Catalog

ı OCAK 2004 CUMHURİYET -CjJvUi^l fJlVJJ. ekonomi(S cumhuriyet. SAYFA com.tr ışvırusu üzenne, JPRAŞın ıelİQtirilmesinde ıcab-iycnünden bır <gel jlup olrnadığının e alnacağı toplanüda uansjz bir karar tınaiiniE beklenmediği ^rguandı. iyabancı tnıla birleşiyop ltSl\NBUL(AA)- fedit.Agncole Idosuez'ın Credit Lanruis'i satın almasınn saucı olarak, TürkiyeVb d-fcıeriki banka arasında bieşne sürecı yaşanıyor. B)DK'den beklenen izrun çımasıyla nisan ayı scıunca ıki banka arsıncaki birleşme sie-cirin tamamlanması vtmayısta yenı bir isim alndafaalıyetıne devam ehesi öngörülüyor. Trkcell'den lEkonomi Servisi - Tıkcdl ıle İran Telekon arsınca uluslararası dcaşırı anlaşması inzalaıdı. Anlaşmayla, Tirkiy^yi ziyaret eden Iraı vatandaşlan Tirkiye'de bulunduklan süe bcyunca GSM hımetlerinden Turkcell ancıhğıyla, Iran'ı zijaret eden Türk vaandaşlan ise aynı hijnetlerden TCÎ ancıhğıyla yaarlanabilecekler. Öte yaıdan Turkcell, Iran'da geıçekleştirilecek ilk öztl GSM ıhalesine teMif verecek. Turkcell Ycnetim Kurulu toplantısında ise yurtiçi pijasalardan 200 milyon doara kadar kredi alnabilmesi konusunda yetkilendirilme kaıarlaştinldı. Memurlara ödeme yapıldı • \JVKARA(AA)- Memurlara bir defaya maısus 160 milyon liralık odeme dün yapıldı. Ödemelerde, damga ıergisi hariç herhangi bir \ergi alınmadı ve kesinti yafilmadı. Yapılan ıçıldamada ödemelerin terrsil ve görev tazminatı odemeleri ile diğer 5demelerin hesabında mahsup ışlemine tabi nıtulmayacağı belirtildi. Yer değişrirmek suretiyle başlca bir yere atanan penonele ise söz konusu ;xleme, göreve baslamalannı takiben atandıkJan görev •erlerinde yapılacaik. Kamu işçisinc kramiye İANKARA(A.\KÂ)- Kamu kesiminde çaJışan sçiler, bu yılki birimci iramiyelerinin ilk ^ansını t'ugün alacaklar. Resmi Gazete'de yayımlanan 3akanlar Kurulu'nun s772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Calışan Işçilere İlave Tediye Yapılması rfakkındaki Kanun"a göre, ıkramiyenin birinci ^ansı 19 Ocak 2004, diğeiyansı se 30 Haziran 2004 ırihinde ödenecek. '•faden işletmelerin*fc, eraltı işlerinde çalı^anlara .erilen ek ikramiyemın ise •unamı 27 Aralık 2<0Q4 arihinde ödenecek. ATO, Çin mallanna izin veren belediye başkanlannm seçilmemesi için kampanya başlattı Çin istilasınasavaşÜmAŞ'ta arar giinii I_ATKARA(AA>- JJPLAŞ'ın ellşririlmesine ilişkir ırüşiçin Rekabet KunJu ıgüı toplanıyor. idaresrnİE • Çin malı kemanlar, 'ses vermiyor', termometreler farklı farklı ölçüyor. • Çin mallan, hayali ithalatı patlattı. • Çin'den kaçak yollarla 10 milyar dolarlık mal Türkiye'ye sokuldu. •Her 100 oyuncağın 95'i Çin malı. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, Çin mallanna izin veren bele- diye başkanlannın seçilmeme- si için kampanya başlatıyor. Aygün. "Bu seçimlerde ilk kez taraf olacağım. Biz 375 bin ki- şiök bir camiayız" derken Çin mallannın satıîdığı sosyete pa- zarlanna izin veren belediye başkanlanna karşı üyelenni ör- gütleyeceğini açıkladı. Çin mallannı örneklenyle tanıtan Aygün. "Çin'den gelen 1 kon- teyner mal, 1 fabrika kapaü- yor" dedi. Aygün, düzenlediği basın Zabıtalann tezgâhlan olduğunu söyleyen Aygün'ün topiantıda gösterdiği kemandan yalnız gıcırtı yükseldi. toplantısında sektörlerde görü- manın ise 50'si Çin malı. len Çin malı istisnasını örnek- • Resmi rakamlara göre lerle açıkladı. Aygün'ün açık- 2003 yılında Çin'den yapılan lamalan özetle şöyle: ithalat 2 milyar dolan aştı. • Maliye Bakanı kaynak an- yor. asıl kaynak semt ve sosye- te pazarlannda. Türkiye'de yaygın olan işportacılık nede- niyle vergi kaçak ve kaybı gi- Türkiye'de 30 sektör Çin mallannın istilasına uğradı. Her 100 oyuncağın 95 "ı" 100 armatörün 76'sı. 100 gözlüğün 45'i, 100halının25'ı, lOOkli- derek arrıyor. Zabıtalar işpor- tanın en büyük destekçisi, biz- zat zabıtalann ve akrabalannın işporta tezgâhlan var. Bu yüz- den görevlerini yapmıyorlar. • Sadece 2002 yılında Tür- kiye'ye giren 130 bin Çin ma- lı bısiklet yüzünden 1000 kişi ışinden oldu. Bakan Coskun: Onlem alıyoruz Ekonomi Servisi - Sanayi ve Ticaret Bakanı AH Coşkun. hükümet olarak Çin mallanna karşı, standartlar açısından, gümrüklerde standartlara uygunluk açısından tedbir aldıklannı bildirdi. Üçüncü dünya ülkelerine karşı uygulanan gümrük tarifesinin AB tarafindan hazırlandığını, Türkiye'nin ona uymak zorunda olduğunu ifade eden Coşkun, "Şimdi yüIargeçtLGerekfi tedbirler aluımadı. Bugün 6-7 yü gecikmiş olarak Çin maUannın sıkınnsını çekrvoruz" diye konuştu. Dış ticaret açığı yüzde 36 büyüdü Ekonomi Servisi- Türkiye'nin geçen yı- hn ilk 11 ayındaki dış ticaret açığı 18 mil- yar dolan aşarken dokuz günlük Ramazan Bayramı tatilinin olumsuz etkilediği ka- sım ayında ihracat 4 milyar dolann altın- dakaldı. Yılın ilk 11 ayındaki ihracat 42.4 milyar dolara. ithalat ise 60.7 milyar do- lara kadar yükseldi. Devlet Istatistik Enstitüsü, geçen yılın kasım ve ocak-kasım dönemine ilişkin dış ticaret gelişmelerini açıkladı. Buna göre geçen yıl kasımda ihracat bir önceki yılın aym ayına göre yüzde 7.4 artarak 3 mil- yar 858.5 milyon dolara yükselirken itha- lat da yüzde 3.8 artarak 5 milyar 150.1 milyar dolara cıktı. Kasımda dış ticaret açığı ise 2002 yılırun aynı ayına göre yüz- de 5.6oranında azalarak 1 milyar 291 mil- yon dolara kadar indi. Ocak-kasım dönemi dış tica- ret açığı ise bır önceki yılın ay- nı dönemine göre yüzde 36.9 oranında büyüyerek 18 milyar 293.5 milyon dolar olarak ger- çekleşti. İhracat gelirlerinin it- halat harcamalannı karşılama oranı ise yüzde 71.1'den kritik sınır olarak nitelendırilen yüzde 69.9'a kadar geriledi. Türkiye'nin geçen yıl ihracatta sağladığı yüzde 29.2 oranın- daki arhşta tüketim mallan ihracatındaki yüzde 27.6 oranındaki artış etkili oldu. Karşılama oranı düştü OCAK-KASIM 2002 2003 İHRACAT Değişim Oranı (%) İTHALAT AÇ/K 32,816.6 42,385.3 29.2 46,183.9 60.678.8 31.4 •13,367.3 18,293.5 KARŞ. ORANI -71.1 69.9 36.9 rcr~ Hava