Catalog

(AIT 2004 PAZARTESİ CUMHURİYIT" SAYFA ROPORTAJ Astan Imparatoru II. Wilhelm, Ortadoğu'ya sızntakiçin İstanbuVun ortayerineçeşmeyaptırdı Alman tmparaıtoru U. Wilhelm. Bağdat Demiryolu inşaatnu almak için geldiği tstanbuTda çeşme yapürdı. Almanlar bu çeşme ile Ortadoğu'ya girdi. (Fotoğraflar: SERKAN YILDIZ) Alman Çeşmesi sukaçnıyor!- » ^ ^ izans'ta hıpodrom. Os- m W manlı'da at meydanı. Bı- M~^^ zans'tanOsmanh'yaken- m V tın en büyük alanı; tstan- • \1~ bul'un tam göbeği. Os- manh'dan Türkıye'ye ise Istanbulun en tanht ve en tunstık mekânı: Sulta- nahmetMeydanj.... Birtarafinda Aya- sofya Müzesı, beri yanında Sultanah- met Camisi, öte tarafında Ibrahim Pa- şa Sarayı, ortasında Dıkılitaş. Ve bır de dam üstûnde saksağan örneği Al- man Çeşmesı. tstanbul'da kış kışhğını yaptıktan sonra güneş mısafırhğe gelmış. Sul- tanahmet Meydam'ndaki ağaçlann yapraklan dökük dallan. güvercinle- re \e serçelere ev sahiplığı yapıyor. Al- man Çeşmesi'nin üstii \e altı gmer- cindolu. Çeşmenın tepesındeyer bu- lamayan kuşlar dallara konmuş. Bır adam, kuşlara yem atıyor. Bir çocuk kuslara dogru koşuyor. Kuşlann kaça- sı yok. Çeşrnemn bütün musluklan su kaçınyor Musluklarbrnndenkaçansu, ha^ayave iki yana doğru fişkınyor. Ha- vaya ftşkıran su, üstteki mermerden ge- ri dönüp toprağı ıslatıyor. Çeşmenın çevresı nemli. Alman Çeşmesi'nin kitabesi Al- maıca. Bronz dökümkitabede Alman trrparatoru n. Wıflıelm'ın adı yazı- yor. \Vilhelm aynı zamanda Prusya Kıalı ve Osmanlı Sultanı IL Abdülha- mi'in kadim dostu... Blr çeşnr»eye üç mlmar 1898 yılı... Avrupa'da gıderek ağır- hlkazanan vegözünü Ortadoğu'ya çe- vren Âlmanya'nın ımparatoru, "has- taıdarrri ziyarete geliyor... II. Abdül- harut'm saltanatı boyunca Avrupa"dan kanılbuyuıduğu tek devlet başkanı II. "VYılhelm oluyor. Abdülhamıt, jurnal- cien ık nriilkündekı herkesı izliyor ya. ga ucuyla da Avrupa'yabakıyor. Av- rvoa'dan, rıele Ingiltere ve Fransa'dan hç hazzeümıyor. Nasıl olmuşsa Al- rranyaaan II. Wilhelm'ı "düşman" gınmûyor. •Ylraan İjnparatonı, batmakta olan Omaalı Imparatorluğu'nun mazıde kJrruş şaaına uygun bir şekılde kar- şaıuyor Görkem görkem üstüne. Yıl- dı Saayı" nınbahçesindekı Şale Köş- k:, Vılhelm için büyütülüyor. \Vil- blmde ardında bir anı bırakmak için Sıltanahmet Meydanı'na çeşme \ap- tnycr. Bunyaret ashnda Wılhelm' ın Istan- bıl 'aıkınci gelişi. tlki özel bır gezi.. Şuişe bakın... Beledıyeden bir gö- rvli elınde tngilız anahtan ıle Alman Cîşraesı'ne geldi. Sukaçıran musluk- lrı sıkıştınyor... Fışkırmakta olan rıtslukla epey uğraşacak gıbi. Çejmenan şeklı, II. Wilhelm'inbir cseı çalışmasından yola çıkılarak nfiaratormın özel danışmanı mimar SÂtoıarafirıdan çizılmiş. Mimar Car- totkıle mimar Joseph Antony de ta- j n n ûzeriııde çalışmış. Alt tarafibir eşnreye ü<; mimar da ne oluyor deme- -n, jnpanator çeşmesi bu. Çeşmenın mermerlen Almanya'da ışlenıyor... Parçalaryerlenne tablmak üzere gemiyle tstanbul'a göndenli- yor. Bu arada İstanbul'da At Meyda- nfna bır çekıdüzen veriliyor. Kuşla- nn dallanna konduğu ağaçlardan yaş- h olanlan, o