Catalog

13 HAZİRAN 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Batu: Müzakere sürecindeki 35 başlıktan hepsinde aynı şantaj ve tehdit oyunları göreceğiz A BD İLK, TÜRKİYE 14. SIRADA AB’den Çin işkencesi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, AB’nin Bilim ve Araştırma başlığı için hazırladığı Ortak Tutum Belgesi’nin ağır unsurlar içerdiğini belirtirken ‘‘Türkiye’nin hiç de memnun olacağı bir belge değil. 21 Eylül tarihli karşı deklarasyon ile de oldukça örtüşüyor’’ dedi. Emekli Büyükelçi İnal Batu da, hükümetin bu denli ağır bir belgeye karşın Lüksemburg’a gitmesinin ardından, Kıbrıs Rum Kesimi’nin tanınmayacağını açıkça deklare etmesini istedi. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Başmüzakereci Ali Babacan’ın AB Ortak Tutum Belgesi’ni kabul ederek Lüksemburg’a gitmesini CHP’nin dış politika kurmayları tepkiyle karşıladı. Öymen, bu tür bir belgeyle karşılaşılacağını en başından beri TBMM’de dile getirdiğini belirtirken ‘‘Ama gerek Dışişleri Bakanı, gerekse Başmüzakereci hiçbir so ? Muhalefet, AB’nin Türkiye ile Rumlar üzerinden oynadığını ve hükümetin yanlış politikaları nedeniyle Ortak Tutum Belgesi’nin bu denli ağır olduğunu kaydediyor. run yok havası yarattılar. Hatta, Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, müzakereler martta başlayacak bile dedi. Haziran oldu... Şimdi ne tür sorunlarla karşılaşıldığını görüyoruz’’ değerlendirmesini yaptı. Rumların her konuda sorun çıkardıklarını vurgulayan Öymen, sürecin bundan sonra da farklı olmayacağını kaydetti. Öymen, AB’nin Tutum Belgesi ile AB’nin Kıbrıs konusunda yayımladığı 21 Eylül tarihli karşı deklarasyonun oldukça örtüştüğüne dikkat çekerken şöyle konuştu:‘‘Bu deklarasyonda iki öğe bulunuyor. Bunlardan birincisi, ‘Rum bandıralı gemi ve uçaklara limanlarını aç’, ikinci unsur da, ‘Kıbrıs’ı bizim tanıdığımız gibi yani Kıbrıs Cumhuriyeti olarak tanı’ Ve bu iki unsurla kalmıyor, bir madde daha koyuyor ki, bu maddede, ‘Her iki unsurun da 2006 yılı içerisinde yaşama geçirilmemesi durumunda süreci kesintiye uğratırız’ diyor.” Öymen, ‘‘AB, Rumları bir şekilde tatmin ediyor. Bu hep böyle oluyor. En basit, en sorunsuz müzakere başlığının açılması için bile bu şekilde sorunlar çıkarsa bundan sonrasını tahmin etmek hiç de zor değil’’ değerlendirmesini yaptı. Öymen, 70 milyonluk Türkiye’nin, hükümetin yanlış tutumu nedeniyle 700 bin kişilik Kıbrıs Rum Kesimi’nin inisiyatifine bağlı olduğunu kaydetti. Batu da, AB’nin Türkiye’ye Çin işkencesi yaptığını söyledi. En basit başlıkta bile bu tür diplomatik oyunlar döndüğüne dikkat çeken Batu, ‘‘35 başlığın hepsinde ve tüm önemli dönemeçlerde, bu şantaj, tehdit ve oyunları göreceğiz. Zaten Kıbrıslı Rumların tam üye yapılmasının ardındaki hesap da buydu’’ dedi. AB’nin Rum Kesimi aracılığıyla Türkiye’ye şantaj yaptığını, buna sert bir yanıt verilmesi gerekirken Türk Dışişleri Bakanı ve başmüzakerecisinin uçak hazır bir biçimde beklediğini vurgulayan Batu, şöyle konuştu: ‘‘İşin özü yanlış. Kıbrıslı Rumların bu oyunu oynamalarına müsaade edilmemeliydi. Yapılacak şey, kesin bir tavır koymaktır. Türkiye, ‘Ben bu havaalanlarını, limanları açmayacağım’ diyecek. Başka çıkar yanı yok. Kimsenin Türk halkını rencide etmeye hakkı yok. Ama hükümeti bu inandırıcılık ve kararlılıktan yoksun görüyorum. Gidip artık oyuna son verilmesini söylemeleri gerekiyor. ’’ Silahlanma son sürat GÜRHAN UÇKAN EL ZERKAVİ’NİN YERİNE GEÇTİ Askeri direnişi de Bağdadi yönetecek MAHMUT GÜRER STOCKHOLM Dünyada askeri harcamaların 2005 yılında 1 trilyon 118 milyar dolara ulaştığı ve bu rakamın yarısına yakınının ABD’ye ait olduğu belirtildi. Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yıllık raporunda, askeri harcamaların 2005 yılında, 2004 yılına göre yüzde 3.4 oranında arttığına dikkat çekildi. 