Catalog

21 AĞLJSTOS 2005PAZAR CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr 15 KULE CANBAZI SUNAYAKIN Vapuruma dokunma!..Istanbul'un iki yaka- sııu bir araya getirmeye çalışan vapurlar beyaz, bacalan ve can simitleri ise san renktedir. Neden?.. B u sorunun yanıtını martılara bakarak bula- bilirsiniz!.. Istanbul martılannın da gövdele- ri beyaz, gagalan ve ayaklan san renktedir. Vapurlar martılardan kopya çekilerek boyan- mış anlaşılan! Bu yüz- den olsa gerek, Istan- bul'da martılar oyun ar- kadaşlandır vapurlann. Kentln slmgesi Hıncal Uluç, Haşmet Babaoğlu ve IVebil Öz- gentürk ile bir araya geldiğimız ve T V 8'de yayımlanan 'Yaşamdan Dakikalar' adlı prog- ramda. Istanbul vapur- lannın kaldınlması ko- nusunu işlerken söyle- miştim: Londra'dasiyah renkli taksilerin ve ikı katlı kırmızı otobüslerin kaldırıl- masını, yenilenmesmi ortaya attı- ğınızda bu düşüncenizi cıddiye mı alırlar yoksa size en yakın akıl has- tanesinin yolunu mu gösterirler.' Ama siz, Istanbul'da kentın sım- gelerinden biri olan vapurlann kal- dınlmasını söyleyince bu bir tartış- ma konusu olur. Neden?.. Işte bunun yanıtı çok kolay: Çünkü bizde tartışmalar rengıni cehaletten, zevksizlikten almakta- dır. Bunun da nedeni bilgi toplumu olmayı başaramayışımızdır. Sezen Aksu'nun şarkısında olduğu gibi "Ada vapuru yandan çarklı" de- ğil ne yazık ki; o güzel vapurlan katlettik çoktan. Hem, o şarkı söz- lerinin Melih Cevdet Anday'ın bir şiiri olduğunu bu ülkede kaç kişi bilıyor?.. Ve de şarkıda adı ge- çen 'Şinanay'ın 'Şıkıdım' gibi bir şey olmadıgını, bir denizci feneri- nın adı olduğunun şarkıyı söyle- yen kaç kişi farkındadır? Yandan çarklı vapurlardan birine dahi sa- hip çıkmadık ama kahveyi hâlâ 'yandan çarklı' içiyoruz! Kız Kulesi Şiir Cumhuriyeti ola- caktı oysa... Yanından geçen mar- tı kostümlü vapurlann burunlann- da, küpeştelerinde ve can simitle- nnde de şairlerin adlan okunacak- tı... Bu şehirde vapurlara en çok şairlerin adları yakışmıyor mu? Düşünsenize; Nâzım Hikmet va- puru yolcu almak için Kadıköy Is- kelesi'ne yanaşırken, Orhan Veli vapuru Rumelihisan'nın önünden geçmekte... Eminönü'nde ise Rı- fat Ilgaz ve Sabahattin AJi vapur- lan yan yana... Bu düşümün ger- çekleşmesı umuduyla altı şairimi- zin adını verdiğim vapurlan şiir denizinde yüzdürmüştüm. Işte 'Şi- iriçi Hatları Vapuru' adlışıirim: Nâzım Hikmet vapuru deniz ile arasına dökülen asfaltı kırar ve özgürlüğüne kavuşturur Salacak Iskelesi 'ni batmak pahasma Can Yücel vapuru alaycı bir düdük çalar savaş gemilerine ki rakı şişeleri asılıdır can simitlerinin yerıne Attilâ tlhan vapuru keyifle yarar suları içinde çünkü sevgililer öpüşür ve güvertesinde sigarasını rüzgâra karşı yakan bir katil üşür Edip Cansever vapuru denize yansıvan otel ışıkları altında gider gelir Boğaz ın en uzak iki iskelesi arasında Orhan Veli vapuru evlerine taşırken telaş içindeki insanları küpeştesinden atılan simitleri kapışır martı kuşları Cemal Süreya vapuru akşamüstleri giyince ışıklı elbisesini ince bir duman savura- rak havaya dansa kaldınr Kız Kulesi 'ni Sllrlerdekl vapurlar Istanbul vapurlann- dan yalnızca birine şair adı verilmiştir: Mehmet Akif Ersoy... Istiklal Marşı'nı yazmamış ol- saydı, Ersoy'un adını bir vapurda