Catalog

SAYFA CUMHURİYET 9 MART 2003 PAZAR 18 KULTUR kulturfâ cumhuriyet.com.tr İki buçuk yaşında bir tren kazasında bacaklarını yitiren GeraldMetroz engel tanımıyor aşamasıkısıkıyabağianmakAYÇA TEZER "Uzun süre kendi kendime bacak- lannıı ne yapnklannı sorup durdum. Bu soru beni bir kâbus gibi takip edi- yordu; ne pahasına olursa olsun on- lara ne olduğunu öğrenmek istiyor- dum. Bana tekrar gerigeiecekkrini giz- Bce umuyordum: öylece yok oluver- meleri münıkün değildi. Onlan arük hiç knllanmayacağınıdan tamamen emin olmak için, onlan son bir kez kendi gözlerinıle görmeyi çok ister- dün." 2.5 yaşında bir tren kazasında ba- caklannı kaybeden İsviçreli Gerald Metroz, kadenne hıçbir zaman ye- nılmedı. büyük bir azımle yaşama dört elle sarıldı. Buz hokeyi, tenis, basketbol oynayan Metroz, radyo programcısı, dünya çapında tanınmış bir oyuncu menajen ve müzisyen. Bedensel engelli bir bırey olarak ver- diği bu yaşam mücadelesi 'Kendimi Engelktmem' başlığı altında Türki- ye tş Bankası Kültür Yayınlan tara- fından kitaplaştınlarak yayımlandı. 'Suçluluk hissettim' Iki buçuk yaşındayken annesinin bütün uyanlanna rağmen tren rayla- nnda gezinirken bir trenin altında kal- masıyla değışir Metroz'un yaşamı. Bu kaza ikı bacağını birden kaybet- mesine neden oldu. "Kazadan sonra biraz suçluluk hissettim. Annem ba- na raylann üstünde oynamamam ge- rektiğmi söylerdi. Ben onu dmlemedim. O yüzden kaza sonrasında kafamda hep bir hata yapüğım düşüncesi var- dL w Gerald Metroz başına gelen bu ta- lihsiz kazanın kendisini engellemesı- ne izın vermedi. 6 yaşındayken te- kerlekli sandalyesıyle okula gıtmeye başladı. On yaşındayken protezlen- nin yardımıyla buz hokeyine başla- . endimi Engelletmem" adlı kitap kaderine yenik düşmeyen. büyük bir azimle hayata hep dört elle sanlan îsviçreli Gerald Metroz'un yaşam mücadelesini anlatıyor. dı, on dört yaşındayken başanlı bır buz hokeyi oyuncusuydu. Anne ve baba- sının "Senin bacaklann yok anıa akıl- h bir kafan var. tradeni kuüanarak bu kafanla hayannı çok güzel yönlendi- receksin" sözlennın kazadan sonra yaşamını bıçımlendıren itici bır güç olduğunu ıfade eden Metroz, "Ka- zadan sonra hayata baglanmamın çok doğal bir şekilde gerçekleştiğini düşü- nüyorum. Çocuktum, oyun ovnama- ya, arkadaşlanmla vakit geçirmeye, okula ghmeye ihtiyacım vanh. Benim için bu hiç zor olmadı. Çiinkü benim için her şey çok doğal- dı. Okula başlamadan önce babam engelükr için özel bir okula gitmevi is- teyip istemediğimi sormuştu. Ben de ona ha>ir, arkadaşlanmla aynı okula gtanek isthorunı dedim. Ve böyleceya- şıüm olan diğer çocuklar gibi yaşa- maya başladım" dıye anlatıyor yaşa- ma bağlanışını. 