Catalog

SAYFA CUMHURİYET 7 OCAK 2005 CUMA 14 KULTUR kultur(a>cumhuriyet.com.tr Şair ve yaymcı Ed Foster: Türk şiirinin kendine özgü bir sesi ve 'eda'sı vardır ŞiirimizinAmerikalıyayıncısı• "Ankam'da, Hacettepe Üniversitesi'nde öğretim üyeliğiyaparken Türkçe 'yi Cumhuriyet gazetesini okuyarak öğrendim " diyen şair ve denemeci Edward Foster, İngiliz ve Amerikan yazını okuîtuğu Özel Stevens Teknik Üniversitesi 'nde, ABD 'de ilk kez "Türkoloji Böliimü' açtı. Kurucusu olduğu Talisman Yayınevi'nde ise 2004'te, 370sayfalık TürkŞiir Antolojisi ile tlhan Berk'in seçme şiirleriniyayımladı. KÜLTÜR • SANAT (0213) 293 «9 7* : 1 • • • • • • • • • • • • • • • • : • • • • • • • • • • 1 • • • 1 • • : • 1 • • • • • • • • • • • * * *%\ ilonlorınız için : (0212)29389 78 perareklam@fierarekiom.com.tr perareMomgsuperonlrne.com www.feroreWcim.coiii.tr • ıgn TOHOINTERNATIONJLati!flS*0yUKIS»DOfttitRyiNG0llTLOVEINMCENTER0F........ TAKAOOSAWA KOUSHIBASAKIMASAMINAGASAWA MAIMYAM» VUHK1AUAMA1 TSüTOMU ^AMAZAKI uûw M£WA&CO. KUKGUIBUYOSHHMM «Mwı»ııiN060RİI3flNODAsENW0VUJISIU(AM0TO 1SA0 YUKISADA "KYOUICHlKATAYAMANIN ROMAHfNÜAN : Beyoğlu Alkazar Mecıdıyeköy Odeon Cineplex Nışantaşı Movieplex Altunızade Capitol Spectrum 14 293 2466 21637 90 2190960 651 33 30 11:45- 11:00- 11:00- 11:10- 14:00 - 22:00 13:30- 16:10- 16:30 - 16:00- 19-00 - 19:00- 18:45- 2150 21:30 21 "30 - C./C.tesı 23:45 YÖNETMEN: YİŞÎM USTAOGLU Bmclıan Çalışkur ' •«•Eıdvan Yağcı %ınıail Baysan E F E S E F E S P t l s e n ' i n k ü l t ü r v e s a n a t a k a t k t l a r ı a r t a r a k s ü r e c e k . ALTUNIZADE CAPİTOL SPECTRUM 14 0216-6513330 ATAKOY GALLERIA PRESTIGE BEYOĞLU CINE MAJESTIC KADIKOY TEPE CINEMAXX KADIKOYKADIKOY ANKARA CINEBONUS (ARCADIUM) ANKARA KAVAKLIDERE 0212-5607266 0212-2449707 02163398585 0216-3377400 0312-2411241 0312-4687193 1120-1320 1530-1950-2200 1115-1315-1515-1715-1915-2115 1100-1300-1500-1700-1900-2115 1200-14151630-1900-2115 CM CTS 2345 1115-1315-1500-1700-1915-2115 11301330-1530-1730-1930-2130 1215-1430-1700-1915-2130 ANKARA METROPOL ANKARA TUZEON 1ZMİRAGORA IZMIR MOVIELAND IZIYIIRCINECITYKIPA IZMIR SEMA 0312-4257478 0312-2153400 0232-2781010 02323246230 02323865888 0232-4839100 1130-1330-1530-1730-1930-2130 1130-1330-1530-1730-1930-2130 1215-1430-1645-1900-2115 121514301645-19002115 1100130015001700-1900 2100 CM CTS 2345 1215-1430-1645-1900-2115 OSMAN ŞAHİN Edward Foster, şair ve denemeci. Yır- mı yıldan berı New Jersey'de, Stevens Teknik Üniversitesi'nde, İngiliz ve Ame- rikan Edebiyatı okumakta. Yirmi beşten fazla şıır ve deneme kitabı yayımladı. Ya- pıtlan pek çok yabancı dile çevrildi. Pek çok ödül kazandı. Foster, Talisman Yayınevi'nın kurucu- su ve editörü. Ve tam bır Türk edebiyatı ve Türk hayranı. Çalışmakta olduğu Ozel Stevens Teknik Üniversitesi'nde, ABD'de ilkkez "Türkoloji Böliimü' açtı. 2004 yı- h içınde İlhan Berk'in seçme şiirlennı, yi- ne aynı yıl içinde, Faruk Nafiz Çanilı- bel'den, küçük İskender'e kadar, 37 şa- ınmızin 157 şirinin yer