Catalog

ŞAYFA CUMHURİYET 17 MART 2004 ÇARŞAMBA 12 EKONOMÎ BORSA 16 MART 2004 Önceki En En De$m AğrtMr tşiem K*aış Dûş* Yûksek Kapanş S OHRy. Hacm S90C 5 750 3JS ra eooo 241000 2850 50 •GDOO 5400 3250 1130 8000 233.000 2825 :45C :30C 355C tknTasti 13500 4İO0 B350 Z5~5 11300 18300 39250 UiOO tArtaa, an* BınaÇmrto Ovö;Mad«r«* JrrnroalUn Sç. jYap H p J l * 1930 870 1200 T70 2975 18 400 4.275 18130 2.180 m7 950 7,050 2.03C 10İOO 800C 58! 2J00 2,550 1500 9550 3625 37250 3050 •B50 2525 3650 9J50 2725 22.100 1<9G 156C 215C 7 75C S İ S 2 645J0C 145C 57 500 186OC 5000 11.500 11JO0 3800 7600 i T oo 1650 1580 3150 9050 2.030 9900 VS3S 5 "50 3300 430 15400 380C 4050 3,025 33ü 3250 26"5 1930 33000 5050 "300 4900 wo 3150 990 1610 1.360 1610 1610 4150 1830 4450 5J00 1.020 460 660 250 1,340 15«0 33000 5550 46500 2340 1350 3300 2675 52C 2090 12400 1340 B60 1180 1111 2325 TTE 42SC 18100 2 '7C 86C "800 6350 2000 10300 "500 560 2800 2625 1480 9350 1690 1620 3225 9100 2100 8950 11 TK 5800 3JO0 1640 1-400 10100 2375 3300 3İ5C hBEvAMen hlaşGMYO NBsHofcfns taatfin K> çBanas 1160 1«80 540 1"90 2.300 2200 19295000 900000 6200 44X0X000 2530 1620 2.250 ll'O KorfM&da KonMa KonyaÇrar» KorflsaSaenoTjuporft KnaDa»etM*n LnkBjsa»* U>«a9 U s K a * M VUs YK.CH UaçinÇmrte Mannans Ahrffinjs MamansMam Mnhri Mö«ZtAHot*ç MKMHokfen MendasTsksti MenuMensucal MertoOda C*anT <*Si »njlsa Otokar CMİÇmr* özFransFatt Parteel Parsar PenguenGöa '960C 820 4350 325C 6.0SG MO0 4,225 14S0 37 500 1420 6900 610 2 700 930 ,P° 1260 11000 3 700 930 iro «250 UOD 2S6C 84C 2.29C 5050 B30C IZX 2650 2390 2240 5650 5150 2110 2210 2220 3600 8600 540 1070 3850 3B0O 6150 4 475 9'00 1660 B50 2550 3250 3800 64O0 4 130 1400 3-JKO T.SKB İKflflunma 3ar* TafrAr-jnzn TeWi c ransiKr Takmtank TesrcKpa Tröİter "c&OtoFat -«SkFaa Tr*wCaro TSKBYatOrt AŞ 'JejâdaSa- •UxcasPffltf Ttfiral 5D0 1 » 3675 3150 2703 3-X 2.C4C 38C 1180 1250 Z325 17300 4325 18200 2230 880 7 BO0 6J50 2040 •0 400 7300 580 •5« 3075 9000 2040 8950 11500 5800 1300 1620 17200 9 '50 3000 4025 1275 2.650 1320 33750 4 925 7150 2950 4B25 2230 30"5 1020 W 0 1360 4100 1330 45-5 6350 1030C 1030 1?80 I 1460 I 1970 I 33250 6 IX 48250 i 2390 1 1980 1 34T ı 21» 1 2150 1 12.400 IS'O '960 4300 4400 1.200 '230 Ü30 1680 20-OOC 220X0 10JOC '0900 Eİ5C 5 "50 5-jXC 5" 500 48 7 î =000 1BSC 2.060 1580 1"2C 5 0 * 6200 9900 1C30C 1110 11SC 1950 2-C3C 520O 5İ5O •360 1440 330 1400 230 1,300 • 190 1.240 1-40 1780 810 850 14500 15D00 9T0 10400 630 670 3150 3.650 IB'O 'B6C 5250 5İ5O 'İ20 "560 4525 4625 7 450 -.800 3250 3450 1150 1210 1450 1530 17T) 1920 207C 2500 2.190 22T) 13500 0O0 193B0CO 885000 9000CO 5050 6150 •"80 2250 2200 13500000 885000 6050 6150 462S 9'50 1630 860 2600 6-O0 4523 9000 168C -£22 2B 2 ^ 0.63 -083 -0Î8 3 6' -0 68 •0 73 1 3 ]"5 112 244 •039 130 223 556 570 " 'D •6? 684 168 326 055 229 233 •83 142 043 •095 '25 206 -063 246 OJ •033 8J9 •162 113 •069 154 3J0 •0.3" 088 \r 11-4 132 0.51 2İ3 -2J8 -055 -Cİ3 2İ5 -033 0İ2 22" 248 205 248 1 33 -043 238 303 24£ 124 •20 281 0 7 ! -636 098 220 896 103 152 •0 34 239 -051 5J0 137 -4 31 161 452 115 432 •060 335 0.94 •C75 1600 21'1 030 051 -9F 234 149 120 135 •01 3.03 034 •94 163 387 0"7 086 24C666 İ 3683 6K" 2283 133'S 4451 6-J3 2iX '1085 15.097 SSİ'S 14İ26 2 74C 55K 2083 904 •192 '226 2940 18 P! 4 361 18248 2232 '062 2 0 " 10 383 "833 570 2876 266" U94 9434 3,3* 3'170 3130 " 6 0 2525 3554 955" 2.T6 22.112 195" 2140 1461 9,413 2J64204 1451 57 718 •3646 4331 '140- 11.2*3 3.859 3J60 -İ93 1.698 3.137 9X04 2080 =.89t 11436 5733 