'Spor, yaşamın aynası gibi' Metroz'un buz hokeyıyle başlayan spor tutkusu, atletizmle devam etti. Fa- SONSUZ SAYFA Oat görünmez iplerte bağlıydı gökyüzüne tan ağanrken atiadı mavi uçuruma ve sulann altna çekti evreni o zaman uyandı ölü asker ayışığında ovayı gördü, yürüdü... mısıriar arasında kayboldu ...ve ufukta göründü yatşmışta gök taş köprüden, kavaklann altından geçti atin kişnemesine yaklaştı acı armudun altındaki çeşmenin durdu önünde uzaklarda suyun kaynağında sessizce savruluyordu kar saçlara, omuzlara, tahta bir tabuta... sordum: evrenin öte yakasında ne var? belki şiir belki ılık bir nisan gecesi belki oğlunu kucaklayan mavi gözlü bir şair ve belki Mahler'in beşinci senfonisi HAKAN SAVLI Memet Fuat'a 2002 / Istanbul kat bacaklan kalçadan itibaren olma- dığı için protezlerini kullanırken çok zorluk çekiyordu. 25 yaşında Kana- da'ya gittiğinde ona çok büyük acı- lar çektiren protezlenni tamamıyla bıralap tekerlekli sandalye kullanma- ya başladı. Ve ardından da spor ya- şamına tekerlekli sandalye tenisiyle ^•am etti. 1996 yılında İsviçre Mil- li Takımı ıle Atlanta'da tekerleldı san- dalye olımpıyatlanna katıldı. "Sporun bana çok getirileri olduğuna inanryo- rum. Sporun hayan tanımak için iyi birokul olduğunu düşünüyorum. Çün- kü orada hayatta olan her şeyvar: Re- kabet, kazanma, kaybetme, mutJuluk hissL.. Spor, yaşamm aynası gibidir." Bernard GoldMat adh engelli bır ar- kadaşıyla Afhka'ya Capo Verde'ye gi- dıp oradakı engellileri bilinçlendiîmek ve hayata kazandırmak amacıyla be- dava film gösterimleri gerçekJeştirdı Gerald Metroz. Üçüncü Dünya ülke- lerıni engelliler konusunda harekete geçırme düşüncesinden yola çıkan proje kapsamında, tekerleklı sandal- yeyle spor, engelliler için tenis üze- nne filmlenn yanı sıra AIDS konu- sunda uyan filmleri de gösterdıler. "Bu. Afrika'daki engeDilerin hangi şartlarda yaşadıklannı ortaya koyma biçimiydi. Avrupa'daki engellilerin şansh olduklaruu anladım. Afrika'da- ki ve gelişmemiş ülkelerdeki engelHle- rin yaşam koşuüannın iyileştiribnesi için daha çok desteklenmeleri gerek- tiğini düşünüyorum" Yazım aşaması iki yıl sürdü Arkadaşlannın neden yaşadıklan- nı yazmıyorsun, bu engellileri haya- ta bağlayan itici bir güç olabilir demeleriyle eceğinı söylemeleriyle kafasında yaşamını kitaplaştırma fık- rinin doğduğunu belirten Metroz, "Hayaüm üzerine yazamayacağunı hissettim. Bunun üzerine arkadaşla- nmdan biri gazeteci Jacques Briod, kendisinin bana yardımcı olabilece- ğini söyledi. Benim anlatmanu, onun da yazmasını önerdL Ben de kabul et- tim. Böylece başladık projeye. İki yıl sürdü yazım aşaması. Sonunda sekiz- yüz ettî sayfahk bir metin ortaya çık- ü. Üzerinde çok çalışnk, çok kı&altbk khabın şu andaki haline gelebilmesi içm". Kıtabın yayımlanmasından son- ra çok olumlu tepkıler aldıklannı be- luien Metroz, herkesın yaşamının ay- n bır yönünü beğendığını vurgulu- yor. ARİFDAMAR Şubat ayında yayımlanan, şiire yer veren edebıyat der- gilerinden: Adam