Catalog

22 MART 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA A S A L J J I I V I dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Irak'ın güneyinde ABD ve Ingiüzleriıı biriikte yürütiükkri harekâtta 350 Irakb askerin ABD askerierine, 30 askerin de İngilizlere teslim olduğu bOdirildL ABD'B yetkililer, esir sayısuun 600'ü bulduğunu ileri sürdöler. Bölgedeki siviUerin de beyadar giyerek teslim olduğunu gösteren fotoğraflar da geldi. (REUTERS) Irak'm başkenti dün ABD'nin başlattığı harekâtın en yoğun bombardımanma tutuldu Bağdat'taşokvedehşetDış Haberler Servisi - Irak'ın başkenti Bağdat, ABD'nin başlattı- ğı harekâtta, dün en yoğun bom- bardıman ateşine tutuldu. Akşam saat 19.00'da başlayan bombardı- man sonucu, Bağdat'ta büyük pat- lamalar meydana geldi. Amenkan televizyonlan, Penta- gon kaynaklarına dayanarak, ABD'nin, Irak'a yüzlerce noktanın vurulacagı "şok ve dehşet" bom- bardımanına başladığını, Bağdat'ın yanı sıra Musul, Kerkük ve Tikrit kentlerinde uçaksavar atışlann ya- pıldığı ardından da bombalann düş- tüğü bildirildi. AP haber ajansı dün gece Bağdat'ı kasıp kavuran bom- bardımanda 320 Tomahawk fuzesi- nin kullanıldığını ileri sürdü. Toma- • Amerikan televizyonlan, dün akşam ABD'nin, Irak'ta yüzlerce noktanın vurulacağı "şok ve dehşet" bombardımanına başladığını, Bağdat'ın yanı sıra Musul, Kerkük ve Tikrit kentlerine de bombalann düştüğünü bildirdi. ABD ve Ingiliz birliklerinin güneyden başlattıklan harekâtta ise Basra ve Nasıriye kentlerinde sert direnişle karşılaştıklan belirtiliyor. hawk'lann yanı sıra Körfez'deki 5 ge- miden kalkan 250 uçağın da bom- bardımana katıldığı belirtildi. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, "şok ve dehşet" bombardımarunı, Irak'ta savaşı kısa sürede bitirmek için kul- lanmayı planlıyor. Bu bombardı- manda ilk etapta 3 bin hedefin vu- rulması planlanıyor. Bağdat dün gece en yoğun ve en şiddetli saldınlan yaşarken Irak te- levizyonlannda Irak lideri Saddam Hüseyin'inoğluKusay velrak Sa- vunma Bakanı Sultan Haşim ile özeltoplantıyaphğıaçıklandı. Dün akşamki saldınlarda ilk gelen ha- berlere göre Bağdat'ta Saddam Hü- seyin'in sarayı hedeflerarasındaydı. Saraya 12 füzenin düştüğü bildiril- di. Çok sayıda kişi öldü Saat 19.00'daki saldınnın ardından Bağdat'ın doğusuna ikinci bombar- dımanın gerçekleştirildiği bildiril- di. AFP, Irak fuzesavar sistemleri- nin bu bombardımandan önce ateş- lendiğini belirtti. Kent sokaklannın bomboş olduğu dakaydedildi. Böl- gedeki Reuters muhabiri de Bağ- dat'ın doğusundan en az 6 patlama duyulduğunu belirtırken, Bağdat'ın merkezini hedef alan önceki bom- bardımanın iki saat ardından dev du- manlann yükselmeye devam ettiği- ni kaydetti. Âı i Petrol rafinerisı Petrol boru hattı Baraj | v Petrol sahası '30 kuyu ateşe verildi' savı Güneydeki petrol kuyuları yanıyor • Kuveyt resmi haber ajansı, kuyulan Irak birliklerinin ateşe verdiğini ileri sürdü. BAYRAKKRİZJ Irak'm güneyindeki