Catalog

2 AĞUSTOS 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturCn cumhuriyet.com.tr 15 Oldürme ve öldürülmenin korkunç yüzü Troya Savaşı' yeniden beyazperdede âzgeçilemeyen HomerosASLI SELÇUK Troya Kralı Priamos'un oğlu Pa- ris'ten Üç Güzeller, Hera, Athena ve Aphrodite, aralannda yapılacak güzellik yanşmasında seçici olması- nı isterler. Savaş tannçası Athena, Paris'e ünlü bir savaşçı olmayı, be- reket tannçası Hera zenginlik ve erk vaat eder. Aşk tannçası Aphrodite 'se dünyanın en güzel kadını Helene rıin tutkulu aşkını Paris'e sunacaktır. Pa- ris, "en güzeline" yazılı ünlü elma- yı Aphrodite'e verir. Kutsal bir görev bahanesiyle Paris hemen Troya'dan aynlır, Yunanistan'a doğru yelken açar. Kral Menelaos'un egemenli- ğindeki Sparta'ya ulaşır. Kralın sara- yına konuk olur. Menelaos Paris'i özenle ağırlayarak el üstünde tutar. Kuşku duymaksızın kansı güzel He- lene'yi Paris'le baş başa bırakıp Gi- rit'e bir cenaze törenine katılmaya gider. Paris, Aphrodite'in yardımıy- la Helene'nin gönlünü kazanır, onun- la birlikte Troya'ya döner. Güzelliği, karşı konulmaz çekiciligiyle Helene, Kral Priamos'udaetkiler. Menelaos, Girit'ten döner dönmez ağabeyi Mykene Kralı Agamemnon'a duru- mu açıklar. Petersenln yüksek bütçeli 'Troya'sı Yunanistan'daki öteki bölge kralla- nnı Troya seferine çağınr. Savaş on yıl sürer. Savaşın onuncu yılında Tro- yalılar Hektor'u ve Akhilleus'u yi- tirmişlerdir. Kurnaz Akhalar'sa gider gibi yaparak dev tahta atı Troya sur- lannın önüne bırakırlar. Atı, tannça Athena'nın armağanı sanan Troyalı- lar kentin içine sokarlar. Gece, kur- tuluşu şölenle kutlarlar, herkes sar- hoş olup sızar. Tahta atın karnındaki kapak açıhr, Akhahlar, Troya asker- lerini ve tüm halkı kılıçtan geçirirler, Troya kenti ateşe verilir. Homeros, binlerce yıllık ölümsüz destanı "tl- yada'Ma Troyalı Helene'den, Pa- ris'ten, Troya savaşından böyle söz eder. Bu etkili, dramatik öykü, sine- macılann sürekli ilgisini çekmiştir. "The Perfect Storm"un (Kusur- suz Fırtına/2000) yönetmeni Alman VVolfgang Petersen, 22 Nisan 2003 "te Ingiltere'de "Troy"un (Tro- . omeros'un binlerce yıllık ölümsüz destanı 'îlyada' her zaman sinemacılann ilgisini çekti. Robert Wise 1954'te 'Helen of Troy'u, ardından Michael Cacoyannis 1970'te bir Eurupides uyarlaması olan 'The Trojan Womerı'ı çekti. Kaderlerinde ölüm olan insanların bu yoğun öyküsünün etkili anlatımı pek çok sinemacıya esin kaynağı olmaya devam edecek. ya) çevirimine başladı. Filmin senar- yosu Spike Lee'nin başanlı filmi "25. Saat"i yazan senarist David BeniofTun Petersen uluslararası bir oyuncu kadrosu oluşturmuş. Troya Kralı Priamos'ta usta aktör Peter O'Toole var. Oğlu Paris'i "Yüzük- lerin Efendisi"nde Legolası oyna- yan Orlando Bloom, Paris 'in kaçır- masıyla