Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
31MART 2004 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
ekonomi(âcumhuriyet.com.tr 13
î katrilyon liralık alacağmm 4 katrilyon lirası Elektrik Uretim AŞ'den kaynaklanıyor
BÖIAŞ fînansal sıkıntida
Değerli TL otoda
ntakası açtı
• Ekonomi Servisi - TL'nın
değerlendiği 2003 yılında,
Türkıye'nın otomotiv ürünleri dış
tıcaretinde ıkı yıl aradan sonra 1.3
milyar dolarlık açık oluştu.
Otomotıv Sanayiı Derneği "nin
(OSD) derledığı verilere göre,
geçen yıl motorlu taşıtlar ve
bunlara ait aksam ve parçalannın
ithalatı yüzde 88 artışla 7 milyar
345 mılyon 408 bin 458 dolara.
ilıracatı ise yüzde 41 artışla 6
milyar 95 milyon 219 bın 893
dolara yükseldi.
Bütçede 6.5
katrilyon liralık açık
• ANKARA (AA) - Konsolıde
bütçe, bu yılın ikı aylık
döneminde 6.5 katrilyon lira açık
verdı. Bütçedeki faiz dışı fazla ise
şubat sonu itibanyla 3.4 katrilyon
lira olarak gerçekleşti. Maliye
Bakanhğı verilerine göre, bu
dönemde bütçeden harcanan para
20 katnlyon 574 trilyon 912
milyar lira ıken bütçe gelirleri de
14 katrilyon 39 tnlyon 632 milyar
lira oldu. Bunun 11 katrilyon 893
tnlyon 118 milyar lirası da
vergılerden geldı.
Anadolu Isuzu'nun
yeni rotası Avrupa
• tSTANBUL (AA) - Otomotiv
sektöründe ilk Türk-Japon
ortaklığı olarak 1984'te üretime
başlayan Anadolu Isuzu, 20.
kuruluş yıldönümünde hedefıni
Avrupa'da büyümek olarak
belirledi. Yıldönümü nedeniyle
düzenlenen basın toplantısında
konuşan şirketın genel müdürü
Kamil Eser, Macaristan, Polonya,
Slovenya, Çek Cumhuriyeti ve
Slovakya gibi ülkelere ihracata
başlayacaklannı söyleyerek "20
yıldır Anadolu'daydık. şimdi artık
Avrupa'dayız" dedi.
Oyakbank'ta
yeni atama
• Ekonomi Servisi - Oyakbank'ta
insan kaynaklan ve yönetim
hizmetlennden sorumlu genel
müdür yardımcılığına Nejat
Bılgıner getirildi. 1951 yılında
dcğan Bilginer, Istanbul
Ünhersitesi İktisat Fakültesi
mezunu. 1976'danbenbankacıhk
sektöründeki Nejat Bilginer,
1987"den bu yana Pamukbank'ta
genel müdür yardımcısı
olarak görev yapıyordu.
ffiıat Özdemir
görevini bıraktı
• Ekonomi Senisi - Türkiye
Müteahhitler Birlığı Başkanı
Nıhat Özdemir.
Cumhurbaşkanlığı Muhafiz Alay
Kümutanlığı binası yapımında
devletin 1 trilyondan fazla zarara
uğratıldığı iddiasıyla şırketi
Lımak ve ortağı Sezai Bacaksız'ın
da hakkında açılan davanın
kamuoyuna yansunasının
ardından TMB'dekı görevinden
istifa ettı. TMB Yönetım,
Denetım ve Yüksek Danışma
kurullan üyelerinin istemı
üzerıne Özdemir 9 Nisan'daki
genel kurul tarihine kadar
gcrevıne devam etmeyi kabul etti.
Superonline internet
egitimleri başlıyon
• İSTANBUL(AA)-
Superonline, her sene düzenli
aralıklarla gerçekleştirdiğı
intemet eğitımlerinin yeni
denemini başlatıyor.