Umm Kasr kenti limanını ele geçiren müttefikler arasmda bayrak krizi yaşandL Limanm ele geçirilmesinde İngiliz veABD'li askerler biriikte harekâta kaüldılar ancak operasyon sonrası ABD askerleri ABD bayrağı çekince İngiliz askerleri itiraz ettiler Daha sonra direkten ABD bayrağı indirildi. (Fotoğraf: REUTERS) ABD birliJderi, Musul-Kerkük'teyoğun hareketlilik içinde Kuzeyde de işgalbaşladı Muhabır. başkentin üzerinde al- çaktan uçan uçakJann, kent içinde ilerleyen ambulanslann seslerinin duyulduğunu bildirdi. Amerikan televizyonlannda Bağ- dat'ta çok sayda kişinin öldüğü ha- berleri verildi. Basra ve Nasıriye'de seıtdireniş ABD ve tngiliz kara birlikleri, Irak'ın güney sınınnı geçip iki kol- dan Bağdat'a doğru ilerlerken, Bas- ra ve Fırat kıyısındaki Nasıriye sert direniş olduğu belirtiliyor. Sınırdan 160 kilometre içeri giren ABD ve İn- giliz askerlerinin Fırat kıyısındaki Nasıriye kentinde şiddetli direnişle karşılaştığı açıklandı. İngiliz Savunma Bakanlığı ! kaynaklan, koalisyon güçleri- nin dün akşamki asıl hedefinin Basra'yıelegeçirmek olacağı- nı bildirdi. Ancak müttefik sal- dınsına karşı Basra'da da şid- detli direniş olduğu belirtiliyor. ABD deniz piyadeleri de Irak ordusunun Umm Kasr kasaba- sındaki son direniş noktası olan limanı da ele geçirdiği bildiril- di. Irak Savunma Bakam Sul- tan Haşim Ahmed ise yaptığı açıklamada, Umm Kasr kenti- nin sadece bir bölümünün işgal edildiğini söyledi. Bakan Irak askerlerinin "Vur-Kaç" tekni- ği ile savaştığını da belirtti. Irak'ın güneyinde ilerlemek- te olan ABD birlikleri ise Irak güçleri taranndan Nasiriye ya- kımnda durdunıldu. Koalisyon güçlerinin Basra yakınlannda iki stratejik pet- rol sahasını. Irak'ın batısında da iki hava üssünü ele geçirdi- ği belirtiliyor. Güneyde ise İn- giliz komandolar El Fav Yan- madası'nı ele geçirdi. Güney- deki kara harekâtına girişen bir- liklerdeki 2 ABD deniz piya- desinin hayatını kaybettiği ABD tarafindan doğrulandı. Çok sayıda esir Dış Haberler Servisi- Irak' ın güneyindeki petrol kuyulan- nın bir bölümünün yanmakta olduğu ve yangının nedeninin kuyulann Irak birlikleri tara- findan ateşe verilmesi olduğu bildirildi. Kuveyt resmi haber ajansı Kuna'nın Kuveytli yetkilile- re dayanarak verdiği haber, bölgedeki ABD ve ingiliz as- keri sözcüleri tarafindan da te- yit edildi.Ancak Kuna, Ru- meyla petrol alanındaki bazı kuyularda çıkan yangınının nedenini, Irak birliklerinin ku- yulan ateşe vermesi olarak du- yururken îngıliz ve ABD yet- kilileri, bu konuda aynhtılı bıl- gi vermediler. Askeri birlikler- le ilerleyen bazı gazeteciler, 3 kadar büyük yangın alevı gör- düklerini bildirdi. îngiltere Savunma Bakanı Geoff Hoon da, Irak'ın güne- yinde 30 kadar petrol kuyusu- nun Irak güçlerince ateşe ve- rildiğini söyledi. Duman bulnflan Hoon, BBCradyosunayap- tığı açıklamada, son tahmin- lerine göre 30 kadar kuyunun yandığını belirterek, "Bu en- dişe ettiğjmiz kadar kötü de- ğil, çünkü Irak'ın güneyinde