Catalog

SAYFA CUMHURİYET 3 EYLÜL 2005 CUMARTESİ HABERLER DUISYADABUGUN ALİ SİRMEN Silah Konusunda Başbakan Yanılıyor Son zamanlarda hemen her alanda şirazesinden çıkmış olan Türkiye'nin savsaklanamayacak gün- cel konulanndan biri de silah sorunu. Gün geçmiyor ki aşka gelıp silahına sanlan va- tandaş birini öldüımesin. Şiddetin gittikçe tırmandığı ülkemizde, bir de "rastlantısal şiddet" ya d a başka deyişle pisi pi- sine ölüm sorunu başgösterdi. Olay, seyirci kalınamayacak kadar vahim. llgililere "Magandayı durdurvn" talimat veren Baş- bakan Erdoğan, bu konuda yasal düzenlemeye ge- rek olmadığını söylüyor ve hiç kuşku yok ki yanılıyor. Başbakan her şeyden önce, olayı maganda bo- yutuna ındırirken yanılıyor ve belki defarkındaolma- dan kendi partisinin kımi mılletvekillerini de kınyor. Nitekim, AKP Grup Başkanvekili Eyüp Fatsa da aşka gelip silaha sanlan vatandaşlardan biri ola- rak maganda denilmesine çok üzüldüğünü belir- tiyor. Dünkü yazımda da belirttiğim gibi, olayı magan- dalık boyutuna indirgemek yanlıştır. Silaha sanlan; geleneksel değerlerine pek bağ- lı, "at, avrat, silah" sloganını şiar edinmiş sıradan vatandaşlardır. Bu durumda ya maganda deyiminden vazgeçe- cek ya da Türk halkının çoğunlukla maganda ol- duğunu kabul edeceksiniz ki, bu da ne size, ne ba- na ne de Sayın Başbakan'a yakışır. Çok ciddi bir sosyo-kiiltürel sorun ile karşı kar- şıyayız. Bu gibi sorunlar karşısında salt yasal ön- lemle yetinmek ne kadar yanlış ise yasal önlemi tümüyle saf dışı bırakmak da o kadar yanlıştır. Dilerseniz konunun uzmanlanna kulak verelim. Prof. Dr. Timur Demirbaş. "Kriminoloji" kitabı- nın (Seçkin Yayınevi, Ankara 20O5,2. baskı) Birey- sel Silahlanma ve Suç bölümünde (s. 301) şu ev- rensel gerçekleri dile getiriyor "1 - Bir ülke veya topluluktaki silahlı şiddet, ruh- satlı ve/veya ruhsatsız silahlann vartığı ile doğrv- dan bağlantılıdır. 2- Silah sahibi olma, bir imtiyaz veya hak ola- rak ele alınamaz. 3- Silahı sınırlandırmak üzere, hükümetler ta- rafından gerekli tedbirler alınmadığı sürece, silah kültürü yaygınlaşarak kamu güvenliğini tehdit et- meye devam edecektir. 4- Yasal düzenlemeler yanında, geliştirilmiş eği- tim ve sorunlan çözecek stratejilere de gereksi- nim vardır. 5- Devletlerin birlikte çalışmalan halinde, silah kontrolü daha etkili olacaktır." • • • Türkiye'de silahlanmanın yaygınlığı konusunda kesin bir rakam verilememekle birlikte, her 10 kişi- den 2'sinin silahlı olduğu varsayılmaktadır. Rakam- lara ve istatistiklere bogulmanın gereği yok. Siz han- gi ülkenin havaalanında, önünde kuyruklar oluşan silah bırakma bürdsu gördüğünüzü söyler misiniz? Olayın bu yönünü böylece gördükten sonra, yu- kandaki saptamalann ışığı altında yapılacak olan- lan şöyle sıralamak mümkündür: 1 - Silah ruhsatı verilmesini daha da güçleştire- cek sınırlayıcı yasal önlemler acilen alınmalıdır. Nitekim Sayın Demirbaş'ın da belirttiği gibi (s. 302), Fransa, Danimarka ve Hollanda gibi bazı ül- kelerde kişiler tarafından silah alınması ve bulun- durulması kesin olarak yasaklanmıştır. Ingiltere'de ise bir silah tutkununun Dunblad'de 16 öğrenci ile 1 oğretmeni öldürdükten sonra intiharetmesi üze- rine 1997'de silah kanununda değişiklik yapılarak küçük kalibreli silahlar yasaklanmıştır. 