Troya savaşına neden olan güzel Helene'yi de Diane Kruger (Wicker Park) canlandınyor. Brad Pitt Akhilleus, EricBana'da(Hulk) Hektor rolündeler. Öteki oyuncular- sa Julie Christie (Doktor Jivago), Brian Cox (Boksör), Brendan Gle- eson (General), Saffron Burrows (Enigma). Ingiltere çalışmasının ar- dından ekip Malta adası, Meksika ve Fas'ta çekimleri hâlâ sürdürüyor. Petersen'den önce sinemada Ame- rikalı Robert Wise ve Yunanlı Mic- hael Cacoyannis Troya savaşını an- latırlar. 1953'te Warner şirketinin desteğiyle Cinecittâ'da "L'Amante di Paride" adlı 73 dakikalık Hele- ne'yi betimleyen bir yapıma girişen Wise'ın çalışması ekonomik neden- lerden ötürü yanda kalır. Klşlselle seylrllğl blrleşttrmek Ardından 54'te yönermen yine Ci- necittâ'da "Helen of Troy"a (Troya- lı Helene) başlar. 5O'ler Italyan- Amerikan ortak yapımlannın, epik filmlerin en civcivli zamanıdır. Yeni starlann keşfedildiği, gişe getirisi sağlayan eski yıldızlann da yer aldı- ğı, Amerikan şirketlerinin Avrupa'da kazandıklan sermayeyi orada don- durarak bırakmak zorunda kaldıkla- n bir dönemdir bu. Helene'yi can- landırması için Lana Turner, Ava Gardner, Elizabeth Taylor, Rita Haynorth, Rhonda Fleming, Yvonne de Carlo gibi çok sayıda ün- lü oyuncu denenir. Sonunda rol ilk kez kamera karşısına geçecek olan bir ttalyan'a, Rosanna Podesta'ya verilir. Wise, filmini Paris'le Hele- ne'nin aşkına odaklandınr: "Beni onların yaşadığı yoğun özel ilişki- nin çarpıcı öyküsü yönlendirdi. Helene'yi çekerken tek amacım birçok büyük bütçeli epik filmle- rin tersine, o dönemi, ordaki gün- delik yaşamı yansıtmak, Troya hal- kını daha iyi anlatabilmekti. Oyunculuk ve sahnelerin bağlan- tısı açısından modern bir anlatım kullandım." Wise'ın seçtiği biçem, kişiselle seyirliği birleştirmek, o yıl- lar için bu cesur bir davranıştı. Wise tüm filmlerinde öykünün insani yö- nünü önemseyen, ön plana çıkaran bir yönetmendi. "Blood on the Mo- on"(48) adlı vvesterninde, "The Curse of the Cat People" (44) adlı korkuda, "Three Secrets" (50) adlı kadın filminde insani olanı ortaya koymuştu. "Troyalı Helene'yi öte- ki filmlerim gibi çektim, bu doğru- su işe de yaradı" diyor Wise. Film, Troyalılann Yunanlılarla banşı sağ- lamak amacıyla Paris'in Sparta'ya yaptığı yolculukla başlar. Gemisi ba- tan Paris kıyıda ayıldığında başucun- da Sparta kraliçesi güzeller güzeli Helene'yi görür, kraliçe olduğunu bilmeksizin ona âşık olur. Banş gö- revi böylece suya düşer, Helene'yi kaçırarak Sparta'dan aynlır. Savaş karşıtı bir dram Yunanlı Cacoyannis, bir Euripi- des uyarlaması olan "The Trojan Women"da (Troyalı Kadınlar/70) Troya'nın düşmesinden sonra onla- n Yunanistana götürecek olan ge- milerin yanaşmasını bekleyen ka- dınlann dramatik öykülerini sergi- ler. Aralannda kralını, oğullannı, kentini