Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
? ? ? ? ? ? ? ? ?@@? ? ?@@? ? ?@@? ? ?@@? ? ?@@L ? ?@@1 ? ?@@@ ? ?@@@ ? ?@@@ ? J@@@ ? 7@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@L? ? @@@@1? ? ?J@@@@@? ? ?7@@@@@? ? ?@@@@@@? ? ?3@@@@5? ? ?N@@@@H? ? @@@@L? ? ?J@@@@)X ? W&@@@@@1 ? 7@@@@@@@L? ? @@@@@@@@1? ? @@@@@@@@5? ? @@@@@@@@H? ? 3@@@@@@5 ? V'@@@@(Y ? ?V'@@@H? ? N@@@ ? ?@@@ ? ?@@@ ? ?@@@ ? ?@@@ ? J@@@ ? 7@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@ ? @@@@L? ? @@@@1? ? @@@@@? ? @@@@@? ? 3@@@@? ? N@@@@? ? J@@@@? ? @@@@@? ? N@@@@? ? ?@@@@? ? J@@@@? ? 7@@@@? ? @@@@@? ? @@@@@? ? @@@@@? ? @@@@@? ? @@@@@L ? @@@@@1 ? @@@@@@ ? @@@@@@ ? @@@@@@ ? @@@@@@ ? @@@@@@ ? @@@@@@ ? @@@@@5 ? @@@@@? ? @@@@@@ ? @@@@@?f@? ? @@@@@1 ? @@@@@@ ? @@@@@@ ? @@@@@@@@ ? @@@@@@@@@@ ? @@@@@@@@@@ ? @@@@@@@?@@ ? @@@?@@@?@@ ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@5? ? ?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? ? @@@@@@@@@@@?@@@@@@ ? @@?@@@@@@@@?@@@@@@ ? @@?@@@@@@@@?@@@@@@ ? @@?@@@@@@@@?@@@@@@he@@@@@6K? ?W2@@@@@@@@? ? @@@@@@@@@@@?@@@@@@he@@@@@@@@@6K? ?*@@@@@@@@@? ? @@@@@@@@@@@@@@@@@@he?I4@@@@@@@@@@6K? ?N@@@@@X@@@? ? 3@@@@@@@@@@@@@@@@5 I4@@@@@@@@@6K?hf@@@?S@@@5? ? N@@@@@@@@@@@@@@@@H ?I4@@@@@@@@6K?h3@@?&@@@H? ? ?@@@@@@?@@@@@@@@@L ?I4@@@@@@@@6K?fN@@LV'@@ ? ?@@@@@@?@@@@@@@@@1 ?I4@@@@@@@@@@@6K?@@1?N@@ ? J@@?@@@?@@@@@@@@@@L? I4@@@@@@@@@@@@e@@ ? ?W&@@X@@@?@@@@@@@?@@)X ?I4@@@@@@@@@@@ ? W&@@V@@@@?@@@X@@@@@@@)X? ?I4@@@@@@@@@@@6K ? ?W&@@@@@@@@@@?B@@@@@@@@@)X ?W@@@@@@@@@@@@@@@@@6X? ? ?7@@@?@@?@@@@??@@@@@@@@@@)X? ?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@)K ? J@@@@@@@@@?@@??@@@@?@@W@@@)X ?@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@6K ? ?W&@@X@@@?@@?@@??@@@@@@@@>@@@)X? ?@@@@@@@@@@@(Me@@@@@@@@@@@@6K ? W&@@>@@@@X@@?@@??@@?@@?@@@>@@@1? ?@@@@@@@@@@@H??J@@@@(?4@@@@@@@@@6K ? ?W&@@>@@@@V@@@?@@??@@?@@@@@@@>@@@? ?@@@@@@@@@@@eW&@@@(Y?e?I4@@@@@@@@@@6K? ? ?7@@>@@@@@?@@5?@@??@@W@@@W@@@@Y@@L ?@@@@@@@@@@@?O&@@@@Hh?I4@@@@@@@@@@6K? ? J@@V@@@@@5?@@H?@@??@@@Y@@@R'@@?@@1 ?@@@@@@@@@@@@@@@@@5? I4@@@@@@@@@@6K ? 7@@X@@?@@H?@@??@@??@@@?3@@LN@@@@@@ ?3@@@@@@@@@@@@@@@@H? I4@@@@@@@@@6X? ? @@V@@@@@@?J@@??@@L?@@@?N@@1?3@@?@@L? ?N@@@@@@@@@@@@@@@5 I4@@@@1? ? ?J@@?@@?@@5?7@@??@@1?@@@e3@@?V@@?@@)K @@@@@?@@@@@@@@(Y I4@? ? O&@@@@@?@@Y?@@@??@@@?@@@eV@@@@@@@@@@@@@ @@X?@@@@@@@@@@ ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ @@1?@@@@@@@@@@)X ? J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K? @@@?@@@@@@@@?@@)X? ? 7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K @@@?@@@@@@@@@@@@)X ? @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?I4@@@@@6K ?J@@@?@@(MI'@@@@@@@1 ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5fI4@@@@@6K? W&@@@@@(Y??V'@@@@@@@ ? ?@@@@@@0M? ?@@Hg?I4@@@@@@6K?hf?O&@@@@@@HfV'@@@@@@ ? ?3@@ O2@@@@?@@?heI4@@@@@6K?h?O2@@@@@@@@?f?V'@@@@@ ? ?N@@e?O26K?e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@?hf?I4@@@@@@6K?f@@@@@@@@@@@?gN@@@@@ ? @@?@@@@@@@e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? I4@@@@@@6Ke@@@@@@@@@@@?gJ@@@@@ ? @@?@@@@@@He?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? I4@@@@@@@@@@@@@@X?h7@@@@@@@@@ ? @@?@@@@@@?e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? ?I4@@@@@@@@@@@1?h@@@@@@@@@@ ? @@?