2- Ruhsatsız silah taşınmasını engelleyecek kontroller arttınlmalıdır. 3- Silah kontrolü bakımından 28.6.1978 tarihli "Ateşli Silahlann Kişiler Tarafından Alımının ve Bu- lundurulmasının Denetimine DairAvrupa Sözleş- mes/"nin vakit geçirilmeden onaylanması şarttır. 1 Temmuz 1982'de yürürlüğe giren bu sözleş- meyi Türkiye, 1.4.1979 tarihinde imzalamasına karşın henüz onaylamamıştır. 4- Bireysel silahlanma konusunda ciddi bireğitim ve kampanya, vakit geçirilmeden başlatılmalıdır, Bu önlemlerin her biri, birbirıni tamamlayıcı nite- liktedir ve vakit kaybetmeden yasama geçirilmelidir. asirmen@cumhuriyet.com.tr ELAZIĞ VE HAKKÂRİ'DE TERÖR Mayın tuzağı: 2 asker yaralı DtYARBAKJR (Cumhuriyet Bürosu) - Elazığ'da mayın patla- ması sonucu 2 asker ya- ralanırken, Hakkârinin Yüksekova ilçesinde park halindeki bir oto- büse konan bombanuı patiaması sonucu mad- di hasarmeydana geldi. Elazığ"ın Alacakaya ilçesi Çanakçı köyü kir- salında arazi arama-tara- ma faaliyetleri sırasında önceden döşenmiş ma- yuun patiaması sonucu 1 uzman çavuş ile 1 as- ker yaralandı. Yaralılar. Elazığ'daki Asker Has- tanesi'ne kaldırıldı. Hakkârinin Yükse- kova ilçesinde ise Erciş îtimat adlı firmaya ait 34AV2054plakahoto- bis, Cengiz Topel Cad- desi'nde park halindey- ken patlama meydana geldi. Patlamada can lcaybı olmazken çe\Te- deki işyerlerinin camla- n kınldı, otobüs kullanı- lamaz hale geldi. Yetki- liler, patlamaya bomba- nın yol açtığını açıkladı. ŞemdinlTde bildiri Şemdinli ilçesinde de önceki gün "Banş Ça- dm"nda meydana gelen patlamayla ilgili soruş- turma sürerken ilçe mey- danında dağıtılan bildi- riler tedirginlik yarattı. Alhnda "BŞKYK"harf- leri bulunan bildiriler- de,5Ağustos'taPKK'li- lerin roketli saldınsı so- nucu 5 askerin şehit ol- masına atıfta bulunula- rak şöyle denildi: "Cç- beş çapulcunun kendi- lerince çok büyük işler yaptldannızannederek, beş kardeşimizinşehitol- masmasebepolanpatia- nıa olayını yapanlar ce- zalarmı kendismin ve ai- le fertlerinin canlanm kaybermek suretiyle ödeyecelderdir.'' İçişleri Bakanı Aksu tarafından, 'maganda ölümleri'nin önlenmesi için genelge yayımlandı Silaha 'vaazlı' çözümANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - içişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, silahla toplum içerisinde rasgele ateş edilmesiyle ilgili valilildere gönder- diği genelgede, konunun vaazlarda işlenmesini istedi. Aksu, belediye- leri ve sivil toplum örgütlerini kam- panya düzenlemeye çağırdı. içişleri Bakanlığf ndan yapılan açıklamaya göre. genelgede, son günlerde yapılan çeşitli etkinlıkler- de zaman zaman silahla ateş edilme- si sonucunda, bazı yurttaşlann ya- ralanmalan, sakatlanmalan ve hat- ta yaşamlannı yirirmeleri nedeniy- • Müftülükler kanalıyla inanç sistemiyle bağdaşmayan bu durumun vaazlarda işlenmesi istenen genelgede aynca ruhsatlı silah sahiplerinin "atış gereksinimlerinin" karşılanması için resmi kuruluşların poligonlannı kullanmalanna olanak sağlanması