yitiren gururlu kraliçe He- kabe, kocası Hektor ve genç oğlu galiplerce öldürülen Andromakhe vardır. Kral Menelaos savaşa neden olan kadersiz Helene'yle buluşur- ken kâhin Kassandra dönüş yolun- da zaferi kazananlann başına gele- cek çaresiz hastalıklann öngörüsün- de bulunur. Cacoyannis, bu kanlı sa- vaşın bitiminde insanlığm gerçek trajedisini, öldürme ve öldürülme- nin korkunç yüzünü kişilerin psiko- lojisi-üstünden yansıtmışhr. Bu sa- vaş karşıtı dramda ünlü Amerikah, Kanadalı, Ingiliz, Yunanlı oyuncu- lar yer alır. Hekabe'yi Katharine Hepburn, Andromakhe'yi Vanes- sa Redgrave, Kassandra'yı Gene- vteve Bujold. Helene'yi Irene Pa- pas, Menelaos'u Patrick Magee, Talthybios'u Brian Blessed canlan- dınr. Kaderlerinde ölüm olan insanlann bu yoğun öyküsünün etkili anlatımı birçok sinemacının uzun bir süre da- ha dikkatini çekeceğe benziyor. • Acomi Askerler/Buffalo SokJiers Greg Jordan'ın yönetmenlığinı yaptığı filmde Joaguın Phoneix. Ed Harris, Scott Glenn \e Anna Paquin başrollerde. Haluk Bilginer'in de rol aldığı filmde Berlin Duvan'nın >ıkılmasına az bir zaman kala. 1989 yılında, Sttutgart'ın yakınındakı Theodore Roosevelt Askeri Cssü'nde görev lı Ray Elwood. beceriksız ama iyi nivetli tabur komutanı Waalace Berman'ın sekreterlığini yûrütmektedir. Orduyla ilşikisini kişisel çıkarlan için kullanan Elvvood. her türlü çalıntı malı üs dışına pazarlamakta ve üssün katı askeri polis komutanı Çavuş Saad'a eroin satmaktadır. (Altunizade Capitol AkatlarAFM. Bahrköy AFM. Beyoglu AF.11. Beyoğlu Alkazar, Şaşhnbakkal Beko. Teşvıkiye AFM. Cmraniye AFM. Zeytinburnu Cmecıty, Etiler AFM. Etiler Peugot Ciuneaty, ldeahepe AFM. Kadıköy Tepe Cıremaxx, M köy Odeon) • Çıkjınlar Gemisi/Boat Trip Nort Nathan rn yönetmenliğını yaptığı filmde, Cuba Goodıng Jr.. Roselyn Sanchez. Horatıo Sanz başrolleri pay laşıv orlar. Nişanlısı tarafından terk edilince bunalıma giren Jerry'yi. en yakın dostu Nick. bu duruma çözüm bulmak için onu bir gemi yolculuğuna çıkması için ikna eder v e eğlenceh hikâye başlar. (Avcılar Nev; Films. Bahrköy Avşar, Beyoğlu Atlas, Idealtepe AFM. Kadıköy Kadıköy. Kadıköy Tepe Cinemaxx. Mecidiyeköy Odeon Cineplex, Şaşhnbakkal Çarşı Sinema. Cmraniye AFM Carrefour) • Günahkâr Rahibeler/The Magdalena Sisters Peter Mullin'in yönetmenliğini yaptığı filmde başrollen Anna - Mane Duff. Nora - Jane Noone, Dorothj, Doofy v e Geraldıne McEwan paylaşıyorlar. Öykü, farklı geçmışlerden gelen üç genç kadmın, rahibelerce yönetilen Magdalena Manastınnda yollannın kesişmesiyle başlıyor. (Altunizade Capitol. Beyoğlu AFM Fitaş, Beyoğlu Sinepop. Etiler Movieplex. Calleria Prestige. Kadıköy Tepe Cinemaxx. Kadıköy Rexx. Mecidiyeköy Odeon Cineplex. Nişanıaşı Movıeplex. Suadıye Movieplex, Şişli Movıeplex) • Smırsız Kentte/En