aldığı 370 sayfa- lık Türk Şıir Antolojisi'ni yayımladı. Şı- irlen Murat Nemet- Nejat çevirdi Talat S. Halman'ın özlü bır sunuş yazısı yer al- dı seçkinin başında. Edward Foster, çeşıtli yıllarda Beykent, Hacettepe, Boğaziçi ve Istanbul üniver- sıtelerinde öğretim üyeliği yaptı. Geçen yıl, Beykent Üniversitesi'nin işbirliği ile I. Türk-Amerikan Ortak Kültür, Tekno- lojı ve Ekonomi Sempozyumu'na ev sa- hıplığı yaptı. Rus ve ltalyan şiır antoloji- leri hazırladı. VV'illiam Saroyan'ın öykü ve romanları üzerine ikı eleştin ve deneme kitabı yayımlandı. ABD'de ve Avrupa'da pek çok sıvıl toplum kuruluşlarının yö- netim kurulu üyeliklerınde bulundu. Türklye'yl yakından tanıyor Edward Foster, geçen günlerde Istan- bul'daydı. Bu arada çok sevdığı Cumhu- nyet gazetesini de ziyaret ettı. Sorulan- mızı yanıtladı. - On günlük İstanbul gezinize dair izle- nimleriniz neler? Hangietkinliklere kaûl- dınız? - Boğaziçi Üniversitesi'nin çeviri bö- lümüne konuk öğretim görevlisi olarak gel- dim. Aynı zamanda kurs başkanlığıru da yaptığım üniversitem Stevens Teknik Üni- versitesı'nin araştırma- geliştirme bölü- müyle ilgiii bağlantılar kurmak ve Tür- kiye'deki bazı işletme fakülteleriyle ortak programlarbaşlatmak içıngirişimlerde bu- lundum. Kendi kurduğum Talisman Ya- yınevi'nde basmayı düşündüğüm bazı Türk yazarlanyla da görüşmeleryaptım, aynca Türk yapıtlannın distribütörlüğü- nü yapan ve yine kendi kurduğum 'Gre- enfieldDağıtımcılık' içinde araştırmalar yaptım. İnglllzce çevlrllerln önemi - Sizin Türkedebiyannı, Türkşiirini ya- kından izleyen, bilen bir sanatçı olduğu- nuzu biliyoruz. Sizde Türk edebiyatuu farklı kılan giz nedir? -1978 yılından bu yana hayatımın bü- yük bır kısmı Türkiye'de değışik ünıver- sitelerde-Ankara-lstanbul- lzmir'de ders vermekle geçti. Ve pek çok projede ça- lıştım. Türkıye'yı ve Türk halkını büyük bır tutkuyla sevıyorum. Türk şıınnin, dığer dünya şıırleriyle yakından bir ilişkisi yok. Şair dostlarım Murat Nemet-Nejat ve Mustafa Ziya- lan'ın vurguladığı gibi, Türk şiinnın ken- dine özgü bir sesı ve 'eda'sı vardır. Her ne kadar bazen modern Fransız ve İngi- liz şiirinin etkisi görülse de, Türk şıın kendi özündeki imge gücünü koruyor. Dünyanın, Türkiye'ye daır oluşturduğu imaj ve beklentilerine karşın, bunların çok ötesinde, Türk şiirı bugün, Lale Mül- dür, küçük Iskender ve Ahmet Güntan vb. şairlenyle çok iyı bir konumdadır. - Bu arada Cumhuriyet gazetesinide zi- yaret ettiniz? İ/lenimleriniz? - Ankara, Hacettepe Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yaparken Türkçe'yi ben ılkın Cumhuriyet gazetesini okuyarak öğ- rendim. Cumhunyet'te sıcak bir ilgı ile kar- şılandım. Çok zevk aldım. Geçmışte ka- lan gazetecilikyıllanmın cıddiyetini, say- gınlığını ve sıcaklığını gördüm Cumhu- riyet gazetesinde. - Kurucusu olduğunuz Talisman Yayı- nevi'nin etkinliklerinden biraz söz eder misiniz? - ABD'de yayımlanan çevirilerde Türk edebiyatı, maalesef her zaman ıyı çevri- lemedi. Sayın Talat Halman. Murat