Sııperonline'dan yapılan
aoklamaya göre, sosyal
serumluluk projeleri çerçevesinde
gerçekleştınlen eğitimlerin ilkı,
ANT Eğitim Danışmanlık işbirliği
ile Gusto Catering ve Freşa'run da
desteklenyle 3 Nisantia
Superonline genel müdürlük
bnasında gerçekleştınlecek.
MURATKIŞLALI
ANKARA-4 katnlyon lirası Elekt-
rik Üretım AŞ'den (EÜAŞ) olmak
üzere çeşitli kamu laınımlanndan 5
katrilyon liraya yakın alacağı olan
BOTAŞ, fınansman sıkıntısına düştü.
Vergisini zamanında yatıramadığı
için 158.2 trilyon lira gecikme zam-
mı ödeyen kurum, buna karşın EGO,
İGDAŞ ve IZDAŞ gibi belediye ku-
ruluşlanndan olan alacağını uzun va-
deye yaydı. EGO'dan olan 202 milyon
dolarlık alacağına da faiz uygulama-
dı. Başbakanlık Yüksek Denetleme
Kurumu (YDK) "Tîcari alacaklann
zamanında tahsil edilememesinin B-
kidite riskini artordığL, faaliyet oran-
lannuı şirketin lefaine düzebnediği, kâr
marjlannın azaldığı ve fînansal sonuç-
lann olumsuz bir trend izlediği göriii-
mektedBr" saptamasında bulundu.
YDK'nın Aralık 2003 itibanyla
hazırladığı "Boru Hatian ile Petrol
Taşuna AŞ (BOTAŞ) 2002 Yıh Rapo-
ru'", alacaklannı toplayamayan ku-
rumun, 2002'de 565 trilyon lira kâr
• Alacaklannı toplayamadığı için
finansal sıkıntıya düşen BOTAŞ'ın
vergisini geciktirerek 158.2 trilyon lira
ceza ödediği belirtildi. Rapora göre
BOTAŞ'ın içine düştüğü sıkıntida bazı
belediye kuruluşlannın da payı var.
etmesine karşın içine düştüğü sıkın-
tıyı ortaya koydu.
Uygun Izleme yapılmadı
Rapora göre kamu kurum ve kuru-
luşlanndan 31 Ekim 2003 tarihi itiba-
nyla 4 katrilyon 931 trilyon lira "te-
merrüde düşmüş tkari alacağı'' bulu-
nan BOTAŞ, bu alacaklannı toplaya-
madığı gibi, bazı alacaklannı hesap-
larken de "gecikme zammı ve faiz gi-
bi bazı kalemleri usulüne uygun şekil-
de"ızlemedı BOTAŞ'ınalacağının3
katrilyon 987 trilyon lirası, Türkiye
Elektrik Kurumu'nun parçalanmasın-
dan sonra kamu elektrik üretim tesis-
lerini bünyesınde toplayan EÜAŞ'tan
kaynaklandı. BOTAŞ'a borçlu olan
diğer kuruluşlar, borçlan ve faizleriy-
le birlikte şöyle sıralandı:
Hamıtabat Elektrik Santralı (HE-
AŞ) 396 trilyon lira, Büyükşehir Be-
lediyesi'ne ait EGO 307 trilyon lira.
tstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne
ait İGDAŞ 101 trilyon lira, Izmit Bü-
yükşehir Belediyesi'ne ait ÎZGAZ 84
tnlyon lira, Türkiye Gübre Şanayi AŞ
(TÛGSAŞ) 22 trilyon lira, kamuya
ait yap-işlet-devretler 9 trilyon lira,
diğer kurum ve kuruluşlar ise 25 tril-
yon lira. YDK raponında EÜAŞ ve
HEAŞ'ın "gecikme zammının tahsi-
li için bir ödeme kolayiığı getirilmesi"
ıstendi. YDK, BOTAŞ'ın belediye
kuruluşlanndan EGO, İGDAŞ ve İZ-
DAŞ ile yaptığı ödeme planlanna yö-
nelik sözleşmelerin geri ödeme şart-
lannın "yeniden değeriendirilmesini"
de istedi.