La Cludad sin Limrtes Antonıo Hemandez'in yönetmenliğini yaptığı filmde. Fernando FernanGomez. Leonardo Sbarâglia v e Geraldine Chaplın başrollerde. tspanyol sinemasmın bu düzeyli örneğinde. yaşlı bir babanın geçmişle hesaplaşmasınj merkez alan, geniş ve \ arlıklı aileyi de ıçıne alan bir öykü sunuluyor. (Beyoğlu Bevoğlu Levent Kültür Merkezi) • Tetminatör 3: Makineierin Yükselişi / Terminator 3: Rise Of The Machines Arnold Schwarzenegger, Nıck Stahl, Claıre Danes, Knstanna Loken ve Michael Biehn'ın rol aldığı filmı Jonathan Mostovv yönetıyor. Filmde lıder John Connor 22 yaşında. 'kayıtsız' bir hayat sürmektedir. Onu yok etmek için Skynet, gelecekten yeni ve daha güçlü bir Termınatnx adlı bir yok edici gönderir. Connor"u korumak ise yıne emektar T-800'e düşer. (AkatlarAFM, AtaköyAtrium, Altunizade Capitol. Ataköy Atrium, Ataköv Galleria. Beylikdüzü AFM. Bahrköy AFM. Bakırköy Avşar. Bakırköv hcirlı, Beyoğlu AFM. Bevoğlu Emek. Dolmabahçe Shop & Miles, Etiler AFM Akmerkez. Etiler AFM Vptown. Etiler Movieplex, Etiler Peugot Cinecity, Fulya Siemens, Idealtepe AFM. Kadıköy Süreyya. Kadıköy Tepe. Kavacık Boğaziçi. Kozyatağı Cinepol, Maslak Seba, Mecidiyeköy Odeon. Ortaköy AFM, Ortaköy Feriye. Osmanbey Gazi, Suadiye Movieplex. Ş.bakkal Beko, Şişli Kent. Tefi'ihye AFM. Cmraniye AFM, Z.burnu Cinecity, Avcılar Avşar. Bahçelievler Holidayplex, B.evler Kadirhas. Bağcüar Site. Ç.taş Şafak, G.osmanpaşa Mass. Kadıköy AS, Maltepe Karya, Pendık Oskarj • Başımın Belası/Bringing Down The House Adam Shankman'ın yönettığı filmde Ste\e Martın, Queen Latıfah. Eugene Le\y, Joan Plownght ve Jean Smart başrollerde. Kendi halınde bir avukat olan Peter Sanderson, kansı Kate tarafından terk edildikten sonra tam anlamıyla bir işkolik olup çıkmıştır. Hayatına biraz heyecan katmak içın ıntemette tanıştığı Charlene isimlı bir kadınla chat yapmaya başlar. Günün birinde kapısı çalınır ve chat arkadasını karşısında bulur. (Altunizade Capitol. Bahçelievler Holidayplex. Bahçelievler Kadir Has, Bahrköy Avşar. Beyoğlu AFM. Beyoğlu Atlas. Çemberliıaş Şafak, Dolmabahçe Shop - Milles, Etiler AFM. Idealtepe AFM. Kadıköy As. Kadıköy Cınemaxx, Kadıköy Moda. Kavacık Boğaziçi. Koziatagı Cinepol. Maslak Seba, M köy Odeon, Nışantaşı Movieplex. Silivri Cmecıty, Suadiye Movieplex. Şişli Movieplex. Teşvikiye AFM. Cmraniye AFM. Yeşilköv Cinecity, Z.burnu Cinecity) • 28 Gün Sonra/28 Days Later Danny Boyle'un yönetmenliğini yaptığı filmde, Alex Palmer. B.Indu De Stoppani. Jukka Hilruen başrollen pay laşıyorlar. (Beyoğlu Smepop. Beyoğlu AFM Fıtaş. Şıslı Movıeplex. Etiler Movieplex. Kadıköy Rexx, Suadıve Movieple.r) M Daha Hızlı Daha Ofkeli / 2 Fast 2 Furious John Singelton'un vönertığı filmde Paul Walker, Tyrese Gıbson, Eva Mendes. Jole Hauser rol alıyorlar. (Altunizade