32-7 156" 16 706 9885 3003 4044 3284 2658 •329 336-0 4350 -a» 2986 483 2242 3'33 •03- 16f 1333 158" 1603 4 164 1864 4552 6.382 10.470 102" 1805 1415 1949 32,73- 6 024 4'X«7 2359 1350 328" 2 52" 2.033 122-9 133" 4,340 12V 1663 2UC-4 11714 6637 57135 4936 5İ16 1CX»7 •138 '983 5S34 •401 •372 126C 1210 1"61 828 14 632 10060 650 3438 183- 5425 •536 4565 '625 3350 -O36 217 1829 2289 2220 10£ 19500000 15" 89035" 242 5J360 1542 161' 2237 1.8"" 1.S33 2.5S0 5330 4İ53 43-4 235C 7303 2J64 94D9C 3650 1405 1768C 4 424 3İ"S ~3S 2.014 1302 2 420 3175 1650 M000, 425C' 082 •044 -055 122 172 42" 368 112 116 51- -030 120 153 121 154 •059 2 "6 133 0'j 2 4" -093 '0E •C6J •630 -062 •0 49 4-5 097 •0 4" 104" 345 -4 36 -0 31 112 I'O 120 118 260 592 199 2-3' 333 V2 122 15 54 1618 134 3 "4 054 135 120 17. 2432 1121 •«5 19*51 2-40 820 3300 5368 64'5 4291 1424 37397 1424 825 2 "27 946 832 "632 1283 11227 9G8 1226 393=0 52C1 2064 8E7 2JC7 5059 1874 2380 28T 2356 225S 5532 5233 2103 2X9 221- 3494 8"29 10i 4^63 3066 1564 348 2543 2.302 16 564 1369 = 308 1.596 3599 3198 1116 6S1 339C 4 649 1533 256C 4720 1 611 4"B 17 788 2455 :isa -357 •246 1385 '30' 434 WC 438608 1CST 974/DO 17C3I5 1588- T"31C 250 "56 5021623 31-69" 2563 63 568484 •383 636 23S- D30 3469i 11336 38823" 48823 4 324 8C" 503 0"3 ' 719 "36 2384 1'9 12B6 368 195-304 351258 1320.CT2 452 n 8189 456 595212 391 B3' 4 4J66- 2084 E1 2 0 T 4 - 3" 810 1XB55S1 525 606 •5 722 164c 382 32J3S4 326'4 •l'J63 294 388 1D32223 420508 2656İ35 305 39C 128232 436346" 16S"İ 145İ13 3-2 096 196 51: 8-1-2E 3XH83-: ""1319: ll"225 648 680 264 63" 42-41 •1-253 •33054 13 6 ^ •5'3-S 14238620 36593 2O312'4 504 "36 5"5239 221-54 141 374 174988 J5123" 34 05" «113 14' 60' 10 304 636 •675846 261119 118. ^ 184 "32 396691 9633-2 1-33178 23046" 78-56 3143464 33356516 13151068 7-3610 39" 496 1C"4256 2 4870 441 5"4 423063 182369 1682J60 200236 23331353 549X138 73,152 41B365 301 >" •280J2S 161190 •005 030 '6 612 3321814" 459206 51C195 1 812391 38315 412343 1838 48C '1833 136394 999345 9.618 T 1965i '494 13S 71365 38 338 24iB-2"6 3654 522 25C" 490323 40681" 1133148 296882" 353883 3296933 863164 353,032 5041U1 12679 604 704 1819-3 2511349 601533 2-33-3 593338 2D86J48 18T3 2647 »11 74505-3 9383913C • 69113" 153253 485441 •9500 '2465 18,392.738 120S590 'J3133O5 889483 283X160 3313420 •9S.09C 223''3 5*894 5*515 rXS643C 134 429 5520C T812 237364 48 T 964 480° 396456 '238656 13*41381 •75150 86368 •23323 819366 122 130 2286650 212602 179282 540064 53 sr 18645" 274510 17» 469 135014 1039249 60994 228975 6158254 23=19 362 B43 3"3833 2549564 1489X511 156153 1879202 1561.371 1861744 37625 142.131 2,101004 345,589 3905.7-8 43J83 97 531 12324229 430 326 700438 115946c 4398906 1-4313 1.385 Q-S 1 2 7 * '-7 669 428925 •433-308 12065 a 99543 2632-62 56623- 21796- 4090 4K 13C3'3 16326- 3"8S6C T012 5688'1f 594 86C -585'E 260115 189 35 58 675 6240350 356SB90 382 0-8 234 529 2-5608 34 5S3 2506060 157631ü 168-69' 1 313214 235-4- 31943 33'488 15-3OOS 10378-4" 5 3-4D92 ""16 Kredi derecelendirme kuruluşlannın Türkiye'ye bakışı 1990'lann gerisinde Onlarstandart biz poorsM. *Yoksul NECDETÇAUŞK\N Uluslararası kredî derecekndınne kuruluşlanndan Standard and Poors'un geçen hafta Türkıye"nın uzun vadelı kredı notunu B (^)'dan BB (-)'ye yükseltmesi ve 2003'ün sonundan ihbaren diğer önde gelen kredı kuruluşlannın da not arttınmına gıtmesine karşın Türkıye halen 1990'larda venlen notlann altında değerlendiriliyor. 