muhalefetinin neden olduğu kesintileri önleyecek proje 2 yılda tamamlanacak *îkhallaıı verahma• Enerji Bakanı Hilmi Güler'in iletim ve dağıtım hatlannın yeraltına ineceği müjdesini verdiği Türkiye Enerji Forumu'nda EPDK Başkanı DPT'yi suçlayarak "Ülkemiz yıllardır 'her şeyin en iyisini bilen' kamu görevlilerinin aldığı kararlardan mustariptir" dedi. Ekonomi Servisi - Enerji Bakanı Hil- mi Güler. özellikle son dönerrüerde ha- va muhalefetinin neden olduğu elektrik kesintilerini sona erdirmek üzere tüm hatlann yeraltına indirileceğiru söyledi. Türkiye Enerji Forumu'nun üçüncü- sü, "Küresel Enerji Dengeleri ve Türki- ye" ana temasıyla Lütfı Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'nda başladı. Özellikle Antalya ve Çanakkale'de yaşanan kesintilerin bır kez daha ya- şanmaması için halen var olan 80 bin kilometre iletim, 50 bin kilometre da- gıtun harnnm yeraltına indirihnesi ça- lışmalannın son aşamasına geldiği bil- gisini veren Güler, birkaç ay içinde üıaleye çıkılacagını. yabancılann da //TURKİY^Fihstin ve Bulga- I ristan'ın enerji • I j bakanlan, Suri- I II ye'nin de bakan FO R U M U yS*toSaSt v" % ^ •* * * İ T İ * ^ diğive30'ua|kBi yabanakonuğun kabkhğı Türkiye i Enerji For cuma gfinü erecek. söz konusu işe ilgi gösterdiğinı dile getirdi. Hedeflerinin tüm Türkiye'de- ki hatlann yeraltına geçirilmesi oldu- ğunu belirten Güler, kablolann yeral- tına indirilmesinin AB koşulu oldu- ğunu hatırlatarak çahşmanın 2 yılda tamamlanmasuıın hedeflendiğinı be- lirtti. Türkiye'de kaynaklann üretime dö- nüştürübnesi için 3-3.5 milyar dolar- lık yatınm gerektiğini dile getiren Gü- ler, yabancı yatınmcılara çağnda bu- lunarak "Bunun için de yerli ve yaban- cı yaünmcılan yatıruna davet ediyo- rum" dedi. PPTVe suçtama Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun da Türkiye'nin enerji ihtiyacının yakla- şık yüzde 70'ini ıthalatla karşıladığını belirterek yerli kaynaklann daha iyi de- ğerlendirilmesi için özel sektöre ve ya- bancı sermayeye ihtiyaç olduğunu be- lirtti. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay. Devlet Planlama Teşkilah'nın (DPT) enerjide piyasa modelının arz güvenliği riskleri- ni bertaraf edemeyeceği yönündeki gö- rüşlenne tepki göstererek "Ülkemiz yıl- lardır 'her şeyin en iyisini bılen" kamu görevlilerinin aldığı kararlardan musta- riptir" dedi. Günay, bu durumun ser- best piyasaya inanan yatınmcılan tedır- gın ettiğini savundu. Kamu üretim ve dağıtım varlıklanmn özelleştirilmesi konusunda aradan 3 yıl- lık bır süre geçmesine rağmen ilerleme kaydedilemediğini söyleyen Günay, "tüm bu yaşananian göz ardı eden, hâ- lâ merkezi planlamadan önemli yarar- lar uman. piyasa ohışumunu \ıllar son- rasına ertelemek isteyen" anlayışlann bulunduğunu voırguladı. Günay, isim vermeden DPT'nin piyasa modelinin arz güvenliği risklerinı bertaraf etmede yetersiz kalacağı, gelecek 10 yılda elekt- rik enerjisi talebinin yıllık ortalama yüz- de 10 artacağı \e