Catalog

t 2MART20O4CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishabfacumhuriyet.com.tr 11 Madridcehennemiyaşadıspanya'da g~enel seçimlere üç gün kala başkent Madrid kana bulandı. Kentin en kalabalık saatlerinde üç istasyonda üç trene eşzamanlı olarak düzenlenen saldınlarda 200'e yakm kişi öldü, ysklaşık 1450 kişi de yaralandı. Saldmlarla ilgili olarak polis 2 kişiyi anyor. Ihş HaberlerSer- visi - Ispanya'nın başkentı Madrid, ge- rıel seçunlere 3 gün kala 3 trene düzen- lenen bombalı saldı- n l a r sonucu kana bu- landı. Insanlann işle- rîne gittiğı sabah saat- lerinde düzenlenen sal- dınlarda 200"e yakın kişi öldü, büyük bölümü ağır ol - mak üzere binden fazla kişi de ya_- ralandı. Yetkililer, Ispanya ve Av - rupa yakın tarihinin bu en büyüBt terör saldınsında, ölü sayısıniMi artabileceğini belirtıyor. Hükümet saldınlardan, hemem sonra ETAörgütünüsorumlututtmı ancak ETA'nın siyasi kanadı olam ve kapatılan Batasuna Partisi. ö r - gütiin eylemlerle ilgisı olmadıği - nı bıldirdi. Başbakan Jose Mariaa Aznar, tspanya'nın teröre asla bo— yun eğmeyeceğını söyledı. Aznaır, "Terör saldınlan bizi yıkhramaya— cak. Suçlular adalet önüne çıkan— lacak. Terorizmi tamamen yenme— yi, yok etmeyi hedeffiyoruz" dedi-. Son ıkı dönem başbakanlık ya— pan Aznar, 20 yıldır sürdürdüğü siyasi hayatını pazar günkü gene:l seçimlere katıîmayarak noktalı— yor. Seçimlerden 3 gün önce ger- çekleşen saldın ülkeyi sarstı. Dün sabah Madrid'deki üç t r e n istasyonundaki üç ayn trende bir- kaç dakika arayla meydana gelem patlamalar kenti kan gölüne çe— 'TERÖR SINIR TANıMıYOR' îspanya'da çok sayıda kışinin ölümüne neden olan saldınlan Türkiye ve çok sayıda ülke sert bır dille kınadı.Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Ispanya Krah I. Juan Cartosa başsağhğı mesajı gönderdı. Başbakan Erdoğan da başsağhgı mesajı gönderde. Sezer, saldınlar sonucunda çok sayıda insanın yaşamını yitirmesinden derin üzüntü duyduğunu iletirken Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abduflah Gül de saldınlan kınadı. Rusya Devlet Başkanı VladimİB" Putin: Insanlan öldünnekte teronzmin hiçbır sırur tanımadığı bir kez daha görüldüi. Bunu durdurmalıyız. Fransa Başbakanı Jacques Chirac: Hiçbır şey bu barbarhğn haklı çıkaramaz. ABD Başkanı George Bush: Vahşi terör saldınlannı en sert ifadelerle kınıyoruz. tngiltere Başbakanı Tony Blair: Eu korkunç saldın, yüz yüze olduğumuz terorizm tehdidini gjzler önüne seriyor. ATupa Komisyonu Başkanı Komano Prodi: Bu siyasi değıl,. sıvunmasız insanlara karşı anice bır harekettir. virdi.TSlO8.3O'da kentin merkezın- deki Atocha Ga- n'na giren hızlı trenin iki vago- nunda birkaç sa- nıye arayla iki patlama oldu. En fazla kayıp buis- tasyonda venl- di. 1 dakika sonra Santa Euge- nia ve El Pozo garlanna giren banliyö trenlennde de patlamalar oldu. Atocha, Santa Eugenıa ve El Pozo istasyonlanndaki tren va- gonlannda meydana gelen pat- lamalarda 200'e yakın kişi öldü, 1000'den fazla kişi de yaralandı. Kan baflısı çağrısı yapıldı Saldınlann ardından başkentte- ki bütün cankurtaranlar ve yangın söndürme araçlan garlara gönde- rildi. Hastaneler alarma geçirildi. Yüzlerce