EPDK soruşturma başlattı
Enerji Pıyasası Düzenleme ve De-
netleme Kurulu (EPDK), BOTAŞ
hakkında, yasaya göre özel sektöre
ihale etmesi gereken "doğalgaz kont-
rat sözleşmelerini devretmediğn ge-
rekçesiyle soruşturma başlattı.
Doğalgaz piyasasını serbestleştiren
4646 sayılı Doğalgaz Pıyasası Yasa-
sı'nın 2. maddesine göre BOTAŞ'ın
yeni gaz alım anlaşması yapmaması
ve her yıl mevcut alım taahhüdünün
yüzde 10'undan az olmamak üzere
alım ve satış anlaşmalannı özel sek-
töre devretmesı gerekiyordu.
BOTAŞ, EPDK'yeyazdığı yazılar-
da söz konusu devırlenn gerçekleşti-
rilememesine neden olarak "sancıla-
nn muvafakaunın olmaması, yeterin-
ce istekUfirmabulunmadıgT gibi ge-
rekçeler göstererek bu amaçla yasa
gereği açılması gereken sözleşme de-
vir ihalesiru açmamıştı.
Petrol-İş, devredilecek kurumun ihalesinde danışman raporlannın gizlendiğini ileri sürdü
'TÜPRAŞ buhar olmayacak'
• Petrol-İş Genel
Başkanı Öztaşkın,
ÖİB'nin kendi tuttuğu
danışman şirket
Citigroup tarafından
riskli bir kuruluş olarak
gösterilen Tatneft'e 1.3
milyar dolara
verildiğini hatırlatarak
ihalenin iptal edilmesi
gerektiğini savundu.
Ekonomi Servisi- Petrol-îş
Genel Başkanı Mustafa Öz-
taşkuv 1.3 milyar dolar be-
delle ihalesi yapılan TÜP-
RAŞ'ın devrinde kritik bir
döneme girildiğini dile geti-
rerek Forbes dergısı tarafın-
dan dünya şirketleri arasında
gösterilen TÜPRAŞ'ın bu-
harlaştınlmasına izin verme-
yeceklerini söyledi.
Kendıleri değil, Özelleştir-
me Idaresi Başkanlığı (ÖlB)
tarafından para ödenen da-
nışman kuruluş Citigroup ta-
rafından Tatneft'in düşük
kâr, yüksek borç ve gelecek-
te riskli kuruluş olarak göste-
rildığini belırten Öztaşkm,
ÖlB tarafından gizlenen bu
raporlann önemlı kısımlan-
nın da yer aldığı bir çahşma-
yı kamuoyuna sundu.
TÜPRAŞ'ı alacak Tatneft
firmasının, Cıtigroup'un
Özelleştirme Idaresi'ne sun-
duğu rapora göre riskli bir
kuruluş olduğu belirtilerek
TÜPRAŞ ihalesinin iptal
edilmesi gerektiği savunul-
du. Petrol-tş'in TÜPRAŞ'la
ilgilı son durumu ele aldığı
Göstergeler
Brüt kazanç/sermaye 16.4-6.6 Duşen eğılımde
HlSsefiİşına'KazaBe r~* Afci? Düşen e§ıfimd%*
Yılltk kâr oranı 13-9 Düşen eğılımde
Yıllık brut kazanç artışı -10 Negatıf
YiftkneMşl. kârart" , ~~~ * "^-»-C's^S.Negaöf
Hısse baş. yıllık kâr art. -17 Negatıf
'* Hissepiy. tteSMçttef cÖ@>
vî
'YAT?^
%
***' Yûksek
Ktynak: Işlatma raparlan V Sitımh Barn»ı(C:tigroup 2004)
Göstergeler
Dönen varlıklar
"ABcaklar
Duran vartıktar
"7oj»Jam aktifler
Kısavadelı borçlar
Usüovadefi borçter
Toplam Borçlar
Öz sermaye '"
Sermaye
HitDön«mK&f
Kaynak: Veettl (30,09.2004)
Not: V«sJo/"/n Utançosu bağnnsn denelftnden yeçmMfi.