önerildi. le, anılan olaylann önlenmesine iliş- kin tedbirlerin yeniden gözden ge- çirilmesi gereksiniminin doğduğu kaydedildi. Ulkenin çeşitli yörelerinde zaman zaman meydana gelen bu tür olay- lann, kamuoyu nezdinde kötü bir sosyal olgu haline dönüşmesi, ulu- sal ve uluslararası arenada Türkiye hakkında olumsuz bir ımajın oluş- masınaneden olduğu ifade edilen ge- nelgede. "Ülkemiz kaynaklannın gereksiz yere sarf edildiği de bilinen bir gerçektir" denildi. Yeni Türk Ce- za Yasası ile silahla ateş etme eyle- mınin caydıncı nitelikte suça dö- nüştürüldüğü anımsatılan genelge- de şunlar kaydedildi: • Belediye başkanlan. muhtar- lıklar, resmi kurum ve kuruluşlarla sivil toplum örgütleri bir araya ge- tirilerek silahla ateş etme olaylanna karşı kampanya açılması, olumlu yönde kamuoyu oluşturulması yö- nünde çalışmalar yapılması, \/ Bu kampanyalara destek olmak üzere her türlü eğitim ve kültürel et- kinliklere destek olunması, • Müftülükler kanalıyla inanç sis- temiyle de bağdaşmayan bu durumun vaazlarda işlenmesi, \/ Bu konuda yapılan çalışmala- nn kamuya duyurulup, mal edilme- si amacına yönelik olarak medya kuruluşlanyla gönüllü işbirliğine gi- dilmesi, • Ruhsatlı silah sahiplerinin atış ihtiyaçlannın karşılanması için res- mi kuruluşlann poligonlannı uzman eğiticiler nezaretinde kurallar dahi- linde kullanmalanna olanak sağlan- ması uygun görülmektedir. Genelgede. bu çalışmalann ya- nında kolluk ku\r vetlerinin aldığı ön- lemlerin arttınlması. suç işlenmesi halinde yasal mevzuatın uygulan- ması ve çalışma sonuçlannın bakan- lığa bildirilmesi istendi. EMNİYET SÖZCÜSÜ ÇALIŞKAN: Polis bölgesinde 601 bin silah var ANKARA (Cumhuri- yetBürosu)-Emnıyet Ge- nel Müdürlüğü Sözcüsü tsmail Çahşkan, polıs böl- gesinde 601 bın ruhsatlı silah bulunduğunu belir- terek yaralanmalar ve ölüm olaylanna yol açan gelişigüzel ateş etmeler- le ilgili gerekli tedbirleri aldıklannı söyledi. Çahş- kan, Sıvas olaylan sanık- lanndan MuhammedNuh Kıhç hakkında 26 Ağus- tos itibanyla Interpol ta- rafindan kınnızı bülten çıkanldığını bildırdi. Haftalık bilgilendirme toplantısında konusan ts- mail Çalışkan, son zaman- larda kamuoyundatartış- ma konusu olan bireysel silahlanmaya karşı bılgi verdi. Silah kaçakçıhğına kanşan kişilere 5 yıldan 8 yıla, teşekkül suretiyle ya- panlara ise 10 yıldan 15 yılakadarhapis cezası ve- rildiğıni belirten Çalış- kan. TÇY'de de "kişileri tehlikeye atacak şekUde ateş açanlara" 3 yıla ka- dar hapis cezası öngörül- düğünü anımsattı. Polis sorumluluk böl- gesinde 601 bin 689 ruh- satlı silah bulunduğunu, bunlardan 597 bin 121'inin tabanca. 4 bin 568'inın yivli av tüfeği olduğunu söyledi. Bu si- lahlardan 108 bin 689'unun kamu görevli- lerinde, 51 bın 841'ınin emekli kamu mensupla- nnda. 77 bin 892"sınin meslek mensuplannda ve 45 bin 867"sinın can gü- venliği gerekçesıyle alan kişilerde bulunduğunu an- latan Çalışkan, bunlardan toplam 284 bin 289'unun taşıma ruhsatlı, 312 bın 832'sinin ise bulundurma nıhsatlı olarak verildiği- ni kaydetti. Geçen yılın ilk 6 ayın- da ateşli silahlarla işlenen suçlardan 1393'ünün ruh- satlı silahlarla, 5 bin 352'sinın de ruhsatsız si- lahlarla işlendiğinin be- lirlendiğini dile getiren Çalışkan, 2005 yılının ilk 6 ayında ise ateşli silah- larla işlenen suçlardan 1320'sinin ruhsatlı silah- larla. 