kurtarma görevlisi par- çalanmış ölüleri ve yarahlan pa- ramparça olan vagonlann enkazı- nın arasuıdan çıkarmaya çalıştı. Patlamalardan sonra başkentte büyük karmaşa yaşandı. Saldınla- nn düzenlendığı istasyonlann çev- relerinde geniş güvenlik koridor- lan oluşturuldu. En fazla can kay- bı ve yaralının bulunduğu Atocha tstasyonu'ndaki yaralılann büyük bölümüne, gann ıçinde yerlerde müdahale edildı. Ölenler arasında 3 aylık bir bebeğin de olduğu açıklandı. Halk kan bağışında bulunmaya çagnldı. Yetkililer, kan bağışında bulunmak isteyen- ler için kentin belırli semtlerine otobüsler gönderdı. Içişleri Bakanı Angel Acebes, Madrid'e toplam 13 bomba yer- leştirildiğini, bunlardan 3'ünün polis tarafından kontrollü olarak patlatıldığını söyledı Acebes, "Üç bombaAtochaİstasyonu'nda paüadı. Dördü aynı istasyonun ya- kmiannda. biri SantaEugenia'da, ildsi de Pozo'da patiadT dedı. Polis 2 fclslyl arıyor Polis, saldınlarla ilgili olarak 2 kişinin arandığuu bildirdi. Bu kişilerin, patlamalann olduğu trenlere sabah saatlerinde bir- kaç kez inip bındiği saptandı. Korkunç saldınlann ardından ülkede 3 günlük yas ilan edüirken partiler dün seçün kampanyala- nnı iptal ettı. îkhdardaki Halkçı Partı'nin başbakan adayı olan ve anketlerde önde gıden Mariano Rajoy, "Bugün konuşmazamanı değfl. Acdrvız. İspanya yasta. Te- rör İspanyoDan bökmevecek" de- di. Hükümet, bütün Ispanyollan ETA'ya karşı bu akşam saat 19.00'da gösteri yapmaya çağır- dı. Saldınlann hemen ardından da çeşitli kentlerde ETA karşıtı gösteriler yapıldı. Medya, saldı- nlan "İspanyol tarihinin en vah- şjkatfiamı" olarak değerlendirdı. Saldırüaruı ardından bütün cankurtaranlar ve \angın söndürme araçlan garlara gönderildL Kurtarma görevnieri ölüleri ve yarahlan paramparça olan vagonlann enkazının arasından çıkarmaya çanşü. (Fotoğraflar: AP REUTERS) Madridliler dün sabahyaşamlannın en korkunç gününüyaşadı Dehşeti anlattılar Saldından kurtulanlar, patlamalarla birlikte insanlann paramparça olduklannı, büyük bir panik yaşandığını söylediler. Dış Haberler Servisi- Madnd'de, sabah ışlerine gitmek üzere evlerinden çıkan binlerce kişi dehşeti yaşadı. Üç istasyondaki üç trende art arda meydana gelen patlamalar sonucu, cesetler çevreye saçılırken büyük bır korku ve kargaşa yaşandı. Atocha Istasyonu'ndaki patlama sırasuıda platformda bekleyen 50 yaşındaki memur Juan Fernandez, yaşadıklannı şöyle anlattı: "Patlamayla birtikte havada uçan bir sürü şey gördüm. Korkunçtu. İnsanlar çığhk çığhğa koşarak. birbirlerine çarparak kaçışmaya başladılar. Kısa süre sonra ikinci patlama oldu. Yerlerde yatan, vücutlanndan kanlar nşkıran insanlar vardı." Dehşet içindeki öğrenci Isabel Vega. gördüklerini, "Tam bir kargaşa vardı, korkunçtu. İnsanlar çığhklar atayorianb, platformda ölüler ve yarahlar vardı, kanlar içindeki insanlar koşturuyoriardı" diye anlattı. Fransisco Torres ise Atocha tstasyonu'nda ilk patlama meydana geldiğinde, 50 metre ötedeki bir trende olduğunu söyledi. Torres şunlan anlattı: "İnsanlar hızla trenden hımeye başladılar ama soğukkanbydılar. Ancak bir dakika sonra ikinci bomba patiayınca insanlar istasyomın kapüarma hücum ederek dışan çıkmaya