Catalog

SAYFA CUMHURtYET 28MART2004PAZAR 12 P A Z A R Y 4 Z I L A R I dishab<scumhuriyet.com.tr Sosyalistlerin New "Vbrk toplanüsı Başlığı okuyup sosyalistlerin orada işi ne diye düşünenler olabilir ama Amerika'nın da sosyalıstlen var ve 20 yılı aşkın bir süredir '"SociaMstScholarsConference" (Sosyalıst Uzmanlar Konfcransı) çerçevesinde toplanıp solun dünyada olup bıtenlere vermesi gereken yanıtlan tartışıyorlar. Amerika'nın Demokratik Sosyalistlen ı DSA- Democratıc Socialists of America), konferansı düzenleyen ana kuruluş; Berlindeki Rosa Luxemburg Vakfı ve Roma'daki Fondazione Lelıo ve Lisli Basso Vakfi ise bu yılın diğer sponsorları. Bu yılkı konferansın, rVianhattan'daki Cooper Union bınalannda düzenlenmesı çok anlamlı. Sanat, mımarlık ve rnühendislik alanlarında yüksek derecede eğitimin venldiği Cooper Union'ın Amenka'nın eğitim tarihinde ayn bir yeri var. Bu kurum, 1859'dan bu yana Amerika'nın tek özel ve aynı zamanda tamamen burslu eğitim kurumu olarak hizmet venyor. Konferansın yapıldığı akşam, Amerikan sosyalistlerinin neler tartışacağının merakı ıçinde giriyorum salona. Peynir ve şarabın ıkram edildiği sade açılış kokteylinden sonra herkes yerini alıyor. Amerikan solunun bu en büyük toplantısını izlemek için hiçbir televizyon ekıbi gelmemiş! Konferans düzenleyicilen, kendi olanaklanyla çekim yapıyorlar. Bu yılki toplantının ana teması, "özeBeştirme giderek tüm dünyada ya>itarken kamusal alanda hızlanan erozyon". Açılış oturumunu, City University ofNewYork(CUNY)' profesörlerinden David Harvey yapıyor. Harvey, yeni muhafazakârlığın ve devlet gücünü elinde bulunduranlann bu gücün özgürlüğü için en uygun koşullan yaratmaya çahştığını anlatıyor. Bush' un "Amerikalüann Irak'a özgüriük taşıdüdan iddiasTnı, "Bu. paranın özgürlüğü için yapünuş bir işgakür" diyerek yanıthyor. Bir diğer konuşmacı Bill Fletcher. Afrika, Karayipler ve Latın Amerika halklannın eğitim ve savunması için çalışan TransAfrica Forum'un Başkanı. Konuşmasının içeriğini değiştirip Haiti'de olanlardan sonra bu konu hakkında konuşmaya karar verdiğini söylüyor. Açılış oturumunun başlığım oluşturan ve dünyanın satılık olmadıâını ifade eden "The VVbrld Is Not For Sale!" cümlesine atıf yaparak üzüntü içinde adeta haykınyor: "Dünya sanlık! Işgücünün her bir parçası sanlık! Biz kuze\dekUer güneyde kendimiz için güvenK bölgeler, güvenli uydu ülkeler yararmaya çahşükça da bu sürecek!" Büyük bir alkış kopuyor salonda. Tüm dünyada sol kesımin başucu kitaplanndan biri haline gelen "No Logo" kitabının yazan Naomi Kkin da oturumun NEW YORK ZULAL KALKANDELEN konuşmacılarından. Klein, Amerikan seçim kampanyalan sırasında televizyon reklamlannda kullanılan iyilik ve merhamet sembolleri hemşire ve rahibelerin yerini artık itfaiyecilerin aldığını söylüyor. Halkın gözünde kahramanlaşan itfaiyeci sembolü, Bush'a umutsuzca üıtiyaç duyduğu sempatiyi kazandırmaya yetecek mi bakalım? Amerika'nın Irak'taki temsilcisi Paul Bremer'in Iraklılann katılımı olmadan yürüttüğü anayasa oluşturma çabalannı anlatarak, hafta sonunda Irak'a gitmeye ve olanlan gözlemlemeye karar verdiğini söylüyor Klein "Biz, dünyanın saülık olmadığını iddia ediyoruz, onlar dünyayı bizden satın almayacaklanıu. sadece 'alacaklannı' söylüyoriar. Fakat