6 bin 105'inin de ruhsatsız silahlarla ger- çekleştirildiğini söyledi. Toplantının ardından gazetecilerin sorulannı yanıtlayan Çalışkan, bir gazetecinin, "AnkaraTi- caret Odası'nın emniyet istatistikJerine dayana- rak hazırladığ] raporda, suçlann artbğuıa dikka- ti çektiğini" belırtmesi üzerine de köyden ken- te göçün artması ve bazı suçlara geçen yıldan iti- baren numara verilerek istatistiklere dahil edil- mesi nedeniyle suçlann artmış gibi göründüğü- nü, aslında böyle bir du- rumun söz konusuolma- dığını bildirdi. Çalışkan. suçlann aydınlatılmasın- da geçmiş yıllara göre yüzde 19'luk bir artış ol- duğunu bildirdi. Özel harekâtçılar sertifika aldı Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Harekât Dairesi Başkanhğı'nca düzenlenen 33. dönem özel harekât. uçak ve kapalı alan kurtarma operasyonlan kursunu bitiren personeL, Gölbaşı Özel Harekât Eğitim Tesisleri'nde düzenlenen törenle sertifıkalannı aldı. Törene katılan İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, "Terör hadiselerinin giderek uluslararası bo\ut kazanması ve tenorizm unsurlaruun günümüz teknolojisinin getiraiklerinden en üst seNİ>ede istifade etmesi, onlarla mücadele edecek özel birimkrin mevcudiyetini kaçınılmaz hale getirmiştir*' dedi. (Fotoğraf: AA) AKSU: Hazine'ye para kazandırmak için silah alımını kolaylaştırdığmı söyledi Evren^ OzaPı suçladı KenanEvTen. tZMtR (Cumhurivet Ege Büro- su) - 7. Cumhurbaşkanı Kenan Ev- ren. bireysel silahsızlanmanın çok önemli olduğunu belirterek "Lü- zumsuz tabancası olanlann taban- casmı almak lazun" dedi. Kenan Evren, tzmir Valisi Oğuz KağanKöksal'ı ziyareti sırasında ga- zetecilerin, son günlerde kaza kur- şunu ile ölümlerde görülen artış ile ilgili sorulannı cevaplandırdı. Bi- reysel silahsızlanmanın önemine değınen Evren, 12 Eylül dönemin- de birkanun çıkardıklannı ve bu ka- nunlavatandaşlardaki silahlann top- landığını hatırlath. O dönemde va- tandaşlardan toplanan silahlann mevcudunun TSK'deki silah mev- cudundan fazla çıktığını belirten Evren, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bundan sonra Turgut Özal baş- bakan ohıphükümetikurduktan bir süre sonra tabanca meselesi ortaya çıkû. 'Vatandaşlar çok müracaat ediyor. Kınkkale'dekı askeri fabri- kada imal edilen tabancalardan ve- reüm, Hazine'yeparakazandırahm' dedLBelki hakb\duHazme parayö- nünden çok sıkuıü çekiyordu. Ben kendisini ikaz ettim,'Yeniden Tür- kiye'yi sılahlandınnz, aman bunu yapmayalım' dedim, uymadı, ko- laylaşnrdı. Görüldüğü gibi berke- sin ennde bir tane tabanca." Türkmilletinin silaha karşı büyük birhevesı olduğunu belirten 7. Çum- hurbaşkanı E\Ten, şunlan söyledi: "Her milletin kendi ananeleri var, bizde de bu var. Düğün olur ateş eder, maç olur ateş eder, aşka geür ateş eder, sarhoş olur ateş eder. Başka ülkelerde yok bu, biz- de var. Bir de silahlandınhnca her- kes yapıyor. Serseribir kurşun ge- B>t)r,bir vatandaşmuzı öldürüyor. Toplamaktayararvar