1990'da Standard and Poors tarafindan BBB (-) notu \enlmesının ekonomı ve fînans çevTelennde düşük bulunması nedenıyle hayal kınklığı yaratırken 2004 yilının Türkiye'sinde notun BB'ye yükseltılmesı "olumlu" bır gelışme olarak yorumlanıyor Borç gen ödeme kapasıtesıne göre bır sınıflandırmaya gıdılen değerlendirmelerde Standard and Poors 8 Mart 2004'te Türkıye'nın uzun vadeli kredı notunu B (^)'dan BB (-)'ye yıikseltırken Fitch 9 Şubat 2004'te B'den B (*)'ya çıkarmıştı. Standard and Poors ve Fitch'e göre not arttınmında daha temkinlı da\Tanan Moody's ise 1 Aralık 2003'te Türkive'nın kredı notunu B1 olarak teyıt ederken görünümünü negatiften durağana çevirmişti. Borçlar dı$ dünyanın da taklblnde 1990-1994 arasında Türkıye"nın kredi notunda olumlu gehşmeler izlenirken 1994, 2000 ve 2001 knzlerı uluslararası fınans çevrelennın Türkıye'ye bakışını olumsuz yönde etkıledı. 1990'da toplam borç stoku 70 mılyar dolan aşmayan Türkıye'nın 2004'te toplam borç stokunun üçe katlanarak 220 milyar dolara ulaşması kredı derecelendirme kuruluşlannın değerlendırmelerine de yansıdı Uluslararası kredı derecelendırme kuruluşlanrun, ülkelerin pohtık \e ekonomık nsklenne bakışlannın küresel finans pıyasasındakı önerru 1980'li yıllarda azgelışmış ulkelenn borç >ükündekı patlamayla bırlıkte önem kazanmaya başladı. Clkelerin kredi notu, uluslararası sermaye pıyasalanndan borçlanmakta temel dayanak kabul edilırken düşük veya yüksek faızle borçlanabilmenın de aracı halıne geldı. 1998'de moratoryum ilan eden Rusya BB (+) notuna sahıpken IMF'ye en borçlu ulkelenn başında yer alan Brezılya'nın Standard and Poors tan aldığı uzun vadelı kredı notu BB düzeyınde bulunuyor. Çuı yatınm yapılabıhr kategonsındeki en düşük not olan BBB (+) notuna sahıpken Mısır ve Kazakıstan BBB, Tunus A notuna sahıp bulunuyor 2002'de borçlannı ödeyemeyen ülke konumunda bulunan (Default-D notu) Endonezya kredı notunu, 2003'ün sonlannda B (+)'ya yükseltti. • Yılhk bazda 34 yıl sonra yakalanabilen tek haneli enflasyon rakamı, Türkiye yi "Yatınm yapılabilir" ülke kategorisine sokamadı. Standard and Poors'un değerlendirmesine göre Türkiye'de halen ödeme dengesini etkileyecek belirsizlikler bulunuyor. ; 12 Mart 2004 1 Aralık 2003 9 Şubat 2004 8 Mart 2004 Frtch Standard and Poor's JCR B1 teyft edildi B'den B (+)'ya yükseltıldi B (+)'dan BB (-)'ye yükseltildi B (+) teyit edildi SandP AAA AA A BBB BB B ccc cc c D Moodys Aaa Aa A Baa Ba B Caa Ca - Not 90-100 80-90 70-80 65-70 60-65 55-60 50-55 45-50 40-45 40 ve altı Değerlendirme Çok yüksek gen odeme kapasıtesi En iyı dereceye çok yakın Yüksek gen odeme kapasıtesıne sahıp fakat ekonomık koşullardakı degışmelere duyariı Yeterli gen ödeme kapasıtesıne sahip. anapara ve faız gen ödeme kapasrtesmi zayıflama ıhtımalı mevcut, yattnm yapılabilir en att sevıye (yatınm eşığı) Spekulatıf pıyasa gostergesının başlangıç derecesı Ekonomık venler şu an ıçin ödemetenn yünjtütebiltr oldugunu gostermekle bviıktb yüksek riskler mevcut Buyuk olasıhkla odeme gerçekleştıremeyecek Geri ödemede zor dunjmda Iflasın eşığınde Ifiasın eşiğınde veya borçlannı beJIİ bır süre ertelemeden ödeyememe durumu Haklanı aradı ödülaldı Sinoplu kuafor Canan Akın. annesinin gönderdiği ve içindeki çikolatalan fare- lerin vediği kargo paketinin, delik lasnu gizienerek ken- disine teslim edildiğini anla- > ınca başlattığı hak arama mücadelesini kazanarak "BiBnçli Tüketici Ödülü"ne layık görüldü. Sinop'ta ku- aförlük yapan Akın, Ereğ- B'de oruran annesinin 9 ya- şındaki oğluna gönderdiği kargo paketindcki çikolata \e şekerlemelerin fareler ta- rafindan yendiğini \e pake- tin