ben umutsuz değüim. İnanıyorum ki bazı şeyleri hep birlikte değiştirebiliriz" diyerek iyimser bir mesajla aynlıyor kürsüden. No-War-TV'nin Başkanı Italyan aktivist Luciana CasteDina'nın sözleri ise gülüşmelere yol açıyor: "Kapitalistfere, •Bu dünya sanlık degü!" dediğinizde, size, 'Dünya çoktan saûldı bile. sen neden bahsediyorsun?' diyorlarr Bu sırada izleyicilere bakıyorum ve salonda yalnızca birkaç tane genç oldugunu fark ediyorum. llerici düşüncelerin gençlerin ilgisini çekmesi gerekmez mi? Gerekır elbette ama burası Amerika. Ilginç... Bu konudaki fikrini sorduğum Amerikalı bir arkadaşımın yanıtı daha da ılginç. "Ben dahil Amerika "daki demokratlar için şu andaki öncelik. Bushun yeniden seçilmesini önlemek. O nedenle bizi bu hedefımizi gerçekkştirmekten alıkoyacak herhangi bir platformu desteklemiyonız." Demokratlann bu konferansa soğuk bakmalarmın nedeni. bağımsız başkan adayı Ralph Nader ile bu oluşum arasında bir bağ kurmalan. Oysa, konferansın herhangi bir partiyle ilişkisi yok. Tüm dünyadan gazetecı, yazar ve bilım adamlarının ilerici sol polıtikalan tartışmak için bir araya geldiği akademik bir toplantı bu. Katılımcılann hepsinin amacı da Bush'tan kurtuhnak. Demokratik sosyalistler arasında Demokrat Parti'ye üye birçok kişi var Fakat Amerika"dakı demokratik sosyalistler ile Demokrat Partüilenn arası bir süre önce soğumaya başlamış. Bunun nedeni ise, eski başkan Bill Cbnton ve yardımcısı Al Gore'un Demokrat Partı ıçinde hâkim olması ve partiyi neo-liberal bir çizgiye çekmeleri. Sonuç olarak, Amerikan solu da parçalanmış durumda. Solun hiç sona ermeyen evrensel sorunu yine huzurlannızda. kzulal a yahoo.com İsa'nın Çilesi Mel Gibson'un yönettıği, 30 milyon dolar verip yapımmı üstlendiği ve iki yazanndan biri olduğu "Isa'nın Çflesi" adlı çok tartışılan filmi geçen hafta gördüm. "Passion" kelimesi günümüzde "tutku, şehvet" demek, fakat eski Ingilizce'de - özellikle Incil'de - "acı, ısnrap. çile" demek. Herkes "Çok şiddet dolu. çok kaıuV dediğı için sinemaya girerken tedirgindim. Konusu bir yana, film çok güzel. Gerçekten şiırsel buldum. James Caviezel harika bir tsa canlandınyor. Her ifadesınde inanç, kutsallık, kudret, bir o kadar da insanlık ve hassasiyet görmek mümkün. Ünlü bir Romanyah tiyatro oyuncusu olan \laia Morgenstern Meryem olarak, Italyan aktris Monica Belluci ise Maria Magdalena olarak harika performans sergiliyor. Bence filmın en çarpıcı yönlerinden biri ana-oğul arasındaki bağ. îzleyen kadınlann analık içgüdüsünü, erkeklerinse oğulluk boyutunu tam kalbinden vuruyor. Filmi görmek isteyen kendine sormalı, "lyi ve çarpıcı bir film görmek uğruna uzun bir işkence sahnesi, kan revan içinde bir adam görmeye TEKSAS dayanabiür miyim? Buna değer mi?" Cevap kişıden kışiye değişır. Konuştuğum birçok kişi "Bu kadar kan gereksizdi.'