Sanat, Agora, Aka- talpa. Ay, Berfin Bahar, Beş- parmak, Dıze. E. Edebıyat ve Eleştiri, Evrensel Kültür, ki- tap-lık, Lül, Ücra, Varlık. Ya- sak Meyve. Yom'dakı şıırlen okudum, inceledim. Şiinmızin en eskı (eskime- yen) ustalarından tlhan Berk'ınkitap-lık dergisınde- ki "AkşamaDoğru'' çalışma- sını Ayın Şiiri olarak değer- lendirdim. Ilhan Berk, çarpıcı imge- ler, uzak-yakın özgün çagn- şımlarla kuruyor "Akşama Doğru" şıirinin yapısını. îçin- de hiç aşk, sevda sözü geçme- yen derin bır aşk, sevda şıın. Adam Sanat dergisi, şubat sayısını, geçen yıl yitırdiğimiz Sevgili Memet Fuafa ada- mış. Bütün yazı ve şiirlerO'na ilişkin. Bu şıırlerden Hakan Savh'nın "Sonsuz Sayfa" şı- iriyle biz de onu saygıyla anı- yoruz. ORTRE / İLHAN BERK 1918'de Manısa'da doğdu. Ilköğ- retmen Okulu'nu bitınp ıkj yıl öğ- rermenlik yaptıktan sonra Ankara Gazi Eğıtim Enstıtüsü Fransızca Bölümü'nde okudu. Çeşitlı ıllerde Fransızca öğretmenliğı yaptı. Ça- lışma yaşamını çevirmen olarak çalıştığı Zıraat Bankası Genel Mü- dürlüğü'nde noktaladıktan sonra, bugün de yaşamakta olduğu Bod- rum'a yerleştı. Berk'ın ılk şıırlen, 1935'te Manısa Halkevfnce ya- yımlanan 'Uyanış' dergısınde çık- tı. Ilk kitabmı aynı yıl yayımlayan Berk'in şiırleri, 1955e dek, Servet- i Fünun, Yeryüzü, Kaynak gibi çe- şıtli dergilerde yer buldu. Daha sonra 'Ikinci Yeni' çızgisin- de yazan Berk, şıırde ses ve müzik arayışından çok, anlam kaygısı gü- den ürünler verdı. k Kül' (1978) ad- lı kıtabıyla 1979 Türk Dıl Kurumu ŞıirÖdülü'nü, 'İstanbul Kitabı'yla 1980 Behçet Necatıgıl Şıır Ödü- lü'nü,'DenizEskisi'yle (1982)'1983 YeditepeŞür Armağanı'nı aldı. 'İs- tanbul', 'Galile Denizi', 'Çhi Yazı- a', 'Otağ', 'Mısırkarvonigne', 'Şen- likname', 'Galata', 'Pera\ 'Şe\1er Kitabı','KültKitap'(1999) Berk'in yayımlanmış şıirkitaplanndan yal- nızca birkaçı. Akşama Doğru Ey güzel harf güzel kâğıt güzel kalem. Sana nehirlerden rüzgârlardan söz ediyorum Benim için nehirleri egit, su yollan aç. Ben ki daha ağzı lekeli bir çocukken Yürürken gördüm bir gün nehirleri Nehiıierin rüzgâriann sözü yaşar. Ben ağzının yaprağıyım, bir yere yaz bunu. Ey güzel elyazısı güzel mürekkep güzel uç. Beni küçük su birikintileri büyüttü. Beni anlamak için su birikintilerine sor Su unutmaz: Daireler çizerek dikkatie çalışır. Benim için yapraklar topla, yatağını lekele. Ben akşama doğruyum, kanştır saçlanmı. İLHAN BERK PVD / VCP Asİı SELÇUK ) Diamonds Are Fore- ver (Ölümsüz Elmaslar) Yön: Cuy Hamilton / Oyn: Sean Connery, Jill St. John, Charles Gray, LanaWood/1971,renk- li, 125dakika/MGM Ho- me Vıdeo - Tiglon. IanFTeming'in 2. Dünya Sa- vaşı bitiminde yazdığı polisi- ye-casusluk romanlannın ün- İü kahramanı James Bond'un 6. serüveninde centilmen, gö- züpek, yakışıklı Ingiliz ajan 007, Las Vegas kumarhanele- rine, Nevada çöllerine, Güney Afrika'daki