delik lasımlannın kapa- olarakkendisine teslim edil- diğini anlayınca olayi kargo şirketine iktti. Kargo şirke- tine yapbğı başvurudan so- nuç alamayan Akın, Tüke- tki Sorunlan Hakem Heye- ti'ne şikâyette bulunarak zarann tazmini için girişim- kre başladı. Otayın sonunda haklıhğını kanıtlayan Akın, tazmin hakkını elde eder- ken bu yasal çabası sonu- cundaki örnek başansı da kendisine "Bilinçli Tüketici Ödülü-getirdL(AA) MffiKGBANKASIKURUUU CM 1ABD Dolan 1 Avustralya Dolan IDammartaKronu 11noılız Sterimı 11svıçre Frangı 11sveç Kronu 1 Japor Yenı IKanada Dolan IKuveyiDman 1 NorveçKromj 1 Sud Arb. Rryaü 1Euro 1 Yen te-al Şekelı oövlz M 1311245 968.926 217.23? 2,379,346 1,031,385 174166 11,963 985,232 4,414,109 190,526 350.701 1,618,863 1,317,569 975,265 218,307 2,391,783 1,038.028 175979 12042 989,686 4,472,248 191,811 351333 1626671 17*WtT20W EFEITİF «"! 1 310,327 964,469 217,085 2,377,680 1029838 174,044 11,919 981,587 4,347,897 190,393 348.071 1,617,730 284,917 1.319545 981117 218,809 2395371 1039,585 176384 12,088 993,447 4539332 192,252 353,968 1,629.1 r 299528 ÇHPRAZ KURLAR •ASDOo'a-ı '3510 Anslnlfi Oılvi 60354 D H H t a l m 12693 bnptFnaıı 74871 İMflbM 1094' JtpgıYm 13313 KffiHıDatan 6869' l o r ç b m 37 W2 S Arct.RFfllı 1 Eara 123J6 MO tolan 1İI?S •3'S3MODtlSi IKnertD. 33943WOOoi»i SERBEST PİYASA AUŞ StTIŞ ABODotan 1319000 1323X0 Etıt 162'SOO 1S320CC h^bSkrSn 23&4ÛO0 2.*0OuOC InpcFrag 1033000 1.043X0 »Hyarttr, 17000000 riOOOOC C m . M n 112.000000 115000300 SSCflll fllîlEI i&rtjkRspc ys. "GınıkReoc l:x Borsa 0 « 3 486 19 364 -9 32" B I M *ate+ -utı uıbt ««•» ıiMm Reel sektör iyimser ANK\RA (Cumhurryet Bürosu) - Türkıye Odalar ve Borsalar Bırhğı'nın (TOBB) 4 bın 872 fırmayla yaptığı "Ekonomik Barometre Anked" fumalann önümüzdekı dönemden olumlu beklentılen oldugunu ortaya koydu. Ankete göre fırmalar, cırolan bakımından ol- dukça ıyımser Ajıket ocakta, TOBB'a bağlı 362 oda ve borsanın meclıs üyelen arasında yapıldı. 2004 cırolan hakkındakı beklentılen- nı "Artacakr şeklınde bıldıren firmalann ora- nı yüzde 65.9. Yüzde 21.5'ı geçen yıl çalıştır- dıklan kışı sayısının bır önceki yıla göre "art- üguu" belırtirken yuzde 50.3'ü "değişmediği- ni", \aizde 28.2'sı de "azaldıguu" bıldırdı. rfaseMı Önceki Kapamş TjrkEticncrr BarKaa i 4 ~ j Turt Hava TOÖ- Uta KonteksBcr Usaş UfcffG«te ündîanmlıun UrffeÇfreKo Vafef£ <r *atooT*s» .arc« ıjaret lYenl »esta VsnvecJfr <r vapf Km* Sğ-ra mKrrt^C v en vaaş ZoaEoeo 9350 17T) •3200 1130 5950 5.550 730 1250 2150 2i"5 Î150 2J90 23"Q 1,6-0 1Ö40 1510 5TK 1 41^ 3400 *C ıW 142C 121 i 1383 320C 4 125 28230 1620 5300 En Dûşûk 4425 9 "âC ı-ac T30C 1-K 6 "50 5550 "10 1230 2140 2s"5 6050 2370 2310 1580 1530 1800 5350 •420 3350 «C •420 -360 3075 4 02: 28 000 1490 3200 2. ULUSAL PAZAR Brtk Mertsu^- 3a> ı asan Egepr cfii GedH'aCrt befc Mafcaa:** Ipek Mat&ast* .'-a MatanaTakn MegesBo^ Metvmur PsJntertt T U B P "-ansturt hodng Vsfirrr c r *s" "M Cözaltı Acanaeeeoreür Oogusar Gotm^ı Rac ElEMn'vk RasE>*ıfB> •-3O 3500 sx3300 62X 4325 87 ı» 830 *o -8 60C •90 18"0 2'J0 1030C 1350 540 İ3Ö0 2'TJ Pazarı Jc -2İ0 •030 380 2.100 1500 4200 -400 3J0C 3-0 3925 7 3t£ 4225 3a 320 rjoc 760 1550 2330 102OÜ 1300 530 1440 2140 1200 920 3T3 l«0 4100 En Yüksek 4500 9.550 1.370 11300 î 150 7^300 5,700 740 1270 2.1T) Z65O 6300 2410 2440 1630 15"0 1850 5"00 MTJ 3 450 U'O 1460 1400 3T5 4125 28İ0C 164C 530C eooc 3550 880 4050 8200 450! 