okuyabilir miy- dik9 Yol üstünde martı gör- se yolunu değiştiren Ge- orge Kaptan, yalılara sürünürcesıne geçerken pencereden uzatılan bir fincan kahveyi alan Kadri Kaptan, ipe bağ- ladığı yumurtayı kaptan köşkünden sarkıtan ve yumurtayı kırmadan vapur ve iskele arasında yanak yanağa durduran Sezai Kaptan, vapurunu Güzel Sanatlar Aka- demisi'nin önüne çekip can si- mitlerini san lacivert renklere boyatan Hayri Kaptan, haberi- niz var mı, vapurlan kaldırmayı düşünüyor birileri!?. Karaköy vapur iskelesinde bir şiir sergisi açmıştım, on beş yıl önce. Edebiyatımızda, dizele- rinde Istanbul vapurlanmn geç- tiği şiirleri bir araya getirerek oluşturduğum sergiyi gezen yaş- lı bir adam, şunu söylemişti ya- nıma yaklaşarak: "Şair bey oğ- lum, ben var ya ben; bu şiirler- deki vapurlann hepsinde çalış- tım! I " Lemi Bilgin, görevden alınmasmm ardmdan Cumhuriyefe konuştu: 'Herkes sağduyulu davranmalı'FIRAT KOZOK ANKARA - Kültür ve Turizm Bakanlı- ğı'nın müdahalelerine dırendiğı için gö- revden alındığı belirtilen Devlet Tiyatrola- n'nın (DT) 5 yılhk Genel Müdürü Lemi Bilgin, "Bu durumun, hem kuruma hem de tiyatroya zarar vermemesi için herke- sin sağduyulu davran- ması gerektiğine inanı- \orum. Önenıli olan, bu kurumların yanlış ka- rarlar bile olsa, bunlar- dan zarar görmemesini sağlamaktır" dedi. Bil- gin'ın genel müdürlüğü sûresince DT'nin seyırci ve koltuk kapasitesi yüzde 20 oranında arttı. Türki- ye'nın her bölgesinde 365 gün aralıksız, tiyatro oyunlan sergilendi. Atamalara dlrendl görevden alındı Lemi Bilgin, görevden alınmasının ar- dından Cumhuriyet'e açıklamalarda bu- lunoı. Görevden alınma karannın yann kendısine ulaşacağmı belirten Bilgin, ko- nuyla ilgili yasal sürecin de karann tebli- ğinden sonra başlayacağmı söyledi. Ken- disinin görevden alınmasının hem kuruma hem de tiyatroya zarar vermemesi için her- kesin sağduyulu davranması gerektiğini di- le getıren Bilgin, "Önemli olan, bu ku- rumlann yanlış kararlar bile olsa, bun- dan zarar görmemesini sağlamaktır" dedi. Durumun, tiyatro çalışanlannı etki- lememesi gerektiğini vurgulayan Bilgin, • "Gerçekten çok özveriyle çalışan arkadaşlarımın şevkinin kırılmaması gerekiyor. Bu olumsuzlukların, gerçekten çok büyük özveriyle çalışan tüm DTpersonelinin özverilerini engelleyecek nokîaya gelmemesini umut ediyonım " Bakanlığı'nın çeşitli birimlere yapılması- nı istediği atamalara direnmesi etkili oldu. Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, Le- mi Bilgin'den kurum içerisinde özellikle sanatsal birimlere çeşitli isimlerin atanma- sını istedi. Bilgin ise, kurum yasasının bu tip girişimlere engel olduğunu, kendisinin de buna sıcak bakmadığını belirterek is- tekleri karşılıksız bıraktı. Bunun üzerine, Bilgin hakkında çeşitli iddialarla müfettiş soruşturması başlatıldı, ardından da istifa etme- si istendi. Bilgin'in istifa önerisi- ni kabul etmemesi üzerine bakan- lık görevden alma yoluna gitti. 