@@@@@@?e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? I4@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@ ? @@?@@@@@@?e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? ?I4@@@@@@@@6K?f3@@@@@@0M? ? @@?@@@@@@?e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? ?I4@@@@@@@6KeV@@@@0M? ? @@?@@@@@@?e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? ?I4@@@@@@@@@ ? @@?@@@@@@?e?@@@@@@@@?e?@@@@@@@?@@? ?I4@@@@@@@@@6K ? @@?@@@@@@Le?@@@@@@@@?eJ@@@@@@@?@@? ?I4@@@@@@@@@@6K? ? @@?@@@@@@)K??@@@@@@@@??O&@@@@@@@?@@@@@@6?2@? I4@@@@@@@@@@6K ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ?I4@@@@@@@@@@@6K ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? I4@@@@@@@@@@@@6K ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@V'@@@@@@@@@@@?@@?@@@?@@?@@@@@?@@@@? I4@@@@@@@@@@@@@@6K ? ?@@?@@?@@?@@@@@@@?N@@?@@@@@@@@?@@?@@@?@@?@@@@@?@@@@? ?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?he? ?@@?@@?@@?@@@@@@@?J@@?@@@@@?@@?@@?3@@?@@?@@@@@?@@@@? I4@@@@@@@@@@@@@@he? ?@@?@@?@@?@@@@@@@W&@@?@@@@@?@@?@@?V@@?@@?@@@@@?@@@@? I4@@he? ?@@@@@?@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@f?@@@@? ?W@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Y@@@f?@@?e?@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@?f?@@@@? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@?f?@@@@? ?@@?f@@@?f@@@? ? ?@@W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Mf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? ?@@(M? ?@@?hf@@@? ? ?@@HhO2@6K? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ?O@? ? ?@@?f?@@@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ?@@@@? ? ?@@?f?@@@@@@@@0M?hf?@@@@@0Mh@@@? ?@@@@? ? ?@@?h?@@? ?@@?hf@@@? ?@@@@? ? ?@@?h?@@? ?@@W2@@@@@@@@@@@@@@? ?@@@@? ? ?@@?h?3@? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ?@@@@? ? ?@@?h?V'?e?@@@@?h?@@?hf@@@? ?@@@@? ? ?@@? ?@@@@?h?@@?hf3@@? ?@@@@? ? ?@@? ?@@@@?h?@@??@@@@@@@@?eN@@? ?@@@@? ? ?@@? ?@@@@?h?@@??@@@@@@@@?e?@@? ?@@@@@@L ? ?@@? ?@@@@?h?@@?hf?@@? ?@@@@@@@ ? ?@@? J@@@@Lh?@@?hf?@@? ?@@@@? ? ?@@? 7@@@@)X?g?@@?hf?@@@@@6K ?@@@@1 ? ?@@? @@@@@@1?g?@@?hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ? ?@@? @@@@@@@?g?@@Lhf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6X ? ?@@L @@@@@@@?g?@@1hf?@@@@@@@@@ ?@e@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X? ? ?@@1 @@eW@@?g?@@@hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1? ? ?@@@ @@e7@@?g?@@@hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L ? ?@@@ @@e@@@?g?@@@hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1 ? ?@@@ @@e@@@?g?@@@hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L? ? ?@@@h@@@@@@@@e@@@@@@@@@@@@@@W26?@Kg?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Mg@@@@@@@@1? ? ?@@@h@@@@@@@@e@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ @@@@@@@@@@@@@@@L ? W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@f?O26X?g@@@@@@@@@@@@@@@)X? ? ?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?h?@@?e?@@@@@@@1? ? ?W2@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@e@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Lg@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1g@@@@@@@@@@@@@@@@@? ? W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?f@@@@@@@@ ? ?