düzenlemeden kalma. imparatorun doğum günü Çeşme hesapta, II. Abdülhamıt'ın tahta çıkışının 25. yılı olan 1 Eylül 1900'de açılacak. Yetişmıyor. Açıhş, II. Wilhelm'in doğum gunü olan 27 Ocak 1901'de yapılıyor. Istanbul'da- ki Alman Çeşmesı Osmanlı-Alman dostluğunun sımgesi oluyor. Ne ki Berlin'de bır Osmanlı çeşmesi yapıl- mıyor! AlmanÇeşmesi, sekızgen birçeşme. Çeşmenınmimançizgılenne bakanlar, falabakar gıbi istediklenni görebiliyor- lar. Her göruşe uygun. Kımilen bır Al- man stili görüyor. Kımileri Osman- U'dan bir şadırvan havası buluyor. Ki- mileri Bizans'tan esintileryakalıyor. îd- diayagirebılinm ki, çeşmenin karşısın- daki banka oturmuş, yorgunluğu yü- zünden bellı şu adam hıçbır şey gör- müyor. Boş bakıyor. boşluğa bakıyor. Çeşme falan umurunda değıl. Yanın- daki bankta oturan ve gömleğırun ya- ka düğmesı ilikli. ceketli ve başı kas- ketlı ve gurbet elde olduğu belli öteki adam ıse az önce kana kana su içtiği avuçlannı kurutmaya çahşıyor. Sekizgen planh çeşme, sekiz parlak koyuyeşıl mermer sütun uzerindeyük- seliyor. Çe$menln Içl oturak yeri'. Çeşmenın çevTesınde dolanınca, sü- tunlann arasından sırayla Ayasofya ve Sultanahmet el salhyor. Sekız basamakla çıkilan platform- da yıne sekızgen bır su haznesı bulu- nuyor. Fakat buraya gırilemiyor. çün- Knbbeniniçsüskmelen mozaik biçiminde. Çeşmenin yedimusluğu da su akıtrs or. Alman 'eşmesi'nin Almanca kitabesL kü uyduruk bır demir kapı ile kapatıl- mışvekapınınkanatlan da elektrik kab- losu ıle bağlanmış. Gırilebilse içende mermer kanepeler duruyor Böylesı bır düzenlemenin, yani çeşmenın için- de oturma yerlennın başka bir örne- ğının olmadığı söylenıyor. Burada ze- mın, mozaik benzeri renkli taşlarla döşenmış. Su haznesının tepesıne de kubbe oturtulmuş. Kubbenin dışı bakır kap- h. Bakınnhavaylabuluşmasından açık yeşıl küf rengi dogmuş. Kubbenin ıçin- de ıse altın sansı egemen. Yıne mo- zaik gibi döşenmış. Fakat ne yazık kı kubbenin mozaik benzeri süslemele- rı kendılerını yerçekımıne kaptınp bı- rer ıkişer, üçer beşer yerlennden ayn- hyor. Küçük boşluklar yara gıbi duru- yor. Tedavıye başlamak içinyaranın bü- yümesı beklenıyor olmalı. Ve böyle- ce onarım ihalesının bedelı müteahhı- di kurtarmalı! Bağdat Demlryolu Göbekte halka halka gelişenkocaman bır desen ^ e kubbenin kolonlarla bır- leştiğı yerlere doğru da bırer küçük madalyon, toplam sekiz desen duru- yor. Bır desende II. Wılhelm'ın adın- dan gotik harflerle W v e II, ışaretlen ile kralıyet tacı ve haçı, öteki desende II. Abdülhamıt'ın Arap abecesiyle tuğ- rası. Bır II. Wilhelm. bır II. Abdülha- mit.. Her birine dörder madalyon .. II Wilhelm'inlstanbul'a gelip II. Ab- dülhamit'i zıyaret etmesınin nedeni tabıiki Sultanahmet'e Alman Çeşme- sı yaptırmak değildi. Zıyaretın nedeni, Ortadoğu'ya doğ- ru açılmak ıçın Osmanlı'dan "ihale" kapmak; öncelıkle ve özellıkle Bağ- dat Demiryolu inşaatını almaktı. II. Wılhelm, kansı ve kalabalık bir heyetle geldiği îstanbul'da epeyce kal- dı. Istanbul'dan kalkıp Kudüs'e gittı. Orada hem Katoliklerin hem de Pro- testanlann koruyucu ımparatoru