çahşhlar İnsanlar ağhyor, bağınyorlardı. Tam bir şok yaşandı." Santa Eugenıa Istasyonu'ndaki yolculardan Antonk» VlDacanas, bulunduğu vagonun arkasındaki vagonun cesetlerle dolu olduğunu, bazı insanlann koltuklannda yandıklannı anlattı Büyük bir sarsıntı oldu' Villacanas, "Tren hareket ettikten birkaç dakika sonra büyük bir sarsınü oldu ve vagon karanhğa gömüklü. Herkes paniğe kapılmışü, ne yapacağımızı bilemhorduk, kapılan bile açamadık" dedı. Santa Eugenıa Istasyonu'nda kurtarma çalışmalanna katılan sivil savunma görevlisı Oscar Romero. meslek yaşamı boyunca bu kadar korkunç görüntülerle karşılaşmadığını belirttı. Romero. "İnsanlar havaya uçru, paramparça oklular, koflan bacaklan koptu. Paramparça olan Ud vagonun parçalannın alünda insanlar vardı" diye konuştu. Bir kadın da "Cehennem gibi bir manzaraydı. Tren kalınolanrun arasında insanlar vardı" dedi. Madrid saldınlannı üstlenen terör örgütü, îstanbul'daki intihar eylemlerine de sahip çıktı Saldırıyı El Kaide üstlendi Sdınlann ardından İspanya hükümetinin ETA örgütünü sorumlu rumasının ardından çeşitli kenttierde ETA karşıö gösteriler yapıldı. Dış Haberler Servisi - Terör örgütü E1 Kaide dün Ispanya'da ve önceki gün Istanbul Kartarda düzenlenen bomba- lı saldınlann sorumluluğunu üstlen- di. Merkezi Londra'da bulunan Arap gazetesi El Kuds El Arabi, kendile- rine e-posta ile gönderilen, Ebu Hafs el Mısri Tugayı ımzalı bir bildiride. saldınnın sorumluluğunun el Kaide adına üstlenildığinı bildirdi. El Kaide, İstanbul"da kasım ayında sınagog ve Ingiltere Başkonsoloslu- ğu'na yapılan saldınlan da aynı gaze- teye gönderdıği mektupta üstlenmiş- ti. El Kaide. Londra'da yayımlanan El Kuds El Arabı gazetesıne gönderdıği mektupta, "Haçhlan kalbinden vur- duk" ifadesıni kullandı. Ölûm trenleri Mektupta saldınyı El Kaide'ye bağ- lı Ebu Hafiz El Mısri Tugayı'nın ger- çekleştırdiğı açıklandı. El Kuds El Arabi gazetesine gönderilen ve sal- dınlann "Ölüm Trenleri Operas- yonları" olarak adlandınldığı bildi- ride, , "Ebu Hafiz El Mısri Tugayia- n'na bağh ölüm mangalan, Haçh sap- lantılı Avrupa'nuı derinliklerine sıza- rak bu Haçh birtiğinin kalelerinden biri olan İspanya'ya aa veriddarbe vur- muştur" denıldi. "Bu haçh, Ameri- ka'nın İslam'a karşı verdiği savaş- taki müttefiki İspanya ile hesap- laşnıamızın bir parçası" ifadesi kul- lanılan bildiride, İspanya Başbakanı Jose Maria Aznar'a hitaben "Aznar, Amerika nerede? Seni, İngiltere'yi, Japonya'yı, İtalya'ji ve diğerlerini bizden kim koruyacak?" tehditleri- ne yer venldi. Bildınde, Istanbul Kartal'dakı Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Lo- cası Yakacık Şubesi'ne düzenlenen bombalı saldınnın sorumluluğu da üstlenildi. Saldınyı El Kaide'ye bağ- lı Cund El Kuds (Kudüs Savaşçılan) tıminin gerçekleştirdiğı belirtilen bil- dinde. "Bütün Masonlar öldürüle- cekti, ama teknik bir arıza oldu. Al- lah böyle istediği için sadece 3 kişi öldü" denildi. Mesajda aynı zaman- da geçen kasım ayında Irak'ta 19 ttal- yan askennin öldürülüğü saldın da üstlenildi. ispanya Içişleri Bakanı Angel Ace- bes, patlamalarla ilgili olarak şüphe üzerine aranan bir kamyonette 7 adet fünye ve Arapça bır kaset bulunduğu- nu açıkladı. Acebes, kamyonetın patlamalara he- def olan trenlerden 3'ünün yola çık- tığı ve bınnin de transıt geçtiğı Alca- la de Henares kasabasında bulundu- ğunu söyledı. Içişleri Bakanı Acebes. çalıntı kamyonette bulunan kasette Kuran'dan alıntılar da yer aldığını vur- gulayarak "Bu bulgu nedenijle şimdi güvenlik güçlerine hiçbir soruşturma kanahnı ihtimal dışı bırakmanıalan- memrettim" dedi. 