* diyor. ama bence Isa'nnı yaşadıklan buysa ve tüm çektikleri gösterilecekse bu vahşet yerinde. Tabii film Muse\iler arasında ve Hıristiyanlığın farklı kesimleri arasında birçok tartışmaya yol açtı. Filmi Yahudi karşıtı bulmadım, çünkü lsa'nın serbest bırakılması için yalvaran, onun için ağlayan Yahudiler de gösterilıyor. Açık fikirlı Musevilenn gocunacağı bir şey yok. Ama Yahudi karşıtı olanlar filmi görünce iyice öfkelenebilır. Ben Yahudi olsam, "Film Yahudi karşıtT diye değil, o insana (Isa'ya) yapılanlardan ötürü rahatsız olurdum. Unutmayalım ki bu fılm Mel Gibson'ın tncil'den aldıklarmın bir yansıması ve Gibson çok tutucu Roman Katolik bir grup olan "'Gelenekçiler" üyesi. Gibson bir tarihçi değil, sanatçı. Bunu akılda rutup izlemek ve filmi "yüzde yüz gerçeklerin gösterümesi" değil, tanhin bir yorumu olarak değerlendirmek daha doğru olur. bgunersel2@hotmail.com ADALETBARIŞ GÜNERSEL Tayvan 'da devprotesto Tayvan'da geçen cumartesi yapdan devlet başkanhğı seçimlerinde kıl payı yenilen Lien Çen'i destekle.cn 500 bin kişi, başkent Taipei'de dev bir protesto gösterisi yaparak seçim sonucuna itiraz ettL Milliyetçi Parti lideri Lien, "demokrasi öldii" yazüı dev bir pankar- bn önünde kalabahğa >aptığı konuşmada. seçimkrde usulsüzlük yapıldığını sö> ledi ve oylann derhal yeniden sayılmasını istedi. Çen, 30 mil- yon seçmenin oy kullandığı seçimde LJen'i 13 bin oyia geçmişti. Merkez Seçim Komisyonu. önceki gün Çen'in zaferini ilan etmiştL (AP) 23. ULUSLARARASI İŞTANBUL Fİ1M FESTİVALİ REZERUASYON BAŞLIYOR! Dünya sinemasının en seçkin yeni filmleri, URUtulmaz klasik başıapıtları ve usta yöıetmenleri, 10 - 25 Nisan tarihleri arasında 23. Uluslararası İıtanbul Film Festivali'nde biraraya geliyor. 62 farkh ülkeden 200'ü aşkın film. 6öz açıp kapayıncaya kadar geçecek 16 gün... Daha fajia bılgı ıcm www ıstfest org Fettival Progranı: • Uluslararası Yartşma • özel Gösteri: Bortısan Senfoni Orkestrası Eşliğinde "Damgalı Kadm" • Üzel Gösten Pıyano Eşliğinde "Nosferatıı" • Üzel Gösteri Lucas Belvaux'un "Bçleme'sı • Martın Scorsese Sunar. Blıes • Theo Angeiopoulos'un Seçtıkler! • Unutulmayan Yönetmenler JehR Casuvete* • Anısına. Vılraaz Ginef • Ustslara Saygı Bahram Bayzai, Werner Herzog & Klaus Kiaski, Öraer Kavur, Kea Russeii • Bır Kült Fıgur- Marco Ferreri • Geceyansı Sıneması • Dunya Festıvalierınden • Dünya Sinemasının Genç Yıldızlan • Mayınlı Bolge • Çağımızın Aynası Sinema • Umuda Yolculuk 6öçmen!er • Belgeseller • Canlandjrma Sineması Küba • Latin Amerikan Sıneması Arjantin, Breziiya ve Oiğerleri • Ulusal Yanşma FcstİNİ Snamslan: Beyoğlu Emek AHas, SmtfOf, Mtos Z ve KadiKov R n ı Scamlar 11 00-13 30-16.00-19.00-21 33 fastivat kr*|ârii, pr*|rm çizelftsi ye renraasfon farmian 21 Mart Cuaıarteti gununden ıcıbaren festıval sınemalannda. AKM gişelennae ve İKSV Genei i**rirali Rezernsyan DÖMai: 27-30 Mart 2004 Istanbul Kuitur Sanat Dostlan na ooceliklı rezervasyon 24-28 Mart 2004 Sadece rezervasym doBemleri ıe|«Rca kredi kartı kullaama olaıuşı. Cumntnyet gazetBsnrtitkâenjsysynlsnmetr TURKCELL _.V. MARMARA Nerede bizim Stephen, Belinda ve Tony? Stephen Harper mutlu bir şekilde kameralara gülümsedı, sonunda ülkenin merkez sağ kesımini temsil eden tüm partiler birleşmış. kendisı de bu yeni partının lideri olmuştu. Son birkaç aydır ülkenin iç politika gündemini, merkez sağı oluşturan muhafazakârlann birleşmesi. iktidardaki liberallerin yeni lideri PaulMartin'ın göre\ı Başbakan Chretien'den devralışı ve hemen ardından patlayan skandallar kaplıyordu. Kimi çe\Teler için on yıldır süren liberal parti egemenliğini sona erdirmek için merkez sağın birleşmesi şarttı, liberallerin karşısına