Capitol. Ataköy Galeria Prestige, Avcılar Xews Films. Bahçelievler Holidayplex. Bahrköy AFM. Bahrköv Avşar, Beylikdüzü AFM, Beyoğlu AFM Fıtaş. Beyoğlu Atlas. Çemberliıaş Şafak. Dolmabahçe Shop - Milles. Akmerkez AFM, Etiler Peugeot Cinecity, Fulya Siemens. G O.P. Mass. Idealtepe AFM. Kadıköy As. Kadıköy Cınemax. Kadıköy Rexx. Kavacık Boğaziçi. Kozyatağı Cinepol, Maslak Seba. Mecidiveköv Odeon. Ortaköy Feriye. Pendik Güney. Silivri Cinecity, Suadiye Movieplex. Şaşhnbakkal Beko. Şişli Movieplex. Cmraniye AFM, Csküdar Moviegold. Yeşilköv Cinecity. Zeytinburnu Cinecity) • Tannkent / Cidade de Deus Başrollerinde Alexandre Rodriguas. Seu Jorge \e Leandro Fırmino Da Hora'mn oynadıklan filmin yönetmeni Fernando Meirelles. (Beyoğlu Fitaş. Beyoğlu Alkazar. Şişli Movıeplex. S'ışantaşı Movıeplex, Kadıköy Rexx, Suadiye Movıeplex. Avcılar Avşar, Büyükçekmece Favori, Pendik Güney) • Onlar / They Robert Harmon'ın yönettiği fılmde Laura Regan. Marc Blucas. Ethan Embry. Dagmara Dominczyc ve John Abrams oynuyorlar. (Altunizade Capilol. Ataköy Galleria, Avcılar Avşar. Beylikdüzü AFM. Bahçelievler Holidavplex. Bakırköv Avşar, Bevoğlu AFM. Gaziosmanpaşa MASS'îdealtepe AFM. Kadıköy Hollyvood. Kadıköy Tepe Cınemaxx. Kavacık Boğaziçi. Kozyatağı Cinepol, Maltepe Karya. Mecidiyeköy Odeon. Zeytinburnu Cmecıty) • Ateşli Piliç/The Hot Chick Tom Brady'nın yönettiği fıunde başrollen Rob Schneıder. Anna Faris ve Rachel Mc Adams paylaşıyorlar. (Avcılar Sev Films. Bahçelievler Holdiayplex, Kadıköy As, Kadıköy Atlantıs. Pendik Güney/ • Temmuz'da/lm Juli Başrolİerini Moritz Bleibtreu, Chnstıane Paul ve Idıl Cner'in paylaştıklanfilminyönetmeni Fatıh Akın. (Bahçelievler Kadir Has Cenler. Beyoğlu Alkazar. Kadıköy Kadıköy. Ortaköy Feriye. Osmanbey Gazı. Sıhvn Cinecın. Csküdar Moviegold) • Hesapiaşma / Dark Blue Ron Shelton'ın yönettiği filmin oyıınculan Kurt Russell. Brendan Gleeson, Scott Speedman, Michael Mıchele ve Lolita Davıdovıch. (Avcılar .\VM Films/ • Chartie'nin Melekleri / Charlie's Angels Cameron Diaz. Dre» Barrvmoore. Luc> Lıu ve Demı Moore'un başrollennde yer aldıklan filmin yönetmeni McG. ıAvcılar Avşar. Bağcüar Sıte. Bahçelievler Holidayplex, Bahrköv Avşar, Bakırköy tncirli, Büyükçekmece Favori. Çemberlitaş Şafak, Galleria Prestige. Kadıköy Atlantıs, Kadıköy Tepe. Kavacık Boğaziçi. Maltepe Karya. Mecidiveköv Odeon. Oiinanbey Gazı. Pendik Öscar. Csküdar Moviegold. Zeytinburnu Cinecity) • Kara Melek / Senso'45 Tinto Brass'ın yönettiği filmm başrollerini Anna Galiena v e Gabnel Garko pav laşıyorlar. (Bakırköy Incirlı, Büyiikçekmece Favori. Pendik Güney) • Asabiyim / Anger Management Başrollerini Jack Nicholson ıle Adam Sandler'ın paylaştıklan filmi Peter Segal yönetivor. (Bağcüar Sıte. Fatih K.köv Atlantis. Kavacık