'Siyah Ölûm' Amerika yolundâ^ El Kaide örgütü tarafından El Kuds El Arabi ye gönderilen e-postada, "ABD'ye yönelik büyük bir saldınnın hazırhklannın son aşamasmda oldu- ğu" belırtildı. El Kaide bildinsinde, "Dün>'a MüsHimanlanna; Amerika'ya karşı yapılması beklcnen Sıyah Ölüm Rüzgârlan' saklınsı şimdi nihai aşama- smda-. Yüzde 90 hazır ve inşallah ya- kmda" ifadesi kullanıldı. BIÇAKSIRTI EROL MANİSALI Danimarka'da Aydın Olmak! - Aydın, düşünür ya da yazar "yerteşik düzene" bağlı kalarak aydın veya düşünür olabilir mi? - örneğin sermayenin ve çokuluslu şirketlerin egemen olduğu oligarşik bir düzende aydın gerçek- ten aydın olabilir mı? Bir belgeselde izlemiştim. Tarihteki ünlü Medici ailesi "para hırsının ve aşırı zengınliğın kilise tara- fından eleştirilmemesi için" dtn adamlanna evinde iş yaptırmaya başlıyor. Gelinnden pay venyor, "rüş- vet" veriyor; zenginliğine tepki göstermesinler, sus- sunlar diye. Ve din adamları da susuyoıiar. - Düşünür, yazar ve sanatçı bugün de "kapitalist sistemın" içine çekilmiştir. Tabii görüntü biraz fark- lıdır. Düşünür "düşünürken ve yazarken", sanatçı sanatını "yürütürken" sermayeye, şirketlere ve ka- pitalist düzene bağlanmıştır. - Şirketler (ve sermaye) sanat merkezleri kurar hat- ta yayıncılık yapar. Tekeline aldığı televizyonlar, ga- zeteler ve ajanslarla sanat dünyasına egemen olur. Yazar ve sanatçı "bu dünyadan beslenır ve ayak- fa durur" hale getirilir. - Büyük şirketlerin (ve sermayenin) egemen ol- duğu bu oligarşik düzen Türkiye gibi ülkelerde "halk- tanyana değildir". Halktan yana olması için oligar- şinin kınlması ve toplumsal (ve toplumcu) bir düze- nin oluşturulması gerekir. Batı kapitalizmi ve Türkiye farkı... Batı kapitalizmi yanı Avrupa ve ABD ıçın yukanda yaptığım degerlendırme geçerlı değildir. Batı kapita- lizmınde büyük şirketler ve sermaye çevrelerı ile hal- kın çıkarlan örtüşür. Çünkü ABD'nın Phılıp Moms'i ka- zanırken Virgina tütün üretıcisı de birlikte kazanır, Is- veç'ın Ericsson'u büyürken Isveç'ın işçısı, mühendi- si, patronu birlikte kazanır; ABD'nin mısır gevreği şir- keti kazanırken bu ülkede çıftçınin de geliri artar. Şirketler (ve sermaye) dışanyı, Türkiye gibi ülke- len sömürürken yalnız işveren değil halk da, devlet de kazançlı çıkar. Bu nedenle Avrupa ve ABD'de yazar, düşünür, sanatçı ile toplum ve şirketler ara- sında bır örtüşme ve bütünleşme görülür. Hatta bu öylesine çarpıcıdır ki C. Chaplin (Şar- lo) bir solcu olarak, Hollyvvood'a karşı olmasına rağmen yaptığı solcu filmlerie bile Hollyvvood'un ününe ün katmıştır. Şarlo ile Hollyvvood endüstrisi arasında karşılıklı yarar (dışsallık) yaratılmıştır. Çün- kü Hollyvvood (ABD) kapitahzmin kazanan taraftn- da bulunur. italya'da Medici'lerde de