920 370 19-00 820 •320 21=0 T40C 1370 560 1680 2220 1350 920 410 1 3'0 42S Kapmş 4150 = 150 1.900 1S200 1140 6 750 5350 710 1230 216C 25'S 60SC 2390 2 31[ 159C 154C 1B1C 5550 1i3C 3 4.2; 990 430 3"0 31D0 4 075 29000 500 5250 "550 3500 830 3975 8150 4325 390 340 T300 -70 S50 2.360 10 500 1300 530 1520 2 1TJ 1200 920 400 1 i"|] 4 150 Değşrfi -056 2 4 169 088 288 1 7 274 '50 047 •63 253 •24 263 142 Q74 136 OD Ü72 313 121 2.S5 7 i- - : * -150 132 •0:1 230 120 128 •0İ3 3"4 •54 •3 70 135 2X -083 •068 526 200 1 9 AğrtM OHRj. 9337 161! 18035 1142 6S57 5603 721 1255 2.155 2601 6150 2396 2397 •604 •549 •816 5510 •445 3409 996 1 4 « 138C 3 I X 4082 29175 1:â> 52T- ' « 4 3.469 3979 Sl'O 4337 890 845 18 712 792 1JB7B 2D85 i:500 1323 544 ıys 2166 iî-- 923 395 14-5 4185 tşlm Hacra 23502: ÎCB» 274 496 2506s" 203156 242359 10-58685 486267 237 48" 18T İ59 61424 96506 B4392 336 1; 4S1493 2 2 ' - 283S7 31Î5 -4 533-74 2" 58" 679488 251550 18304! •y 056 04" 169343 1:295554 116216" 395-43 43:12 7JB5 142-88= 11.934 5"93 164J64 1 *53,9"'3 13-422 456>U 785 4J4 23866" «7 '61 2£9 • 68 •« 850 583 93 48C 5İ3- 918- 725.31 î 45S0: SÖYLEŞİLER KORKLT BORATAV 2003teÖdemeler Dengesi Merkez Bankası geçen hafta 2003'ün ödemeler dengesi venlerinı yayımladı. Bu venler Türkıye'nin dış dünya ıle ekonomık ılişkilennde geçen yıl önemli de- ğışıklikler oldugunu ortaya koymaktadır. Bunları, 2002-2003 ödemeler dengesinin ana kalemlerıni ozetleyen aşağıdaki tabloya bakarak gözden geçire- lim. Konuya yabancı olanlar ıçin kısa bir açıklama ya- palım: Türkıye ıle dış dünya arasında gerçekleşen dö- viz kazandıncı işlemler, ömeğin ihracat ve dış borç- lanma "artı" işaretle; dövız yitıncı işlemler, örneğin it- halat ve yerleşık aktorlerin dış dünyaya sermaye çı- karmalan "eksı" olarak gösterilır. Bunakarşılıkrezerv- lerdekı artışlar "eksi", azalmalar "artı" ile gösterilır. Ödemeler Dengesi, 2002-2003 (Milyar Dolar) Cari işlemlef Dengesi MaltKareb Hamet (Karaû F&z-kârdengesı (Jcrefla; Ğğerbansfeher Net sermaye hareketleri Doğruöar ya&nm/ar Porttöy yabmbn Dtğeryabnmlar Rezerv hareketleri Net hata ve noksan 2002 -15 4.3 7.8 •4,5 3.5 75 09 •06 72 -6.1 ai 2003 -&8 -m 8.9 -5.4 3.6 5.6 0.0 13 3.3 -M S2 Dış dünya ile gerçekleştirdiği cari işlemler sonu- cunda Türkiye hem 2002 de hem de 2003'te açık vermış; ancak geçen yıl bu açık dört buçuk misli ar- tarak 7 milyar dolara yaklaşrnıştır. 2000'dekı 9.8 mil- yar dolarlık açığı saymazsak bu rakam bir rekordur. Dış açıklardaki hızlı artışlar, bir sonraki yılın kötü ha- bercıleridir. Geçmış yılları hatırlatalım: 1993 ve 2O00'de cari işlem açıklan 6-7 mısli büyümüş ve 1994 ile 2001 'deki finansal krizlenn oluşumuna kat- kı yapmışlardır. Neyse kı, 2003'tekı açılma, bu boyu- ta ulaşmış değildir. 2003'te dış dengedekı hızlı bozulmanın ardındaki temel etken. mal tıcaretındekı açığın büyümesidır: özet tabloya almadığımtz venler, bir önceki yıla gö- re 2003'te ithalatın yüzde 34, ihracatın ise yüzde 27'lık bır büyüme gerçekleştirdiğıni gösteriyor. 2003'te Türkıye 4 milyar dolarlık rezerv biriktirmiş- tır. Cari ışlem açığı ıle bırlıkte 10.8 milyar dolara ula- şan döviz gereksıniminın (yaklaşık) yansı sermaye gınş-çıkışlarının net bılançosundan, dığer yansı ise "net hata/noksan" kaiemınden sağlanmıştır. öde- meler dengesinın bu "esrarengiz" kalemini, biz "ka- yıt dışt sermaye hareketleri" olarak yorumlanz. Bo- na göre 2002'nın ilk dokuz ayında, kayıt dışı serma- ye hareketlerinin net bılançosu sıfıra yakındır. Geçen yıl ise, bu kalem de bır rekor kırarak 5 milyar dolar eşığinı aşmıştır. Bu büyük mıktann kaynağı belırsız- dir; sürdurulme olasılığı ise srfıra yakındır. llgınç bır durumla karşı karşıyayız: Kaynağı belırsız çok büyük boyutlu sermaye gırişlerı, dövız fıyatlannı aşağıya çekmekte; ucuzlayan dovız de dış ticaret açığının buyümesine katkı yapmaktadır. • • • Son yıllarda, Türkıye ekonomısinin büyüme hızın- daki dalgalanmalar, giderek artan boyutlarda serma- ye gınş-çıkışlanna bağımlı hale gelmektedir. 