ehnas tarlalanna gi- diyor. Karayibler'deki bir adayı kolayca yok ediyor, pilot kapsülü kullanıyor, atom bomba- sını da etkisiz hale getiriyor. ÖzelBölümlerde- ki Ölümsüz Elmaslar'ın İçinde belgeselinde yaratıcı kadronun anlatımıyla Bond'un sosyal de- ğişimini, Connery'nin efsanevi dönüşünü, tehlıkeli sahnelerin çekiminı, mekânlann tasanmı- nı izlıyoruz; kadın oyuncular karizmatik Connery'le ilgilı düşüncelerını aktarıyorlar. Cubby Broccoli: Bond'un Ar- kasmdaki Adam'da 62'den 95e dek Bond serisinin yapımcıh- ğını üstlenen Broccolf nin ina- nıhnaz yaşamöyküsü. sanatçı kişiliği. akrabalan ve çalışma arkadaşlannca aktanlıyor. 2 fragman, 5 TV, 3 radyo rekla- mıyla kullanıhnayan sahneler de var. Aksiyon ve serüven dolu bu sürükleyici çalışmayı ay- nca yaratıcı ekibin saptamalanyla da baştan sona izleyebiliyorsunuz. ••• Live And Let Die (Yaşa- mak İçin Öldür) / Yön: Guy Hamilton / Oyn: Roger Mo- ore, Yaphet Kotto, Jane Seymour, Clifton James / 1973, renkli, 121 dakika / MGM Home Video - Tiglon. Serüven, aksiyon, birbirinden çekici ve tehlikeli kadınlann yer aldığı. egzotik mekânlar, çağ- daş tasanmlar. modern buluş- larla dolu Bond serisinin 8. filminde 007 Louisıana'dan Jamaica'ya dek uzanıyor, bü- yücü doktorla, çelik kollu adamla amansız savaşımı sürüyor. Bu kez kötü adam- lann tümü siyahi. Bond, insan yiyen tımsah- larla, zehirli yılanlarla, katil köpekbalıklany- la boğuşuyor, vuduu ayinleri- ne katılıyor. Özel Bölüm- ler'deki Yaşamak İçin Öl- dür'ün İçinde belgeselinde 60'lann bıtimi, 70'lerin baş- larında ABD'de oluşagelen siyahi eylemler sonucunda se- rinin etkilenmesi, yeni Bond tıpi arayışıyla birlikte mizah öğesının artması, oyuncu se- çimı, aksiyon sahnelerinin ko- reografisi, yaratıcı ekibin il- gınç açıklamalanyla karşımız- da. 2 fragman, TV ve radyo reklamlarıyla bırhkte Ingılız Sütü reklamı da var. Koşuştur- ma sahnelerinin kesintisiz yer aldığı bu soluk kesıci aksiyon. yönetmen Ha- milton ya da senaristi Tom Mankiewiczın yo- rumlanyla daha da ilginç oluyor. Kerem Görsev Tno'dan konser • İstanbul Haber Servisi - ÎTÜ Caz Kulübü yann saat 19.30'da üniversitenin Maslak Kampusu'ndaki Süleyman Demirel Kültür Merkezinde Kerem Görsev Trio'yu ağırlıyor. Piyanoda Kerem Görsev, kontrbasta Volkan Hürsever, da\ülda Erhan Seçkin'in çalacağı konserin biletleri Taksim'deki Arkadaş Kitabevi'nden edinilebilir. Biletler öğrencı 4 milyon lira, tam 6 milyon liradan satışa sunuldu. (0 532 235 63 47) Genç dansçılarımız Avpupa'da • Kültür Servisi - Yıldız Teknik Üniversıtesi Dans Bölümü, Hollanda'nın Rorterdam kentınde bugün başlayan ve 16 Mart'a dek sürecek olan Genç Dans Fesrivali'ne davet edildı. Rotterdam Dans Akademisi ile Lantaren-Venster Tiyatrosu tarafından ortaklaşa düzenlenen ve Avrupa'dan sadece üç okulun (Rotterdam Dans Akademi, Cannes