yüzlerce petrol kuyusu buhınu- yor" dedi. Diğer yandan Irak'ta, tran sınınna 10 kilo- metre mesafede dev siyah du- man bulutlannın yükseldiği bildirildi. tran haber ajansı ÎR- NA'nın haberinde, dev bulut- lann Irak birliklerinin bulun- duğu Hanakin bölgesinde sis oluşturduğu kaydedildi. Dış Haberler Servisi - tngiliz yayın kuru- luşu BBC, "Kuzey Iraktaki Kerkük'te pet- rol alanlarnun güvenliğinin Amerikan as- kerlerince sağlanıyor olabileceğini" ilen sürdü. ABD askerlerinin havadan Kuzey Irak'taki Zaho kentine indirildiği ve Mu- sul'a ilerlemeye hazırlandıklan kaydedili- yor. Bölgedeki BBC muhabiri John Simpson, adını vermediği is- tihbarat kaynakla- rına dayandırdığı haberinde, Irak'ta en zengin petrol ya- taklannın bulundu- ğu Kerkük'te gü-ğ g venliğin Amerikan özel birliklerince sağla- nıyor olabileceğini ifade etti. Simpson, bu sabah bölgede ateş açıldığını ve hareketli- lik olduğunu duyduklannı belirterek, böl- gede olup bitenlerle ilgili çok sayıda söy- lenti bulunduğunu belirtti. Kerkük petrollerinin ele geçirilmesi için girişim olabileceğini söyleyen Simpson, kesin olanın, Kerkük petrol sahalanndaki askeri hareketlilik olduğunu kaydetti.Ame- rikalı yetkililer, bu aym başında yaptıklan açıklamada, Irak'ın, olası savaşta ABD as- kerleri tarafindan ele geçirilmesini önle- mek için Kerkük'teki petrol alanlanna pat- layıcılar yerleşrirdiğini ılen sürmüşlerdi. Abu Dabi televizyonu. ABD askerlerinin Kuzey Irak'taki Zaho'ya indiğini duyurur- ken, Erbil kentine de ABD askerle- rinin indiği ve Mu- sul'a ilerleme ha- zırhğı yaptığı yö- nünde haberler ge- lıyor. Irak'ın ku- zeyindeki Musul kenti yakınlannda, dün 3 patlama duyulduğu bildirildi. Bölgedeki Kalakkentinde bulunan AFP muhabiri, sa- bah saatlerinde kent üzennde 3 uçağm gö- rüldüğünü. daha sonra patlamalar duyuldu- ğunu bildirdi. Katar'ın El Cezire televizyo- nu da Musul'da sirenlerin. patlamalardan önce çaldığuıı duyurdu. BBC, Kerkük petrollerinin ABD özel birliklerince korunuyor olabileceği haberini verirken, Zaho ve Erbil kentlerine Amerikan askerlerinin indirildiği bildirildi. Irak' ın güneyinde dün yüzler- ce Iraklı asker Amerikan ordu- su deniz piyadeleri ve İngiliz as- kerierine teslim olurken, bazı Iraklı askerler, "Amerikalı ga- zetecilere dahi teslim olma- ya giriştiler." Amerikan Asso- ciated Press ajansının haberine göre, Bir Amerikalı asker, "Buraya çıkah iki saat oldu, daha şimdiden bir kamyon dolusu tutsağımız var" dedi. Bir Amerikalı askerin kendi ku- manyasından verdiği çikolata- ya sanlan küçük bir Iraklı ço- cuk, yüzü çikolataya bulanmış halde parmağıyla göğü göster- di ve şöyle dedi: "Ameri- ki...Ameriki..." Birçok Irak- lı askerin 13-19 yaşlannda ol- duğu görüldü. ABD'li yetkili- ler esirlerin sayısının 600'ü bul- duğunu ileri sürdüler. İngiliz Reuters haber ajansı da dün ge- ce güney Irak'taki 51. Irak tu- gayı komutanının-rnüttefiklere teslim olduğunu ileri sürdü. AÇIKÇA ŞÜKBÜ SCNA GUREL