güçlü bir liderin geçmesi de en az o kadar önemliydi. Liderlik için 3 ayn aday yanştı. Adaylardan biri önde gelen otomoti\ de%i Magna fırmasının sahıbının kızıydı, Belinda Stronach. Belinda, aynı zamanda partılerin birleşmesi önerisinin fıkır anası idi. Bunlan niye mi anlatıyorum? Çünkü, liderlik seçimlerinın ardından Stephen, kaybeden ıki adaya partide üst düzey göre\ r ler verdi. Şimdı, Stephen ve diğer ıkı lıder adayı yeni parti için birlikte çalışacak. Bu, Türk halkı olarak ^ ^ ^ " ~ ^ alışık olmadığımız bir sahne. Bizler, zaten çok zor yetışen bir a\Tiç lidenn bırbırinin sırüna basarak yükselmeye ve ülkeye hizmet etmektense, koltuk kapmak için yanştıklanna tanık olmuşuzdur. Burada üstünde düşünülecek birkaç mühim şey göze çarpıyor: Neden bir a\oıç liderimiz var, neden lider yetişmiyor, yetiştirilmiyor? Ve neden hedef için birlikte çalışmak temel güdü olması gerekirken, birbirini çiğnemek temel davranış yapımız olmuş? Türkiye'deki sol partiler arasındaki bu çekişme hiçbir şey gerirmiyor. Amaç etrafında birleşmek çok zor olmamalı Stephen, Belinda ve Tony'nin ortak bir hedeflen var, inandıklan politikalan hayata geçırmek, Kanadalılara daha büyük bir ekonomik pasta sağlayabilmek, gençlere daha aydınlık bir gelecek sunabilmek. TORONTO 1*1 Bu ortak amaçlar sayesınde birlikte çalışabiliyorlar. Bırbırlerini çok sevdıklerinden değil. Birlikte çahşmayı halka borçlu olduklarından bırükte çahşabilıyorlar. Bugünlerde Türkiye yine seçim ha\asuıda. Adaylann programlannı bilmiyorum. Halkın liderlerin bu hedefe koşup koşamayacağuu tartması gerekir. Türk gençliğinin nasıl bir ülkede yaşamak istediğini, ülkesinden ne beklediğini sorgulaması gerekir. "Ihmh tslam" kıyafetine girmek isteyip istemediğıne, Türk gençliğinin karar vermesi gerekir. Bu karan onlar adına alacak hiçbir ülke veya grup olamaz. Son haftalarda Toronto'da yaşanan bir başka sıcak gelişme de anti-Semıtızm olaylan. Sınagog ve okul duvarlanna, Yahudilerin evlerinin kapılanna çirkın sloganlar yazıhyor, Yahudi mezar taşlan de\Tİliyor. Bu olaylar artmca, politikacılar tepki gösterdi ve bu olaylann ağır şekilde cezalandınlacağı du}oıruldu. Bugün de 3000 kişi. olaylan kınamak üzere yürüyüş yaptı. Yürüyenlerin içinde Türkler de vardı. Ikincı Dünya ^ ~ " ~ ^ Savaşı'nda Yahudilere kucak açmayan ve bundan şimdi utanç duyan Kanadalılar, 2004'te Yahudilere karşı yapılan en ufak bir hareketı şıddetle kımyor. Türkiye ise bu konuda gururla konuşabilecek bir ülke. Birkaç hafta önce Kanadalı bir yönetmenin çektiğı "Desperate Hours" belgeseli Montreal'de gösterildi. Film. îkinci Dünya Savaşı'nda bir grup Yahudı>i ölüm kamplanna gıden trenlerden kiırtaran, Türk pasaportu verip Türkıye'ye kaçıran Türk diplomatlannın övünç verici, cesaret örneğı öykülerini anlatıyordu. Filmın sonunda bir Yahudi derneği. Kanada Türk Başkonsolosu'na bir ödül sundu. Bunu Ontario'dakı Türkuaz W d e gözlenmiz dolarak izledik. Bize bir kere daha 50 sene ıçinde ne kadar gerilere düştüğümüzü hanrlattığı için de üzüldük. BERNA DEMtRYOL STOCKHOLM GÜRHAN UÇKAN Mahmur bakışlı kirpileriyle geliyor ilkbahar Ilk kardelenler iki hafta önce gözüktüler, en azından benim gördüklerim. Güney İsveç'e ilk turnalar geldiler bile; Hobo Gölü'nde buluşan turnalar, aşk