gibi getiyor bana. Hükümetne >apar, bilmrvo- rum. Lazunolan kişh evermek la- znn, hakikaten kuDanmasıgereken kişiler alsın, kendini korumak du- rumunda olanlar alsın." Buiş eğitimle ilgili F1RATKOZOK ANKARA-îçışleri Ba- kanı Abdülkadir Aksu. bireysel silahlanma ile ilgili gündemlerinde ye- ni bir yasal düzenleme olmadığını söyledi. Si- lah ruhsatı almanın "za- ten zor olduğunu" belir- ten Aksu, "Bu iş eğitim- le ilgili, medeniyetie ilgi- li'' dedi. Silahlarasgele ateş edil- mesıne ilişkin gerekli ön- lemlerin alınması konu- sunda valiliklere genelge gönderen tçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu. birey- sel silahlanma konusun- da yeni bir yasal düzen- lemenin gündemde olma- dığını söyledi. Cumhuri- yet'in sorulannı yanıtla- yan Aksu, bakanlığın ko- nu üzerinde sürekli çalış- tığını kaydetti. Aksu, ruh- sat alımının zorlaştırdma- sıyla ilgili bir plan olup ol- madığı sorusuna da "Ruh- sat almak zaten zor. Kim derrus kolay drv'e" yanıtı- nı verdi. Ruhsatsız silah taşımanın ve meskûn ma- halde kullanmanın ceza- sının ağır olduğunu anım- satan Aksu, konunun ya- sal boyutunun yanı sıra eğitim boyutunun da önem taşıdığını söyledi. Aksu şunlan kaydetti: "Maalesef zaman za- man, maçlardan sonra, düpnlerde bu tür olay- lara tanık oluyoruz. Bu işin çözümü eğitimle Ugi- lidir. Medeniyetie ügiKdir. Bu tür oJaytarasadeceasa- yiş yönünden bakamayız. SrviDerdekisilahlanma ol- gusu ve gelişigüzel kulla- nıunasıçok yönlü ele alın- masıgerekenbir olgudur. Ama ben. vatandaşlan- mızuı bu konuya hassasi- yetie epeceklerini,bir da- ha bu tür olaylara tamkol- ma\'acağınıız] dürvorum." IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr Yenice 2. Banş ve Kültür Festiva- li'nin açılışında Yenice Belediye Başkanı Veli Serin, elinde tuttuğu banş güvercinlerini uçururken şu çağnda bulundu: "Kaynaklar savaş- lar ve savunma için harcandığın- dan dünyada açlık devam ediyor, ölüm devam ediyor. Gelin banş için burada da bir şeyler yapalım." Ye- nice, Tarsus'a bağlı, 17.200 nüfuslu bir belde. Farklı küttürlerin, değişik mezhep ve etnik kökenli insanların onlarca yıldır banş içinde yaşadığı bir kasaba. Bölgemizde ve ülkemizde savaş ve çatışma ortamının büyük tehdit- ler oluşturduğu bir dönemde Ikinci Dünya Savaşı'nın başladığı 1 Eylül gününde banş ve kültür şenliğini ül- kemizin bir küçük kasabasında dü- zenlemek bana anlamlı geldi. Dö- nemin Ingiltere Başbakanı VVinston Churchill ve Türkiye Cumhurbaş- kanı Ismet Inönü'nün Ikinci Dünya Savaşı'nın sonunun yaklaştığı 1943 yılında Yenice istasyonunda buluş- ması anısına Yeniceliler bir park da yapmışlardı. Bu parkta hazırlanan banş anıtı Tarsus Yenice'den Banş Çağrılan şenliğin ilk günü açıldı. Yenice, Tar- sus'un 15 kilometre ötesinde bir belde. Bu belde Çukurova'nın orta yerinde, çoğunluğunu Alevi yurttaş- lanmızın oluşturduğu, sevimli, cana yakın insanlanyla ünlü bir ova kasa- bası olarak bilinir. Güneydoğu'dan bölgeye yönelik büyük göçten Yeni- ce de nasibini almış. Belediye Baş- kanı Serin'in söylediğine göre, nü- fusun yüzde 30'unu onlar oluşturu- yorlar. Çukurova zaten geçmişten bu yana