Boğaziçi, Osmanbey Gazi) • Çit / Rabbit-Proof Fence Cç genç Aborijin kızının gerçek öyküsünün anlatıldığı filmde Kenneth Branagh. EverK Sampı. Laura Monaghan ve Deborah Maılman başrollerde. (Osmanbey Gazi) • Kurban / El Segundo Nombre Başrollerinde Enca Pnor. Denıs Rafter ve Trae Houlihan'ın oynadıklan filmin yönetmeni Francısco Plaza. (Bağcüar Site. Bevkoz Acarkent. Kartal Vizyon) • Johnny English Peter Hovvırt'in yönettiği filmde Rovvan Atkınson. John Malkovıch \e Nathalıe Imbnıglia başrollerde. (Beykoz Karya) • Matrix 2 / The Matrix-Reloaded Andy - Larry \\'acho\vskı kardeşlenn yönettiklen filmin başrollerinde. Keanu Reeves, La«rence Fıshbume. Came-Anne Moss. Hugo Wea\ ıng, Matt McColm \e Monıca Bellucci oynuyor. (Bevkoz Kan a Osmanbey Gazi) SİNEMA TELEFONLARI Akatlar AFM Mayadrom 284 57 06, Attunizade Capitol 391 19 35, Ataköy Atrium 559 80 63, Ataköy Yunus Emre 66138 94, Avcılar IGS Cinemetro 676 74 W.AvcılarStan- dart 695 36 45, Bahçelievler Kadir Has 442 13 86). Bahçelievler Holi- dayplex 4*121 Ov. Bahçeşerıtr Ci- nemax 669 64 Ot), Beyoğlu AFM 251 20 2V, Bakırköy Avşar 583 46 02, Bakırköy AFM Carousel 5 7183 80. Bakırköy Incirli 5 '2 M 39. Bağ- crtar Site 462 20 21. Bakırköy Renk 57218 63. Bakırköy Sinema 74 572 04 44, Bayrampaşa Cinebay 613 14 77, Beylikdüzü AFM Migros 852 0190. Beyoğlu Akademi 251 74 84, Beyoğlu Alkazar 293 24 66. Beyoğ- lu Atlas 252 Ü5 7/5. Beyoğlu Beyoğ- lu 251 32 4li, Beyoğlu Emek 293 84 39, Beyoğlu Fitaş 249 01 66, Beyoğfu Lale 249 25 24, Beyoğlu Pera 251 32 40, Beyoğlu Sinepop 25/ // 76, Büyükçekmece Alkent 2000 889 04 27. Büyükçekmece Favori 882 08 64. Çemberlitaş Şafak 516 26 60, Etiler AFM Akmerkez 282 05 05. Etiler Movieplex 284 30 05, Eti- ler Parliament Cinema Club 263 18 38. Fatih Feza 63116 08, Fener- bahçe AFM Pyramid 414 90 00, Fındıkzade Cinemars 633 41 12, Florya Prestige 663 28 86, Galeria Prestige 560 72 66, Gaziosmanpa- şa Cinemass 578 50 62. Harbiye As 24 7 63 ! 5, Idealtepe AFM 489 08 66. Kadıköy As 336 00 50, Kadıköy Tepe Ctnemaxx 339 85 85, Kava- cık Boğaziçi 425 19 15, Kadıköy Atlantis 336 06 22. Kadıköy Baha- riye 414 35 05. Kadıköy Broadway 34614 81. Kadıköy Hollywood 338 90 76. Kadıköy Kadıköy 33 7 74 00, Kadıköy Moda 33 7 0128. Kadıköy Ocak 336 3 7 71, Kadıköy Rexx 336 0112. Kadıköy Sinema Tek 346 01 41, Kadıköy Süreyya 336 06 82. Ka- ragümrük Feza 63116 08. Kozya- tağı Cinepol 362 5100, Levent Kül- tür Merkezi TÜRSAK Sineması (0212) 325 43 31, Maltepe Grand- haus 442 60 30. Maslak AFM Prin- cess 2*5 06 95, Mecidiyeköy Ci- neplex Odeon 21637 90. Nişanta- şı Moviepk» 219 09 60. Ortaköy Feriye 236 28 64, Ortaköy AFM Princess 236 20 V. Osmanbey Gazi 247 96 65 Pendik Güney 354 13 88. Pendik Oscar 390 09 69. Si- livri Maxi Parliament 736 0160, Su- adiye MAS Cinemax 