Catalog

SAYFA CUMHURİYET 4 MAYIS 2006 PERŞEMBE 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Müjde, bir yıllığımız oldu! KADİR AYDEMİR hmet Yıldız’ın tek başına yayıma hazırladığı edebiyat yıllığı geniş hacmi ve doyurucu içeriğiyle dikkat çekiyor. 2005 yılındaki yüzlerce edebiyat olayı, yazarların kendi ağızlarından yazı yolculukları, yitirdiklerimiz, kitap dünyasındaki gelişmeler... Kritik Kitaplar Yayınevi’nce yayımlanan yıllık, edebiyat meraklıları için kaçırılmayacak bir fırsat. Ahmet Yıldız ile yıllığın ortaya çıkış macerasını konuştuk... ‘Edebiyat Yıllığı 2006’yı hazırlamaktaki amacınız neydi? Hangi düşüncelerle yola çıktınız? AHMET YILDIZ Bu boyutta en son 1985’te Aziz Nesin yıllığı yayımlandı. Yirmi yıldır edebiyatımız bütüncül bir yıllıktan yoksun. Tam da tüketim toplumuna uygun bir durum; yaşıyoruz, yaratıyoruz ve unutup atıyoruz. Oysa yıllıksız geçen bu yirmi yılda dünya ve ülkemiz edebiyatında büyük değişimler oldu. Edebiyatın makası değişti. Sol entelijansiyanın elinde olan yaratma yayımlama işi, kültür sanat hayatı liberal dolguyla dolduruldu; ele geçirildi. ‘Eski’ adeta kovuldu, ama yerine gelen ‘yeni’, edebiyatın ve sanatın temel değerlerini altüst etti, üzerinde tepindi. Merkezsiz, hazcı, her şeye uyum sağlayabilen, karşı gelme güdüleri köreltilmiş bir yazar/şair/okur mezarlığı oluşturuldu. Generalli, Reagan’lı, Teacher’lı, Özal’lı, Çiller’li.. Tayyip’li yıllar... Beterin beterini yaşıyoruz. Kültür sanat alanı, sanatın ve sanatçının egemenliğinden pazarın, dolayısıyla sistemin egemenliğine geçti. Eagleton’un deyimiyle ‘‘İlerlerken gerilediğimiz yıllar’’ bunlar. Edebiyat yaşamımız şişti ve büyüdü. İşte amacımız, tam bu noktada müdahale etmek oldu. Edebiyatımızın böyle bir yıllığa olan gereksiniminden doğdu da diyebiliriz kısaca. Yapıp ettiklerimiz üzerine düşünme isteği... Ayrıca kaybettiğimiz yazar ve şairlerimize de önemli bir görevdi onları yıllığın sayfalarında anımsamak. Unuttuğumuz kavramları, davranışları sergilemek istedik ‘Kaybettiklerimiz’ ve ‘Yaşdönümlerinde Edebiyatçılarımız’ bölümünde: Vefa duygusu, yardımlaşma duygusu, dostluk gibi.. A Ahmet Yıldız 1000 sayfalık yapıt Peki tüm bu bahsettiklerinizi başarabildiniz mi sizce?.. YILDIZ Bu, okurun bileceği bir iş. Önceleri bir yöntem sorunu yaşadık. Kuyudan taş çıkarmak gibi bir iş yıllık çıkarmak. Üzerinize düşüyor ve yeniden başlıyorsunuz. Böyle umutsuz anlarda eski yıllıklara sarıldık. Onların varlığı güç verdi. Çok şey öğrendik. Çok uzun sürdü. Bir yılı aşan bir çalışmanın ürünü bu yıllık. 2005 yılında bir an olsun yıllığı unutmamamız gerekti. Her olay, her yazı, her yayımlanan eser bizim için toplanması gereken bilgiydi. Yalnızca gelecek kuşaklara değil her edebiyatsever için gerekli 1000 sayfalık bir yapıt çıktı ortaya. Yıllar geçtik çe daha da değerlenecek bir kitap... Birçok yoğun bölümden oluşuyor çalışmanız; tam olarak neleri ‘kapsıyor’ sizce? YILDIZ Hepsini saymamız çok zor. ‘Edebiyat Güncesi’, ‘Edebiyat Olayları’, ‘2005’te Üniversitelerimiz Edebiyat İçin Ne Yaptı?’, ‘Yazarlarımız Ne Yaptı?’, ‘Anmalar Kutlamalar’ gibi başlıklar bazıları. Olayların, yazıların yorumunu değil, bizzat kendisini haberin aslı veya yazının aslı olarak aldık. Bu daha sinematografik oldu; bin sayfalık bir kitabın sıkılmadan okunmasını sağlayacak bir yöntem oldu. Örneğin ‘Adalet Ağaoğlu Tartışmaları’ bölümüne, bir yorum değil de İHD’den ayrılış mektubunun gazetelerdeki aslını aldık. ‘Nihat Genç’in İletişim Yayınları’ndan Kovulması Tartışmaları’nda biz bir yorum yapmadan tarafların yazdığı yazıları tam olarak aldık. Tartışmalara önem verdik: ‘Murathan Mungan Tartışmaları’, ‘Edip Cansever Tartışmaları’, ‘Manifesto Tartışmaları’, ‘Aydın Üzerine Tartışmalar’, ‘Sıvas Kıyımı Tartışmaları’, ‘Orhan Pamuk Tartışmaları’, ‘TYS Seçimleri Tartışmaları’, ‘F Klavye Tartışmaları’, ‘12 Eylül ve Edebiyatı Tartışmaları’ bunlardan bazıları... ‘Edebiyat Yıllığı 2006’ya gelen tepkiler nasıl? Gelecek yıllarda devam edebilecek misiniz bu çalışmaya? YILDIZ Daha yeni raflara girdi kitap. Ama çevremizden şaşırtıcı derecede olumlu tepkiler alıyoruz. Sanki herkes susamış böyle bir yıllığa. Kitabı bir roman gibi okuyanlar var. Özellikle Türkiye’de yazar/şair olmak, hele edebiyat yayıncısı olmak çok zor bir iş. 2005 yılında kanımızla canımızla yaşadığımız her şey bu kitapta... Onları yeniden anımsamak, onların değerli olduğunu, birilerinin önemseyip bir araya getirdiği bilincine ulaşmak herkesi duygulandırıyor; kendine güveni artıyor. Sistem tarafından hep horlanan edebiyatın ve edebiyatçının aslında çok önemli olduğunu dayatıyor ve kanıtlıyor bu yıllık... Sanırım önümüzdeki yıl ve gelecek on yıl kesintisiz sürdürebileceğimiz bir yıllığımız oldu. (Edebiyat Yıllığı 2006. Kritik Kitaplar Yayınevi, Ankara, 2006. 1000 sayfa, 25 YTL.) CUMHURİYET 14 K