verilen lisanslann ha- yata geçınlemeyeceği yönündeki görüş- lerine tepkı gösterdı. ILO'ya göre, 2003'te 185.9 milyon olan işsiz sayısı yine rekor seviyede Işsizlik 6 kürenin' sorıınu • Rapora göre, 15-24 yaş arası 88.2 milyon gençten yüzde 14.4'ü işsiz. Kadın işsiz sayısı 77.9 milyon kişiden 77.8 milyona indi. Bölgelere göre işsizlik (%, 2003) LatinAmenka ve Karayıp/er DoğuAsya Güneydoğu Asya GüneyAsya Sanayıleşmsş etonomıler ekooomılen Ortadoğuve Kuzey Afnka Kayna* Uıuslararas, Çaıjma Örgutu Ekonomi Servisi - Tüm dün- yada artan işsizlik, küresel eko- nominin sırtuıdaki kamburlar- dan biri olmaya devam ediyor. ILO verilerine göre, tüm dün- yada 185.9 milyon kişiye yükse- len işsiz sayısı, 2003 'te de rekor seviyelerde gerçekleşti. Veriler, küresel ekonomide iki yıllık durgunluğun ardından gelen to- parlanma belirtilenne rağmen yükselmeye devam eden ışsizli- ğin, özellikle genç nüfus arasın- da yaygınlaştığuu ortaya koydu. Uluslararası Çalışma Örgü- tü'nün (ILO) geçen hafta ya- yımladığı "Küresel İstihdam Epmleri 2004" raporu, 2003 'te işsiz ve iş arayan kişi sayısının 185.9 milyon kişiye yükseldiği- ni gösteriyor. Raporda, toplam işgücünün yaklaşık yüzde 6.2'sine denk gelen bu rakamın, ILO tarafindan şimdiye kadar kaydedilen en yüksek işsizlik seviyesi olduğu belirtildi. Genç nüflısıı tehdit ediyor 2002'ye göre 600 bin kişi ar- tan erkek işsiz sayısının, 2003 'te 108.1 milyona ulaşhğını göste- ren rapora göre, çok az bir dü- şüş yaşanan kadın işsiz sayısı 77.9 milyon kişiden 77.8 milyo- na indi. Rapor, çözülmeyi bek- leyen küresel bir sorun haline gelen işsizliğin en çok genç nü- fusu etkiledığini de ortaya koyu- yor. Buna göre, 15-24 yaş arası 88.2 milyon gençten yüzde 14.4'ü işsiz. Ülkelerbazındaka- yıt dışı ekonominin 2003 'te art- maya devam ettiği tespitine de yer verilen raporda, kayıt dışı çalışan veya günlük gelirleri 1 dolar veya altında olan "yoksul çalışan" sayısı 550 milyon ola- rak tahmin ediliyor. Kamu-Sen Hükümet ILO'ya şikâyet edildi A.NKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye Kamu-Sen. Uzlaştırma Kurulu kararlannı uygulamayan AKP hükümetini Uluslararası Çalışma Örgütü'ne (ILO) şikâyet etti. Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Bircan Akyıkiız ve konfederasyona bağlı sendikalann genel başkanlan. ILO'nun Türkiye temsilciliğine giderek şikâyet dilekçesini iletti. Hükümetle 2 yıldır gerçekleştirilen toplu görüşmeler sonucunda uzlaşma sağlanamaması üzenne konunun Uzlaştırma Kurulu'na kaldığını belirten Akyıldız, ancak kurul kararlannı hükümetin 2 yılda uygulamadığını ifade etti. ILO Türkiye Temsilcisi Giilay Aslantepe de hükümetin 4688 sayılı yasada gelecek günlerde düzenleme yapacağını dile getirdi. 