 DatagateBilgisayar 1.20 2.22 0.70 0.34 0.15 0 . 7 9 Plastikkart 1.50 2.20 1.49 3.99 -0.03 1 . 7 8 KURUMSALYÖNETİM AsyaKatõlõmBankasõ 1.33 12.26 0.91 0.27 2 . 1 2 AnadoluEfes 12.50 11.39 2.80 12.84 0.90 4 . 6 0 DoğanYayõnHol. 0.78 -1.76 0.36 -1.06 -0.05 -0.53 DentaşAmbalaj 0.46 -5.98 0.39 -7.96 -0.09 -2.97 HürriyetGzt. 0.77 9.40 0.43 10.04 0.19 3 . 9 5 TofaşOto.Fab. 1.30 13.92 0.54 4.30 0.44 4 . 8 1 Tüpraş 15.00 18.97 0.99 4.75 5.62 6 . 3 0 TürkTraktör 4.32 26.11 0.80 11.92 1.87 8 . 9 7 Otokar 6.35 25.93 1.00 11.14 2.66 9 . 1 0 Şekerbank 1.13 13.21 0.49 0.34 1 . 5 6 Vestel 0.83 -6.83 0.12 -3.44 -0.12 -1.75 YveYGMYO 0.42 -6.09 0.56 -395.74 -0.06 -5.94 GÖZALTIPAZARI BoyasanTekstil 0.18 33.99 3.27 3.40 -0.01 2 . 8 8 ÇbsBoya 0.20 -12.46 -0.07 -39.52 -0.45 -18.17 EGSG.M.Y.O. 0.33 0.58 0.19 132.18 0.26 0 . 4 5 Egeplast 0.72 -39.87 -1.26 -7.39 -0.23 -5.34 EsemSporGiyim 0.38 -11.65 0.68 -27.41 0.13 -2.43 MakinaTakõm 0.18 -28.66 0.28 -33.49 -0.72 -4.60 MazharZorluHolding 0.37 -19.82 -0.21 -6.15 -0.48 -4.33 OkanTekstil 1.20 -71.07 1.72 -0.49 -36.94 ÇBSPrintaş 0.21 -9.28 0.17 -33.09 -0.17 -3.08 SelçukGõda 0.22 -74.17 0.69 -175.69 -0.33 -33.98 TranstürkHold. 0.20 -56.19 0.23 -46.15 -0.99 -6.18 Tümteks 0.20 -25.40 -0.28 -79.27 -0.19 -114.41 2009 için program yapamõyoruz Bugünlerde herkesin gözü borsa endeksiyle dö- viz kurunda. Başbakan’dan azar yeme korkusundan mıdır nedir, reel sektörün talep cephesi hakkında kimse pek sesini çıkarmıyor. Herkes iç talebin da- raldığında hemfikir ama... Daralan talebin tüketici kre- dileriyle kredi kartlarına tutunarak yüzdüğü, bunun doğuracağı sorunlar sürekli erteleniyor. Oysa, talep cephesinin halihazırdaki tüketici kre- di ve kredi kartlarından ülkeye olan borcu 86 mil- yar YTL. Yani? Sizin, benim, akrabalarımızın hepi- mizin tüketim üzerinden banka sistemine borcu 86 milyar YTL! Bunun 24.8 milyar YTL’si kredi kartla- rından, 61.2 milyarı da tüketici kredilerinden!.. Reel sektörün küçüldüğü, bankaların insan kay- naklarını küçültme kararı aldığı, 2009’un işsizler yı- lı olacağı bir dönemde 86 milyar tüketici borcu: Eko- nomide banka sistemine geri dönmesi riski giderek artan bir borcun varlığı anlamına gelmekte! Yani? AKP, Türkiye Bankacılık Sistemi safrala- rından 2001’de kurtuldu, güçlü diye övünürken ban- kaları riske eden sorunun diğer bir yanı var ki... 2001’den de yüksek risklerin habercisi! Zira, kasım başı itibarıyla toplam 61 milyar 249 mil- yon YTL olan tüketici kredilerinin; ? 29 milyar 31 bin YTL’si konut kredilerinden gel- mekte. Yılbaşına göre yüzde 31 artmış. Her ne ka- dar ABD örneğinden farklı olarak bizim sistemde ko- nut kredisi alan bankaya karşı tam sorumluysa da bu riskin azaldığını göstermemekte. Aksine, ban- kaların konut kredisi dağıtımında daha seçici olma zamanı geldiğini göstermekte. ? Reel sektörün şu anki kanayan yarası otomo- bil kredileri ise 5.6 milyar YTL civarında. On bir ay öncesine göre de yüzde 10.6 gerileme var. ? Diğer kalemin içinde yer alanlar ise konut kre- disi kadar riskli! 