1 trilyon 118 milyar dolarlık askeri harcamanın, dünya genelinde kişi başına 173 dolar anlamına geldiği belirtildi. Raporda, ABD askeri bütçesinin artış nedeninin Irak ve Afganistan’daki savaşlar ile Katrina ve Rita kasırgaları olduğu ifade edildi. ABD’nin dünyadaki askeri harcamalar içinde payının yüzde 48’le 478.2 milyar dolar olduğu listede bu ülkeyi Çin, Hindistan, Rusya, Fransa ve İngiltere izliyor. Listede Türkiye 17.8 milyar dolarlık askeri harcaması ile 14. sırada yer aldı. ralamada, daha sonra ABD, Fransa, Almanya ve İngiltere geliyor. ABD’nin 20012005 yılları arasında en çok silah ihraç ettiği ülkeler arasında 1 milyar 318 milyon dolar ile Türkiye de yer alıyor. ABD ASKERİ KIRIM’DAN AYRILDI Dış Haberler Servisi Ukrayna’nın güneyindeki Kırım özerk bölgesinde yapılması planlanan NATO tatbikatı çerçevesinde bölgeye gelen ABD askerleri, yoğun protestoların ardından Kırım’ı terk etmek zorunda kaldı. Kırımlı göstericiler 200 kadar ABD askerinin bölgeden ayrılışını ‘‘Hurra’’ sloganlarıyla kutladılar. Ukrayna donanma sözcüsü, askerlerin sözleşme süreleri dolduğu için ayrıldığını söylerken ABD elçiliği ‘‘askeri projelerinden tamamen vazgeçmediklerini’’ bildirdi. Donanma sözcüsü, ABD askerinin gidişinin NATO’nun planladığı tatbikatın ertelenmesine yol açmayacağını, ancak buna parlamentonun karar vereceğini belirtti. Kırımlı göstericiler, geçen yıl parlamentonun aldığı karar çerçevesinde ABD askerlerinin topraklarına gelmesinin yasadışı olduğunu savunuyordu. Bölge meclisi de Kırım’ı ‘‘NATO’ya kapalı bölge’’ ilan etmişti. Irak ABD’yi zorluyor Bush yönetiminin tek taraflı olarak güç kullanımına başvurma eğiliminin değişmediği saptaması da yapılan raporda, ‘‘Ancak Irak’taki karmaşa, ABD’nin gücü önleyici kullanımını engellemiş gibi görünmektedir’’ ifadesi dikkat çekti. Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarının yükselmesinin, silahlanma harcamalarını arttırmalarına olanak sağladığına işaret edilen raporda, Rusya’nın 2001’den bu yana elinde tuttuğu, dünyanın birinci silah ihracatçısı unvanını 2005’te de koruduğu kaydedildi. Rusya’nın silah satışında yüzde 30’luk payla dünya birincisi olduğu sı ANKARA Ebu Musab el Zerkavi’nin öldürülmesinin ardından Irak direnişinin askeri kanadının başına, Abdullah bin Raşid el Bağdadi’nin getirildiği öğrenildi. El Kaide lideri Usame bin Ladin’in de akıl hocalarından olduğu bilinen Bağdadi daha önce direnişin siyasi kanadının yönetimine getirilmişti. Cumhuriyet’in Iraklı kaynaklardan edindiği bilgilere göre, Irak’taki El Kaide dahil 13 silahlı direniş grubunu çatısı altında toplayan Mücahitler Şurası’nın yeni lideri, El Zerkavi’nin öldürülmesinin ardından, Bağdadi olarak belirlendi. Bağdadi’nin bu göreve El Zerkavi’nin yaşamını yitirdiği 7 Haziran’ın hemen ardından tüm örgütlerin desteğiyle getirildiği öğrenildi. El Bağdadi daha önce de aynı şura tarafından, El Zerkavi’nin yerine direnişin ‘‘siyasi kanat’’ liderliğine atanmıştı. Ancak El Kaide’nin Irak’taki temsilcisinin kim olacağı konusu ise henüz netlik kazanmadı. Iraklı kaynaklar ise yaptıkları değerlendirmede, El Zerkavi’nin ölümüyle birlikte, direnişin artacağını kaydediyorlar. Kaynaklar, Irak’taki direnişin sadece belli kişiler merkezli değil, bir şura kapsamında yönetildiğini vurgularken, ‘‘Bağdadi de El Zerkavi’nin olduğu gibi bir simge olacaktır’’ değerlendirmesini yapıyorlar. Bağdadi’nin Iraklı olduğunu da ifade eden kaynaklar bu nedenle, direnişçilerin motivasyonunun dahi artabileceğini ileri sürüyor. YİNE ÇOCUKLAR KURBAN Irak’ın Bakuba kentinde ABD güçlerinin düzenlediği operasyonda 2’si çocuk toplam 9 kişi öldü, 1 çocuk yaralandı. ABD ordusu öldürülenlerin “terörist” olduğunu öne sürerken bir görgü tanığı, kendileri uyuduğu sırada köy korucusunun ABD askerlerini direnişçi zannederek havaya ateş açtığını ve ardından Amerikan askerlerinin buna misillemeyle evlere baskın yaptığını söyledi. (Fotoğraf: AFP) CUMHURİYET 11 CMYK