46^ 44 68, Su- adiye Movieplex 385 24 49, Şaş- kınbakkal Cinemax M&S 467 44 68, Şişli Kent 24162 03. Tatilya Dri- ve Inn S52 05 55, Teşvikiye AFM Ericsson 224 05 05. ümraniye AFM Princess 461 03 82, Yeşilçam 293 68 00. Yeşilyurt Pariiament Cine- ma Club, 662 25 70. Zeytinburnu Cinecity Otivium 546 96 96. ESİNTtLER ZEYNEP ORAL Ya Erkekler ÖPtünseydi?! Bu yazının başlığı "Dûnyaya tersyüz bakabil- mek"t\, sonradan değiştirip yukarıdaki başlığı koydum... Tıyatro sanatıyla içli dışlı olanlar bilir: "Yaban- cılaştırma efekti" diye bir şey vardır. En olağan sandığınızın, hiç de olağan olmadığını görmek ya da göstermek için harika biryoldur. Dışardan ba- karak soyutlamayla, ya da en bildiğiniz (bildiği- nizi sandığınız) dünyalara tersyüz bakarak, ya- bancılaştırma efektinden siz de yararlanabilirsi- niz... Tiyatro eleştirmeni, yazar, Zehra Ipşiroğlu'nun "Yollar, Yerier, Yüzler" adını verdiği, kısakısaöy- külerden oluşan kitabını (Papirus Yayınları) bir solukta kâh gülerek, kâh acıyı yüreğimde hisse- derek okudum. Ama kısa kısa öykülerin anlam- ları günden güne içimde büyüdü. "A" ve "T" di- ye adlandırdığı iki ülke (Almanya ve Türkiye) ara- sında, gelgitlerinde yakaladığı bir görüntü, bir o- lay, bir izlenim, bir gözlem (ama ne müthiş göz- lemler!) birdüşünce, birduyguyu bize iletirken sık sık yabancılaştırma efekti kullanıyor. örneğin "Kadmın Korvnmasızlığı ya da Erotik BirDüş" başlıklı öykü şöyle başlıyor: "Çoğu kadın gibi yakışılı erkeklerden çok hoş- landığı için zaman zaman kadınsı duygulara ye- nilmekten korkuyor. (...) Hele o ateşli erkek göz- lerine karşı, şu insani sarıp sarmalayan, yakan gözler, kadın için birzehir değilse neydi... 'Bizle- ri bu çelişkiden ancak erkeklerin örtünmesini ön- gören yeni bir din kurtarabilir' diye düşündü ve gözünün önünde erkek bedeninin o dayanılmaz çekiciliğini gizleyen uzun karapardösülü, kara ka- pişonlu, alnı, burnu, ağzı kapayan kara maskeli ve koyu güneş gözlüklü görüntüler belirdi..." Gece, kadın, bu tepeden tırnağa örtülü erkek- lerle dolu bir düş görür. Birinin kollarından öteki- nin kollanna geçmektedir. Kara örtülerin altında- ki bedenleri, yüzleri, sakladıkları gizi merak et- mektedir. "Yüreği delice çarpıyor, dizleh kesiliyordu. Yanıyordu, her an patlamaya hazır bir barvt gibi..." Ve Zehra Ipşiroğlu öyküyü şöyle bitirir: "Birden teriçinde uyandığında 'İyi ki erkekler örtünmüyor' diye düşündû. 