2003'te gerçekleşeceğı tahmın edılen yüzde 5 cıvannda bü- yüme hızının ardında da net sermaye girişlenndeki ar- tışı gözluyoruz. Yeriı, yabancı, kayıt ıçi, kayıt dışı ser- maye giriş ve çıkışlannın tümünün bilançosu 20O2'de +7.7,2003'te +10.9 milyar dolara ulaşmaktadır. Ser- maye hesabında ıki yıl arasında gerçekleşen 3.2 mii- yar dolarlık artış, toplam talebı genişletıcı doğruttuda katkı yapmış; 2001 krizinı ızleyen ıkınci yılın da yuk- sekçe bir büyüme ıle kapanmasına katkı yapmıştır. özet tablomuzda yer almayan venlere başvurarak sermaye hareketlerinin alt dökümüne baktığımızda görmekteyız ki, 2002'dekı yabancı kökenli sermaye gınşlennden aslan payını net 6.4 milyar dolaria IMF kredılen almaktadır. 2003'te IMF'nin net katkısı yok- tur ve en önemli kaynak, yukanda da vurguladığımız gıbı, 5 milyar dolan aşan kayıt dışı sermaye girişleri- dir. Sorun şudur. 2OO2'de IMF kaynaklanyla, 2003'te de "esrarengiz" sermaye gırişleriyle gerçekleşen bu ivme, 2004'te surdürülebilır mi? 2004'ten başlayarak üç yıl içınde IMF'ye 25 milyar dolara yakın odeme ya- pılacaktır Tablo gösteriyor ki dolaysız yatınmlarda ha- yat yoktur. Sıcak para ıçin çok elvenşli olan 2003'te- ki faız ve kur hareketlerinin bir yıl daha tekran çok güç görünuyor. Ağır sıyası koşullara bağlı ABD kredılen de, giderek gündem dışına çıkmaktadır. • • • 2003'tekı büyüme hızını destekleyen net dış kay- naklann bu yıl içınde sağlanması güç görünuyor. Tür- kıye ekonomtsı içın önemli belirsizliklerin oluştuğu bir dönemeçten geçildiğını vurgulamakla yetinelim. YATIRIM FONLARI 16 MART 2004 FooAdı Dûnku Fıyat Gûn Fart ATİPİFONUR Degşken Foman Strate» Mer ıAı Ded Fon iraatto ADe^Fcr Is laîırm 1A1J^ -tr finans Yat A & § Fon Tur<ısh Ya A Deg Fcr AtaYat(A Dea Fon Akbamc A Değ ^on Global Mer ıA) Deö c rxı TSKBLA Dei Fon Eczac b ^ A TJeû ^or Koç ^ & 1A1 Det. -on TeKstıl V#- (A) Deö. For röcMerl/VDeğ Fon Garar^Bar ^ ü e ^ Fcr NureıMen (A,Dee'Fcn Fnansbanlc |A) Deö Fcı HSBC Bank (A) Deg Fon rjtşösr* (ft. Ceû Fcr s Osr^ ıA, Cçö" Fo~ Teo IAJ Deg =cr 406 700 15 355,979 380 T35 40517 "8344 92 760 28 574 24.505 17-3594 33,875 T 4 93" •3985 7 3 ' 464575 8866 328 •2935232 125 574 23 595 265 2G4S023 3969570 Bassert Menkul IA) Tp, Deû Fo-10255 KoçtBnklAiDeöFon Ga'an-ı(.ten A)De6-on Aty Amro Bar* iAj ue&«ff tar A] 0e§ c cn At*a Mer LAJ Ceö For bıçreSgortaADeû Fon K^feınna Ban 1AÎ Dçâ Fcx MngbcT^ (A, Deg Fon EsMen<uı|/kDea Fcr Yaot K'edıv a' lAjDeû -on Tao (at lAi Dsğ F x KaJcn~aY3t ı'ıDça c » Isvıçre Haj Sıcona A Deö F VakıftOK A, Defi Fon Zraa' v a- iA) Dec F x Den zbans Ay Deû. Fcr Sc^ko Men IAJ Değ Fon Aoan- (Al Deg Fo- 0v3*WKL r IA DSĞ Fon l/sksa Vat lA Değ Fon Pa-^jkîank A) Deö For BerdeıMer A D«tFon Anacwubar« IA C«i Fon Se^e^anK A CeÇ ^ YatrT c ransıSıDes Fcr "acırer Men (A Ceö Fcyı Ker* Ya- ıA ] "^û Fo- 102O0 685 35257 Fon 9720 •082": 182183 1170' 35427 '392 240 24 243 10583 58 6-5 157 7-5 60 562 on 13395 4 316 935 42 245 105842 20593 554 294 538 368 58 45" 38340 •42 545 ••110 73 392 208 062 27512- fi B7R 048% 043^5 0 30% 026H 026% 024% 023% 023% 022% 020% 018% 016% 016% 014% 0134 01U 011% 009% 0 08% 006* OKV 0 05% 004% 0 04% 003% 0 02% 0 00% 0 02*- ^02». 