30-31 Ağustos tarihlerinde "Gerçekten çok özveriyle çabşan arka- daşlarımın şevkinin kırılmaması gere- kiyor. Bu olumsuzlukların, gerçekten çok büyük özveriyle çalışan tüm DT per- sonelinin özverilerini engelleyecek nok- taya gelmemesini umut ediyorum" diye konuştu. Edinilen bilgilere göre, Lemi Bilgin'in görevden alınmasında, Kültür ve Turizm Koltuk ve Izleylcl sayısı hızla arttı Lemi Bilgin'in 5 yılhk görev süresi boyunca DT'nin koltuk ve izleyici kapasitesi hızla arttı. Baş- ta Ankara Akün, ohnak üzere Tür- kiye genelinde yeni tiyatro salonlan açıl- dı. Son 3 yılda tiyatrolann koltuk sayısı yüzde 20 oranında arttı. Son iki yıldır uy- gulanan yaz sezonu uygulamasıyla yılın 365 günü çalışan tiyatrolar, Türkiye'nin her köşesinde oyunlar sergiledi. Kurumun altyapısında da birçok yeniliğe öncülük e- den Bilgin, döneminde özel tiyatrolarla ilişkiler geliştirildi. Oyunu Haldun Dormen yönetiyor. 'Kantocu' Açıkhava'da Sergide otuz beş yaş altı fotoğrafçılarm tematik portfolyoları yer aüyor. ın genç soluklan Kültür Servisi - Geniş Açı Fotoğraf Sanatı Dergisi ve Is- tanbul Fotoğraf Merkezi'nin işbirliğiyle düzenlenen 'Türk Fotoğrafında Genç Soluklar' başlıklı tasannın üçüncü ayağında öne çıkan çalışmalar, 15 Eylül'den itibaren Istan- bul Fotoğraf Merkezi'nde sergilenecek. Çalışmalannı dar bir çe\Tenin dışına çıkarma şansını yakalayamamış, ancak kaliteli işler yapan genç fotoğrafçılann işlerini fotografse- verlerle buluşturmayı amaçlayan 'Türk Fotoğrafında Genç Soluklar' başlıklı tasanda otuz beş yaş altı fotoğraf- çılann tematik portfolyolan yer alıyor. Bu sergi kapsamın- da. Şahinde Akkaya, Âylin Dinçel, Bora Gürsel, Neriman Kamçılı, Emrah Kangal, Korhan Karaoysal, Zeynep Kayan ve Volkan Kızıltunç'un çalışmalan yer alıyor. Sergi 29 Ekim'e dek görülebilir. 'Türk Fotoğrafında Genç Soluklar' tasansı, ülke fotoğrafındaki durgunluğu kırmak, yeni isimlere ve yaklaşunlara öncelik tanımak ve fotoğrafçılann zamana yayılan tematik çalışmalar yapma- sını teşvik etmek amacını taşıyor. Kültür Servisi - Istanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Ti- yatrolan'nın yeni oyunlanndan olan 'Kantocu' 30-31 Ağustos tarihlerinde Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'nda seyir- ciyle buluşacak. Haldun Dormen ın yazıp yönettiği oyu- nun müzikleri Ser- pil Günseli'ye, mü- zik direktörlüğü Se- lim Atakan a. de- kor tasanmı Barış Dinçel'e, kostüm ta- sanmı Nihal Kap- langı'ya, koreogra- fisi Selçuk Bo- rak'a, ışık tasanmı Cengiz Özdemir'e ve efekt tasanmı Hi- dayet Öztürk'e ait. Oyununilkperde- si 1923 yılında sal- tanatın son günle- rinde geçiyor. Verjin Bursa'da bir çadır ti- yatrosunda çalışan ve büyük beğeni toplayan bir kanto- cudur. tstanbul'dati- yatrosu olan ünlü komik-i şehir Kenan Efendi'den tstan- bul'a gelip tiyatro- suna katılması için bir öneri alır. Orada kendini Ankaralı bir zahireci olarak tanı- tan Cemil'le tanışır. tki genç arasında bir ilişki başlar. Dcinci perde Cum- huriyetin ilanından birkaç ay sonra baş- lar. Verjin, bir çete savaşında ölen Ce- mil'in yasını tut- maktadır. Bir gün Kenan Efendi onu ziyarete gelir ve ye- ni operetinde bir rol teklifeder. Verjin bu öneriyi kabul eder ve Direklerarası'nın renkli dünyasına ye- niden kahlır. ESİNTİLER ZEYNEP ORAL Yazarımız Zeynep Oral yurtdışında olduğundan yazısını yayımlayamıyoruz. BELGESEL ÎSTANBUL'DA GÖSTERİLECEK Halikarnas Balıkçısı'nın kampanyası tstanbul Haber Servisi - Dünyanın yedi harikası arasında sayılan Karya Krah Mausolos'un anıt- mezannda (mausoleum) bulunan