13 İŞÇtl>mEVRElNİ]\DEN ŞÜKRAN SONER Piyasa Niye Satın Almıyor? Hükümet-medya ortak korosunun işveren örgütle- rinden de büyük destek alan pazarlamalanna bakar- sanız Türkiye Kıbns atağında, AB yolunda bir adım ön- de. Para piyasalarının, bu çok beklenen olumlu geliş- meleri satın almalan gerek. Günlerdir borsa yupileri- nin yorumlarını dinliyorum. Gelişmeler için kısaca "olumlu" yorumundan sonra bu kez onlar "ama"\\ uzun açıklamalar yapıyorlar... Gülmeli mı, ağlamalı mı bilemiyoaım. Bugüne ka- dar her kim ki Kıbns'ta ödün venmenin AB'ye giriş yo- lunun açılması anlamına gelemeyeceğini söylemişse ortak koro tarafindan "AB düşmanı, en azından kar- şıtı" ilan edilmişti. Şimdi para piyasalarının sözcüleri Kıbns'ta uzlaşmacı çizginin, Kıbns'ta gerçekten anlaş- ma, uzlaşma anlamına gelemeyeceğinden söze girip daha önce çağdışılıkla, dinozoriukla suçladıklannın söylemi ile açıklamalanna devam ediyorlar... AB'ye girişin uzun biryol olduğunu, AB'nin daha ön- ce sıraya aldığı ülkelerin maliyetinin bile katlanamaz konumda olduğunu, Türkiye'nin nüfusu, işsiz sayısı, milli geliri... ile AB için çok pahalıya mal olacak bir ko- numda olduğunu anlatıyoriar. özetle, efendim para pi- yasalanmız, Kıbns'ta uzlaşmaz bir tutumu olumsuz- luk olarak satın alırlarmış, ama Erdoğan hükümetinin Kıbns jestlerini, ABD gezisinin sonuçlannı olumlu ola- rak satın alamazlarmış. Bu işlerin böylece kotarılma- sı bir zorunlulukmuş, ancak getirisi yokmuş... Para piyasalarının harekete geçirilebilmesi için ABD'den beklenmedik bir haber gelmesi gerekirmiş. örneğin ABD'nin söz verip sonradan unutturduğu, 8.5 milyar dolan vereceği gibi bir haber gelirse ancak para piyasalan heyecanlanatMİİr, atağa kalkabiliriermiş. Gelingörün ki ABD. dünya ve Türkiye'ye bir şeylerver- me değil, alma umudundaymış. O nedenle de Türki- ye'nin Kuzey Irak kırmızı çizgilen dahil, para piyasa- lannı şöyie bir heyecanlandıracak bir şeyleri bu ABD gezisinden koparabilmesi olası değilmiş... Kokuyu önceden alan piyasacılanmızın, olumsuz ol- masa da olumlu koku alamadıklanna ilişkin uzun uzun yaptıklan ama'lı açıklamalan, bizim koronun heyecan katmaya çalıştığı Kıbns-ABD gelişmelerinin pembe tablosunu çaktırmadan kirletiyor. Ama'lı açıklamalar sıcak gündemle, Kıbns, ABD gelişmeleri ile sınıriı kal- mryor. IMF-Erdoğan hükümetı ılişkilerine kayıyor Ora- da Erdoğan hükümeti ve Başbakan Erdoğan'a daha açık eleştiriler geliyor. Erdoğan'ın "IMF talimatı ile fiyat artışı, zam yapıl- maz".açıklaması görüşbirliği halinde, durmadan "ta- lihsiz" olarak değeriendirildikten sonra, Erdoğan hü- kümetinin daha sahiplerine ulaşmamış, işçi emeklisi, asgari ücret artışlannı önceden IMF ile anlaşmadan, bütçede karşılığı olmadan yapmasının sonucu geliş- meler anlatılıyor. IMF'nin, kamuoyundan saklanandan daha çok bastırdığı, "Harcama kalemlerinden, yatı- nmlardan kısarakyediririz" savunmasını yemediği or- taya çıkıyor. Tabii gün farkı ile Başbakan Erdoğan'ın zam yok açıklaması da yedirilip zamlar üzerine IMF ile hükümet anlaşmış bulunuyor. Tabii ki Erdoğan hükümeti-büyük medya-sermaye kutsal ittifakında bu olup bitenler de kamuoyunun dik- katinden uzak tutuluyor. Ancak ve ancak