0 03*£ -0 04% -0 04% -0 04% C05K 005* •0 05» •Cfcjt 0 07* C1C% -013% -Tı -74. BarkEurooa iAıTpı Değ Fon 14 329 -021 * Fon Att Dunku Fıyat ( E»Hs Foolın te BanvA. Me-Maı Eno Fon 20222 ftş latırrr ıAı MKBJ30ETJ 3un Fark 115% =or11594 0 76% hSBC (at lAılöOEnd For Gara-tıBanAıU3CEid Fon Akban* (A) U30 trt Fon Globa.MenAUiûOEx Fo E Bank (AILOb End For OyakVatlAjLOOEnd Fx KoçDank(A)U30Era Fon Denı2bankWU100ETd Fon to(A)U30&ciFor •ş Bant (Al LM^al End For Vak*anktA|J3flEn<! Fon lşBank|A)Tek-ıo End Foo HMttoılın Btzm Ven Deû ıA! Hısse F3 GeokYatıÂIHBseront, Kortan«lA)rlısseFo™ Fnansbarlı^ HsseFor AkbanklAJHısseForu Iş BankMrtese Fonu AkVat (AjHsseFom. YKB(A)HisseFmu Denızbar k A, Hısse For AHa Men IAı Hsse Fonu O^akMnK AHsseFon TeksübarkıAj Hısse ^orj ADans iA. H sse Font IktısatYat A HsseFrru KaıknmaYa- (Aj Hsse Fonu HS8CYa' IAı Hsse Fon ırrefVal A HsseFom, Teb-V at Aî H sse Fortj KamaFonlın Z "aa* 5an A) ^arma Fon GlooaiMerıAiKamaFor TS<3(A(KarmaFon Garartı Ban A) Karma Fon Evgın Men [Al Kar-a FOT Fnansbank lA) Karnıa ftr BaıTflır Mer A) <3ma F&' IşBariıAı Kar-a-jm : cr kür An-'c Ya: ıAı Kar-a ; or Koçba^k A Ka-naFon Eczacıbas. 1A1 Karma Fcr Denıztank (A Karma Fon FnansYat^KamıaFon Akian* [Aj Karma Fon w 23 635 3872 'U75 •3T8 ı -1015 •0991 •9587 " 91 1 5 •5360 •7 028 •4T5 97 065 6597 13847 25 388 233 466 '7227 395 004 2895833 '9545 4 120 50920 32 475 856 293 934 61- •"478 •5614 19102 212223 136207 14 97 6 24 502 24 800 14922 2580 50" 2C298 5 323 589 3" 766 29311 15- 285 25513 35144 147518 3-744 29S74 w 0 75% 0 75% 074% 0 74% 072% 0 70% 0 70% 0 58% 057*- 055% 0 63% 0 57* 0 50% -009% C75% 044% 040% 033% 027% û'9% 0'6% 3 07% 300% -0 02% 303% •004% -0 05% O09% -010% -025% -0 38% 0 34% 032% 029% 025% 024% 024% 024% 0 2"% 02 1 % 018% 018% 014» 012% 012% w Fon A* Dûnkü Fıyat Gun. Fark AıaYa-AKa-a^r 5 923 922 VKBtAjKamaFor 'rterYat ıAj<amıaFor Teb IAI Karma Fcr 86 383 375 61" 945550 Haıloai< A, Ka—a: cn 10 428C60 3eo* Yat ıAı Karma Fon Taortet Mer tAl KarTra Fon VakitenklAjKamaFon 220 252 338S-' - 0 90" asoanktAl Karma For 68 97143' Ka^Bnı IA) Hoı Ya' Sek.Fonu Garart Bar (A) Malı Sek. Fo-u Akba-ıkıA MalıKur Sek.Foiu 21000 29531 2451" Sarant Ban İAj Ima* Sek Fonu328 485 Akbark A( [naact Se«. Fon. Akbark A Tekro Sek. Fon. ÖzflFcılın Ya'r- Fnans A 1 Rşa- Ûıel Koçbaı*AAIIıarEC»Fon Aor A"-rc Barjc ıAı AiarKo jze Teb IA] GSC Ozel Fon ADT Amro Ba-k A T.'tee 0:e Aoarw(A)AfadoluOzeFqr v a p Kredı Yat ıA) V KSI3 Oze Isınk Fonbn Koç^a' fAı Iş'rai 1 Fcru •8 62' '6 458 '07 728 57224 313 060 '33 908 94 0O8 i3 1 "3 2i' 395 96 951 Akbar« lAı Sas Hol ışt-rak Fonı. 22 357 Iş Ban< A Ipra^ Fonu 8 380 426 BTtHFONUR Dctel^ll Fmtlan F'a-SD=r< 1B1 De4 "on Irter^al BıDeûFo- •1244 •7843 Nyro Wtn K > ıB) T<p Ceâ Fon 21 "41 DenetBnkŞlDeğ Fo" T3KB ıB) Deö Fon KoçYatlBJDeö Fon Eczâcıbaşı (Bı Cfeû Fcr YKBİBlDegFcr 4 TaıbYa1 (Fj Deö For 244-70 805674 *81 T 23 21927 902 596 249006 IşBarkıÖbecVCor '6 522 941 Kaltanma Ban B) Deâ Fon 8 "98 7 65 ZirsatYai B Oea Fon '5564 89' AbarkıB Deö Fön Gara" Ba- \ DeĞ F y 20 Gfcoal Men (FJ) "Je§ Fon işYatjırnjBj&t] Fon Akbank(B)DeöTon T ek1enöank ,Bı DeÇ Fon Isiiçre Haı sgora B Deö Fon . f 0 n b 540 554 "«094 7 '899 45' 2"3 13- 79e 29495 4^7 0-4 1-975 » u 3 07% 3 07% 001% -001% -001% -0 02% -0 0"% -012* 047% 039% 029% 023% 022% -020% 0 73% 020% 019% 018% 0'3% OÜO'% •0 36% 07 3% 044% 040% O37 % 017% 014% 014% 013% 012% 011% 010% 010% 0 09S 009% 0 09% 0 09% 0 09% 0.08% 008% 0 38% 008% 008% 0.08% 1 . Fon Adı Dûnku Fıyat HSBC Yaı ıB) Deû. -or Ekııcıler (Bı 3eğ for AifaMenıFj