eserlerin Bod- rum'a getirilmesi için si- vil toplum kuruluşlannın yürüttüğü kampanyanın bir parçası olarak çekilen "Antik Halikarnassos- Bodrum" belgeselinin tstanbul'daki galası Be- yoğlu Sineması'nda ya- pıldı. Florya sinemasın- da gösterihneye başlanan belgeseluı başka sinema- larda da gösterilmesi planlanıyor. Bodrum Be- lediyesi ve kaymakamlı- ğının katkılanyla çekilen belgesel filmin yönet- menliğini yapan Remzi Kazmaz, Bodrum'dan geçen uygarlıklan anla- tırken Mausoleum'a odaklanarak Bnrish Mu- seum'da sergüenen eser- lerin Türkiye'ye getiril- mesi isteklerini dile geti- riyor. Belgeselde "HaU- karnas Bahkçısı" ola- rak anılan Cevat Şakir Kabaağaçh'nın döne- min tngiliz Kraliçesi'ne yazdığı mektup ve yanı- tına yer veriliyor. Hali- karnas Balıkçısı mektu- bunda "Mausoleum'a ait eserlerin Bodrum mavisine y akışacağı, bu nedenle iade edilmesi gerektiği""ni dile getir- mışti. Müze müdürü ise yanıtında "önerinin dikkate ahnarak eserle- rin sergilendiği salonun maviye boyandığını" belirtmişti. Kazmaz, Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde kuru- lan uygarlıklardan miras kalan birçok tarihi eser ve belgenin talan edilerek, çalınarak ya da düzmece raporlarla yurtdışına kaçı- nldığına dikkat çekiyor. Aynı zamanda avukat olan ve geçen yıllarda Ga- zi Mahallesi olaylannın görüldüğü davayla ilgili bir belgesel çeken Kaz- maz, "bu eserlerin derhal o coğrafyaya, o medeni- yetin bulunduğu toprakla- ra iade edilsin" diyor. Kazmaz aynca, Bod- rum'un televole ve maga- zin kültürüne malzeme yapılmasından üzüntü duyduğunu kaydetti. 8 ayda tamamlanan bel- gesel Prof. Dr. Ümit Ser- daroğlu ve Oğuz Alpö- zen'ın danışmanlığında çekildı. Sacit Onan'ın sunduğu ve yakiaşık 80 bın dolara mal olan fılm- de, Mausoleum'un Biritsh Museum'dan geri getiril- mesi için başlatılan imza kampanyasına yer verili- yor. Şarkıcı Fedon Kap- tan Georgıos'u, eski man- kenlerden Merve llde- niz'in Imparator Agus- tus'un kansını canlandır- dığı filmde aynca tiyatro sanatçılanndan Didem Baydar, Ergin Ocaklı, Erol Yılmaz, Ilhami Abut, Nuran Altuğ, Sel- çuk Aydın ve Selda Can rol alıyor. Saraybosna'mn kalbi... • Kültür servisi - Bu yıl 1 l'incisi düzenlenen Saraybosna Uluslararası Film Festivali, 19-27 Ağustos tarihlen arasında gerçekleştiriliyor. 'Düş ve Gerçeklık Arasında' temasını taşıyan festival, ilk kez Macar süıemasına da yer veriyor. Festivalin yanşmah bölümünde 9 ülkeden seçilen 11 fihn 'Saraybosna'mn Kalbi Ödülü' için yanşıyor. Gala programına özellikle Türkiye ve Yunanistan'dan fihnlerin seçilmesi dikkat çekiyor. Bunlardan; Giannaris'in Yunanistan Türkiye ortak yapımı 'Omiros' filminin gala gösterimi 20 Ağustos, Yeşim Ustaoğlu'nun 'Bulutlan Beklerken' fihninin gala gösterimi ise 25 Ağustos akşamı gerçekleştirilecek. Festivalde aynca, kısa fihn dalında ödüller, insan haklan adma özel bir ödül ve destekçi diğer kuruluşlann ödülleri de sahiplerini bulacak. KULTUH • S*N*T SON SOSYALİST MITTER !URiM*Ul KvwKnt*n>M — ^ «•» CNC A.ZADE CAPITOL SPECTRUM 14 651 33 30 BEYOâLU BEYOâLU 2St 32 40 KADIKOY BROOWAY 346 14 81 ANKARA KAVAKUDERE 468 71 93 11 10-13.50-16.20-19 1O-Z1.46 11 30-14.00-16.30-19 00-21 30 I 11 15-13 45-16 15-18 45-21 15 [ 11 30-14 00-16 30-19 00-21 301|