danslanna hazırlanmaktalar. Aynen balede, buz dansında olduğu gibi turnalann "kesişmeleri sırasında" yaptıklan ritmık hareketlenn adlan bile var. Yüzlerce kuş meraklısı ve kuş bilimci, dürbünler ve teleobjektifli fotoğraf makineleriyle gölün çewesinde stratejik mevziler aknaktalar. Ben bu satırlan yazarken, inatçı bir kar henüz mart bitmedı diye anımsatmakta. Oysa dün siz lstanbul'daki dostlar kaldınm kahvelerinde oturup ilkbahann keyfini çıkartmaktaydınız. O mutluluğu size çok görmüyorum çünkü bu kış soğuktan ve kardan, bizden fazla çektiniz: bendeniz ganban da şubat ayındaki kaçamak ziyaretimde bir gün ıçuı bile olsa bundan payımı almıştun. Isveç gazeteleri, bahann nasıl yaklaştığmı her gün bildınyorlar. Yayımlanan haritalarda. "baharbu hafta işte buraya kadar geldi" gibi bilgilerle, moral vermeye çalışıyorlar. Bu arada ilginç bahar müjdecileri de duyuruluyor. Falanca yerde görülen bir kirpinin mahmur bakışlannı gösteren bir fotoğraf. mevsimi açan anlarla ılgilı bir yazı ve hatta "gayet sağhkh gözüken" (!) engerek yılanı bunlar arasuıda. Gazetelerin turizm ekleri giderek daha kalınlaşmaya başlıyor. ttalya "Euro pahalılıgı" yüzünden, Ispanya son trajediden sonra turizm şıriketlerinin kataloglarından çıkmaya başladı; onlann yerini alan ülkelerin başında Bulgaristan geliyor ve onu hemen ardından ülkemiz izliyor. Yunanistan, adalanndan dolayı sağlam konumunu koruyor, her ne kadar turizm yazarlan îsveçlileri, şaraplı, salatah ve bahklı bir akşam yemeğinin Stockholm'dekmden ucuz ohnadığmı vurguluyorsa da... Çarşamba günkü Svenska Dagbladet gazetesinde, ülkemizin güneybatı kıyılanndan ve "Türk buluşu" gulet teknelerinden övgüyle söz edilen bir yazı çıktı. Yelkenlilerden. "Türkiye'nin yerli gururu ve güzellikle işe yararfahğm buluşturuMuğu tekneler" şeklınde bahsedıliyor. Yazıdan size bir alıntı: u Fethne''den başlavan rurkuvaz kıyılar, belki de Akdeniz'in en güzel kısmı. Azur ma\isi sularda. sua sıra küçük ko> lar yer ahyor. Hiçbir yerde su buradaki kadar berrak değü." Bu arada, Isveç Eurovision için Istanbul'a göndereceği sanatçıyı nihayet seçti. Lena Philipsson adlı uzun bacaklı, iri göğüslü ve siyah saçlı hatunu, Boğaz üzerindeki bir uçan halıda, bağdaş kurmuş olarak orururken gösteren (!) fotoğrafi bile yayunlandı; yazıyı yazan gazetecinin ve fotoğrafçuıın kafalanna birer fes oturtmayı da ıhmal etmemişlerdi; birine üstelik posbıyık da eklenmişti. Hoş, Lena Hanım'ı. elınde Türk bayrağıyla dans ederek zaferini kutlarken gösteren fotoğraf ise fena değildi doğrusu. Yine bu hafta içinde, tsveç'in dış ticaretine katkıda bulunmak için çaba gösteren fhracat Konseyi "Odak Noktası Tûrkhe" adlı bir seminer düzenledı. İsveçli 32 şirketin üst düzey görevlilerinin katıldığı seminerde, Türkiye'de yabancı şirketlerin yatırım yapmasmı teşvik edici konuşmalar yapıldı. Güncel sayılardan oluşan istatistikler ve grafikler de izleyicilere verildi. 2003 yılında tsveç, Türkiye'ye yaptığı ihracat su-alamasında 18. ülke durumundaydı. Türkiye 'den ithalatta ise 21. sırada bulunuyor. Isveç'in Türkiye'den ithal ettiği ürünlerin başuıda elbise çeşitleri geliyor, bize ise daha çok tıbbi malzemeler ve ilaç vs. satıyorlar. Elbet bir ara buraya da gelecek ilkbahar, sanınm nisan başlannda.