Ne- met-Nejat, Önder Otçu ve dığer birçok değerli çevirmenlerçokgüzel çeviriler yap- tılar. Fakat bazı çeviriler çok düzdü, tep- kisiz ve eserin özünden uzaktı. Bana ka- lırsa bu çevırilerin yeniden yapılması ge- rekiyor. Bilge Karasu, küçük Iskender ve diğer birçok Türk edebiyatçısının yapıt- lannın ingiliz diline kazandınlmasının önemi kaçınılmaz. Talisman Yayınevi ola- rak Türk yazarlann eserlerinin ABD'li okuyuculara ulaşması için elimden gele- ni yapmaya çalışıyorum. JK.ESSAM SEYYİTBOZDOĞAN'INSERGİStMŞANTAŞFNDA Soyutla somutun çarpıcı bütünlüğü Kültür Servisi- Nişantaşı Tem Sanat Galerisi, 12 Ocak'a dek Seyyit Bozdoğan kışisel resim sergisine ev sahıplığı yapı- yor. 1985 yılından bu yana sanatsal çalış- malarını Köln'de sürdüren Seyyit Bozdo- ğan, bu sergisinde son ıki yılda yaptığı resımlen sergilıyor. Sanatçı, 1967 yılın- da ÎDGS Akademisı'nı (bugünkü Mımar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) bıtır- dikten sonra, sanat eğitimını 1974'e dek burslu öğrencı olarak Berlın Devlet Plas- tık Sanatlar Yüksek Okulu'nda sürdürdü. Resme dokunma ve yabancılaşma Seyyit Bozdoğan'ın resimlerinde bir- likte kullandığı soyut ve somut öğele- n, çözümleyici tavrıyla çarpıcı bir bü- tünlüğe ulaştırdığı yorumu getirilen ya- pıtlannın bazılannda bıçimler tanınır du- rumdayken, bazılannda yapı öğeleriy- le örtülüdür. Son dönem resimlerinde, resim yüzeylen büyürülmüş yapı öğe- lenyle devinim kazanıyor Bu dokusal öğeler eksi - artı ılışkıler içinde, doğal oranlı ınsan figürlerını ve soyutlanmış doğa görünümlerıni kaplayarak resme, 'Hatice', 2004,145xl00cm, yağlıboya dokunma ve yabancılaşma duygusunu kışkırtan bir anlatım ve boyut kazandı- nyor. Genelde koyu ya da donuk renk- lı resim yüzeyi üzerinde kullandığı saf renkler isc resme olağanüstü bir canlı- lık, devinim ve ışık getırıyor. (0 212 247 08 99) YAZI ODASI SELİM İLERİ Denizin Çağırışı (2) Denizin Çağırışı, işte, küçük ve unutulmuş kasaba- nın hayata bakış açısıyla daima çatışan büyük kent değer ve çıkarlarını karşı karşıya getirerek devam eder. Büyük kent hiç de düşlendiği gıbi değildir. Bu- rası para tuzaklarıyla dolup taşar. insanlar 'para' söz konusu oldu mu, birdenbire değişirler; birdenbire, si- ze karşı tavırları, paranızla ölçülüp biçilir... Sinirleri enikonu zayıf düşmüş bir ilkokul öğretme- ninin o yarı sayıklamalı, sabuklamalı, mutsuz dünya- sı, birbakıma, bütün ülkenin yaşam macerasını datas- vir eder gibidir. Ne var ki bu çaba, bu girişim hemen hiç anlaşıla- mamıştır. Denizin Çağınşı'n "başarılı bir deneme" sayan Ta- hir Alangu 1960'larda şöyle yazıyordu: "Bu romanda ruh sapıklıkları içinde bocalayan ay- dın birdelıkanlının (bıraz da yazarın kendisi) kendi kü- çük dünyalarında ölçülü bir hayat yaşayan küçük in- sanların çevresine ayak uyduramayışlan anlatılıyor- du. Aşağılık duygusu düğümlenmelerinin çeşitli görün- tülerine sahne olan yaşayışında, birçok yerleri bula- nık davranışlar ve duyguların iyice açıklanıp çözüm- lenmemesine rağmen, romanda insanı