Miktar (trilyon TL)
1.562.6
704.5
240 3
1.803.0
758 5
,. S3&S .
1.295.6
511.0
159.0
8.6 milyardolarlık
vergivefon ödedi
Geçen yıl 143 milyar dolarlıkciro gerçekleştiren TÜPRAŞ'ın cirosu \es-
tel Elektronik'in İ7 kaö. Tatneft'in ise 3 kab kadar. Şirketin ödediği ver-
gi, Yestel Elektronik'in 370, Tatneft'in ise 34 kan kadar. Geçen yılki net
kân 328 miryon dolar olan şirketin brüt saoşlan 142 mihar, net saüşla-
n 6.8 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Faaliyet kân 486 milyon dolar
olan TÜPR\Ş, Forbes dergjsinin "Dünyanın En Büyük 2000 Şirketi" ara-
sında 1034. sırada yer alarak bir dünya markası olduğunu da gösterdL
toplanhda konuşan Öztaşkın,
TÜPRAŞ'ın alım sürecinde
yeni bir şirket kurulacağını
kaydederek alım sonrasmda
borçlann TÜPRAŞ'a devTe-
dileceğini savundu.
Borçlar yüklenecek
Mustafa Öztaşkın. TÜP-
RAŞ'ın cirosunun, Vestel'in
cirosunun 17, Tatneft'in ci-
rosunun 3 katı olduğunu be-
lirtti. Öztaşkın, Zorlu Gru-
bu'nun ihale sürecine dahil
olmadığını kaydederek gru-
bun yeni kurulacak bir şirke-
te ortak olacağını söyledi.
Öztaşkın, TÜPRAŞ'ı almak-
ta kullanılan borçlann da
TÜPRAŞ'a aktanlacağını
savunarak TÜPRAŞ'ın vergi
veremez hale geleceğini ön-
gördü. Mustafa Öztaşkm,
TÜPRAŞ'a talip olan Efre-
mov Kautschuk fırmasınm
sahibi Tatneft'in daha önce
de Türkiye'de Tatarus şirke-
tinin yüzde 6 ortağı olduğu-
nu beürterek bu şirketin de
hileli şekılde iflas ettirildiği-
ni savTmdu.
Öztaşkın, Efremov'un
2006 yılına kadar yapmayı
taahhüt ettıği 700 milyon do-
larlık yatınmın da zaten
TÜPRAŞ tarafından yapıla-
cağını belirtti.
Halen tele\izyonlarda ha-
valı reklamlan gösterilen 98
oktan benzinin \Tirtdisindan
getirilmediğını, reklamı ya-
pan şirketin bu ürünü TÜP-
RAŞ "tan aldığını söyleyen
Öztaşkın, TÜPR.A.Ş'ın mo-
demizasyon çahşmalan kap-
samında 2 milyar dolarlık ya-
tınm hedefi koyduğunu, bu
kapsamda 1.3 milyar dolan-
m zaten yapmış olduğunu
vurguladı. Planlanan 700
milyon dolarlık yatınmdan
400 milyon dolarlık kısmının
kredi bağlantılannın yapıldı-
ğının altını çizen Öztaşkın,
söz konusu devirle 370 bin
küçük yatınmcının da mağ-
dur duruma düşürüleceğini
ifade ettı.