'Yoksa kadınlar çıl- dırabilir'..." Erkeklerin örtünmesiyle, kadınlann çıldırması- nı hınzırca {yoksa tüm öykülerdeki "yaramaz ço- cuk bakışıyla" mı demeliydim) birbirine bağlayan bu öyküden sonra aldı mı beni bir alışkanlık: Tra- fik mi sıkıştı, başlıyorum dünyayı tersyüz ederek öykülerkurmaya. Televizyon haberleri mi dinliyo- rum, başlıyorum iç olayları sanki yabancı olayla- rı izlermiş gibi izlemeye, dış haberleri de iç ha- berler gibi dinlemeye... Herkese öneririm! Yapın bakın, göreceksiniz. Yalnız eğlenceli olmakla kalmıyor, keşfettiğiniz yepyeni görüşlere, duygulara, sorgulamalara, dü- şüncelere kendiniz de şaşacaksınız! Diyelim ki... Ne olacak bu memleketin hali! Yıllarca uğraş, didin, emek ver ve hâlâ Büyük Millet Meclisi'nde erkek oranı yüzde 4.2. Bu sonuca da ancak "Er- kek Adaylan Eğitme ve Destekleme Derneği"ri\ kurduktan sonra ulaşabildiler. Kimileri de tuttur- muş, parti yasalannda "erkek kotası" diye. Laf mı bu! Çalışıp onlar da Meclis'e girmeyi hak etsin- ler. Okuma yazması olmayan erkeklerin oranı ki- mi yerde yüzde 80'miş, erkek çocuklar okula yol- lanmıyormuş, bütün gün ücretsiz aile işçisi ola- rak evde çalıştıktan sonra politikaya vakit ayıra- mıyormuşlar... Töre cinayelerinde öldürülen erkek çocuk sayısı, tecavüze ve kadınlann şiddetine maruz kalan erkeklerin sayısı her geçen gün art- makta. Şu erkekler de artık kadmları tahrik et- mekten vazgeçsinler! Evlerinde otursunlar. Elle- rinin hamuruyla kadınlann işine kanşmasınlar! Er- keğin yeri evidir! Bir de dış haber: Birleşik Arap Cumhuriyetleri (BAC), Amerika Birleşik Devletleri'nin yalnız tüm Araplar için de- ğil, komşuları Kanada ve Meksika için, harta tüm dünya için en büyük tehdidi oluşturduğuna ka- rar verdi. Uluslararası Silah Denetçileri, ABD'de- ki tüm kitle imha silahlarını eliyle koymuş gibi bul- masına rağmen savaş önlenemedi. Işgal sürdük- çe batakhğa saplanan BAC güçleri, şimdi kendi askerleri yerine ölecek, başka ülkelerden asker istiyor. "Türkiye Savaş Inisiyatifi" kolları sıvadı ve asker gönderilmesi için hükümete baskıları art- tırdı... Haberier böyle U2ayıp gidiyor sevgili okurlar... e-posta: zeynep(âze y n e p o r a | c o m Faks:(0 212)257 16 50 oyunu Uhçeye çevrîldi I Kültür Servisi. Tuncer Cücenoğlu'nun bu sezon Devlet Tiyatrolan'nda sahnelenecek 'Çığ' adlı oyunu R u s ç a V e Ingilizceden sonra Polonyah iki Türkoiog A. Agnieszka ve Malgorzata Labecb. Koecerovra tarafından Lehçeye çevrildi. 'Çığ' eylül ayında Varşova'da, Polonya'nın tiyatro sanatıyla ilgili 'Dialog' adh yayın organında yayımlanacak. Oyım Panayot Abacı tarafindan da Yunancaya çeviıieçek BUGÜN • BARIŞ MANÇC) VAPURU'yla 18.30 - 01.15 arası 'Yapı Kredi >ayıncılık Sokakta/Vapurda' kapsamında mehtaj g62isi ve The Numbs electricBlue konseh (0 2j2 252 47 00) M HARBİYE A Ç J K J ^ Y ^ TtYATROSU'nda '14. Most Açıkhav, Konserleri' kapsamında 21.00'de Ahmet O ^ Q m k o n s e r i (Biletix:0 216454 c 551 M AYA İRİNt'de ^ G r o t ö w s k i v e T h o m a s Richards Çahşmavierkezi'nm'Kesişen YoUarın Izınde aq,p r o j e s i k a p s a m ı n d a 18 00 de 'Aksıyon-2 1 .OO'de 'Kalan Son Nefes' ' adh oyun. (Biletvc: 9 216 45415 5S)