De| Faı Vasıfbank Ibı Deû For Dışbank B DeS Tr Ha*ûarkı6!Deg Fon Es Menküi IB Dfe Fon "eov at(B)Deû.Tor KoçbarkplCea For Abn Amro Yat B Deö Fon 'ectılbanklBlDea-Sor EtMen (BıDeû Fon PamJcDan*(BlDeğ F x rıraatBaalBlDeç) For Gedık Yat (BI Deö. Fonu 402 036 '2215-5 465 "39 33 60182" '5465 7 267 238 14 "68 203 28 7 30C84 38 - 4 873 36 028 20 387 ^01 29824 921 649 7SC Anadolubark B De^ışken F x '1118 KımuFsnUr, s Bank (B) Kar-a Fon LılüiFMİın Ata Yat |Bı Ukıt Hm Ekıncler(6lJctFon Fınans Ya f 'Bl -ikt Fx Acn Amro 1at [Bı Lkf Fcr Bavındır Men Bı Lkıt Dş Yatınm |B| ük* Fon KoçYaLBıLıt'Fon briçre Sıgorta fil Lmt Fon AnadoiıtBrk(BlbkıtFor te Bank elntemetljıl Fon Sar*oMenfflUWFon Zraayat Pukjtfon Dsoank BjUkıt Fon JakıfbankBükjtFor Fnansbark ıB L«r For Abank|Bıükrt-on YatFnWen (BlükıtFon Yap Kredı v ar ı& Ukıt Fon •3676 122 077 77423 14896 257"2 464 831 10623 15965 185843 4" 097 2.130365 12142 53,748306 "9.032 ) T 6 11873224 24,759025 1,115,595 20-367 524807 Gün. Fark 0C7 % 0C"% 0C"% 0 r% 036% 0 06% 006% 006% 006% 0 36% 005% 0 05% 005% 005% 003% ao2% 0.00% 0.16% 014% 0 06% 306% 306% 306% 306% 0 06% 006% 006* 005% 305% 005% 005% 005»* 005K 005% 005% S-^taıMen Deû 0 T i » Ukıt Fon10 501 005% nterVat ıK Lk Fcy 3arantı Ban (Bı uwt Fon Koçbank IE) ^ktYa- Fo' rj^ataan^ (Bı Lt<rt -on Tekfenbank Bı U<« Fon TebıBlLkf Fon Eaacıbası (B, L<r Fcr Pamukt«ıkB)Lk1Fon TSKBlBJjkıtFjtı YKBıFükrFon TekstılbaikıB LnrFcr Denızbank IBI Ukıt Fon Tş Bank IB) Ukıt Fon c 0 m 1*735 36 34CD39 62113 20-90133 654 089 1510B83 1 931 52' 32 40'359 783,110 88 955 0 7 ' 4 6394S- 186 923 61 47 7 960 Q06% 005% 005% 005% 004% 004% 004% 004% 304% 004% 304% 304% 004% 1 Fon Adı DûnkuRyat Gun. Fark -arx p a> Ja-ı B Lkıt Fon 3a-an- Mer E u k ' F x BannEuroca ıB Lmt Fon HS3C3anf BljkiFor HaiYatlB LkrFon Şeterba-k B Lk1 For HatoikjBl Ukıt Fon ZnatBan BlUıot^on Meksa (B) To Ukıt For Kakmra Ban Bı Ukıt For Mngoank B| ü i * Fon AkoankplLfctFon OotalMenJBIüttFon OyakYat(B)ükıtFon Es Menkul (BILM Fon Tjrkstıtank (BI Ukıt ^on Kert YatBı L*1 Fon Tak>ü>ıB«KiFMtan 39258 46 813 11390 •5 075 308 17,294 379 729 11653 37441,246 21203 25-83 48 "56 3954 986 22 465 20974 13,-28 -4602 43 702 Ecaabas ıB) Tah Boro&jrecoro Fcr 9256 TSKB IHjahvıl Fonu AaYat|B)TahviFonü Garantı Men (BI Tahvıl Fcnu 2 471-58 •5 972 3059 39" Aon Amro Bank BıTarvıı Fonu 15071 BankEuropaJB| Tanvıl Foru Koç Yat ÖTanyılForıı 12270 27 919 HSBC Yat (BTahvıi Bono For '08 320 'KBraTahvİFonu 24 794 472 ş Ba-k fiw «maç. ffl TaM Bcno -<x'ü 221 HSBC BanıB) arırt Fonu Koçbark IB "atr/i c orn- Atjank(B)Tahv»Fonu Fraisbank (BJTahvıl Foru GarartıBanjB) Tahvıl Fonu AkoapkB'TatiYtlFonu 47 026 1251X1 26083 32 421 7 26 "3 5059-2 4 253 445 YapıKreof Yat (B|Tanvil Foru 189652 ZiraatYaUB) Tahvıl Fonu Teb Yat IBUahvıl Fonu Vakıftar«|B'Tan/ı Foru 54 609*86 53 60" 0" 052 36" Ya- r r Fırars (Bı Tarv Fonu 60146 feBarmB T aivl c ore- ZıraaîBanıB Tatr.il Fonj C-ıaKbankfâTahvılFcr HaMbank B) Tahvıl Fonu 23 596 996 2 7 703 402 486 042 14587 812 Dış Ya-'imıEl Tahvıl Bono Fonu 1085" Denıbank'BÎ Tahvıl Fonu » M k Fsntan *KB Sı «MK Fonu AtaVatlB YBMKFonu Cw<OarklB)YBMKFonu Va<ffbank(Bı YBMKFonu AABİUŞİKENDEKSİ AA(A|TIPIEND£KS AAIB)T1PİEND€KS '88 878 6524 634 21015 210 76- 4 510 987 486180 284916 681623 004% 004% 0 04% 0 03% 0 03% 0 33% 003% 0 334 003% 033% 0 33% 003% 003% 002% 0.02% 002% 0.02% 022% 012% 012% 0 1 ' % 0"% 011% o-o% o-o%0*0% oi m009% 009% (!(»% 009% 0 06% 0 08% 008% C08% C07% C 07 % C07% 0 07% 007% 107% 007% 0 06% 304% •0'7« -325% -030% -3 32% 0.09% 019% 0.06%