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@e@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@f@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)Xf@@@@@@@@ ? ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@W@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(?'@@@1f@@@@@@@@ ? ?W2@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Y@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?N@@@@L?e@@@@@@@@ ? O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@? ?@@@@@@@@@5?e3@@@1?e@@@@@@@@ ? W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?eN@@@@Le@@@@@@@@ ? 7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(YfC@@@@1e@@@@@@@5 ? 3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Y?e@@@R'@@@e@@@@@@@H ? V40M?@@@f@@@@@??@@@@??@@@@@fI4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?S@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@?N@@@e@@@@@@@? ? ?@@@f@@@@5??@@@@??@@@@@gI4@@@@?@@?@@@@@@@?@@@@@@R4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y@@@?@@@??@@5e@@?@@@@? ? ?@@@f@@@@H??@@@@??@@@@@hI'@@?@@?@@@@@@@?@@?@@@he@@@@@@e@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?@@5?@@@??@@He@@?@@@@? ? W2@@6?26X@@@f@@@@e?@@@@??@@@@@h?N@@?@@?@@@@@@@?@@?@@@he@@@@@@e@@@@@?e@@@@@@@@@@e@@H?@@@??@@?e@@?@@@@??@ ? 7@@@@@@@@@@@f@@@@e?@@@@??@@@@@he@@?@@?@@@@@@@?@@?@@5he@@@@@@e@@@@@?e@@@@@@@@@@e@@e@@@??@@?e@@?@@@@? ? @@@?@@@@@?@@f@@@@eJ@@@@??@@@@@he@@?@@?@@@@@@@?@@?@@Hhe@@@@@@e@@@@@?e@@@@@@e@@e@@e@@@??@@?e@@?@@@@? ? @@@@@@@@@?@@f@@@@L?7@@@@??@@@@@he@@?@@?@@@@@@@?@@?@@?he@@@@@@e@@@@@?e@@@@@@e@@?J@@e@@@??@@?e@@?@@@@? ? @@@@@@@@@?@@f3@@@(?@@@@@??@@@@@he@@?@@?@@@@@@@?@@?@@?he@@@@@5e@@@@@?e@@@@@@e@@?7@@e@@@??@@?e@@?@@@@? ? 3@@@@@?@@?@@fV4@0Y?@@@@@??@@@@@he@@?@@?@@@@@@@?@@?@@?he@@@@@?e@@@@@?e@@@@@@e@@?@@@e@@@??@@?e@@?@@@@@6K ? V'@@@@@@@@@@ @@?@@?@@@@@@@?@@?@@?he@@@@@1e@@@@@?e@@@@@@e@@he?@@?@@@@@@@@@@@@@@@6K? ? ?N@@@@@@@@@@ @@?@@?@@@@@@@?@@?@@?he?I4@@@e@@@@@?e@@@@@5e@@he?@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K ? @@@?f@@ ?J@@?@@?@?@@@@@?@@?@@? I40Ye@@g?O2@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K? ? @@@@@@@@@@@@@@@@6K ?7@@?@@?@?@@@@@?@@@@@? @@f?O2@@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@6K? ? ?W2@@@@@6Kh?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?h?@@@?@@?@?@@@@@?@@@@@? @@e?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@fI4@@@@@@@@@@@6K? ? W&@@@@@@@@6Ke?O2@@@@@@@@@@@@0?@M?eI4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@?@?@@@@@?@@@@@? @@W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K??I4@@@@@?@@@@6K?g@@@@@@@@6Xhe? ?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@f?W@@@@@@@@6KeI4@@@@?@@@@6K?e?J@@@@@@@@@)X?h? ?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@U?eI4@@@@6KeI4@@@@@@@@@6X?W&@@@@@@@@@@)Kh? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Y? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0MhI@MI4@@@@@@@@@@@X??I4@@@@@@@)Xf?I4@@@@6K?W@@@@@@@@@)?&@@@@@@@@@@@@@6Xg? @6X@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? I4@@@@@?hI4@)hI4@@@@@Y?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X?f? @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? ?@Y? ?@@@@@6Ke@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?f? @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f? ?