din adamlannın tepki- sini çekmemek için "onlara sağlanan olanaklar", sa- nat ile tefecıliğin ve kapitalizmın bütünleşmesini sağlamıştır. Kahraman düşünür kendi halkına karşı... Türkiye, Mısır, Ukrayna ve dığerierinde işler ter- sine döner, Türkiye'de büyük şirketler ve gayri mil- li sermaye çevrelen "dışarıya tekyanlı bağlanmış- lardır". Virgınıa tütün üreticisi kazanırken Egeli tü- tüncü kaybetmekzorundadır. Şirketler arası işler böy- le kurulmuştur Yerii büyükler çokuluslu şirketlere bağ- lanmışlardır. Dışarıdaki şirketlere bağımlı hale getırilen Türk şirketleri, Türk işçisine. köylüsüne, mühendisirte, me- muruna "yarartı olamazlar". Son 15 yılda tütünde, şekerde, pamukta, çayda, ampulde, elektronikte, ılaçta, inşaat malzemelerinde, gıdada faaliyet gös- teren yerli ve yabancı büyük şirketleri alın incele- yin; şu sonucu görürsünüz; ABD ve AB büyük şir- ketleri kendi ülkelerine yarar sağlarken bızimkiler dış dengeden istihdama, üretimden dış borca olumsuz- luğun büyüdüğü sonuçlar yaratmışlardır. Şimdi gelelim düşünür, yazar ya da sanatçıya: Bir yazar Türkıye'ye büyük sermaye ve şirketlere ba- ğımlı hale getiriliyor ıse "onlann ıçerde üslendiği mis- yonu" paylaşmış olur. Bir yazar, içerdeki büyük ser- maye çevrelerine bağlı ıse sermayenin gayn milli kim- liğıne karşı çıkabılirmi?Halkınyanında yer alabilirmi? Konuyu bıraz daha genişletelım: Bir akademis- yen, uzman veya bir düşünür, sermayeye bağımlı ise "ulusal olabilir mi"7 Hele bu sermayenin gayri millı olanına bağımlı kalırsa. Aynı şeylen gazeteci- ler ve diğer uzmanlar için düşündüğümüzde Türki- ye içindeki bölünmeyi daha iyi anlayabiliriz. Sermaye ikiye bölünmüş; milli ve gayri milli. Medya ikiye bölünmüş; büyük çoğunluğu gayri milli. Eğitim kurumlan bölünmüş. Aydınlar, düşünürler sanatkârlar ikiye bölünmüş; ulusal cephede duranlar ve emperyalızmden ra- hatsız olmayanlar. Bütün gayn milliler "içimizdeki Danimarka'da" toplanmışlar. Çıkış yolu ararken bu gerçeği iyi gör- mek gerekir. Yani "kırmızı hattı" burada kesın bir bi- çimde belıriemek zorundayız. Bu işin pembesi yok. www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali ABD'YE DESTEK VERENLER VURULUYOR Müttefikler her yerde hedefDış Haberler Servisi - ABD'nin müttefiklen- ne yönelik saldınlar, Irak işgaliyle birlikte arttı Saldınların arkasında l sanıebinLadin e bağ- lı El Kaide'nın olduğu sanılıyor. 2003 yılındaki saldınlar 12 Mayıs: Suudi Ara- bistan'ın başkenti Ri- yad'da yabancılann ya- şadığı bır müştemilata düzenlenen intihar sal- dınsında 35 kişi öldü. 16 Mayıs: Fas' ın Ka- zablanka kenhndeki sal- dında 12 intihar koman- dosu dahıl 45 kişi öldü. 5 Ağustos: Endonez- ya'nın başkenti Cakar- ta'da bulunan Marriott Oteh önündekı saldın- da 10 kişi öldü. 9 Kasım: Riyad'da, 200 evi içeren bir komp- leksteki intihar saldın- sında 18 kişi öldü. 12 Kasım: Irak'ıngü- neyindeki Nasınye ken- hnde görev yapan Ital- yan üssüne yönelik sal- dında, 18 ttalyan aske- n ve 9 Iraklı öldü. 15 Kasım : tstan- bul'da iki sinagoga yö- nelik saldında 23 kişi öldü. 20 Kasım : Istan- bul'da Ingiltere Başkon- solosluğu ile HSBC bi- nasına yönelik saldında yaklaşık 40 kişi öldü.