saran biran- latış, kişisinde ilgiyi çeken bir 'yaşama tutkusu' var- dı." Ufuk darlığıyla boğulan roman kişisi, kime tutun- mak, sığınmak istese, karşısına hep para hesapları çı- kar; nihayet paratükenince, Alangu'nun ölçülü hayat- lar yaşadıklarını ileri sürdüğü, gerçekten 'küçük' in- sanlar sıvışıp giderler. Yerli renklerle bezenmiş, bırbirinden görkemli, hep derin acıları yansıtan tablolar, Denizin Çağırışı'rn er- ken ve öncü bir eser kılmıştır. öte yandan, klasik değer taşıyan bu eser, kimse- lerin dikkatini çekmeden, yıllardır gizli bir ömür sür- dürüyor edebiyatımızda. Denizin Çağırışı'ru okumamı Behçet Necatigil sa- lık vermişti. İlk okuyuşumda öylesıne çarpılmıştım ki, Bilgi Yayınevi'nin sahıbi Ahmet Tevfik Küflü'ye ro- manı yeniden basmasını önermiş, hatta rica etmiş- tim. Cemo, Memo gibi kitapları dolayısıyla gündem- deydi Kemal Bilbaşar. Bu ilk roman, tekrar okura su- nuldu ve ne tuhaftır, yine ilgi çekemedi. Sonunda de- polarda tozlanmaya terk edildi. Toplumbilimle ruhbilimin ülke gerçekliği çerçeve- sinde birleştiği, bileştiği o satırlar, o sayfalar neden hay- ranlık uyandırmıyordu? Galiba aynaya bakmaktan hâlâ kaçınılıyordu... Bir başka üzüntü konusu, Kemal Bilbaşar'ın da bir daha böylesi roman yazmamış, belki de yazmak is- tememiş olması. Oysa Denizin Çağırışı'n\n genç yazarı -Bilbaşar, eser yayımlandığında hepi topu otuz üç yaşındadır- değerli bir romancı kımliğiyle edebiyatta yol aldığını söylemekteydı. Eleştirimizin irkilti verici unutkanlıkları, görmezden gelişleri oluyor. Roman üzerine yazanlar, sureklı 'hasta' kişiden söz açmışlar. Behçet Necatigil gibi edebiyat beğenisi uç- suz bucaksız bir şair bile, Denizin Çağınşı'n anarken, "Yer yer Dostoyevski tiplerini ve Knırt Hamsun'un Açlık romanını hatırlatan grotesk, hasta kişisiyle bu roman... "diyor. Fakat asıl o hasta kişinin, hastalığın, kişiyi, kişileri o hastalığa götüren olayların, durumların romanı bo- yuna, tekrar tekrar yazılmalı değil miydi? Bilbaşar, insanın yalnızlığında toplumsal koşulların derin etkisini, Pembe Kurt'taki "Izin" ve unutulmaz "Sümbül" hikâyelerinde de incelikli ruh çözümleme- leriyle işlemiştir. Bu hikâyelerle bırlikte okunduğunda, Denizin Çağırışı, bize 'farklı' bir Kemal Bilbaşar'ı ka- zandıracak. öneriler: Dergi / Geceyazısı, Sel Yayıncılık, Sayı: 6. 'Kontrasf balesînin ilkgöstenimi • ANTALYA (AA) - Antalya Devlet Opera ve Balesi'nin sahneleneceğı 'Kontrast' balesinin ilk gösterimi Antalya'da yapılacak. Uğur Seyrek'in koreografisiyle sahneye konulacak 'Kontrast' adlı yapıtta sanatçılara, Wolfgang Amadeus Mozart, Sebastian Bach, John Adams, Philıp Glass, Utku Şillier ve John Cage'in müzikleri eşlik edecek. Günümüz insanının yoğunluğu ile hız ve direnç sınırlannın sorgulandığı 'Kontrast', ahşılmışm dışında sahne düzenlemesıyle dikkat çekıyor. İlk gösterimi 13 Ocak'ta Antalya Kültür Merkezi Aspendos Salonu'nda yapılacak yapıt, 21 ve 31 Ocak tarihlerinde de izlenebılecek. R Ü L T Ü R İ Ç İ Z İ K K Â M l L M A S A R A C I