@ 2 NİSAN 2006 PAZAR CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr SUNAY AKIN 15 KULE CANBAZI ESİNTİLER ZEYNEP ORAL Oyuncak bir tava... Yemek kültürüne ait oyuncakların tarihi ‘evcilik’ oyunu kadar eskidir. Kazı alanlarında yapılan çalışmalarda kız çocuklarının mezarlarında küçük testiler, çanaklar, çömlekler bulunmaktadır. Ülkemizde, ne yazık ki, arkeolojik alanda oyuncak konusunda yeterli bir çalışma yapılmadığı için bu türden pek çok eser müzelerde ‘minyatür’ olarak yer alıyor. Oyuncak büyüklerin ürettiği bir eşyadır. Pek çok müze ve kazı alanında gördüğüm oyuncaklar, büyüklerin dünyasının birer taklidi olarak çocuklara sunulan objelerdir. Bu eserlerin formları, görünüşleri, usta elinden çıktıklarını gösterir bizlere. Bu gelenek Anadolu’da devam etmektedir. Günümüzde, çocukların ellerindeki bez bebeklerin çoğu anneleri tarafından yapılmaktadır. Kırsal alandaki kız çocuklar çamurdan mutfak eşyaları yaparlarken, kentlerde de aynı oyun oynanır: Değişen yalnızca çamurun yerini alan renkli, oyuncak hamurlardır. Değişmeyen ise, ‘küçük asker’in tüfeğini alıp kışlasına gitmesi, ‘küçük Ayşe’nin ise bebeğine mama vermesidir! Almanya’nın Nürnberg kentindeki bir antikacıda bulduğum oyuncak mutfak ise 1930’lu yılların ürünü. Duvarında Nürnberg’in bir resminin de asılı olduğu mutfakta oyuncak bir bebek de bulunuyor. Oyuncak mutfak, oyuncak bebekten ayrı değildir; birçok müzede birlikte sergilenmektedirler. Kimse Masum Değil! Çocuklar ölüyor! Çocuklar birbirini öldürüyor! Çocuklar kavga ediyor, sinirleniyor, kızıyor, öfkeleniyor, bunalıyor, kaçmak istiyor kaçamıyor, köşeye sıkışıyor, saldırıyor, sille tokat girişiyor, yumrukla girişiyor, bıçak çekiyor, arkadaşının kalbine bıçak saplıyor, arkadaşını boğazından bıçaklıyor, ölüyor ve öldürüyor... Bir haftadır okullarda üretilen ve uygulanan şiddetle ilgili tüm haberleri en ufak ayrıntısına dek okuyorum. En çok kimilerinin bu olguya şaşırmasına şaşıyorum. ‘‘Nasıl bu hale geldik?’’, ‘‘Nasıl, çocukları şiddet üreten bir toplum olup çıktık?’’ diye soranlara şaşıyorum. Ne ekersek onu biçiyoruz. Hâlâ anlamayan mı var! Yıllardır bu ülkede biz yalnızca şiddet ektik. Biz, yani yetişkinler! Çocuklar, yetişkinlerden çok mu farklı, dünyaları çok mu farklı sanıyorsunuz! Hiç de değil! Aradaki en büyük fark, duygularını, endişelerini, korkularını, acılarını, yokluklarını çok hem de çok daha yuğun yaşamaları! Yıllardır ektiğimiz, yücelttiğimiz şiddetti! Şimdi karşılığını alıyoruz. Önce ekonomik şiddeti benimsedik! Gelir dağılımı arasındaki uçurumun giderek büyümesine aldırmadık. Kimi çocukların yokluğa, yoksulluğa mahkum edildiğini görmezden geldik. Zengin ile yoksul arasındaki eşitsizliğin büyümesine isyan etmedik. Sonra politik şiddet uyguladık. Siyaseti araç değil, amaç olarak benimsedik. Siyasi çıkar, güç, iktidar hesaplarında değer hiyerarşisinin yok sayılmasına göz yumduk. Gücü, yaşamın en temel erdemi saydık. Nereden gelirse gelsin, her yol mubahtı. Sonra kültürel ve toplumsal şiddete sımsıkı sarıldık. ‘Bizden’ olmayanı; ‘Öteki’ni, içimizdeki, yanı başımızdaki, aramızdaki ‘zenci’yi, farklı olanı, bizim gibi düşünmeyeni, bizim gibi konuşmayanı, bizim gibi davranmayanı ayağımızın altına alıp