Genç Balesi, Yıldız Teknik Üniversıtesi Modern Dans Programı) katılacağı bu festıvalde, gösterilerin yanı sıra çeşitli atölye çalışmalan ve seminerler de gerçekleştinlecek. Luciano logna İstanbul'a geliyor • Kültür Servisi - Dünyaca ünlü Forum Tiyatro uzmanı yazar, yönetmen ve oyuncu Luciano logna 11-13 Mart tarihleri arasında yapılacak bır vvorkshop için istanbul'a geliyor. Ekol Drama Sanat Evı'nde gerçekleştinlecek vvorkshop'ta insanlann günlük yaşamda karşılaştıklan çeşitli baskılardan tiyatronun yardımıyla nasıl kurtulabilecekleri işlenecek. Çalışmanın sonuçlan 14 Mart Cuma akşamı saat 19.30'da Ekol Drama Sanat Evi'nde, Forum Tiyatro 'nun Türkiye'deki uzmanı Nihal Kuyumcu'nun da katılacağı bir panelde değerlendırilecek. (0 212 234 09 93) Corto Malteseln maceratarı • Kültür Senisi - Hugo Pratt'ın yapıtından beyazperdeye uyarlanan Italyan-Fransız ortak yapımı, Pascal Morelli'nin yönettıği uzun metraj çızgı film 'Corto Maltese' istanbul Film Festıvali'nde izleyiciyle buluşacak. Fransa'dan Canlandırma Sineması başlıkh bölüm kapsamında ıkı kez izlenebilecek olan film, festıvalin tek uzun metraj Fransız animasyonu olma özelliğini taşıyor. Yapımcılıgını Rai Fictıon ve Ellipseanine'ın üstlendiği 'Corto Maltese'in, eylül ayında Fransa'da gösterime girmeden önce 6 Ağustos'ta Locarno'da dünya galası yapılacak. Nkent Senfoni'nin konuğu Sgmros • Kültür Servisi - Bilkent Senfoni Orkestrası'nın 11 Mart Salı günü saat 20.0O'de vereceği konserin solisti piyanist Dimitris Sgouros. Bilkent Senfoni Orkestrası Müzik Direktörü, şef Emil Tabakov'un yöneteceği konserde, orkestranın Brahms dizısi kapsamında, bestecinin 2. piyano konçertosu ile 2. senfonisi yonımlanacak. Konser biletleri Bilkent Konser Salonu Gişesi'nin yanı sın Beymen (Karum), Çarşı Mağazası (Çankaya), Dost Kitabevi (Kızılay, Kavaklıdere, .\nlavTa) ve Diapason'dan (Kavaklıdere) edinilebiliı. (0 312 290 13 66) Opera ve bale büetfiyatlannazam • ANKARA (AA) - De\ let Opera ve Balesi (DOB) bılet fiyatlanna gelecek aydan geçerli ohnak üzere yüzde 20 oranında zam yapıl«iı_ Sezon başında bılet fiyatlannda herhangi bır değişiklik yapmayan DOB Genel Müdürlüğü'nün yaptığı yeni düzenlemeyle DOB'un yeni bilet fiyatlan 5 milyon lira ie 36 milyon lira arasında değışiyor. Operet Sahnesi'nde fiyatlar 3.5 milyon lira ve 5 milyon liraya çıkanlırken, çocuk oyunlanrmın bilet fiyatlan da 1.5 milyon lira olarak saptandı. istanbul Devlet Opera ve Balesi"ıim temsillennin sahnelendiğı AKM Büyük Salon'da bılet fiyatlan 5 ile 9.5 milyon lira arasında değışirken, Konser Salonu'nda 3J ^'e 5 milyon liraya yükseltildı. Çocuk temsillennin fiyatlan 1 milyon 750 bin lira, Izmir'de Salonu'nda biletler 3 milyon 750 bin lira it 24 milyon lira arasında değişırken, çocuk temsillennin bilet fiyatlan ıse 1.5 milyon lira olarak belirlendi.