26 milyar 529 milyon YTL. Dahası, yılbaşına göre yüzde 50.5 artmış. Çünkü, halkın ih- tiyaçlarını ancak borçlanarak karşıladığını göster- mekte. ? Bireysel kredi borçlarını ödeyemeyenlerin sayısı ise, ağustostan bu yana yüzde 110 artmış, 50 bi- nin üstünde! Yılbaşından bu yana yüzde 17.2 artarak 24 mil- yar 862 milyon YTL’yi bulan kredi kartları borçları ise fotoğrafın daha da tehlikeli yüzü! Zira, kredi kar- tı borcunu ödemeyenlerin sayısı da son üç ayda yüz- de 12 artmış durumda. Kredi kartlarında faiz oran- larının yükselmesinin -ki halihazırda 2.75-6.65 ara- sında değişmekte- bu riski ortadan kaldırmadığını da unutmamak lazım. Bu tablonun özeti: Halk olarak bizler bireysel eko- nomilerimizi borçlanarak döndürmeye, borcu borç- la kapatmaya çalışıyoruz!.. Sonucu ise: Borçlanarak yaşayan bir ekonominin bankacıları tabii ki bu tabloya bakıp da “vah zaval- lı halkım, hükümetin bozduğu gelir dağılımı politi- kalarını kredi sistemiyle biz düzeltelim” demeyecek ve... Risk düzeyi arttıkça kredi faizlerini arttıracak- lar. Bu asla felaket tellallığı değil ciddi bir uyarıdır. Zi- ra artık bankaların finansman kaynakları da değiş- meye başladı. Gelirler azaldıkça tasarruf mevduat- larının besleyiciliği azaldı. Daha da önemlisi, yurt- dışı kaynaklı döviz kredileriyle beslenmenin de so- nuna gelindi!.. Kullandığım veriler Merkez Bankası ile BDDK’nin son verileri olduğundan Tayyip Erdoğan Bey’i bil- mem ama felaket resmi kafalarca da bilinmekte ama... Sorunu yayılmadan çözmeye yönelik önlemler hâlâ gündemde değil. Oysa, sorunun çıkış nedenleri belli: ? Bankalar krize rağmen iç pazardaki yoğun re- kabette var olabilmek için bolca ve düşük faizli tü- ketici kredisi ve kredi kartı dağıtmaya devam etti. ? Kredi kartları borçlarının iki kez affedilmesi ve getirilen ödeme kolaylıkları kullanıcıda öğrenci psi- kolojisi gibi “nasılsa af çıkar” kolaycılığını yarattı. ? Firmalar mallarını satabilmek için 10-12 aylık tak- sitlendirmelerin yanı sıra 2 hatta 3 ay sonra öde- melerin başlaması gibi kolaylıklar getirdiler... Tabii ki, hükümetin de bankaların da işi zor. Ya pi- yasadaki durgunluğu azaltıp arz cephesine nefes al- dırmak için kredi faizlerini düşüreceksiniz. Ya da: Belli bir limit belirleyerek, bu limitin üstünde kredi borcu olan ve ödemesini yapmayanların kre- di kartları iptal edilecek!.. Kart yenilemesine git- meyeceksiniz. Ne yazık ki, gün artık radikal önlemlerin alınma- sı; arz-talep cephesinde yer alan herkesin mevcut durumunu korumak için planlı davranmanın günü. Tüm bu katı önlemlere hazırlıklı olma zamanı geldi. Bunun yolu da borçla yaşamak yerine... Eskilerin de- yimiyle evdeki yağla kavrulmaktan geçiyor. 1ABD Doları: 1.5282 Avustralya Doları 5.8704 Danimarka Kronu 1.1898 İsviçre Frangı 7,8967 İsveç Kronu 96,83 Japon Yeni 1.2201 Kanada Doları 6,9424 Norveç Kronu 3.7515 SuudiArabistanRiyali 1 Avro: 1.2685 ABD Doları 1 İng. S: 1.4796 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.6915 ABD Doları MERKEZ BANKASI KURLARI 17 KASIM 2008 DÖVİZ EFEKTİF CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ SATIŞ 1 ABD Dolarõ 1,6261 1,6339 1,6250 1,6364 1 Avustralya Dolarõ 1,0623 1,0692 1,0574 1,0756 1 Danimarka Kronu 0,27697 0,27833 0,27678 0,27897 1 Avro 2,0627 2,0726 2,0613 2,0757 1 İngiliz Sterlini 2,4049 2,4175 2,4032 2,4211 1 İsviçre Frangõ 1,3645 1,3733 1,3625 1,3754 1 İsveç Kronu 0,20478 0,20691 0,20464 0,20739 1 Kanada Dolarõ 1,3332 1,3392 1,3283 1,3443 1 Kuveyt Dinarõ 5,9532 6,0316 5,8639 6,1221 1 Norveç Kronu 0,23377 0,23535 0,23361 0,23589 1 S. Arabistan Riyali 0,43475 0,43553 0,43149 0,43880 100 Japon Yeni 1,6763 1,6874 1,6701 1,6938 1 Yeni İsrail Şekeli 0,40777 0,42868 Ekonomi Servisi- Koç Holding Dayanõklõ Tüketim Grubu Başkanõ Aka Gün- düz Özdemir, sanayi üreti- mindeki küçülmenin tama- mõnõn krizden kaynaklandõ- ğõnõn söylenebileceğini be- lirterek, “Tamamen krizin etkisi bunlar yani başka bir yerde bir şey aramaya ge- rek yok” dedi. 2008’de da- ralma dolayõsõyla planlarõnõn gerçekleşmediğini belirten Özdemir, “2009 yılının zor bir yıl olacağı zaten son de- rece açık. 2009 için tutar- lı bir varsayımlar silsilesi elde etmeye çalışıyoruz; ‘Kriz ne olacak, ekonomi ne kadar büyüyecek, cari açõk ne şekle gelecek?’ Bu- na benzer parametrelerle ilgili bilgisizlik çok had safhada. Şu anda 2009 için iş programı yapmakta zor- lanıyoruz. Bir tek biz değil, herkes zorlanıyor şu anda” diye konuştu. Dayanõklõ tüketim malla- rõ sektörünün, global finan- sal krizden, ihracat ve iç pa- zar yönünden etkilendiğini söyleyen Özdemir, özellik- le Türkiye’nin önemli ölçü- de ihracat yaptõğõ Batõ Av- rupa pazarlarõnõn “tartış- masız” küçüldüğüne işaret ederek, “Oralara daha az ihracat yapıyor bütün sek- törler. Bundan dolayı Tür- kiye etkileniyor” dedi. Özdemir ayrõca, geçmiş krizler sadece Türkiye’yi ilgilendirirken, şu anda ya- şanan krizin boyutu ve şekli konusunda çok fazla bir şey söylenemediğini vurguladõ. Turizmde hava sisliOLCAY BÜYÜKTAŞ ANTALYA - Tüm dünyayõ sar- san kriz Türkiye’de de etkili olu- yor. Fame Residence İcra Kuru- lu Başkanõ Erkut Kara, katalog satõşlarõnõn ocakta sonuçlanaca- ğõnõ ancak durumun oldukça sisli göründüğünü dile getirdi. Antalya bölgesine özellikle son iki yõlda Ruslarõn Almanlardan daha fazla geldiğine, hatta yatõ- rõmcõ olarak da görülmeye baş- landõklarõna dikkat çeken Kara, Ruslarõn krizden Avrupa Birliği ül- kelerine göre daha fazla etkilen- diğini vurguladõ. Kara, “KDV in- dirimi geldi ama enerjiye gelen zamlar ciddi sıkıntı yaratacak gi- bi. Katalog satışları ocakta ya- pılıyor. O zaman daha ayrıntılı bir tablo göreceğiz ancak Londra’daki fuarın ziyaretçi sa- yısında düşüş var. Bu bile bir gösterge” diye konuştu. Mısır yatırımı daha sonra Antalyalı oldukları halde bu bölgeye yatırım yapan ender yatırımcılardan biri olduklarını dile getiren Kara, bankalardan kredi almanın zorlaştığına dikkat çekerek yatırımın yaklaşık 130 milyon dolara mal olacağı bilgisini verdi. Önlem almak şart Kara’ya göre: Durgunluk fiyatlar ve istihdamõ etkileyecek. Önlem almak şart. Kârlõlõktan fedakârlõk edeceğiz. Fiyatlar belki 100’den 80’e inecek. Alternatif pazarlar önem kazanacak. Fame zinciri altõnda ikisi 5, ikisi 4, biri 3 yõldõzlõ olmak üzere beş otel bulunuyor. Çalõşan sayõsõ yazõn 800’ü buluyor. Zincir, kõşõn istihdam yaratmak için en büyük oteli açõk tutuyor. Burada 200’ün üzerinde çalõşan kõşõn dahi istihdam ediliyor. Zincirin, geçen yõlki cirosu 20 milyon dolar. Özdemir, krizin etkilerinin ne olacağõ konusunda bilgisizliğin had safhada olduğunu söyledi: Köprüler para bastı ANKARA (AA) - İstanbul Boğaziçi köprüleri ve paralõ otoyollardan ekim ayõ sonu itibarõyla 426 milyon 89 bin 720 bin YTL gelir elde edildi. Karayollarõ Genel Müdürlüğü’nün son verileri- ne göre, İstanbul Boğaziçi köprülerinden yõlõn 10 ayõnda 137 milyon 982 bin 891 YTL gelir elde edildi. 6 paralõ otoyolun geliri ise 288 mil- yon 106 bin 829 YTL oldu. Bu yõl ekim ayõ so- nu itibarõyla İstanbul Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinden 264 milyon 213 bin 117 araç geçiş yaptõ. Boğaziçi köprüleri ile otoyollardan aylõk ortalama 59 milyon YTL gelir hesap edildiğinde, 2008 yõlõnda pa- ralõ geçişlerden elde edilecek toplam gelirinin 500 milyon YTL’yi aşmasõ planlanõyor.