ezmek, yok etmek için başvurmadığımız yol yöntem kalmadı. Baskı, işkence, faili meçhul deryasında hukuk ve adaleti mafya babalarına, çetelere teslim ettik. Bilimin yerine inancı yüceltirken, eğitim sistemini güdükleştirirken ve sınıfsal ayırımcılığa terk ederken, fırsat eşitliğini yok sayarken, ülke sorunlarını kendi amaçlarımıza uygun kadrolaşmayla çözmeye çalışırken... Bütün bunları gözümüzü kırpmadan yaparken, dışlamak, yok saymak en kolay yoldu. Ama gelin görün ki, bu çocuklar bizim! Ölenler de, öldürenler de bizim çocuklarımız! Dışlayamazsınız! Yok sayamazsınız! Başbakan’ın medyayı azarlaması, ‘‘Olayları medya büyütüyor’’ demesi ve suçlamaları da, okullardaki bu yaygın ve sistematik şiddeti örtbas etmeye yetmez. Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik’in bir an önce EğitimSen’in okullar ve eğitim sistemine ilişkin saptamalarına ve önerilerine kulak vermesi gerek. İmam hatip okulları için verilen mücadelenin binde biri belki eğitim sisteminin tümü için verilebilseydi, bugün çocuklarımız ölüyor ve öldürüyor olmazdı. İçinde yaşadığımız bu şiddet ortamında, farkındaysanız hep yetişkinler konuşuyor. Yetişkinler dayatıyor. Bence çocuklara da söz hakkı vermek, biraz da onları dinlemek için geç kalmış olsak bile, yine de yeridir. Şiddet sarmalını kırmak için başka bir çaremiz de yok zaten! www.zeyneporal.com faks: 0212.257 16 50 Teneke oyuncaklar 1920’li yıllarda Amerika’da yapılan oyuncak ev odaları arasında mutfak da vardır. Tenekeden yapılan bu oyuncak mutfak, yatak odası ve oturma odasıyla birlikte İstanbul Oyuncak Müzesi’nde sergileniyor. İkinci Dünya Savaşı sonrasında yapılan oyuncak mutfaklarda tasarımın oldukça değiştiğini görürüz. Mutfak dolapları, tezgâh o yılların izlerini taşımaktadır. Bu yılların oyuncak mutfaklarında bir de yenilik çıkar karşımıza: Buzdolabı!.. Savaştan yenik ayrılsalar da, 1950’li ve 60’lı yılların oyuncaklarına imzasını atan Japonlar, oyuncak buzdolabı da yapmışlardır. Teneke oyuncakların en önemli özelliği, üstlerinde taşıdıkları resimlerdir. Oyuncak buzdolabında bu konunun en güzel örneği görülür... Sonra, 1980’de teneke yasaklandı, oyuncakta resim öldü. Özdemir Asaf şu soruları sorar bir şiirinde: Oyuncak bir musluk gördünüz mü? Ben çok çok oyuncak askerler gördüm Oyuncak bir tava gördünüz mü? Oyuncak ben tanklar, tüfekler gördüm... Oysa, oyuncak musluk da vardır, oyuncak tava da!.. Şairimizin bunları görmemesini normal karşılamalıyız. Çünkü, oyuncak mutfak eşyaları konusunda, oyuncağın diğer türlerinde olduğu gibi yeterli zenginliğe sahip değiliz. Yerli oyuncak üretiminde mutfak eşyaları oyuncak silahların yanında yok denilecek kadar azdır. Oyuncak silahı, kamyonu bol üreten bir toplumuz biz. Musa Baran hocamızın sözlerini bir kez daha anımsayalım! Kız çocuğunun dünyası Çocukluğumda ağzımızdan düşürmediğimiz o şarkıda ‘küçük Ayşe’ bebeğine mamayı neyle sunuyordu? Elbette, oyuncak mutfak eşyalarıyla... Mutfak oyuncaklarının, kız çocuklarını, kadının yüzyıllardır süren rolüne yönlendiren birer araç olduğunu söyleyen çıkan olursa, buna hiçbir itirazım olmaz! İstanbul Oyuncak Müzesi’ni gezen bir anne, uzay oyuncaklarının erkek çocukların dünyasına hitap ettiğini söylerken, yanında bulunan on yaşındaki kızı hiç de onun