para piya- salannda yönlendiren borsa yupilerimizin, para piya- salannın dilinden anlayanlara, spekülasyonlara yöne- likaçıklamalanndayeralıyor. Halkımıza "Erdoğan hü- kümeti, Başbakan Erdoğan'ın şahane Kıbns, AB, ABD ataklan" başlığı altında ardı arkası kesilmeyen pemnbe diziler izletilmeye devam ediliyor.. Bir de pembe dizilerin içinde bile sırrtan kimi ger- çeklervarki... örneğin Başbakan Erdoğan'ın Şam veTel Aviv ara- buluculuk önerisini açıklamasına bağlı olarak Israil Başbakanı'nın hayretle koltuğundan hopladığını du- yuran haberier, karikatür gibi kullanılan fotoğraflar... Bi- zim medya Başbakan Erdoğan'ın bir gün önceki es- tirip gürlemelennin ertesi gün kendi iktidar icraatlan ile yalanlanmasının hesabını soramaz, tamam da... Er- doğan hükümetinin gücü dünya medyasına yetmez ki... Adamlaranında Erdoğan'ın, Israil'in onayını almış gibi yaptığı açıklamanın gerçekle ilgisi olmadığını dün- yaya ilan ediveriyorlar... Ortada ne ciddiyet, neağıriık ne de inandıncılık kalıyor. Bir de Sayın Başbakanımızın, türbanı dünyadan Türkiye'ye pazarlama stratejisi içinde, eşi, ailesi, ba- kan eşleri ile birlikte yurtdışında özenle sahneledikle- ri türban şovlar var ki... Siyasal islamın kol gezdiği ül- kelerin liderferinin eşleri, topluma öncü olma misyo- nu ile türbanı atmışlarken tek laik örnek Türkiye Cum- huriyeti'nin, 80 yıllık bir çağdaşlaşma savaşımının ar- dından, resmi protokollerde iktidar ailelerinin oluştur- duklan kalabalık türbanlı gruplarla görüntü, fotoğraf karelerine girmesi, sanılandan çok ama çok zararlı oluyor. Bush iktidannın, hatta kimi AB siyasilerinin çıkarla- n adına AKP'yı kullanmalan başka; ABD, hele de AB kamuoyunda çizilen Türkiye imajı çok başka. AKP ka- dın görüntüleri bir yana, asıl dış politikadaki her adı- mı ile Türkiye'yi daha zayıf, geri bir noktaya sürüklü- yor. "Pakistan heyeti mi?" diye alay konusu yapılan gö- rüntülerie, Türkiye'nin kimliğinin, ağıriığının konula- madığı, içi boş dış politika çıkışlarıyla Türkiye'nin AB'ye gireceğini savlamak, olsa olsa bizim kutsal it- tifakçıların işbiriiğinde Türkiye'de bir dönem için pa- zarlanabilir. soner@cumhuriyetcom.tr PROGRAMDA 149 PROJE VAR Türkiye'nin 2004 yatınm rotası A\KARA(A.\)-Ya- tınm Programı 2004'e. yıllık projeler hariç ol- mak üzere, toplam tuta- n 2.2 katrilyon lira olan 149 adet yeni proje alın- dı. Yatınm Progra- mı'nda yer alan 3 bin 555 projenin 2.9 katnl- yon lira tutanndaki 930 adedi, yıl içinde başla- nıp bitirilmesi prog- ramlanan taşıt alımı, etüt proje, onanm gibi yıllık projelerden olu- şuyor. Programda yer alan 196 katrilyon liralık 3 bin 555 projenin 18.7 katrilyon lira tutannda- ki 241 adedine "sembo- Bk ödenek" tahsis edil- di. Öte yandan, sembo- lik ödenek yatınmlar hariç tutulduğunda, ge- çen yıl 6.2 olan ortala- ma tamamlanma süre- si, 6.7 yıla çıktı. Yapıl- ması beklenen yüzde 10'luk ödenek kesinti- sıyle. tamamlanma sü- relerinın daha da uza- ması bekleniyor.