Öztaşkın, "TÜPRAŞ'ta
fazla istihdam yoktur. Ancak
çahşanlara herhangi bir şey
olmayacak sözii vermemiz
çokzor"dedi.
Enerji ve Tabö Kaynakbr Bakanı Hihni Güler,
KEKtopfanöaöncesiMoklovaSana>iBakanıMi-
h^Garsteaeebasnaaçidamaiardabiriımdu.(AA)
Görüşmeler nisanda
İran doğalgazında
fiyat pazariığı için
sonayaklaşıldı
ANKAR4 (Cumhuriyet Bürosu) - Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler,
Iran'la doğalgaz fıyatı konusunda yapılan
pazarlıklann son noktaya geldiğini ve 1-2
gün ıçinde karar ahnacağım açıkladı. Güler,
Rus doğalgaz şirketi Gazprom Yönetım
Kurulu Başkanı Aleksey Mifler'ın da 17
Nisan'da Türkiye'ye gelmek ıstediğıni
belirtti. Rus doğalgaz şirketi Gazprom'un,
Türkiye'de yeraltı gaz depolan ve gaz
dağıhm sektöründe 200 milyon dolarlık
yatınm yapacağı belirtiliyor. Bakan Güler
de bu konudaki görüşmelerin sürdüğünü
belirtti. Gazprom Başkanı Miller'ın nisan
aymda Türkiye'ye yapacağı ziyarette
yatınm konusunun da görüşüleceğini
belirten Güler, şöyle devam etti: "Söz
konusu yannmlara gaz depolama da dahiL
Doğalgazda Mmr'la yap&ğmuz anlaşmadan
sonra daha bir harekedenme oldu. Bundan
sonra enerji konusu, doğalgaz başta obnak
üzere detayh bir şekilde göriişülecektir. Bu
konuda yeni bir dönem de başhyor."
ODD Genel Kurulu toplandı:
Otomotivde iç
pazargelişemiyor
Istanbul Haber Servisi - Otomotiv
Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim
Kurulu Başkanı Yüksel Mermer. "2003
yıh ülkemizin yiDardır biriken sorunlannın
çözüm yoluna gidildiği bir yıl okhı. Girv en
ortamı saglandı ve insanlar tekrar
tüketimeyönddr dedı. ODD'nin 18.
Olağan Genel Kurul Toplanhsı Çırağan
Palace Hotel'de gerçekleştirildi. Yönetim
Kurulu Başkanı Mermer, sektörde önemh
sorunlann bulunduğunu
belirterek şöyle konuştu:
"Ülkemizde iç pazar
gefişemiyor. Vergi sistemi iç
pazarm gebşiminde büyük
sonın ohnaya devam
ediyor. İç pazann
gefl^ememesi \ annmcüann
>aünm planı yapmalannı
engeflryor.'' Otomotiv
Sanayii Derneği (OSD) Genel Sekreteri
Ercan Tezer, son yıllarda yaşanan knzlerin
Türkiye'yi hâlâ etkilediğıne dıkkat
çekerek, "Shil toplum kuruluşlan olarak
ülkenin shasi istikrarar ka\ıışması için
destekvermeByiz" dedi. Tezer. "Martajı
verflerine göre sektörde önemli oranda
arüş var. Yasal düzenlemelerin
\apdmasry1a daha da Kiye gideceğjni umut
ediyoruz. Ancak bu güzel firsatlara karşın
risklerle karşı karşıya olduğumuzu da
unurmamalryız" dıye konuştu.
Yüksel Mermer.
îmkpazarına vönelik işbirliği
İngilizlerTürkiye'de
yatınm arayışında
BAŞAKSEZEN
Türkiye Genç İşadamlan Der-
neği'nm (TÜGİAD) davetlisi
olarak Türkiye'ye gelen Türk-
Ingiliz Ticaret ve Sanayi Odası
(TBCCI) ve Ortadoğu Derneği
(MEA) üyesi Ingiliz ^ ^ ^ ^ ^
işadamlan Türki-
ye'ye yatınm sözü
verdiler.