Yalanların ve Yanlışların Savaşı Bush Yönetimi, işin başından beri, Irak'a karşı savaşı yalanlar veyanıltrnalarüzerinekurdu.Buçer- çevedeki Türkiye polttikasını da öyle... Şimdi, se- naryosuna, reklamına, setine, aktörterine epeyce "yatınm" yapılmış bir Hollyvvood filmini bütün dün- ya televizyonlan yayımlıyor. Her şey ahlaksızca ya- lanların üst üste konulmasıyla oluşturulmuş bir "eser"in parçası. Gerçek olan ise, mermiler, ölüm makineleri, ölümün ve yıkımın kendisi. önce işe, Saddam'm El Kaide ile bağlantısı ol- duğu yalanıyla başlandı, ardından buna Irak'ta "terör" amaçlı kullanılmaya hazır biyolojik ve kim- yasal silah stoklan bulunduğu iddiası ortaya atıl- dı. Hatta Amerikan gizli servis elemanlan, özellik- le Kuzey Irak'ta, "sanığın cebine suç unsuruyer- leştirmeye çalışan 'kötü polis' rolünü" de oyna- dılar. Sonra, Bush, "Irakhalkını Saddam 'dankur- tarmak için" harekete geçilmesi gerektiğini söy- ledi ve herkes Saddam'a sürgün yeri bulmak için düşünmeye başladı. Bu arada, "yalanlarm anası" sürekli fonda "ça- hndı": "Irak, kitle imha silahları geliştiriyor ve bu- nunla bütün dünyaya tehdit oluşturuyor." Irak, BM denetçilerinin ülkesinde kayıtsız-koşulsuz faaliyet göstenrıesine izin verince, "Irak'ın bilgi saklama- ya devam ettiği" savı öne sürüldü. ABD, aslında, yıllar önce yine Batılı devletler tarafindan Irak'a sağlanmış bulunan, belki "îüketılmiş", belki de sü- resi geçmiş kimyasal ve biyolojik silahlann nerede saklandığını araştırırken Irak'ın bunları ürertiği ya- lanını sürdürüyordu. Bush Yönetimi, yalanlar üzerine kurduğu Irak'ı işgal politikasını, BM Güvenlik Konseyi'ne onay- latmak isteyip kabul ettiremeyince ve "Saddam'dan herkesin tehdit algılaması gerekliliği" yalanını tut- turamayınca, savaşı başlattı. Bu arada Türkiye'yi de sürekli yanıltarak ve asıl niyetlerinı gizleyerek... Kuzey Irak'ta bir "tavşana kaç, tazıya tut" oyunu sürdürüp bir yandan Barzani ve Talabani'yi el al- tındatutup, Türkiye'yi Kuzey Irak'tan uzak tutma- nın koşullarını oluştururken öte yandan da Türki- ye'deki beş paralık savaş lobisıni besleyecek sa- vı oluşturarak... ABD'nin başından beri gizlemeye çalıştığı ve "stratejik ortaklık" masalının arkasına sakladığı ni- yeti şuydu: "Türkiye'yibiraçık üs haline getirmek, askerieriyle yerleşip, bütün Türk variığı ve olana- ğından yararlanmak; Irak'm ve özellikle Kuzey Irak'ın geleceği konusunda Türkiye'yi söz sahibi yapmamak, bunun için de Kürt milisleri silahlan- dınrken Türkaskehni Kuzey Irak'tan uzak tutmak." Tabii, bütün bunlann karşılığını da boş dostluk söz- leri, üç kuruşluk yardım kaşılığında gerçekleştirmek. Bütün bunlar karşısında, acemi olmanın da öte- sinde, "deniz görmemiş" kaptanlarla yönetilen Türkiye adına yapılan yanlışlıklar, bu yazıya sığ- mayacak kadar çok. Ama, bu dönemde Türki- ye'nin yönetiminin neden böyle bir iktidara "fes- lim" edildiğini yeniden düşünerek özetleyelim: AKP iktidannın "kaptan"\an, dahaiktidarlannın