Arapların (ki çoğunluğu Nu- sayri olarak adlandınlan Alevilerden oluşur), Kürtlerin, Türkmenlerin iç içe yaşadığı bir bölge. Tabii, daha önce Ermeniler, Rumlar ve Yahudi- ler de çokça yaşarlarmış. Mübade- le, tehcir gibi olaylar bölgede gay- rimüslim azınlıklan yok denecek ka- dar az bir hale getirmiş. • • • Yenice, tipik bir Çukurova kasa- bası olduğu için bütün bu farklılıkla- n içinde barındıran özelliğiyle tanı- nır. Yıllardır, bu farklılıklarıyla, banş ve kardeşlik içinde yaşayan insan- lanyla bütün bölgenın örnek yerie- rinden birisı olarak kabul edilir. Belediye Başkanı Veli Serin'e ve- rimli topraklarıyla ünlü Yenice böl- gesinin durumunu sordum. Şunlan anlattı: "Pamuk bu bölgede öldü. Çünkü başka ülkelerin pamuk fiyat- lanyla rekabet edecek bir üretim yapma şansını bir türlü yakalaya- madık. Bunun yerine mısır ve ayçi- çeğine yöneldik. Fakat bu alanda da düşük fıyatlar nedeniyle bir ça- resizlik ortaya çıktı. Bizim burada yapabileceğimiz en verimli üretimin organik tanm oldu- ğunu düşünüyorum. Bu amaçla bir kooperatif kurduk. Bunun araştır- masını yapıyoruz. Tabii yapay iiaç- lar nedeniyle kihenen tahalanmızın temızlenmesi bile 4-5 yıl alıyor. Or- ganik tanmı deneyeceğiz. Çıkış yo- lumuz burada gibi görünüyor. Bu arada dışandan arazi alanlar da na- renciye ekiyorlar. Çevrede büyük narenciye bahçeleri oluştu." Veli Serin, Yenice'den Türkiye'ye de şöyle bir mesaj yolladı: Banş ko- nusu çok önemli. Hükümetin bu konuda attığı adımlardan memnu- nuz. Tabii ekonominin düzene gir- mesini de büyük bir umutla bekli- yoruz." ••• Banş ve Kültür Şenliği'ne Tarsus Belediye Başkanı Burhanettin Ko- camaz da katılmıştı. Kocamaz, Tar- sus'un Sağlıklı-Kurbanlı köylerinin orta yerine kurulmak istenen katı atık merkezinden duydukları kaygı- lan dile getirdı. Bu bölgenin organi- ze tarım bölgesı olduğunu, katı atıkların oluşturacağı kimyasal kir- lenmenin 4.5 kilometre uzaktaki su- lama kanallannı tehdit edeceğini de sözlerine ekledi. Bu katı atık merke- zi, söylendiğine göre Gazıantep'ten Maraş'a. Antakya'dan Silifke'ye ka- dar bütün yörenin atıklarını buraya toplayacakmış. Bu amaçla yörede 150 dönüm arazi aldıklannı da öğ- rendim. Burhanettin Kocamaz'ı din- ledikten sonra ben de endişelen- dim. Tarsus'un en verimli topraklan- nın böyle bir tehdit altında kalması- nı kabul etmemiz mümkün değil. Gelişmeleri izlemek konusunda Ko- camaz'la anlaştık. ••• Bu arada Orhan Pamuk hakkın- da açılan ceza davası gelişmelerin üzerine tuz biber ekti. Son Ceza Kanunu düzenlenirken bu konudaki endişelerimizi defalarca Adalet Ba- kanı Cemil Çiçek ve hükümet yet- kililerine aktardık. Çok da dinledik- leri söylenemez. "Uygulamaya ba- kar, aksaklık çıkarsa düzeltiriz" di- yerek bizim uyanlanmıza kulak tıka- dılar. AB müzakerelerine üç gün ka- la dünya çapındaki romancımız hakkında açılan bu dava sizce kime ve neye hizmet ediyor? Tabii ka- nunları hukukçularımızın nasıl yo- rumlayacağı da önemli: Bir kanunu demokrasi ve insan haklarına du- yariı bir gözle okumakla, otonter bir devlet mantığıyla okumak da önemli. Kanunları hâlâ neden oton- ter devlet mantığıyla okuyoruz?