Gelen Ingiliz he-
yetinde yaklaşık 18
işadamı olduğunu
ve hemen hepsinin
ilk defa Türkiye'ye
geldiklerini belirten
TBCCI ve MEA
Başkanı Michael
Thomas, ziyaretin
en önemli amacının
Türkiye'de ticari iş- ~~~~~~~
birliği için ortaklar bulmak ol-
duğunu ifade ederek "tki nu-
maralı amacrmız da Türkiye'yi
Irak'a ve Ortadoğu'ya açılan
bir kapı olarak kuDanmak" de-
di. Irak'la olan ticaret hacminin
artması için işjbirliğinin şart ol-
• 3. ülkelerdeki
firsatlan da
değerlendiren
İngilizler, Irak'ta
yaşadıklan
güvenlik
problemleri
nedeniyle Türkiye
duğunu belirten TÜGlAD Yö-
netim Kurulu Başkanı Hayati
Kaya da eylülde daha geniş ka-
tılımlı bir heyetin tekrar gele-
ceğini ve bu kez gıda, tekstil ve
otomotiv sektörlerinde yoğun-
laşılacağmı belirtti.
— ^ — ^ lngiliz sıcak su
kazam üreticisi
Welhnan Robey Li-
mited'in Satış Di-
rektörü Tom Owens
ise firmalanrun li-
sansıyla üretim ya-
pacak bir Türk fir-
ması ile işbirliği
yapmak için geldik-
lerini söyledi.
İLGİTOPLUMUNA DOĞRU/ ÖZLEM YÜZAK azfem.yuzak@ciniihuriyetcoin.tr
Gelecek Peşinizde.
ile işbirliğini tercih Owens, eğer anlaş-
ediyorlar. ma sağlanırsa yapı-
lacak üretim sonu-
~~^^^~ cunda Türkiye 'den
yıllık 500 bin sterlink ithalat ya-
pılabileceğini söyledi. Telekom
şirketi Telenor (UK) Ltd.'rün Sa-
tış Direktörü Graham MiDs,
kendilerini Türkiye'de resmi ola-
rak temsil edecek bir ortak ara-
dıklannı ifade etti.
Gelişmekte olan bir ülke enf-
lasyonu düşürebilir, yolsuzluk-
larla mücadele edebilir, bütçe-
sindeki kara delikleri azaltabilir,
özelleştirme yapabilir... Ama, yi-
ne de zenginleşemeyebiiir...
Çünkü bilgi değil yalnızca mal
üretiyordur. Bir ekonominin ne
kadar bilgi odaklı olduğu, aşa-
ğıdaki denklemle bulunabilir:
Katma Değerli Ihracat/Tüke-
tim Malı Ihracatı
Eğer işlemin sonucu 1'den
büyükse, ülkenin ihracatında
bilgi temelli ürünler hammadde-
lere oranla daha fazla yer tutu-
yor demektir. Eğer sonuç 1 'den
küçükse, ekonomi hâlâ mal do-
laşımıyla kısıtlı demektir.
Bilgi ıhraç etmezseniz zengin
olamazsınız... Bunu Meksikaör-
neğinde açıkça görebiliriz: Bu
ülke 20 yıl içınde ileri teknoloji
ihraç oranını 3 katına çıkardı. Ve
gelişmiş dünyada ya da Asya
kaplanlannda elde edilen oran-
larayaklaştı. Ancak ihracatyük-
selirken çoğu kişinin gerçek ge-
liri aynı kaldı. Ya da düştü. Mek-
sika'dan ihraç edilen otomobil-
lerin, bilgisayarların ve elektro-
nik eşyanın çoğu ABD sınınna
yakın, maquiladora adı verilen
fason üretim fabrikalarında
monte edilir. Gerek ulusal, gerek
bölgesel katma değerleri çok
düşüktür. Çünkü Meksika çok
az bilgi üretmektedir.