ro- lünü oynadı. ü. Abdülhamit'ın de Müs- lümanlann halıfesı olduğunun altını çızdi. Abdülhamıt mest oldu. II. Wil- helm, yanından a>ırmadığı Deutsche Bank'ın Müdürü Siemens'le Şam'a gitti; Şam'da dünyadaki 300 milyon Müslümanı II. Abdülhamit'le beraber koruyacağma söz verdi. Bu arada ala- caklılar hesabına Osmanlı'nın vergi- lennı tahsıl eden Düyun-u Umumı- ye'deki Alman hissesi yüzde 7.5'ten yüzde 15'eçıkmıştı. Bağdat Demiryolu inşaatı da tabii kı Almanya'nm oldu ve Almanlar Ana- dolu'nun içine gırdiler; ordunun ıçı- ne gırdiler; saraym içıne girdiler. Alman Çeşmesi, eskiden Osmanlı- Alman dostluğunun sembolüydü; Os- manlı yıkıldıktan sonra Türk-Alman dostluğunu temsıl eder oldu. Köprünün altından ve çeşmemn musluklarından çok sular aktı. Acaba değişen ne oldu? Hayret! Beledıye görevlisı musluk- ların tamırını bıtirmiş. Fakat su fışkır- masa da musluktan kaçmaya devam edıyor; Alman Çeşmesi her daim su kaçınyor! GÖRÜŞ FUAT VEZIROGLU AımanPtenIçhNedenBu Dezenlormasyon? LEFKOŞA - Türk medyasında Annan Planı hakkın- da neden bu kadar dezenformasyon yapılmakta, ne- den bu planda olmayan (güzel)şeylervarrruş gibi, plan- da olan (çirkin) şeyler yokmuş gibi gösterilmekte ya da neden Annan Planı yontularak, adeta tamir edile- rek Türk milletıne bir "şırin/ık muskası" olarak sunul- mak istenmektedir? Eski Dışişleri Bakanı ve emekli Büyukelçi IfterTürk- men uzun zamandan beri, Annan Planı'yla KKTC toprağından Rum tarafına sadece yüzde 10 oranın- da toprak verileceğini savunmaktadır. Oysa Annan Planı'yla KKTC toprağı çok daha bü- yük oranda Rumlara bırakılmaktadır, şöyle ki: a) Annan Planı'na ekli haritayla Rumlara KKTC top- rağından önce yüzde 21 oranında bir bölge verilmek- tedir. b) Sonra, plana göre, buna ek olarak, Kuzey Kıb- ns'a yerieştirilmesi öngörülen Rumlara yüzde 10 ora- nında toprak daha bırakılmaktadır. Bu yüzde 10 ora- nı sadece özel mülk bazındadır, kamu mallan da he- saba katıtdığında yüzde 17 olmaktadır. Yıne bu oran KKTC ülkesi genelindedir. Annan Planı, köy ve kent sınırlan dahilinde bunu yüzde 20 olarak saptamakta- dır. Kamu mallan da dikkate alındığında bu yüzde 20 oranı dahi çok daha yukan bır düzeye ulaşmaktadır. (Bakınız: Annan Ptanı, orijinal Ingilizce metin, Sayfa 130-Madde16.) c) Yukanda sayılanlara ek olarak Kuzey Kıbns'taki eski Maroni mallan ve dıni yerSer de elden gitmekte- dir. (Bakınız: Annan Planı, Sayfa 130-Madde 16.) d) Ve yine yukanda sayılanlara ek olarak, Rumlara toprak verilmesine takas, satış ve uzun vadeli kirala- ma yoluyla devam edilmektedir. (Bakınız: Annan Pla- nı, Sayfa 132-Madde 20.) Sonuçta Kıbrıs Türkleri Kuzey Kıbns'a adacıklar halinde serpiştirilmiş, toplam yüzde 10 dolayında kü- çücük toprak parçalanna hapsedilmektedir. Nitekim bundan dolayıdır ki Rum lideri Tasos Papadopulos "Kıbns toprağı yüzde 89.3 oranında bize a/tfı'r" diye- bilmektedir. Buna karşılık, Kıbns Türkleri güvenlik nedeniyle Gü- ney Kıbns'a (Rum bölgesi) donmekistemediklerinden, güneydekı Türk mallan da Rumlara kalmaktadır. Türk- ler zaten ısteseler bile Güney Kıbrıs'ta 30 yı! önce terk etmiş oldukları taşınmaz mallarına dönemezler. 