gibi düşünmüyordu. Annenin çocukluğunda uzayın fethi, Sovyetler Birliği ve Amerika arasında yaşanılan bir güç göstergesiydi; Soğuk Savaş dönemiyle ilgilenmek, politika yapmak ne de olsa erkeklerin göreviydi. Evde, babalar, amcalar bu konuları konuşurken, çocuk anne, oyuncak mutfak eşyalarıyla oynuyordu. Uzaya gitmek, yıldızları fethetmek ‘erkek adam’ işiydi!.. Oysa, kız çocuğunun dünyasında bu duvarlar yıkılmıştı: Gerçi o da, müzedeki oyuncak mutfaklara ilgi gösteriyordu ama, oyuncak uzay araçlarının ya da oyuncak uçakların sergilendiği bölümleri hiç de erkek çocuklara ait yerler olarak görmüyordu. Çünkü, kadın astronot ve kadın pilotun varlığından haberdardı ve de onlar gibi olmak istiyordu. Çocuğun düşleri vardı. Müzeyi birlikte gezdikleri annesi ise belki de, akşam evde ne pişireceğini düşünmeye başlamıştı!!! İzmir’in Bademler köyü mezarlığında yatan dünyalar güzeli insan, arkeolog Musa Baran’ın oyuncak konusunda pirimiz olan Prof. Bekir Onur’a söylediği şu sözler geliyor aklıma:‘‘Kız çocukların oyuncakları yok değil, ama çok az. Bebek, beşik gibi. Kızlar tam oyuncak yapabilecek çağa geliyor, artık büyüdü diye oynamayı yasaklıyorlar. Oyuncaktan yoksun kalıyorlar ama, oyun çeşidi çoktur kızlarda. Gece ocak başında oynanan oyunlar gibi. Ama oyuncakları az kızların.’’ Yemek masası, tabağı, tenceresi, ocağı, yani tüm eşyalarıyla birlikte oyuncak mutfakların ortaya çıkışı bebek evleri sayesinde olmuştur. Avrupa’da zengin evlerinde görülen bu tür oyuncaklar oynamaktan çok, seyretmek için yapılmışlardır. Gerçek bir evin modeli olarak yapılan bebek evlerinin odaları zaman içinde bütünden koparlar ve kendi başlarına oyuncakçı dükkânlarındaki yerlerini alırlar: Oyuncak yatak odası, banyo, mutfak... İstanbul Oyuncak Müzesi’ndeki en eski mutfak 1910’lu yıllarda Almanya’da yapılan bir oyuncaktır. Viyana Oyuncak Müzesi’nden satın aldığım bu oyuncakta o yılların mutfak anlayışı açıkça sergilenmektedir. Evet, Viyana Oyuncak Müzesi’nin bir bölümünde antika, eski oyuncaklar da satılmaktadır! Müsaitseniz fotoğrafçılar gelecek! Kültür Servisi Fototrek Fotoğraf Merkezi’nin düzenlediği ve 8 Nisan’da başlayacak olan ‘Bir Semti Anlamak’ başlıklı fotoğraf atölyesinin danışmanlığını Altan Bal yapıyor. Her gün yürüdüğümüz sokağı, İstanbul’un gözde semtlerini, yaşadığımız şehri fotoğraflarla ne kadar anlatabiliriz? Bu atölye çalışmasında İstanbul’u İstanbul yapan semtlerden biri olan Beyoğlu fotoğraflanacak. Atölyenin ikinci haftasında katılımcılar bir araya gelerek ilk haftanın değerlendirmesini yapacaklar. İkinci haftanın pazar gününde İstiklal Caddesi’nin mimarisini ele alan fotoğraf çekimleri yapılacak. Üçüncü haftanın pazar gününde portreler ve Beyoğlu’nda sosyal yaşam konusunu ele alan fotoğraflar çekilecek. Dördüncü haftanın cumartesi gününden danışmanlar eşliğinde fotoğraf seçimi yapılacak. Atölye çalışması sonucu her katılımcının seçilen 3 fotoğrafı Fototrek web sitesinde (isim ve tarih kullanılarak) yayımlanacak, ayrıca katılımcılar ortak dia gösterisi veya sergi hazırlayabilecekler. Atölyeye katılım 10 kişi ile sınırlı. (0212 251 90 14) KONSER... SABAHAT AKKİRAZ Yer: Yayla Sanat Merkezi Maltepe/İstanbul Tarih: 02.04.2006 Pazar Saat : 18.00 Tel: 0216 383 99 20/21 CUMHURİYET 15 K