oluşma- sından önce, Bush Yönetimi'ne isteklerin sınırsız bir biçimde yerine getirileceği izlenimini vermiş, daha sonra Türkiye'nin aşağılanmasıyla sonuçla- nan bir kötü pazarlığagirişerek Türkiye'nin asıl hak ve çıkarlannı göz ardı etmiş; daha sonra içerde ve tabanında sıkışınca da, ABD'yi ucuz takıyye ve oyalamaca ile "idare" edebileceğini zannedip iş- leri bu noktaya getirmıştir. Yapılması gereken, Ecevit Hükümeti'nin tutu- munu sürdürmek ve ABD Yönetimi'ne anlatmak- tı. ABD'ye o zaman söylenen şuydu: "Uluslarara- s/ meşruiyet sağlansa da, ABD'nin Irak harekâtı- na Türkiye'nin verebileceği destek sınırlıdır. Savaş dolayısıyla doğacak zaranmızı ABD, vereceğimiz desteğin karşılığı olarak değil, kendi eyleminden doğan müttefik zarahannı göz ardı etmemesi ge- rektiği için karşılamalıdır." Bu satıriaryazılırken "durum" hiç de iç açıcı de- ğil. Televizyonlar yalanlar üzerinde yükselen ölümü veyıkımı naklen yayımlıyor, Ingiltere'den kalkan B- 52'lerTürkiye'nin hava sahasınayaklaşıyor. ABD'nin hava sahamızı kullanıp kullanamayacağı ise artık bütün yalanlan "delen" bir konuya düğümlenmiş durumda: Hava sahasmın açılmasına karşılık ola- rak Kuzey Irak'a, hak ve çıkarlanmızı korumak, ola- sı göç hareketleri için önlem almak üzere girme- mize izin verilecek mi? Yalanların ve yanlışların sa- vaşında geldiğimiz nokfa utanç verici: Bu savaşın, bilmediğimiz planlar uyarınca sürdürülmesi için, Irak'ın ve bölgemizin bilmediğimiz geleceğinin oluş- turulması için göklerimızi kullandıracağız, ama, ulu- sal çıkartanmız için Türk Silahlı Kuvvetlen'ni nasıl seferber edeceğimiz konusunda başkalarından izin istemek zorundayız. Acaba Türkiye'yi yöneten- lerin bu duruma düşmeleri, yalnızca yalanlar ve yanlışlar yüzünden mi? Müttefiklerin ilk kayıpları Üçüncü helikopter düştü: 12 ölü Dış Haberler Servitf -Irak'a düzenlenen sa|- dınnın daha ikinci gu- nünde üçüncü ABD he- likopterinin de düşmt- si sonucu 8 tngiliz, 4 ABD askeri öldü. Amç. rikan ve ingiliz güçlç- ri, savaşın ilk kayıpV rım verirken uçağın b,r kaza sonucu düştüjü bildirildi. tngiliz Ya-- bay Ben Curry, helı- kopterin Irak'ın gün;. yindeki Fao Yanmadı- sı'na iniş yaptığı sıraca düştüğünü kaydetti. Curry, "Helikopteriı, düşman ateşiyle düştj. ğüneiltşkin bfr kamt 4. mizdeyok" dedi. Dj- şen CH-46 Sea Kniglt helikopterinde ölenlern - 8'inin ingiliz. 4'üntn Amerikalı olduğu b;. lirtildı. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) daha önce, helikopter- de 16 askerin bulundu- ğunu açıklamıştı. Ku- veyt-Irak sınınnda ön- ceki gün iki kaza daha meydana gelmişti. Kuveyt "te, Apaçi AH-64 tipi bir Ameri- kan helikopterinin tek- nik anza nedeniyle sert iniş yaptığı, müretteba- tınsa kurtulduğu bildi- rilmişti. Özel kuvvet- lere ait MH- 53 Pave Low tipi helikopterin de kaza eseri düştüğü, helikopterdeki 6 kişi- nin kurtulduğu belirtil- mişti. Pentagon'dan bir yetkili de. MH-53'ün Iraklılann eline geçme- mesi için imha edildi- ğini açıklamıştı.