Bu yüzden Meksikalılar, Bre-
zilyalılar, Arjantinliler, Şilililer, Af-
rikalılar ekonomilerini defalarca
'yeniden yapılandınyorlar'. Ama
yine de yoksul kalıp umutsuz bir
geleceğe iler-
liyorlar....
Çünkü üretıp
sartıklan yeni
bilginin mik-
tarı çok az.
• • •
Harvard
Üniversıtesi
Işletme Fa-
kültesi Ya-
şambilim
Projesi'nin
yöneticiliğini yapan Juan Enri-
quez in yukarda küçük bir bö-
lümünü aktardığım "Gelecek
Peşinizde" adlı kitabı insanı dev
birdalganın içine doğru iteliyor.
Bilgiyi kullanmayı ve ondan da
önemlisi üretmeyi ve ihraç et-
meyi başarabilen toplumların
gelişirken diğerlerinin nasıl ol-
duğu yerde saydıklannın çarpı-
cı öyküsü.
Juan Enriquez'in kitabının
ana fikri, teknolojinin kibar ol-
madığı, 'lütfen'demeyi bilmedi-
ği, var olan sistemlere olanca
hızryla çarptığı ve yeni sistemler
yaratırken eskileri yok ettiği...
Kitabı okurken insan yaşadı-
ğı ülkeyi düşünmeden yapamı-
yor. Yıllardır bilgi toplumu ol-
maktan bahsederiz. "Markalaş-
mak, Ar-Ge'ye ağırtık vermek,
nitelikli katma
değer yarat-
mak..." son
yılların moda
terimleri olan
sözcükler, her
fırsatta ağız-
larda, ancak
bu kavramları
gerçeğe dö-
nüştürme ko-
nusunda fazla
bir şey yapıl-
maz. Peki, bilginin üretilmesi ve
ihraç edilmesi için üzerinde du-
rulması unsurlar ne?
-En önemlilerinden biri insan
ve insana verilen eğitim: Gelin
Güney Kore örneğini verelim.
Ülke, resmi rakamlara göre ulu-
sal gelirin yüzde 3.7'sini eğitime
ayırır. Ancak Güney Koreli aile-
lerçocuklannın eğitimi için ken-
dilen de para harcarlar. Çünkü
ülkede başarı en önemli değer-
dir. Eğitime verilen değer Güney
Kore'yi feodal bir topluluk oJ-
maktan hızla çıkanp teknolojinin
liderliğine ve dünyanın en hızlı
büyüyen ekonomilerinden biri
olmaya yöneltmiştir.
-Bir diğeri de devlet politika-
sı olması: Yazılım konusunda
dünyanın neredeyse bir numa-
rası haline gelen Hindistan, ken-
disine ciddi rakip olarak gördü-
ğü Çin'e karşı ilginç bir strateji
geliştirir. Kendi ülkesinde paha-
lılaşmaya başladığını düşündü-
ğü yazılım üretimini Çin'e kay-
dırmaya başlarken haylı dene-
yim sahibi olduğu yazılım pa-
zarlama ve süreç yönetimi ko-
nusunda da onlan örgütlemeye
girişir. Üstelik bunu iki ülkenin
başbakanları karşılıklı görüşe-
rek yaparlar.
Ya biz?
En büyük sorunumuz işsizlik
iken ve bu sorunun çözümüne
yönelik uzun bir süreden beri
adım atılmamışken iktidar par-
tısine yerel seçimlerde büyük
zafer kazandırmayı başarabil-
miş bir ülkenin insanlanyız. Ek-
meğimiz 'umut', aşımız Vaaf'
bizim. "Gelecek" herkesin ol-
duğu gibi bizim de peşimizde.
Dikkat edelim de uykuda ya-
kalamasın...