23 Nisan 2002 tarihinde sınır kapılarının açılmasıyla, Güney Kıbns'taki Türk variığının ya tahrip ya da Rum yönetimı tarafından istimlak edildiği görülmüştür. Bu manzaraya şunu da eklemek gerekir. Annan Planı'na göre 30 yıl aradan sonra Kuzey Kıbns'a önce 100 bin dolayında, sonra da en az 200 bın dolayında Rum nüfus nakledilmektedır. Planda, Rumlann dönüşüne ilişkin bazı zaman kı- sıtlamalan vardır. Karpaz Rumlan ve 65yaş ustü Rum- lar (bir refakatçı ile birlikte) 2 yılın sonunda dönüş ya- pacaklar. Sonra beşinci yılın sonunda başlamak üze- re Kuzey Kıbns'taki nüfusun yüzde 21'ı kadar Rum daha aşamalı olarak Kuzey Kıbns'a yerteşebilecek. 20 yılın sonunda veya Türkiye'nin AB üyesı olma- sı halinde bu kısıtlamalar tamamen sona erecek, 700 bin nüfuslu Rum halkından dileyen herkes Kuzey Kıb- ns'tayerlesme hakkı elde edecek. (Bakınız: Annan Pla- nı, orijınal ıngilizce metın, Sayfa 55-Madde 6.) Rumlann 20 yıl veya Türkiye'nin AB'yegırişini bek- lemeyecekleri kesındir. Bu kısıtlamalar, Avrupa Insan Haklan Mahkemesi'ne başvurulmak suretiyle çok da- ha kısa zamanda iptal ettinlecektir. Rum lıden Papa- dopulos ve Avrupa Insan Haklan Mahkemesı'ndeki Rum yargıç şimdıden bunun müjdesini vermişlerdir. Sonuç olarak: Türkler önce topraksız bırakılacak, sonra nüfus nakii yoluyla Kuzey Kıbns'ta da azınlığa düşürülecek- tir. Kuzey Kıbns'a yerteşecek Rumlar 6 ayın sonunda buradaseçme ve seçilme hakkı elde etmektedir. (Ba- kınız: Annan Planı, Sayfa 54-Madde 3.) Güney Kıbns'azaten sahip olan Rumlar böytece se- çim yoluyla Kuzey Kıbns'ta da iktidan ele geçırecek ve adanın tamamını Eienleştiımiş olacaklar. Simrtis'in Lefkoşa'ya yaptığı son ziyarette "Enosis'ı başardık" demeci tesadüf degildır. Bütün bunlar Kıbns Türk halkının toplu halde Ana- dolu'ya göç etmek zorunda bırakılması, Doğu Akde- niz'de ikinci bir Elen devletinin doğuşu demektir. Annan Planı'nın özeti budur. Buna rağmen Türk medyası (bazı ıstısnalarla) ne- den bu plan hakkındaTürk milletıni yanlış bilgilendır- mekte, bu ikinci Sevr Muahedesi'ni neden bir nevi Lo- zan zafen olarak takdim etme yanşına girmektedir? Bir Kıbnslı Türk olarak bunu anlamakta zorluk ve bü- yük bir acı çekmekteyim. Türk medyası neden Rum ve Yunan medyası ile ağızbııfıği içindedir? Kıbns'ı ve Kıbns Türklerint AB'den uzatılan elmalı şekerin hatı- nnafeda ve teslım etmeye karar vermiş olabilirter. fa- kat Türkiye'nin çıkarlannı da mı hesaba katmıyorlar? Anadolu'nun Ege'den sonra Doğu Akdeniz'den de hap- sedilmesi onlar için hiç mı önemli değildir? Bu ne gaflettir böyle? Acaba sadece gaflet mı? Deniz Som ROKSUBll IKfNKyiİl? Anadolu'da Rönesans ve reform hareketleri ancak 20. yüzyıhn başında Kemal Atatürk'ün önderhğinde Türkiye Cumhurıyeti'nin kuruluşu ile başlamıştır. Fakat. Atatürk sonıasmda Türkiye'yi ortaçag karanlığına dogru sürükleme çabalan, dini sıyasete alet edenlerin temel politikasını oluşturmuştur ve bu politıka günümüzde de geçerlidir. GÜNİZİ YAYIHCSLIK Tel: (0212) 512 4219 Fax:(0212)5121172 I I